مقاله عدالت و فضیلت آن

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله عدالت و فضیلت آن دارای ۴۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله عدالت و فضیلت آن  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله عدالت و فضیلت آن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله عدالت و فضیلت آن :

عدالت و فضیلت آن

و مخفی نماند که ضد ظلم به این معنی، عدالت به معنی اخص است؛ و آن عبارت است از باز داشتن خود از ستم به مردمان، و دفع ظلم دیگران به قدر امکان از ایشان . و نگاه داشتن هر کسی را برحق خود.
و همچنان که اشاره به آن شده، غالباً مراد از عدالتی که در اخبار و آیات ذکر می شود، این معنی است و شرافت این صفت از حیز وصف بیرون ، و فضیلت آن از حد شرح و بیان افزون است.

تاجی است و هاج ، که تارک مبارک هر پادشاهی به آن مزین گشت، به منصب والای ظل اللهی سرافراز می گردد. و خلعتی است پر قیمت، که قامت هر سلطانی به آن آراسته شد، از میان همه خلایق به مرتبه جلیله عالم پناهی ممتاز می شود. و در ((دارالضرب)) عنایت پروردگار، این سکه مبارکه را به نام نامی هر نامداری زدند، تا قیام قیامت نام نیک او زینت بخش صفحه روزگار و در دفتر خانه ((مکرمت)) آفریدگار، این ((توقیع وقیع)) را به اسم ((سامی)) هر کامکاری رقم کردند، ابدالدهر ، اسم همایون او ((دره التاج)) تارک سلاطین ذوی الاقتدار است.

و چگونه شرافت صفتی را بیان توان نمود که انتظام نظام بنی نوع انسان که اشرف انواع ((اکوان)) است به آن منوط، و قوام سلسله هستی بنی آدم که افضل ابنای عالم است به آن مربوط. چه حضرت خداوند متعال، و پادشاه لم یزل و لایزال – عزشأنه و عظم سلطانه – چون به معماری قدرت کامله ، و سرکاری حکمت شامله، در ((مرز و بوم)) عالم امکان، شهرستان هستی را بنا نهاد، و به محصلی امر ((کن)) صحرانشینان بادیه عدم را به آنجا کوچانید، هر طایفه را در جهتی، و هر قومی را در محلی جای داد. و در محله بالا، هفت گنبد لاجوردی ((سموات سبع)) را افراشته، خیل

را در آنجا مقام فرمود. و در محله سفلی، خانه هفت طبقه ارضین را بنا کرده، فرقه خاکیان را در آنجا سکنی داده؛ و به جهت بنی نوع انسان که با هر دو طایفه آشنا و مربوط و با هر دو فرقه منسوب و مخلوط است، محله وسطی را تعیین و در آنجا از ((عناصر اربع))، درهای چهار باغ گذارد صحن و ساحت ربع مسکون. و چهار جوی دریاچه ((سبعه ابحر)) را طرح ریخته، آدم ابوالبشر را با ایل و ((الوس)) به انجا فرستاد، و جمله مادیات را به خدمت ایشان امور ساخت. خورشید درخشان را به رتبه خوان سالاری سرافراز ، و ماه تابان را به مصنب مشعلداری ممتاز. ابر آزادی را راویه سقایی بر دوش نهاد، و بادبهاری را جاروب فراشی به دست داد.

ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
و این طایفه را چون جامه حیاتشان تار و پود شهوات بافته، و تار حیاتشان به رشته طول امل تافته است، و این معنی هر یکی را در تحصیل مراد به ارتکاب صد گونه فساد ((داعی)) و از تحریفشان از جاده مستقیم انصاف ((ساعی)) است، از این جهت ناپاکان بی باک را بر مال (عجزه)، چشم طمع باز، و اقویا را به گریبان ضعفا دست تعدی دراز می گردد. و به این سبب امر معیشت تباه و دست از دامن مقصود که تعمیر خانه آخرت است کوتاه می شود. لهذا ناچار است از سرکرده مطاعی ، و فرمانده لازم الاتباعی، که فقرا و زیردستان در کنف حمایتش از شر اشرار ایمن و محفوظ ، و سر سفره عدالتش از نعمت آسودگی بهره مند و محفوظ باشند.
و بنابراین، حضرت حکیم علی الاطلاق از غایت مرحمت و ((اشفاق)) بر خلق هر کشوری سروری ، و بر اهل هر دیاری سالاری گماشته، و سر رشته نظام مهام هر جماعتی را در کف کفایت صاحب دولتی گذاشته، که شب و روز با دیده محبت بیدار نگاهبان اوضاع روزگار بوده و نگذارد که دست تعدی ((جورکیشان))، گونه احوال درویشان را به ناخن ستم خراشد ، و زور بازوی زیردستی دست تعدی اهل

