بررسی عصاره اشباع و سایر عصاره های آبی موجود در خاک

عصاره اشباع وسایر عصاره های آبی خاک:

آگاهی از ترکیب املاح محلول خاک در شرایط رطوبت مزرعه [ Field capacity]  دربعضی از بررسی های مسائل خاک وآب بسیار ایده آل ومفید است، اما تهیه عصاره در چنین شرایطی در بررسی های روشن امکان پذیر نمی باشد. لذا بررسی روی املاح محلول خاک باید شرایطی باشد که اب بیشتری به خاک اضافه شود، باتوج به این که مقادیر مختلف انواع املاح مطلق ونسبی استخراج شده مستقیما تحت تاثیر نسبت خاک به آب می باشد لذا این نسبت باید استاندارد باشد تا نتایج در سطح بین المللی قابل تفسیر ومقایسه باشد.آزمایشگاه شوری خاک آمریکا عصاره اشباح خاک رابرای بررسی روی املاح محلول خاک توصیه می نماید. زیرا نزدیکترین حالت استاندارد رطوبت در محیط ریشه می باشد به همین دلایل تحمل گیاه به شوری معمولا باتوجه به هدایت الکتریکی یا مجموع محلول در عصاره اشباح ارزیابی می گردد. سایر عصاره های آبی خاک مثل ۱:۵ و۱:۱ وغیره که تهیه آن آسان تر از حالت اشباح می باشد از شرایط ریشه نبات دوراست وخط هایی ناشی از پراکش یا دیسیرسپون وهیدرولیز وتبادل کاتیون های تبادلی وحل شدن کانی ها در چنین شرایطی بیشتر از حالت اشباح می باشد.

تهیه عصاره اشباع خاک:

مواد شیمیایی مورد نیاز:

محلول هگزا متافسفات سدیم [ Napo3] از درصد-مقدار ۱/۰ گرم از هگزا متافسفات سدیم راتوزین دره سن ژوژه صدمیلی تیتر حل سپس به حجم برسانید.

روش کار:حدود ۲۰۰ تا۴۰۰ گرم خاک کوبیده واز الک دومیلی متری رد شده رادر لیوان پلاستیکی گل اشباع بریزید. اول به هم زدن آنقدر آب مقطر اضافه نمائید تانزدیک به حالت اشباع برسد در لیوان ها را گذاشته مدتی به حال خود بگذارید تاخاک کاملا آب را جذب نماید سپس گل را به هم زده واشباح نمائید. حالت اشباع حالتی است که سطح گل براق ووقتی شیاری در گل ایجاد نمائید با ضرب زدن به لیوان محتوی گل، شیار به هم می پیوندد ومحو می شود، وقتی لیوان محتوی گل رااز بالای کج نمائید به ارامی گل سرازیر می شود، { همچنین گل از روی اسپاتول یاکاردک گل اشباع به آرامی سرمی خورد}. خاک اشباع رابه مدت یک شبانه روز یا حداقل به مدت ۴ساعت به حال خودبگذارید بماند بعداز سپری شدن مدت زمان لازم گل را مجددا به هم زده واشباع نمائید تابه حالت قبف ریچاروسن که روی یابه عصاره گیری قرار دارد کاغذ صافی شماره دوپانزده سانتی متر واتمن بگذارید واز زیر قیف ، شیشه عصاره گیری ۵۰تا۱۰۰ میلی لیتر قرار دهید، پایه عصاره گیری به پمپ خلاء وصل است ، گل راروی قیف بوخنر خالی نمائید وبا کاردک سطح را طوری صاف کنید که منفذی درآن مشاهده نگردد وسپس پمپ خلائ را روشن نمائید عصاره خاک درداخل شیشه عصاره گیری جمع می گردد اگر عصاره کدر بود مجددا عصاره را صاف نمائید به ازاء هر۲۵ میلی لیتر از عصاره یک قطره هگزا متافسفات از درصد اضافه نمائید.

عصاره خاک در نسبت های مختلف خاک به آب:مقدار معین خاک را توزین در ظرف شیشه ای یا پلاستیکی بریزید مقدار آب لازم را{ با توجه به نسبت خاک به آب}اضافه در آن را بسته سپس به مدت یک ساعت با شیکر مکانیکی به هم بزنید. اگر شیکر در اختیار نباشد در مدت نیم ساعت چهار بار هر بار به مدت یک دقیقه بادست به شدت تکان دهید سپس صاف نمائید. اگر عصاره کدر بود مجددا صاف گردد به ازاء هر ۲۵میلی لیتر از عصاره یک قطره هگزا متافسفات سدیم ازدرصد اضافه شود.

اندازه گیری PH در سوسپانسیون خاک:در سوسپانسیون خاک واکلترولیت که طرز تهیه آن توضیح داده خواهد شد قبل از صاف نمودن نمونه، سوسپانسیون رابعداز به هم زدن در زیر الکترود P H متر { قبلا دستگاه P H متر با بازهای مخصوص کنترل شود قرار داده بطوری که الکترود در مایع روی سوسپانسیون قرار گیرد بعداز ثابت شدن عقربه P H متر،عدد P H را قرائت نمائید.

