مقدمه‌ ای بر تنش آبی و خشکی در گیاهان و نقش اسید آبسیزیک در ایجاد و کنترل تنش

«فهـرست مـطالب»

مقدمه   
فصل اول: تنش آبی و تنش خشکی در گیاهان   
تنش آبی    2
چگونگی پیدایش تنش آبی    3
اثرات تنش آبی بر رشد گیاه    4
اثرات تنش آب بر ساختمان گیاه    6
تنش آب در سطح سلولی    7
اثرات تنش آب بر تنفس و فتوسنتز    8
اثرات مفید تنش آبی    10
مقاومت در مقابل بی آبی   
حساس‌ترین مراحل رشد گیاه نسبت به کم آبی    15
مقاومت به خشکی    16
فرار از خشکی    17
تحمل خشکی با حفظ ذخیره آب    17
تحمل خشکی با عدم ذخیره آب    18
تکامل گیاهان و کارآیی مصرف آب    19
فصل دوم: اسید آبسیزیک- هورمون تنش   
معرفی اسید آبسیسیک و نقش این هورمون در گیاهان    24
بیوسنتز و متابولیسم    25
آبسیزیک اسید و مواد ضد تعرق    30
کشف اسید آبسیسیک    31
خواب و جوانه زدن بذر و نقش ABA در انجام آن    35
اسید آبسیزیک و از دست رفتن آب    39
اسید آبسیزیک چگونه عمل می‌کند؟    40
بررسی مجدد مکانیسم روزنه‌ای و نقش ABA در انجام آن    42
فهرست منابع    50

مقدمه
   تنش آبی در گیاهان (Water stress) با کمبود آب به وضعیتی اطلاق می شود که در آن سلول ها از حالت آماس خارج شده باشند. دامنه تنش آبی از کاهش جزئی پتانسیل اب در اواسط روز تا پژمردگی دائم و خشک شدن گیاه متغیر است. به عبارت ساده تر تنش آبی زمانی رخ می دهد که سرعت تعرق بیش از سرعت جذب باشد با کاهش مقدار آب در خاک و عدم جایزگزینی آن پتانسیل آب در منطقه توسعه ریشه ها کاهش یافته و پتانسیل آب در گیاه نیز به طور مشابهی تقلیل می یابد و اگر شدت تنش آب زیاد باشد این امر باعث کاهش شدید فتوسنتز مختل شدن فرآیندهای فیزیولوژیکی و سرانجام خشک شدن و مرگ گیاه می گردد.
علت اصلی ایجاد تنش آبی در گیاهان تعریق یا کافی نبودن جدب آب و یا ترکیبی از این دو می باشد. در اواسط روز همیشه بین تعرق و جذب تاخیروجو دارد و علت این تاخیر همانطور که قبلا گفته شد مقاومت گیاه در مقابل حرکت آب است. می دانیم که تعرق به وسیله عواملی مانند ساختمان و سطح برگ ها اندازه منافذ روزنه ها، تعداد روزنه ها و دیگر عوامل موثر بر شیب فشار بخار بین گیاه و هوا کنترل می گردد. حال آنکه جذب آب به سیستم ریشه ای گیاه هدایت موئینگی خاک و مفاومت سلول های ریشه بستگی داشته و مسلم است که بین فرآیندهایی که با عوامل مختلف کنترل می شوند هماهنگی وجود ندارد و لذا تعرق و جذب نمی توانند دقیقا منطبق بر یکدیگر باشند

فهرست منابـع:
۱-    زندگی گیاه سبز/ نگارش گالستون، دیویس، سارتر، ترجمه مسعود مجتهدی و حسین لسانی انتشارات دانشگاه تهران.
۲-    رابطه آب و خاک و گیاه/ تألیف دکتر امخین علیزاده/ ناشر دانشگاه امام رضا (ع) مشهد.
۳-    فیزیولوژی گیاهان زراعی/ تألیف ج. د. وستون ترجمه دکتر علی احمدی- مهندس عادل سی و سه مرده انتشارات دانشگاه تهران.