مقاله مفهوم رنگ

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله مفهوم رنگ دارای ۱۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مفهوم رنگ  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مفهوم رنگ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله مفهوم رنگ :

مفهوم رنگ

وقتی از رنگ سخن به میان می آید همه ما تصوراتی از آن خواهیم داشت و بلافاصله رنگ یا رنگ هایی در نظرمان جلوه گر می شود مثل قرمز ، آبی ، سبز و … معمولاً رنگ های اصلی بیش از هر رنگ دیگری به نظر می رسند یا با شنیدن کلمه رنگ عناصری رنگین از طبیعت و جهان پیرامون را به خاطر می آوریم مثل انواع گل های رنگین یا وسایل و اشیایی که با آنها سر و کار داریم و رنگین هستند. سرانجام احساس می کنیم که رنگ یعنی خیلی از چیزها یعنی کاربرد و نقشی که زندگی می تواند در دیدن تشخیص دادن و درک معانی داشته باشد در نظرمان جلوه گر می شود.

زندگی سرشار از رنگ و جلوه های رنگ است . اهمیت و نقش رنگ در زندگی مفاهیم مختلف و متنوعی از آن را در ذهن ما زنده می کند . در این صورت ارایه یک تعریف مشخص و تعبیر مختصر نه تنها مفهوم جامع و گسترده رنگ را در بر نخواهد گرفت بلکه برای درک ابعاد وسیع آن گمراه کننده نیز خواهد بود . رنگ در همه ابعاد زندگی جاریست و بنابراین مفهوم آن به همان گستردگی مفهوم زندگی است یا به قول ایتن رنگ خود زندگی است.

نقش رنگ و مسایل روزمره ای که با آنها سر و کار داریم آن همه زیاد است که هیچ گاه رنگ را به مفهوم یک واژه ناشناخته و غریب احساس نمی کنیم . زیرا انسان معمولاً وقتی یک مفهوم ، یا یک واژه ، یا اصطلاح را نمی شناسد و یا به دانستن معنی آن تردید دارد به جستجوی مفهوم آن می پردازد. اما در مورد رنگ به نظر می رسد آنقدر بدیهی است که انسان احساس می کند چیزهای بسیاری از آن می داند و مفهوم روشنی را از آن در ذهن دارد اگر چه نتواند تعریف خاصی از آن ارایه دهد. به همین دلیل وقتی درباره رنگ در هنر به طور خاص در هنر تجسمی سئوال بشود آنگاه به نظر می رسد که پاسخ دادن به آن قدری پیچیده است و نیاز به مباحث تخصصی در حیطه هنر تجسمی و نقش و کاربردهای رنگ در آن دارد. به عنوان مثال رنگ را می توان عنصر اصلی کار هنرمندان نقش دانست ، این هنرمندان برای ابداع آثار خود بیش از هر چیز از رنگ استفاده می کنند و آن را به کار می گیرند. در این خصوص آنها حتی از هنرمندان طراح نیز متمایز می شوند. زیرا معمولا هنرمندان طراح از خط استفاده می کنند اگر چه ممکن است خطوط آنها رنگین باشد یا از رنگ در بخش هایی از کار خود برای تاکید نمایش تیرگی ـ روشنی و یا به هر دلیل دیگری استفاده کنند.

در یک تقسیم بندی کلی می توان سه دسته آثار را تشخیص داد که در آنها هنرمندان نقاش مفاهیم و ویژگی های رنگ را به کار گرفته اند :

الف) رنگ به عنوان عنصری تجسمی برای توصیف موضوع اثر و خصوصیات آن مثل ترسیم یک منظره پاییزی یا زمستانی که برای هر کدام از آنها طیف رنگ های خاصی استفاده می شود و به این ترتیب پاییزی یا زمستانی بودن یک منظره با همه ویژگی هایش به نمایش گذاشته می شود و توصیف می گردد. آنچنان که رنگ درختان طبیعت و فضای منظره نشان می دهد . این خصوصیت توصیف گرانه رنگ می تواند در ترسیم یک طبیعت بیجان و عناصر آن یک چهره و پیکره و یا هر موضوع دیگری به کار گرفته شود . مثل آثار نقاشان طبیعت گرا همان گونه که رنگ های یک عکس رنگی موضوع خود را توصیف می کنند.

