مقاله نقش مردم در دفاع مقدس

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله نقش مردم در دفاع مقدس دارای ۲۱ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نقش مردم در دفاع مقدس  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نقش مردم در دفاع مقدس،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله نقش مردم در دفاع مقدس :

نقش مردم در دفاع مقدس

فرهنگ شهادت طلبی
مجموعه ای از اعتقادات وآموزه هایی که بنیان شکل گیری روحیه ی شجاعت، مبارزه و جهاد در راه خدای متعال ونهایتاً کشته شدن در راه ایمان وعقیده است . در فرهنگ اجتماعی ،سیاسی واقتصادی اسلام، ایثار واز خودگذشتگی به عنوان اوج وارستگی انسان ونشانه قرب بشر به خداوند متعال است واگر ایثار واز خود گذشتگی با نثارجان در راه خدا باشد، شهادت تلقی می گردد، واقعه ی عاشورا، اوج ایثار و رسیدن به مقام شهادت است که سرشار از نکات زندگی ساز برای همه انسانهای آزاده جهان می باشد . شهادت مرگ آگاهانه ومقّدس وهدفمند است. »ولاتحسین الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاء عندربهم یرزقو.

دفاع مقدس به عنوان سند مقاومت و مظلومیت ایرانیان در خاطره تاریخ ثبت و ضبط است. سند مقاومت از این رو که دشمن تا بن دندان مسلح به اتکای همه قدرت های مستکبر و زورگو برای محو ارزش های ملتی برآمده بود که مدت زیادی از پیروزی انقلاب بزرگ آنها سپری نشده بود. هنوز شرایط انقلابی و عوارض آن بر فضای ایران مستولی بوده و کشور در شرایط آمادگی سیاسی، اقتصاد و اجتماعی نبود که با تهاجم همه جانبه به کشور جنگی ناخواسته و نابرابر بر ملت ایران تحمیل شده است. مقاومت همه جانبه و رشادتهای آحاد مردم در قالب نیروهای مردمی بسیجی و حماسه آفرینی سپاه وجهاد و ارتش رکورد جدید از مقاومت را بر جای گذاشت.سند مظلومیت نیز از این رو می باشد که این جنگ نابرابر بود و ایران نه از توان دفاعی برخوردار بود و نه بروکراسی کشور اجازه تجهیز قوا را برای یک جنگ به ما می داد. از طرف دیگر نیز به دلیل رعایت اخلاق و موازین انسانی اساساً ما در برنامه های دفاعی خود نمی توانستیم از شیوه های دشمن مانند بمباران مدارس، مناطق مسکونی، بیمارستانها و رعب و وحشت مردم بهره بگیریم به نوعی دفاع مقدس سند مظلومیت ملتی بود که با دست خالی و با توکل بر خدا بر همه کفر و الحاد که در قالب ارتش بعثی نمود پیدا کرده بودند پیروز شد.
۸ سال دفاع مقدس وعملیات رزمندگان اسلام با همه فراز و فرودش به خلق فرهنگی غنی منجر شد، همان تفکری که به عنوان فرهنگ پایداری از آن نام می برند.

فرهنگ شهادت طلبی به واسطه ریشه و خاستگاه های تاریخی خود نوعی فرهنگ دینی و ملی است و می تواند نسخه شفابخشی برای حفظ تمامیت ارضی کشور در مقاطع متفاوتی باشد.این فرهنگ دارای مشخصه ها و ویژگیهایی است که از دیگر فرهنگها و حتی فرهنگ مقاومت و پایداری دیگر کشور متمایز و ویژه شده است. مهمترین شاخصه های این فرهنگ خداباوری بود همان گوهری که تمام سکنات و حرکات فرد را متوجه مبدا هستی می نماید.خدامحوری موجب شد تا بر خلاف دیگر ارتش های جهان، رزمندگان اسلام تمام لحظات خود را متوجه خدا نمایند و بر خلاف دیگر استراتژی های نظامی فتح خاک را نه به عنوان یک هدف اولیه و اصلی، بلکه به عنوان یک هدف ثانویه ببینند و این موضوع در تمام تاریخ بشریت بی نظیر است و نمونه های آن را فقط می توان در مقاومت هایی سراغ داشت که از ایران اسلامی بهره گرفته اند.

شهادت طلبی و دفاع مقدس
بی شک دوران دفاع مقدس دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آنرا از سایر جنگها متمایز می کند، دست پلید و ناپاک رژیم بعثی عراق به خون پاک صدها بیگناه آغشته شد و تجاوزی آغاز شد که از سوی بسیاری از کشورهای مستکبر بیگانه حمایت مادی و معنوی می شد. جنگی نابرابر به معنای واقعی کلمه. پیش بینی های خام اولیه بسیاری نظر به این امر داشتند که در کمتر از چند ماه کار تصرف ایران پایان خواهد یافت و رهبران متجاوز با پیروزی بر مسند قدرت نشسته و امور را بر

