فعالیت های علمی اصلاح نباتات تحقیقات در زمینه محصولات زراعی عمده

مقدمه گردآورنده :

تحقیقات یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده توسعه کشاورزی است. فناوریهای جدید در زمینه تولیدات کشاورزی حاصل از تحقیقات دانشمندان و محققان در موسسات تحقیقات دولتی در گوشه وکنار جهان می‌باشد.هدف از تحقیقات کشاورزی دستیابی به راهکارهها و روشهای نوین علمی‌به منظور حل مشکلات و موانع موجود بر سر راه تولید می‌باشد.
فعالیتهای علمی‌اصلاح نباتات در ایران عملاّ از اولین دهه ۱۳۰۰ هجری شمسی شروع  به صورت پراکنده در مناطق محدودی از کشور انجام می‌گردید.
با تأسیس مدرسه عالی فلاحت در سال ۱۳۰۶ این کوشش ها سامان یافت و با گذشت زمان تحقیقات در زمینه محصولات زراعی عمده از جمله غلات گسترش چشمگیری پیدا نمود. در سال ۱۳۳۹ موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تأسیس و مسولیت اصلاح بذر و نهال محصولات عمده زراعی و باغی از نظر کمی‌و کیفی به عهده آن واگذار گردید. مسیر تحول تحقیقات اصلاح نباتات ایران به طور مختصر به سه دوره تقسیم می‌شد:
 
دوره اول:
این دوره با تأسیس مدرسه فلاحت و سپس دانشکده کشاورزی کرج زیر نظروزارت کشاورزی آغاز و ۲۰ سال به طول انجامید.این دوره بیشترین موانع را در خود داشته است زیرا برای تغییر روشهای قدیمی‌مالکان و کشاورزان آن زمان نیاز به افراد تحصیل کرده و آشنا به کشاورزی نوین بود.
در همین دوره تأسیسات فنی در مزارع آزمایشی در جنب دانشکده ایجاد شد. از حدود سال ۱۳۱۰ تهیه بذر مرغوب آزمایشی باغ فردوس مدرسه عالی فلاحت آغاز و در زمینه غلات،حبوبات، سبزیجات، و انواع بذر و پنبه نمونه هائی از کل کشور جمع آوری و در مزارع کاشته و مطالعه گردید.
از اواخر سال ۱۳۱۱ آزمایشات مقدماتی چغندر قند، غلات، پنبه و ازدیاد بذر در مزارع باغ فردوس مدرسه فلاحت شروع و اولین بنگاه اصلاح نباتات در ایران در سال ۱۳۱۴ در کرج تأسیس گردید؛ که وظیفه اصلی آن اصلاح و تهیه بذر چغندر قند بود. در همان تاریخ مقدمات اصلاح نباتات و تهیه بذر غلات در کرج فراهم شد. در اواخر سال ۱۳۱۵ بنگاه اصلاح نباتات ورامین تأسیس و نسبت به تهیه بذر الیت پنبه و همچنین انواع گندم اقدام نمود.
دوره دوم:
این دوره با خاتمه جنگ جهانی دوم آغاز تأسیس مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر در سال ۱۳۳۹ ادامه یافت که در واقع این دوره با آغاز پیشرفت و گسترش سریع روشها و ابزارهای کشاورزی نوین در کشورهای پیشرفته شروع گردیدکه در این دوره می‌توان دوران آمادگی و تلاش کادر متخصصین تحصیل کرده در جهت رفع وضع نابسامان بذر و نهال در کشور اقدام به انجام یک رشته مطالعات و آزمایشات مقدماتی نمودند و این امر در مراکز اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و ورامین که امکانات بهتری داشته آغاز شد.از سال ۱۳۲۵ تحقیقات باغبانی و نیز با جمع آوری گونه های مختلفی از میوه جات سردسیری داخلی و خارجی و احداث باغ کلکسیون در کرج آغاز شد و این امر در مورد مرکبات در شمال و خرما در جنوب انجام گردید.از سال ۱۳۲۷ با جدا شدن دانشکده کشاورزی کرج از وزارت کشاورزی امکانات مربوطه به جمع آوری و آزمایش توده های بومی‌گندم موجود در بنگاه اصلاح نباتات کرج متمرکز گردید.
از سال ۱۳۳۰ تحقیقات پنبه نیز شکل جدی تر گرفته و به طور وسیع تر در مراکز ورامین آغاز گردید.

فهرست منابع مورد استفاده :

–    ارشاد، ج ۱۳۷۴، قارچهای ایران، انتشارات سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.
–    بامدایان، ع و ترابی، م ۱۳۶۲، بیماریهای گندم و جو، نحوه یادداشت برداری از آنها ،‌انتشارات موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی. تهران.
–    خدابنده ناصر ۱۳۷۹، غلات، انتشارات دانشگاه تهران، ۵۳۷ صفحه، صفحه ۱۱۸-۱۳۵.
–    وزوایی، علی ۱۳۷۹، سیستماتیک گیاهی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران کرج، ۱۳۵ صفحه، صفحه ۱۲۴-۱۲۵ .
–    مدیریت مبارزه با آقات نباتات زراعی سازمان حفظ نباتات ۱۳۷۵، نظری بر روند عملیات اجرائی مبارزه با زنگ و سایر بیماریهای گندم در مناطق مختلف کشور. سازمان حفظ نباتات.
–    Agrios , G. N 1997. Plant pathology. 4th edition, Academic press. USA 635PP.
–    Lee, T.C.,and G. shaner. 1984 .Infection processes of puccinia phytopatholog  75:636-634
–    Doodson , J.K., J. G.Manners, and A. Myers . 1964 . some effects of yellow rust (puccinia striiformis ) on the growth and yield alg spring wheat . Annals if Botany (N.S.) 28:459-572.