ب) رنگ به عنوان عنصری نمادین و استعاری که ویژگی های باطنی و درونی اثر را بر اساس موضوعات و مفاهیم مورد نظر هنرمند برای انتقال معانی خاصی به نمایش می گذارد . برای مثال در بسیاری از آثاری که هنرمندان بر اساس محتوای موضوعات اعتقادی ، مذهبی ، رمزی و افسانه أی ساخته اند کاربرد رنگ عموماً جنبه أی نمادین و استعاری دارد.

ج) استفاده از رنگ برای به نمایش گذاشتن ارزش های درونی و زیبایی ها و تاثیرات خود رنگ ، بدون در نظر داشتن ارزش های استعاری و توصیفی رنگ این خصوصیات به ویژه در هنر معاصر بیش از هر دوره دیگری مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. به طوری که برخی از شیوه های هنر جدید آثار صرفاً بر اساس ارزش های قانونی بیانی خود رنگ ها و نمایش قدرت تاثیرگذار و زیباهای بعدی رنگ ساخته شده است. همچنین از این خصوصیت رنگ به عنوان جنبه تزئینی در بسیاری از محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی مثل ظروف ، معماری ، فرش و گلیم ، پارچه طراحی و دوخت لباس بهره می برند.

البته تفکیک این جنبه های سه گانه کاربرد رنگ از یکدیگر به هیچ وجه به معنای آن نیست که در هر کدام از آثار و شیوه های یاد شده صرفا یکی از این جنبه ها مورد توجه هنرمندان بوده است بلکه یک یا تعدادی از این جنبه ها را در اثر مورد تاکید و استفاده قرار داده اند ، اگر چه رنگ همواره به عنوان ماده و عنصر اصلی کار هنرمندان نقاش مورد تاکید قرار می گیرد. لیکن نقش آن نه تنها در سایر شاخه های هنر تجسمی و ارتباطات بصری قابل بررسی است بلکه در هنرهای دیگر نیز از اهمیت ویژه أی برخوردار است یکی از عوامل اصلی ارتباط بصری در همه آثار گرافیک رنگ و نحوه کاربرد آن است از مقوله بسته بندی گرفته که استفاده هیچ رنگ در آن می تواند سبب رونق بازار تجاری برای یک کالا بشود تا ترسیم و اجرای یک اعلان ، یک نشانه یا ساختن روی جلد و تصویر سازی برای یک کتاب و به همین نسبت کاربرد رنگ در آثار حجمی ، فضاهای عمومی شهری و معماری می تواند روح و حیات خاصی را در زندگی جمعی بدهد و یکی از ارکان اصلی طراحی شهری ، معماری و مجسمه سازی تلقی می شود. همچنین کاربرد رنگ و توجه به ویژگی های زیبایی شناختی و تاثیرات گرافیکی آن در طراحی صنعتی و ابزار و لوازمی که به طور روزمره با آنها سروکار داریم بر هیچکس پوشیده نیست.

طراحی پارچه ، مبلمان و تزئینات داخلی فضای زندگی روزانه ما با استفاده خلاقانه از رنگ می تواند به ریتم زندگی ما معنای عمیق تری بدهد. نقش رنگ در عکاسی و در سینما نیز دارای اهمیتی چشم گیر است و نه تنها می تواند سبب ایجاد جذابیت و تاثیرگذاری بر مخاطب شود بلکه در انتقال معانی و مفاهیم در یک ساختار بصری و تصویری عمق و فضای بیشتری ببخشد.

هنر نمایش با استفاده از امکانات تاثیرگذاری بصری و روانی رنگ در طراحی صحنه ، لباس بازیگران نور و عوامل جنبی حیطه کاربردهای رنگ را باز هم گسترده تر به نمایش        می گذارد . کاربردهای بسیار متنوع رنگ و نقش تاثیرگذار آن در زندگی هنر ، صنایع و علوم زمینه های مناسبی را فراهم آورده است تا از حدود سه قرن پیش تحقیقات راجع به رنگ ، مواد رنگی و ساخت رنگ ها گسترش پیدا کند. به طوری که امروزه طیف بسیار گسترده ای از رنگ های طبیعی و مصنوعی با امکانات و ویژگی های متعدد ساخته می شود و در اختیار همگان قرار می گیرد.