مبنای تصرف ایران پایان خواهد یافت و رهبران متجاوز با پیروزی بر مسند قدرت نشسته و امور را بر مبنای سلایق خویش خواهند گردانید. این پیش بینی ها تا حدودی درست و عقلانی می نمود زیرا با کشوری که تازه انقلاب نموده و سازماندهی منظمی نداشت، گروهها و فرقه های گوناگون هر یک ساز خود را کوک می کردند فرماندهی نظامی منسجم و کارایی وجو

د نداشت و ; در مقابل ارتش منظم و مجهز به تمامی سلاحها تجهیزات و تکنیکهای نظامی، ; نمی بایست انتظار دیگری داشت. حال چرا تمامی این پیش بینی ها نادرست از آب درآمد و چه عواملی باعث شد که سرنوشت کشور ما در این نبرد نابرابر این گونه رقم بخورد. آری این عوامل همان ویژگیهای منحصر به فرد دوران دفاع مقدس ماست. یکی از بارزترین و موثرترین آنها فرهنگ شهادت طلبی بود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. عوامل مختلفی در جنگ باعث پیروزی می شوند. در یک تقسیم بندی این عوامل را می توان در دو مقوله بعد سخت افزاری و بعد نرم افزاری جنگ تقسیم بندی نمود.

۱) بعد سخت افزاری:
تمامی تجهیزات نظامی، اعم از نیروهای نظامی، مهمات، ادوات سبک و سنگین زمینی و هوایی و ; که جنبه ملموس داشته و در جنگ از آنها بهره گیری می شود بعد سخت افزاری جنگ می باشد. در این بعد مابا یک نابرابری عظیمی مواجه هستیم. چرا که دشمن ما از تمامی تجهیزات نظامی مشروع و نامشروع روز که در لابراتوارهای کشورهای پیشرفته تولید می شد بهره می برد، از کمکهای مادی بسیاری از کشورهایی که موافق نظام جمهوری اسلامی بودند بهره می جست و در زمینه خرید و تامین مهمات، ادوات سبک و سنگین هیچ گونه نگرانی و مشکلی نداشت. قدرت نظامی ایران وعراق از آغاز

جنگ در سال ۱۳۵۹ میلادی تا پایان جنگ در سال ۱۳۶۷ هیچگاه با یکدیگر یکسان نبود. حمایت تمامی کشورهای عربی بجز سوریه از رژیم بعث عراق و حمایت مالی و تسلیحاتی بسیاری از کشورهای جهان از رژیم بعث عراق، تفاوت نابرابری قدرت نظامی میان دو کشور را به خوبی نمایان می کند. جدول زیر، نمودار قدرت نظامی دو کشور را در آغاز جنگ و در پایان جنگ نشان می دهد که توسط مجله معتبر اکونومیست منتشر شد.

در حالیکه کشور ما چند صباحی از شروع جنگ نگذشته بود که تن به تحریمی ناخواسته داد. بطوری که در برخی جبهه ها حتی گلوله هایی که سربازان ما استفاده می کردند جیره بندی شد.
۲) بعد نرم افزاری جنگ:

تجهیزات، امکانات، آموزشها و مهارتهایی که جنبه عینی و ملموس نداشته و بلکه شامل نیروها، آموزشها و انگیزه های غیرمادی افراد درگیر در جنگ می باشد، بعد نرم افزاری جنگ است. خود این بعد در چند زیرمجموعه قابل بررسی و مداقه می باشد. قسمتی از توان نظامی و دفاعی نیروهای درگیر در جنگ را شامل می شود و قسمتی به هدف، انگیزه و رهبری بازمی گردد. از نظر آموزشهای نظامی به دلیل موقعیت زمانی و استراتژیک کشور عراق و وجود روابط مناسب فیمابین با

کشورهای دیگر مخصوصاً با کشور امریکا سربازان آنها جدیدترین تکنیکها را فرا گرفته و در خدمت پیروزی خود قرار داده بودند. این در حالی بود که در کشور ما به دلیل وقوع انقلاب اسلامی و نابسامانی های مرتبط به آن، این آموزشها برای مدتی به حالت تعویق و تعطیل درآمده بود و حتی بسیاری از فرماندهان استعفا داده یا به دلیل شرایط خاص کشور حضور نداشتند. ولی در دوران جنگ بنا به ضرورت این آموزشها احیا شد، بطوریکه قبل از اعزام نیروها به خطوط مقدم یک دوره فشرده آموزشی چند ماهه برگزار می شد. (البته این دوره ها در مقایسه با رقیب بسیار ناچیز بود).