فساد، به تیشه بیداد، نخل مراد زیردستان را در هم تراشد.
پس سلاطین عدالت شعار، و ((خواقین معدلت آثار)) از جانب حضرت مالک الملک برای رفع ستم و پاسبانی عرض و مال اهل عالم معین گشته، از کافه خلایق ممتاز، و از این جهت به شرف خطاب ((ظل اللهی)) سرافراز گردیده اند؛ تا امر معاش و معاد زمره عباد در انتظام، و سلسله حیاتشان را قوام بوده باشد.
و از این جهت در آیات بسیار و اخبار بی شمار ، امر به عدل و داد و مدح و ترغیب بر آن شده؛ چنان که حضرت پروردگار –جل شانه – می فرماید:
(ان الله یامر بالعدل و الاحسان))؛ یعنی: ((به درستی که پروردگار امر می کند به عدالت و نیکویی یا یکدیگر کردن)).و دیگر می فرماید: ((ان الله یامرکم ان تودوا الامانات الی اهلها و اذا حکمتم بین الناس ان تحمکوا بالعدل))؛ یعنی: (( به درستی که خدا امر می فرماید شما را که امانتهای مردم را به صاحبشان رد نمایید، و چون در میان مردم حکم کنید، به عدل وراستی حکم نمایید)).
و از حضرت فخر کائنات، مروری است که: عدالت کردن در یک ساعت بهتر است از عبادت هفتاد سال که جمیع روزهای آن روزه بدار، و همه شبهاب آن را با عبادت و طاعت احیا نماید. و نیز آن حضرت فرموده که: (( هر صاحب تسلطی داخ

ل صبح شود و قصد ظلم با احدی نداشته باشد، حق – تعالی – جمیع گناهان او را می آمرزد)).
و از حضرت امیرالمونین (ع) مروی است که: ((هیچ ثوابی نزد خدای – تعالی – عظیم تر نیست از ثواب سلطانی که به صفت عادل موصوف ، و مردی که شیوه او نیکویی و معروف باشد)).
و از حضرت امام جعفر صادق (ع) مروی است که: ((عدالت در کام پادشاهی که شیرینی آن را یافته باشد از شهد و شکر شیرین تر، و در مشامش از مشک اذفر و عنبر خوشبوتر است)).
و نیز از آن سرور ماثور است که: (( پادشاه عدل، بی حساب داخل بهشت گردد).

گویند: (( یکی از سلاطین را شوق طواف خانه خدا و گزاردن حج بر خاطر غلبه کرد، عازم سفر حجاز گردید. چون ارکان دولت بر این داعیه مطلع گشته عرض کردند که: اگر با حشم و سپاه عزیمت این راه نمایید تهیه اسباب آن متعذر، و اگر مخفف توجه فرمایید خطر کلی متصور است. علاوه بر اینکه چون مملکت از جود پادشاه خالی گردد، انواع خلل در بنیان ملک حاصل گردد، و رعیت پایمال شوند.

سلطان گفت: چون این سفر میسر نمی شود چه کنم که ثواب حج دریابم؟ گفتند: در این ولایت عالمی هستند که سالها مجاور حرم بوده و ادراک سعادت چندین حج نموده، شاید ثواب حجی از او توان خرید. سلطان خود به نزد آن عالم رفته و فیض صحبت او را دریافته، اظهار مطلب نمود. عالم گفت: ثواب حجهای خود را به تو می فروشم. سلطان گفت: هر حجی به چند؟ گفت: ثواب هر قدمی که در آن زده ام به تمام دنیا. سلطان گفت: من زیاده از قدری اندک از دنیا ندارم و آن خود بهای یک قدم نمی شود؛ پس این سودا چگونه میسر می شود؟ عالم گفت: آسان است؛ ساعتی که در دیوان دادخواهی به عدالت پردازی، و کار بیچارگان سازی و در دیوان دادخواهی ثواب آن را به من ده تا من ثواب شسصت حج خود را به تو ارزانی دارم . و در این معامله هنوز من صرفه برده خواهم بود)).