مفهوم رنگ در کنار کاربرد آن معنی می شود و چون مفهوم رنگ دامنه ها و ابعاد بسیار گسترده ای  دارد به طوری که همواره قسمتی از آن در پرده أی از ابهام قرار گرفته است . بنابراین لازم است برای درک هر چه بیشتر رنگ ویژگی های آن را مورد مطالعه و بررسی       قرار دهیم .

رنگ چیست ؟

پس از بحث پیرامون مفهوم رنگ لازم است به خود رنگ و چیستی و چگونگی آن به عنوان موضوع بصری آثار تجسمی نیز مطالبی گفته شود به طور کلی رنگ را می توان به دو معنای عمده بررسی کرد :

الف) رنگ به عنوان ماده ای که با آن چیزی را رنگ آمیزی می کنند در این معنی رنگ معمولاً از مخلوط رنگدانه های بسیار ریز و موادی که اصطلاحاً به آنها بست می گویند ساخته می شود مثل رنگ روغنی که از مخلوط مواد رنگین با روغن های خشک شونده ساخته             می شود و یا آب رنگ گواش و اکریلیک که از مخلوط مواد رنگین با آب و نوعی چسب محلول در آب ساخته می شود. رنگدانه ها ذرات بسیار بسیار ریز جامدی هستند که در مایعات غیر محلولند و این مواد معمولاً به طور طبیعی موجودند مثل انواع خاک ها و گرد سنگ های رنگین . از قرن هجدهم به این سو رنگدانه ها به صورت مصنوعی از مواد معدنی و اسید فلزات نیز ساخته می شوند که دارای تنوع بسیار زیادی هستند و امروزه به صورت رنگهای آماده در دسترس همگان است.

ب) پدیده رنگ موضوعی است چند جانبه و مربوط به چگونگی دیدن و درک رنگ که سه عامل در ایجاد آن دخالت دارند و این عوامل عبارتند از :

۱ـ نور به عنوان منبع فرآیند رنگ که بدون آن رنگ اشیا دیده نمی شود.

۲ ـ اشیا با ساختار مولکولی خاصی که دارند باعث می شوند که همه یا بخشی از نور تابیده شده به آنها جذب یا منعکس شوند و به رنگ همان بخش از نور دیده می شوند.

۳ ـ نور بازتاب یافته از سطح اشیا در یک فرآیند پیچیده پس از گذشتن از مردمک به وسیله سلولهای نوری که در شبکیه وجود دارند تشخیص داده می شوند و سپس توسط اعصاب بینایی به شکل علائمی خاص به مغز انتقال می یابند این علائم در مغز به عنوان رنگ ادراک می شوند.

شدت یا خلوص رنگ ؟

منظور از خلوص رنگی درجه سیری یا اشباع یک رنگ می باشد به بیان دیگر خلوص رنگی درجه أی از اشباع است که یک رنگ را در خالص ترین حالت خود نشان می دهد به عنوان مثال یک آبی خالص که با هیچ رنگ دیگری مخلوط نشده باشد در آبی ترین یا نابترین حالت خود دیده می شود و به طوری که هیچ آبی دیگری به آن شدت از آبی بودن دیدن نمی شود. این درجه از خلوص رنگی را درجه اشباع و سیری رنگ نیز می گویند. معمولاً درجه سیری و خلوص یک رنگ در مقایسه آن با درجات دیگری از همان رنگ که با سیاه سفید یا هر رنگ دیگری مخلوط شده باشد مشخص می شود.

اثرات متقابل رنگ ها ؟

توصیف حالت و شخصیت رنگ ها بدون در نظر داشتن تاثیرات آنها به روی یکدیگر توصیفی گمراه کننده و ناقص خواهد بود.