آنچه که زمینه پیروزی سربازان اسلام در برابر ارتش کفر فراهم آورد، نه تجهیزات و آموزشهای نظامی بلکه مقوله هدف، انگیزه و رهبری بود.
مقایسه این ویژگی در بین سربازان اسلام و ارتش کفر نشان می دهد که هدف و فلسفه جنگ بین نظامیان بعثی و متجاوز متفاوت بود. آنها متجاوز بودند و قصد تسخیر کشور ما را برای ارضاء نیازهای مادی و دنیوی خود داشتند. حال آنکه سربازان ما با هدف دفاع از آرمانها و ارزشهای اسلامی و حفظ میهن خویش وارد میدان کار و زار شده بودند. آنها متجاوز بودن و ما مدافع. آنها برای خودشان می جنگیدند و ما برای دفاع از ارزشهای خویش. مسلماً انگیزه هر گروه نیز متمایز و جدا بود. مشوق و انگیزه آنها ترفیع، پاداش و کسب امکانات مادی و دنیوی بود. حال آنکه سربازان ما جان را در طبق اخلاق نهاده بودند و به قصد رسیدن به احدی الحسنیین رشادت می ورزیدند. در زمینه رهبری نیز تفاوتهای مشهود بسیاری وجود داشت. صدام فرماندهی مستبد و دیکتاتور بود که همه کسانی که بر وفق مراد او کار نمی کردند به گونه ای از میدان به در می شدند (نمونه هایی از این امر را در اعدام چند تن از فرماندهان و نزدیکان وی را که به دستور خودش انجام شد، شاهد هستیم.) حال در مقابل رهبری ما به دست حضرت آیت ا; امام خمینی(ره) رهبری به تمام معنا رهبر بود که نه با اجبار و اجحاف، بلکه با ویژگی رهبرگونه و کاریزماتیک خاصی که داشت بر دلها حکومت می نمود. سربازانش نه مزدوربکله خود را همرزمان سربازان اسلام قلمداد می کردند. امام خمینی(ره) شخصیتی جامع در ابعاد مختلف علمی و عملی بود و یکی از کم نظیرترین حادثه های تاریخ اسلام را آفرید. از بارزترین جلوه های رهبری و نقش معنوی حضرت امام خمینی(ره) و تاثیر شگرف آن بر روحیه ملت و رزمندگان اسلام، هدایت و رهبری ایشان در هشت سال حماسه دفاع مقدس است. بزرگمردی که حماسه رزمش آمیخته به بالاترین مراتب عرفان، فقهش متبلور در فلسفه عملی حکومت اسلامی، و حکمتش، شالوده سیاستهای نظام اسلامی بود.

حضرت آیت ا; خامنه ای درباره ویژگی های فرماندهی و رهبری حضرت امام(ره) در هدایت نیروهای رزمی و مسلح میفرماید: غیر از دوران پیامبر و دوران خلافت امیرالمومنین و مدت کوتاهی از امام مجتبی(ع)، فرمانده کل قوای عارف و حکیم و عاشق و الهی در دنیا سراغ نداریم; ما در هیچ جای دنیا، نه امروز و نه در گذشته نیروی نظامی سراغ نداریم که تحت فرماندهی انسانی معنوی و الهی و عارف و دارای رقیق ترین احساسات بشری و در عین حال با قاطعیت و صلابتی که هیچ فرماندهی در دنیا از آن برخوردار نیست، به حراست و دفاع از ناموس و حیات شرافتمندانه ملت در مقابل تجاوزگران بپردازد. شور و حال سلحشوری و رزمندگی، شوق به جهاد و استقامت رزمندگان و فتوحات عظیمی که در نبرد با دشمنان اسلام به دست آورده اند، بیشتر مرهون تاثیرات معجزه گون شخصیت معنوی حضرت امام(ره) در رهبری دفاع مقدس است.

یکی دیگر از ویژگیهای بارز و متفاوت بین دو گروه از نیروهای درگیر جنگ، خصلت و فرهنگ جهاد و شهادت طلبی است. بی شک این خصیصه بود که توانست ما را در برابر حملات دشمن حفظ نماید. چه عزیزانی که با دستان خالی ولی قلبی آکنده از امید به حراست از کیان مقدس کشور عزیزمان پرداختند. چه میدانهای مینی که با پاره های تن و از خودگذشتگی و ایثار این جان بر کفان پاک شد. آری اگر امروز در این فضا نفس می کشیم به مدد این فرهنگ والای عزیزان ما می باشد.

در دوران پیامبر اکرم نیز همین فرهنگ شهادت طلبی در بین مومنان و مجاهدات صدر اسلام بود که خواب را از چشمان مشرکان و کافران گرفته بود و از آن مردانی پولادین، عاشق شهادت و شجاع ساخته بود و موجب رعب و هراس دشمنانشان شده بود به گونه ای که با وجود نفرات و تجهیزات فراوان، از مقابله با نیروهای اسلام هراس داشتند. در جنگ بدر وقتی چند تن از فرماندهان مشرکان برای شناسایی مسلمانان رفته بودند، یکی از آنان به مشرکان گفت: «شترهای یثرب، بار مرگ بر