و اگر کسی دیده بصیرت بگشاید و به نظر حقیقت بنگرد می بیند که لذت سلطنت و حکمرانی ، و شیرینی شهریاری و فرماندهی، در عدل و دادخواهی و کرم و فریادرسی است.
عدل و کرم خسروی است ورنه گدایی بود بهر دو ویرانه ده، طبل و علم داشتن

گویند: وقتی که اسکندر ذوالقرنین عزم جهانگیری نمود، آثار تفکر از ((ناصیه)) خاطرش پیدا، و غبار تکدار از آئینه ضمیرش هویدا می گردید.
ارسطو که وزیر آن حضرت بود و ((ظهیر)) آن دولت، در مقام استفسار برآمده عرض کرد: منت خدای را که امور ملک و سلطنت منتظم است، و خزائن ((مرفور)) ، و ممالک معمور، سبب گرفتگی خاطر مبارک چیست؟

فرمود: هرچه به نظر تامل می نگرم، این عمر کوتاه و عرصه محقر دنیا را قابل آن نمی بینم که سوار شوم و به تسخیر آن توجه نمایم، و مرا شرم می آید که سر همت به این سراچه فانی فرود آورم.
ارسطو گفت: در این چه شک که این محقر کالا، نه در خور همت والاست؛ سزاوار آن است که وسعت ممالک عالم باقی را هم ضمیمه ((ممالک محروسه)) گردانید، و سلطنت بی زوال آن جهانی را نیز
((وجهت)) همت فرمایید. و چنانچه به ضرب تیغ جهانگشا، ملک دنیا را به قبضه اقتدار در می آوری، به برکت عدل آرا، دارالملک جهان بقا را نیز مسخر گردانی.
خلاصه اینکه فواید بسیار اخرویه و مثوبات جزیله صفت خجسته عدل و دادخواهی بالاترین فواید و از ((فواضل)) با قیات صالحات است.
گر عدل کردی در این ملک و مال به مال و به ملکی رسی بی زوال
خدا مهربان است و بس دادگر ببخشا و بخشایش حق نگر
اقسام عدالت
بدان که عدالت بر سه قسم است:
اول: آنکه میان بندگان و خالق ایشان است؛ و بیان آن این است که: دانستی عدالت عبارت است از عمل

به مساوات به قدر امکان. و چون دانستی که حق – سبحانه و تعالی – بخشنده حیات و عطا کننده جمیع کمالات است، آنچه هر زنده به آن محتاج ، از او آماده، و خوان نعمت و احسان و روزی از برای هر کسی نهاده ، آنچه از نعمتهای بیکران او هر ساعتی می رسد زبانها از تعداد آن عاجز، و از عطاهای

بی پایانش هر لحظه حاصل می شود، ازحد وحصر و بیان متجاوز است و آنچه ازمراتب عالیه درجات متعالیه و سرور وبهجت و عیش وراحت ،که درعالم آخرت مهیا نموده ،به مراتب غیرمتناهیه بالاتر وبهتر، نه چشمی مثل آن دیده و نه گوشی شنیده، و نه به خاطری خطور کرده .
پس، البته حقی واجب از برای خدا بر بندگان ثابت است، که باید به ازای آن عدالت فی الجمله حاصل شود، زیرا که از هر که فیضی و نعمتی به دیگری رسد ، و او درمقابل نوع مکافاتی به عمل نیاورد، البته ظالم و جابر خواهد بود، و لیکن مکافات نسبت به اشخاص مختلف می شود. و مکافات

احسان پادشاه دعای بقای دولت، و نشر محامد و شکر نعمت اوست، و مکافات مخدوم اطاعت و سعی در خدمت او، و دیگر مکافات ، به دادن مال و قضای حاجت اوست، و ساحت کبریایی حضرت آفریدگار از احتیاج به اعانت وسعی ما منزه و عرصه جلالش از ضرورت اعمال و افعال ، مقدس است. ولیکن، بربندگان واجب است کسب معرفت و تحصیل محبت او، و سعی در به جا آوردن فرمان، و جدّ در اطاعت پیغمبران او، و انقیاد احکام شریعت و امتثال آداب دین وملت، هر چند که توفیق اینها نیز از جمله نعمتهای اوست .

از دست و زبان که برآید کز عهده شکرش به درآید
ولیکن، چنانچه بنده آنچه رادر آن مدخلیتی واختیاری دارد از وظایف طاعات و دوری از معاصی وسیئات به جا آورد، از ((جور مطلق)) خارج می شود، اگر چه اصل اختیار و قدرت هم نعمت او، بلکه
وجود و حیات از فیض موهبت اوست .
دوم : عدالتی که در میان مردم است، واز بعضی نسبت به بعضی دیگر حاصل می شود، از ادا کردن حقوق و رد امانات ، و انصاف دادن در معاملات و تعظیم بزرگان، واحترام پیران، و فریادرسی مظلومان و دستگیری ضعیفان.