اندازه گیری درصد اشباع خاک:بعداز اندازه گیری P H گل اشباع بتن « قوطی» فلزی را توزین ویادداشت نمائید، سپس مقداری گل اشباع در آن بریزید ومجددا توزین ویادداشت نمائید. سپس درون اتو با حرارت ۱۰۰تا۱۰۵ درجه سانتی گراد برای مدت حداقل سه ساعت { یهتر است برای مدت یک شب در آون بماند} قرار داده بعداز سپری شدن مدت زمان لازم بتن رااز آون بیرون آورده ودر دیسکاتور قرار دهید بعداز خنک شدن مجددا توزین نموده وعددرا یادداشت وطبق محاسبه زیر درصد اشباع خاک رابر حسب خاک خشک محاسبه نمائید.

وزن بتن=  A            وزن بتن + گل= B                     وزن بتن + گل خشک شده=C

گرم وزن گل B- A= E               گرم وزن آب جذب شده B – C = F             گرم وزن گل خشک شده C- A  = H       درصد اشباع خاک [ ۱۰۰* F] / H =  

اندازه گیری کربن آلی خاک:روش مورد استفاده دراین اندازه گیری روش واکلی بلاک می باشد که خاک را با اسید سولفوریک غلیظ و بی کرولات مجاور کرده بعداز اتمام واکنش اکسیداسیون واحیاء زیادی بی کرومات باقی مانده با فروآمونیوم سولفات تیتر می کنیم.

محلول های مورد نیاز: ۱- بی کرومات پتاسیم یک نرمال         2- اسید سولفوریک غلیظ ۹۶ درصد      3- فروآمونیوم سولفات ۵/۰ نرمال    F eso4,  {NH}2  so4 ,  6H2o    4- معرف ارتوفنانتروسین فرو ۰۲۵/۰ مولکول گرم در لیتر

روش کار:مقدار پنج تاده گرم خاک کاملا کوبیده واز الک نیم میلی متری عبور می دهیم که تمام خاک از الک رد شود { فقط ذرات شن درشت تر از نیم میلی متر روی الک بماند} دراین مرحله برای کوبیدن از هاون فولادی یا آهنی استفاده نشود. برای این منظور از هاون چینی یا عقیق استفاده گردد. روش کار بدین ترتیب است که یک گرم خاک رااگر میزان کربن آلی از دوونیم درصد بیش تر باشد، خاک کمتر بایدتوزین شود. در ارلن مایر پانصد میلی لیتر ریخته وبه ان ده میلی لیتر بی کرومات پتاسیم یک زمان اضافه وبه‌آرامی تکان دهید تاذرات در محلول پراکنده شود. بیست میلی لیتر اسید سولفوریک غلیظ راخیلی سریع به طور مستقیم به محلول اضاقه بلافاصله به ارامی تکان داده تاخاک بامواد مخلوط وبه مدت یک دقیقه تکان دهید وبگذارید به مدت نیم ساعت به حال خود بماند سپس دویست وپنجاه میلی لیتر آب مقطر اضافه نمائید بعداز سردشدن ده قطرهارتوفنانترولین اضافه وبا فروآمونیوم سولفات تیتر نمائید در نزدیک به انتهای تیتراسیون رنگ نمونه سبزکدر می باشد که با چندقطره اضافی فروآمونیوم سولفات در مجاورت اندیکاتور به رنگ قرمز در می اید { باهرسوی خاک یک نونه بلانک تهیه می گردد}.

محاسبه:           % oc = M* 0/39 * [ V1-V2 /s]                    فرمالیته فروآمونیوم سولفات M=  

میلی لیتر فروآمونیوم سولفات مصرفی برای بلانک V 1=         میلی لیتر فروآمونیوم مصرفی برای نمونه V2=              وزن خاک خشک شده در هوای آزاد S =  

اندازه گیری پتاسیم قابل جذب در خاک:

محلول های مورد نیاز:۱- استات آمونیوم  PH = v         2- محلول های استاندارد

روش کار: مقدار ۵/۲ گرم خاک رد شده از الک دومیلی متری ار توزین ودر ارلن مایر ۲۵۰ میلی لیتر بریزید سپس ۵۰ میلی لیتر استات آمونیوم نرمال به ان اضافه در آن را بسته وتکان دهید بعداز نگهداری یک شبانه روز، آن را با کاغذ صافی شماره دوصاف نمائید. مقدار پتاسیم محلول را با دستگاه فیلم فتومتر بعداز قرائت استاندارد ها مورد سنجش قرار دهید. { یادآوری می شود که صفر استاندارد راروی صفر دستگاه فیلم فتومتر وحداکثر استاندارد دراروی صددستگاه قرار دهید سپس بقیه استانداردها را قرائت نمائید}. منحنی استانداردها را رسم وسپس از روی منحنی استاندارد مقدار پتاسیم محلول مجهول را بدست اورید وبه شرح زیر محاسبه نمائید.