پشت دارند. آیا آنان را نمی بینید که چگونه دم فرو بسته و مثل افعی به خود می پیچند. به خدا قسم! تا به تعداد خود از شما نکشند، کشته نمی شوند، و اگر به آن تعداد از شما بکشند، زندگی بعد از آن برای شما چه سودی دارد؟ پس چاره ای بیندیشید.
اوج تجلی فرهنگ شهادت طلبی جوانان در هشت سال دفاع مقدس نمایان بود
اوج تجلی فرهنگ شهادت طلبی در هشت سال دفاع مقدس نمایان بود، چرا که جوانان با پیشانی بندهای یازهراء، یا ابوالفضل، یا حسین، یا مهدی و ; توانستند با کمترین ساز و برگ نظامی بر ارتش تا دندان مسلح دشمن که توسط استکبار جهانی تجهیز می شد، پیروز شوند و پرچم انقلاب و اسلام ناب را همچنان برافراشته نگهدارند.
یکی از فرماندهان دفاع مقدس می گوید:
روحیه شهادت طلبی رزمندگان ما زبانزد دنیا شده است؛ به طوری که جدیداً اعلام کرده است که ما با این شهادت طلبی رزمندگان اسلام نمی توانیم مقابله کنیم و کاری از دست ما ساخته نیست.
یکی از فرماندهان عراقی هم می گوید: رزمندگان ایران را می بینم که پا می گذارند روی میدان های مین، عبور می کنند، به ما حمله می کنند، اما سربازان خودمان ـ سربازان عراقی ـ را می بینم که پوتین هایشان را می کنند، آهسته و بی صدا فرار می کنند! چطور می شود جنگید؟! چطور می شود عقب نشینی نکرد؟!
حال وظیفه ما در دوران کنونی چیست؟ آنان که رفتند کار حسینی کردند و آنان که مانده اند باید کار زینبی کنند.
اینک بایستی با پایبندی به ارزشهای والای اسلامی و انقلابی ضمن پاسداری از حرمت خون شهیدان، زمینه احیا و گسترش فرهنگ شهادت را فراهم آوریم. زیرا استکبار جهانی همیشه و در همه حال در اندیشه پیروزی بر ما و پایمال نمودن عزت و عظمت ماست و شواهد تاریخی نشان داده است که در این راه از هر حربه ای که بتواند در این زمینه بهره جسته و استفاده می کند. شواهد نشان می دهد که در دوران جنگ نیز استکبار جهانی به قواعد جنگی پایبند نبوده (نمونه های آنرا با در اختیار قرار دادن سلاحهای شیمیایی در اختیار رژیم بعثی و حمله به هواپیماهای مسافربری) و سوءنیت خود را نشان داده است. جوانان ما باید هوشیار باشند و ناخواسته و ناآگاهانه قدم در راه تحقق اهداف این جهان خواران نگذارند.
امام (ره) و بیداری فطرت جوانان

در پیروزی انقلاب اسلامی چند عامل دخیل و تاثیر گذار بود :اولین عامل نفس مسیحایی امام راحل بود که فطرت های پاک نسل جوان را متحول کرد.

پیامبر اکرم (ص) که می فرمایند :” قلب جوان، فکرجوان و روح جوان نسبت به افراد کهنسال آماده پذیرش حق است ” کار بزرگ امام خمینی ( ره ) این بود که فطرت های پاک جوانان را متحول کرد.

در جریان جنگ تحمیلی ۳۶ هزار نوجوان برای پایداری انقلاب اسلامی جان خود را فدا کردند که نشان از حضور نوجوانان در کنار جوانان در دفاع مقدس دارد. ۷۵ درصد شهدای جنگ تحمیلی در دفاع مقدس جوان بودند که در همان زمان به اعتماد امام خمینی (ره) به نحو شایسته پاسخ دادند.

جوانان غیرتمند ایران در دفاع مقدس چنان حماسه آفریدند که پشت دشمن از شنیدن نام آنها به لرزه می افتاد.
طبیعی است در هر کارزار و جنگی نسل جوان است که می تواند تلاش بیشتری را برای مبارزه انجام دهد.
نقش دانش آموزان در ۸ سال دفاع مقدس

آن روزها، پنجره ها ی کلاس درس رو به آسمان باز می شد و هر معلم آیه آیه ی سوره ی عشق را تلاوت می کرد.
آن روزها، روزهای مشق خاکی نبود،لحظه های ی حلاوت مشق های آسمانی بود.
آن روزها،معلم پرنده ای بود که اوج را می آموخت و دانش آموزانش می توانستند آفتاب را بنویسند، باران را بخوانند و پرواز را هجی کنند.