و مقتضای این قسم از عدالت، آن است که آدمی به حق خود راضی بوده و ظلم به احدی را روا نداشته باشد، و به قدر استطاعت و امکان، حقوق برادران دینی خود را به جا آورد، و هر کسی را از ابنای نوع خود به مرتبه ای که لایق او باشد بشناسد و بداند که هر کسی را از جانب پروردگار حقی لازم است، و به ادای آن بشتابد . و در حدیث ((نبوی)) وارد است که: از برای برادران مومن بر یکدیگر سی حق است که آدمی بری الذمه نمی شود مگر با به جا آوردن آنها، و یا آنکه از او عفو نماید و از تقصیر او در ادای حقش در گذرد.
اول: اگر گناهی درحق او از برادر مومن سرزند ، یا تقصیری از

صادر شود از او بگذرد .
دوم: اگر غریب باشد دلداری او کند و با او مهربانی نماید .
سوم: چنانچه بر عیبی از او واقف باشد بپوشاند .
چهارم: اگر لغزشی از او به وجود آید چشم از او بپوشاند .
پنجم: اگر عذر خواهی نماید عذر او را بپذیرد .
ششم: اگر کسی غیبت برادر مومنی را کنداو را منع نماید .
هفتم: آنچه را خیر او بداند به او برساندو پند ونصحیت از او باز نگیرد .
هشتم: دوستی او را محافظت کند و شرایط دوستی رابه جا آورد .
نهم: حقوق او را منظور داشته باشد .

دهم: اگر مریض باشد او را عیادت کند.
یازدهم: به جنازه او حاضر شود.
دوازدهم: هر وقت او را بخواند اجابت کند.
سیزدهم: اگر هدیه ای از برای او فرستد قبول کند.
چهاردهم: اگر با او نیکی کند مکافات کند.
پانزدهم: اگر نعمتی از او برسد شکر آن را به جا آورد.
شانزدهم: یاری او را نماید.
هفدهم: ناموس و عرض او را در اهلش محافظت کند.
هیجدهم: حاجت او را برآورد.
نوزدهم: آنچه از او سئوال نماید رد ننماید.

بیستم: اگر عطسه کند تحیت او نماید.
بیست و یکم: گمشده او را راهنمایی کند.
بیست و دوم: سلام او را جواب گوید.
بیست و سوم: با او به گفتار نیک تکلم نماید.
بیست و چهارم: نعمتهای او را نیکو شمارد.
بیست و پنجم: قسمهای او را تصدیق کند.
بیست وششم: با او دوستی کند و از دشمنی او احتراز کند.
بیست و هفتم: او را یاری کند، خواه ظالم باشد یا مظلوم ، و یاری او در وقت ظالم بودن این است که او

را از ظلم ممانعت کند و در وقت مظلوم بودن، آنکه او را اعانت کند.
بیست و هشتم: اورا تسلیم دشمن نکند و خوار نگرداند او را به تنها گذاردنش.
بیست و نهم: از برای او دوست داشته باشد آنچه را از برای خود دوست داشته باشد از نیکیها.
سی ام: و از برای او مکروه می شمارد از بدیها.
سیم: از اقسام عدالت، عدالتی است که میان زندگان و ذوی الحقوق ایشان است از اموات؛ مثل اینکه قرض مردگان خود را ادا کنند، و وصیتهای ایشان را به جا آورند و ایشان را یاد کنند به تصدق و دعا.اقسام و درجات عادل
و بدان که علمای اخلاق، عدول را سه قسم گفته اند:
اول: عادل اکبر؛ و آن شریعت الهیه است که از جانب حق – سبحانه و تعالی – صادر شده، که محافظت مساوات میان بندگان را نماید.
دوم: عادل اواسط؛ و آن سلطان عادل است، که تابع شریعت مصطفویه بوده است، و آن خلیفه ملت و جانشین شریعت است.

سوم: عادل اصغر؛ و ان طلا و نقره است که محافظت مساوات در معاملات را می نماید. و در کتاب الهی اشاره به این سه عامل شده می فرماید:
((و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط و انزلنا الحدید فیه باس شدید و منافع للناس))؛ یعنی : ما فرستادیم قرآن را که مشتمل است بر احکام شریعت، و ترازوی عدل را که مردم به واسطه آنها بر حد وسط بایستند و از حد خود تجاوز نکنند، و فرستادیم آهن را که در آن است عذاب شدید و منفعت
بسیار از برای مردمان.