آن روزها،روزهای دفاع مقدس و شبهای نیایش و راز ونیاز بود؛ روزهای تفنگ و گلوله و باروت، و شبهای یا حسین(ع) و اشک وآه و لاهوت.
و اما این روزها، روز های حسرت به جای ماندگان از قافله ی شهادت و روزهای زمزمه ی خاطره ها و یادهاست.
امروز هر آهی که از سینه ی آن کاروانیان کربلایی بر آید، در واقع یادمانی است از آن تندیس های ایثار ونخبگان جهاد و شهادت که باید پاسشان داشت و از ‍‍ژرفای عمیق وجودشان، چشمه ها را سرازیر کرد و خاطره ها را در پهندشت تاریخ رویاند.
تاریخ گواه صادقی بر حقانیت ایثارگران ما نخواهد بود اگر آنان خود سینه ها را نشکافند، زبان ها را نیارویانند و خاطره ها را بارور نسازند.
فرهنگیان، معلمان و دانش آموزان نیز مانند دیگر قشرهای ملت ما، در دفاع مقدس نقش آفرینی کرده، در حماسه های جاویدان ملت ایران شریکند. این تلاش ها، هم در پشت جبهه و هم در منطقه جنگی محسوس بود. دانش آموزان و معلمان با حضور در پایگاه های بسیج، اهدای خون به جبهه ها، کمک نقدی و غیرنقدی و کمک رسانی به مجروحان، به شیوه های گوناگون در دفاع مقدس حضور داشتند. براساس آمار منتشر شده ازسوی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، ۵/۱۸ درصد شهیدان دفاع مقدس را دانش آموزان تشکیل می دهند که از حضور فعال دانش آموزان در عرصه انقلاب حکایت دارد.
تاملى بر نقش دانش‌آموزان در حماسه ۸ سال دفاع مقدس
الف: حضور پرشور در جبهه‌هاى جنگ
برابر آمار، پرشورترین حضور در جبهه‌هاى جنگ از آن دانش‌آموزان بوده است.طى سال‌هاى ۵۹ تا ۶۶، تعداد ۳۶۶۶۹۷ نفر از این عزیزان در جبهه‌هاى جنگ حضور یافته از این میان ۱۷۲۹۶ تن به شهادت رسیدند.تقدیم ۲۳۲۸ نفر جانباز، ۱۱۱۰ نفر آزاده و ۲۰۶۳ نفر مفقودالاثر به آستان انقلاب اسلامى بخش دیگرى از این حضور حماسى دانش‌آموزان در حماسه ۸ سال دفاع مقدس بود.خاطرات حضور نوجوانان ۱۳ ساله در جبهه‌هاى جنگ، هنوز از ذهن‌ها زدوده نشده است، صحنه‌هایى که دیدنش

موجى از نشاط و شوق حضور در جبهه‌هاى جنگ را در سایرین به وجود مى‌آورد و افتخار و تجلیل عمومى را نثار ایشان مى‌کرد.خاطرات مربوط به کسانى که با دستکارى در شناسنامه‌هاى خود و جعل امضاى والدین، خود را به خطوط مقدم نیرو مى‌رساندند هنوز شهره در جهان است و جهان به این روحیه عظیم جوانان و نوجوانان ایران باید غبطه ابدى بخورد.
ب: حضور فعال در پایگاه‌هاى مقاومت

حضور در جبهه‌ تنها وظیفه دانش‌آموزان نبود بلکه آنان این مسئولیت سنگین را نیز به دوش خود احساس‌مى‌کردند که عقبه نیروهاى خودى را که عبارت از پایگاه‌هاى مقاومت بود، نیز تقویت نمایند. از این رو تقویت این پایگاه‌ها در دستور کار شرعى – ملى این عزیزان قرار داشت و هنوز خاطرات گشت‌هاى شبانه و برقرارى ایستگاه‌هاى بازرسى که با هدف تعمیق امنیت شهروندان صورت مى‌گرفت در ذهن‌ها باقى مانده است. گشت‌هایى که در آن حضور نوجوانان در کنار پدران میانسال افتخارآمیز بود و دیدن آن صحنه‌ها، موجى از شعف و شور‌ را بر دل‌ها جارى مى‌ساخت.

ج: حضور جدى و موفق در سنگر تحصیل
دانش‌آموزان شریف ایران در کنار آن که جنگ را به فرموده امام عزیزشان در راس همه امور مى‌دانستند اما از رسالت و تکلیف آموزش و علم اندوزى نیز غفلت نکردند. آنان به تحصیل و حضور در جبهه‌ به عنوان دو تکلیف مقدس مى‌نگریستند که باید در کنار هم بدان عمل مى‌شد. در شرایط انتخاب، سنگر جبهه‌ را به سنگر مدرسه ترجیح مى‌دادند اما هیچ‌گاه از وظیفه اول و اصلى خود که آموزش و تحصیل بود غفلت نمى‌کردند و چه بسیار دانش‌آموزانى که در خطوط جبهه نیز به ادامه تحصیل مى‌پرداختند. این تلاش‌ و حضور جامع، از دانش‌آموزان قدرتى مرجع و مدبر ساخت تا همگان به دوراندیشى و جامع‌نگرى ایشان ایمان آورده و بر خویش ببالند که فرزندانى دارند که به همه امور، با نگاه عمیق مى‌نگرند.

حضور فعال در عرصه تدارکات‌ جمع‌آورى کمک‌هاى مردمی، اختصاص کمک مالى و مادى به رزمندگان اسلام و حتى ایجاد ارتباط روحى و مکتوب با رزمندگان، بخش دیگرى از اقداماتى بود که دانش‌آموزان شریف در طول ۸ سال دفاع مقدس به آن دست مى‌زدند.
نقش جوانان و نوجوانان در ۸ سال دفاع مقدس
جوانان و نوجوانان دانش آموز در پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس نقش برجسته و تعیین کننده ای داشته و با طلایه داری در جبهه ها و تقدیم بیش از ۳۶۰۰۰ شهید و هزاران جانباز و آزاده در طول دوران جنگ تحمیلی دین خود را به اسلام و انقلاب اسلامی به خوبی ادا نمودند. در ایام پس از جنگ تحمیلی نیز «بسیج دانش آموزی» به عنوان میعادگاه تداوم دفاع همه جانبه نوجوانان دانش آموز ازدستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و علمی عرصه دیگری از حیات خویش را به نمایش گذاشت و همین امر به خوبی موید این نکته است که در دوران اخیر توجه بیش از پیش و همه جانبه به این سازمان قانونی لازم و ضروری به نظر می رسد.

تشکیل بسیج ۲۰ میلیونی
تشکیل بسیج مستضعفین ارتش بیست میلیونی به فرمان امام خمینی (ره)هوشیاری ودرایت بی نظیر حضرت امام خمینی (ره) ازجمله اساس ترین عوامل در جهت خنثی سازی توطئه ها به حساب می آید که به برکت این دوراندیشی وهدایت انقلاب در مسیر اصلی خود، زمینه انقلاب دوم فراهم آمد و باسقوط لانه جاسوسی آمریکا ، شیطان بزرگ با ضربه ای سخت و جبران ناپذیر روبرو شد.اسناد بدست امده از لانه جاسوسی واظهارات صریح حکام آمریکایی مردم و رهبران کشور بویزه

حضرت امام را با این حقیقت آشکار مواجه ساخت که احتمال مداخله نظامی آمریکا و هجوم وی به جمهوری اسلامی ، امری بعید و غیر ممکن نبوده و باتوجه به سوابق این کشور در جهان لزوم آمادگی مردم جهت مقابله و رویارویی را در کوتاهترین زمان ممکن آشکار می ساخت . براین اساس امام امت در پنجم آذر ماه سال ۵۸، یعنی در مدتی کمتر ازیک ماه

بعد ازانقلاب دوم ، فرمان تاریخی تشکیل بسیج را صادر فرمودند.یک مملکت بعد از چند سالی که بیست میلیون جوان دارد باید بیست میلیون تفنگدار داشته باشد و بیست میلیون ارتش داشته باشد و یک چنین مملکتی آسیب پذیرنیست و مردم دلسوخته و مسلمان پاکباخته که دل در گرو عشق به انقلاب و هدفهای والای آن داشتند، با آمادگی و قصد و اراده خلل ناپذیر جهت پاسداری از دستاورهای انقلاب گروههای مقاومت مردمی رادر پایگاهای بسیج و در آن زمان در مساجد سراسر کشور تشکیل دادند.

اولین تجربه آنها به صورت عملی یاری رساندن به سپاه و کمیته در قالب رویارویی با ضد انقلاب و خنثی سازی توطئه های آنها بوده و ازاین راه نقش موثری در خدمت به انقلاب و اهداف الهی آن هم نشان دادند.با هجوم و تجاوز ارتش عراق به کشور اسلامیان در شهریور ۵۹ این اعتقاد که یک سازماندهی جهت تشکیل بهتر نیروهای مردمی بوجود آید ، قوت گرفت و آز آن پس نیروهای مردمی صاحبان اصلی انقلاب اسلامی جهت حضور گسترده د رجبهه گروه گروه به بسیج ملحق گردیدند و عملیاتهایی چون طریق القدس ، حصر آبادان ،فتح المبین ، ثامن الائمه و الفجر ۸ وکربلای ۵ و;.از دستاوردهای عظیم این تشکیل الهی بود.
اگر امروز توفیق این راداشته ایم که کشور اسلامیمان وملت سلحشور آن را از گزند نابکاران و نااهلان تاریخ حفظ کنیم یه یمن حضور گسترده بسیج بودو لاغیر . چنان که رهبر فقیدانقلاب اسلامی حضرت امام (قدس سره ) فرموند:
رحمت و برکات خداوندبر بسیج مستضعفان که بحق پشتوانه انقلاب است .
آری رزمنده بسیجی ، ضمن توان رزمی بسیار بالادر نبردنامنظم ، جنگجوی قابلی در دفاع منظم بحساب می آید تاحدی که سلاحهای سنگینی چون توپ و تانکهای پیشرفته را به حرکت در آورد و روبروی دشمن قرارداده ،هدف از تشکیل واحد بسیج مستضعفین ایجاد توانایی لازم در کلیه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور دفاع از کشور ، نظام جمهوری اسلامی و همچنیین کمک به مردم به هنگام بروزبلایا وحوادث غیر مترقبه با هماهنگی مراجع ذیربط می باشد.بسیج جایگاهی ملکوتی است . مکانی برای درس چگونه زیستن انسانها،جایگاه عشق و صفا و صمیمت و دریک کلام ، شهید جبهه هاو قهرمان یا مظلوم پشت جبهه هاست . بیش از یک سال از صدور فرمان امام خمینی ( رحمه الله علیه) مبنی بر تشکیل بسیج نگذشته بودکه رژیم بعثی عراق در تحقق اهداف پلید نظام سلطه جهانی ، هجوم همه جانبه خودرا به مهین اسلامی ما آغاز کرد.انقلاب اسلامی در آن اوضاع بحرانی ناشی از دگرگونی ها وتغییر و تحولات آن زمان ، هیچ

گونه ، آمادگی لازم را برای مقابله با متجاوزان بعثی نداشت . ارتش جمهوری اسلامی ایران که با حمایت امام خمینی ( رحمه الله علیه ) توانسته بود جایگاه خودراپیدا نماید، در حال خودسازی وتثبیت نظم و انظباط بود. سپاه پاسداران هم که نهادی نوپا و برای حفظ امنیت شهرها به وجود آمده بود ، فاقد هر گونه تجهیزات لازم و تجربه کافی برای مقابله با تجاوز خارجی

بود. از آن سو دشمن هم با ارتشی تا بن دندان مسلح و برخوردار از پشتیبانی قدرتهای استعمار گر ، کشور را مورد هجوم قرارداد. دراین اثنا بودکه نقش بسیج به عنوان یک نیروی جوشیده از مردم انقلابی ، در صحنه دفاع مقدس ظهور پیدا کرد .دشمن که سودای فتح سه روزه را در سرمی پروراند، در همان روزهای نخستین با مردمی مواجه شد که با دست خالی به دفاع از کیان مقدس نظام اسلامی خود برخاسته بودند و از ایثار خون خویش دریغ نمی کردند جوانان سلحشوری که به فرم

ان امام ( رحمه الله علیه ) در پایگاهای مقاومت تحت نام ((بسیجی )) گرد آمده بود و باکوچکترین اشاره ایشان به جبهه های نبردمی رفتند و تاآخرین قطره خون خویش ایستادگی و مقاومت می کردند. درطول هشت سال دفاع ، بسیج آنچنان درخشید که دشمنان اعتراف کردند ((قدرتی در بسیج نهفته است که می تواند با یکایک ارتش های کلاسیک جهانی مقابی کند)) . بسیج علاوه بر حضور در خط مقدم نبرد وظیفه جذب ، آموزش و سازماندهی نیروهای مردمی و اعزام آنها به جبهه های نبرد بر عهده داشت و دراین مدت توانست جمعیت مومن و صاحب ارزشی رااز امت حزب الله ،دردرون بپروراند و پایه ریزی ارتش مردمی رادنبال کند و سرانجام پس ازهشت سال دفاع مقدس ، بسیجیان مظلوم و سلحشور جبهه های توحید به همراه امت شهید پرور ، از این آزمایش الهی سربلند و پیروز بیرون آمدند .

امام راحل این چهره مظلوم را باشایستگی تمام به تصویر کشیده و فرمودند:
شماآئینه مجسم مظلومیت هاو رشادات های این ملت بزرگ ، درصحنه نبرد و تاریخ مصور انقلابید . شما فرزندان دفاع مقدس وپرچمداران عزت مسلمین و سیر حوادث این کشورید.

هشت سال دفاع مقدس و جوانان
جوانان و نوجوانان دانش آموز در پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس نقش برجسته و تعیین کننده ای داشته و با طلایه داری در جبهه ها و تقدیم بیش از ۳۶هزار شهید و هزاران جانباز و آزاده در طول دوران جنگ تحمیلی دین خود را به اسلام و انقلاب اسلامی به خوبی ادا نمودند.پس از جنگ تحمیلی نیز ‘بسیج دانش آموزی’ به عنوان میعادگاه تداوم دفاع همه جانبه نوجوانان دانش آموز از دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و علمی عرصه دیگری از حیات خویش را به نمایش گذاشت و همین امر به خوبی موید این نکته است که در دوران اخیر توجه بیش از پیش و همه جانبه به این سازمان قانونی لازم و ضروری به نظر می رسد.
صدور فرمان تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در پنجم آذر ماه سال ۱۳۵۸ مبنی بر تشکیل بسیج مستضعفین، پایگاههای مقاومت در مساجد، حسینیه‌ها، ادارات، کارخانجات و مدارس به صورت خودجوش و مردمی شکل گرفت.
با واگذاری مسوولیت بسیج به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اسلامی، پایگاههای مقاومت بسیج در مدارس نیز همچون دیگر اقشار بسیج برای جذب، آموزش و اعزام دانش‌آموزان واجد شرایط به جبهه‌های جنگ حق علیه باطل فعال شدند که در این میان نقش معلمان و فرهنگیان بسیجی ستودنی است.
در دوران هشت سال دفاع مقدس بیش از ۵۵۰ هزار نفر از دانش‌آموزان به دفعات مکرر به جبهه‌ها اعزام شدند که بیش از ۳۶هزار نفر شهید و مفقود الاثر، دو هزارو ۸۵۳نفر جانباز نفر جانباز و دو هزارو ۴۳۳نفر آزاده تقدیم دفاع از انقلاب اسلامی و کشور عزیزمان ایران کردند.
حضور حماسی دانش‌آموزان در سالهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نه تنها موجب گرمی و موفقیت جبهه‌ها شد بلکه شور و نشاط ویژه‌ای در داخل مدارس بوجود آمد و در مدت کوتاهی تبدیل به گسترده‌ترین تشکل دانش‌آموزی کشور شد.
یکی از دانش آموزان بسیجی استان قزوین در این خصوص می گوید:امروز به این دلیل به عنوان روز بسیج دانش آموزی نام گذاری شده تا ما دانش آموزان به رشادت و شهامت شهید ‘فهمیده ‘ پی ببریم و وی را الگوی خود قرار دهیم.
نقش جوانان در دفاع مقدس
قشر جوان در هر جامعه‎ای به لحاظ برخورداری از توان، انرژی و استعدادهای فراوان قادر است، نقش تعیین کننده‎ای در آینده آن جامعه داشته باشد و جوانان در هر جامعه‎ای سرمایه اصلی آن جامعه‎ محسوب می‎گردند که می‎توانند زمینه‎های رشد و پیشرفت آن جامعه‎ را در عرصه‎های مختلف علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، هنری،‌ورزشی و; فراهم نمایند. در کشور ما نیز نسل جوان، سهم بزرگی از تحولات و پیشرفتهای کشور را بر عهده داشته و شاهد حضور جوانان در عرصه‎های مختلف از شکل‎گیری انقلاب گرفته تا پیروزی آن و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده و هستیم.
دانشجویان و جنگ تحمیلی

مهمترین سرمایه یک کشور نیروی جوان آن کشور است که با استعدادترین آنها در مدرسه و دانشگاه مشغول به تحصیل هستند.
همه مردم ایران از همه اقشار در پیروزی و تداوم انقلاب ما نقش داشته اند ولی نقش و حضور جوانان ما بوی‍‍ژه جوانان دانشگاهی بسیار برجسته است. در دفاع مقدس جوانان دانشگاهی نقش بسیار فعال و چشمگیر در فرماندهی جنگ بر عهده گرفته بودند فرماندهان مؤثر در سطوح بالای فرماندهی دفاع مقدس نشان از حضور جوانان مؤمن و با سواد دانشگاهی

دارد شهید باقری، شهید علم الهدی، شهید زین الدین، شهید عدالت از استان بوشهر و بسیاری دیگر از فرماندهان، دانشجوی دانشگاه بوده اند. بر حسب ضرورت از دانشگاه به جبهه ها رفتند و به رسالت تاریخی و حساس خود عمل نمودند. از طرفی دانشگاه در اداره دفاع مقدس از بعد پشتیبانی و ارائه طرحهایی که برای اداره دفاع مقدس لازم بود حضور منحصر بفردی داشت. همه می دانیم که ما در حالت تحریم و محاصره اقتصادی بودیم و کمکی از لحاظ تجهیزات و امکانات به ما نمی

شد و ما ناچار بودیم روی پای خودمان بایستیم و طرحها و تجهیزات لازم برای پیشبرد دفاع مقدس را خود تهیه کنیم و این احتیاج به دانش بالای علمی داشت چه در ساخت تجهیزات نظامی و اداری پشتیبانی مثل ساخت پل برای عملیات خیبر و این قبیل کارها کجا می شد انجام داد و این کار فقط در دانشگاه شدنی بود که بحمدالله اساتید دانشگاه، دانشجویان متعهد و مؤمن پای کار آمدند و توانستیم پیروزمندانه دفاع مقدس را به پایان برسانیم. در مجموع دانشگاه و دانشجو چه از لحاظ نیروی انسانی کارآمد برای حضور در جبهه ها و چه از لحاظ ساخت تجهیزات و امکانات لازم برای اداره دفاع مقدس نقش ممتاز داشته اند.

در زمان دفاع مقدس مراکز دانشگاهی در استان ها به شکل امروز نبوده است در آن زمان تنها مرکز تربیت معلم و سالهای اولیه شکل گیری دانشگاه آزاد اسلامی بوده است که انصافاً حضور مؤثر در جبهه ها داشته اند.

حال باید پرسید که رسالت و مسئولیت دانشجویان در حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس چیست؟
مهمترین سرمایه یک کشور نیروی جوان آن کشور است که با استعدادترین آنها در مدرسه و دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. همینطور برای هر نظام و کشور مهم است که این طیف سنی از جوانان کشورش با چه روحیه و فرهنگی بزرگ می شوند. آنچه مسلم است این است که آشنایی و پذیرش فرهنگ دفاع مقدس ، فرهنگ جهاد مقاومت و ایثار از طرف نوجوانان و جوانان مهم است و به این معنی که این فرهنگ جزء هویت آنان شود و در رفتار، افکار و اندیشه آنان متجلی شود و از طرفی این قشر در انتقال این فرهنگ هم بسیار مؤثر هستند.

کشور ما به لحاظ منحصر بفرد بودنش از لحاظ آرمانی و عقیدتی دشمنان زیادی داشته و در آینده هم خواهد داشت بنابراین ما نیاز داریم که نوجوان و جوان ما به این فرهنگ عمیقاً آشنا شوند تا بتواند از انقلاب، نظام جمهوری اسلامی و آرمانهای بلند حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری به موقع دفاع نمایند.