زیرا رنگها در محیط و در مجاورت یکدیگر می توانند نمونه های متفاوتی از خود نشان بدهند و تاثیرات قابل توجهی به روی یکدیگر بگذارند. به همین دلیل توصیف شخصیت و حالت آنها در مجاورت یکدیگر و با توجه به زمینه ای که روی آن قرار گرفته اند به واقعیت رنگها نزدیک تر است. به عبارت دیگر نمود واقعی رنگ در یک ترکیب رنگی خود را نمایش      می دهد. همانطور که قبلا اشاره شد چشم انسان رنگ ها را بر اساس سه ویژگی متمایز کننده (فام، درخشندگی و خلوص) از یکدیگر تشخصی می دهد . این سه خصوصیت به انسان اجازه می دهند تا روابط و تاثیرات رنگ ها را نیز بهتر درک کند. بر اساس هر کدام از این سه ویژگی هر چه میزان تفاوت در میان دو یا چند رنگ مجاور بیشتر باشند. تشخیص رنگ ها را از یکدیگر ساده تر خواهد کرد.

با وجود این که هر کدام از رنگ ها از درخشندگی و خلوص ویژه أی برخوردارند. اما میزان درخشش و خلوص آنها در نهایت تحت تاثیر رنگ زمینه أی است که بر این قرار گرفته اند این موضوع مجددا بر این نکته تاکید دارد که حالت واقعی هر رنگ بستگی به ترکیبی دارد که رنگ در آنجا قرار گرفته است به طور کلی رنگ ها در زمینه هایی تیره تر از خود قرار بگیرند خلوص رنگی و درخشش بیشتری از خود نشان می دهند به مخاطب نزدیکتر می شود و به نظر می رسد نسبت به هنگامی که در زمینه روشنتر از خود قرار گرفته اند از ابعاد بزرگتری برخوردار هستند.

در اینجا برای نمایش تیرگی زمینه از نهایت تیرگی رنگ یعنی سیاه و برای نمایش تاثیر روشنی زمینه سفید که از همه رنگها روشنتر است استفاده شده است.

احساس سرد بودن یا گرم بودن یک رنگ نیز تحت تاثیر رنگ های مجاور و یا زمینه ای که بر آن قرار گرفته است تغییر می کند. و به طور معمول رنگ هایی مثل زرد ، قرمز ، نارنجی و بعضی ترکیب های آنها به عنوان رنگ های گرم و آبی ، سبز و بعضی ترکیبهای آنها با سایر رنگها نیز به عنوان گرمترین رنگ معرفی می شوند. در این میان سبز ـ آبی به عنوان سردترین رنگ و قرمز ـ نارنجی به عنوان گرمترین رنگ معرفی می شوند اما واقعیت این است که تاثیرات متقابل رنگ ها به روی یکدیگر هیچ مرز دقیق و ثابتی را میان سرد یا گرم بودن رنگها باقی نمی گذارد. گاهی یک رنگ گرم می تواند به صورت سرد احساس شود و گاه یک رنگ سرد کاملاً گرم احساس می شود.

اثرات ذهنی رنگ ؟

هنرمندان ، فلاسفه ، محققین و روانشناس ها صحبت های بسیاری راجع به تاثیرات رنگ بر روی انسان کرده اند مطالب زیادی نیز در این خصوص نوشته شده است . امروزه حتی با نوع انتخاب و استفاده از رنگ های مشخص می توان به خصوصیات روانی و شخصیت افراد حتی با نوع انتخاب و استفاده از رنگ های مشخص می توان به خصوصیات روانی و شخصیت افراد تا حدود زیادی پی برد به عنوان مثال رنگ قرمز دارای شخصیتی متکی به خود ، مسلط به امور ، نیرومند ، فعال ، پر تحرک ، سرشار از حس زندگی ، سرکش و پرهیجان است. در عین حال این رنگ می تواند آزار دهنده محرک عصبانیت و آشفتگی آور باشد.

در مثال رنگ آبی دارای شخصیتی آرام ، تفکر برانگیز ، منطقی ، خون سرد ، لطیف ، قابل اعتماد ، و پر رمز و راز است و تاثیری آرامش بخش روی سیستم عصبی دارد.

زرد شخصیتی دوگانه دارد از یک طرف جذاب و محرک است و از طرف دیگر شکننده و بی دوام است در حالت خلوص خود نمادی از ذکاوت و دانایی است اما به محض رقیق و تاریک شدن نشانه بی اعتمادی بی خودی و تردید است.

رنگ های اصلی ؟

منظور از رنگ های اصلی یا درجه اول رنگ هایی است که معمولاً از ترکیب هیچ کدام از رنگ های دیگر حاصل نمی شود بلکه سایر رنگ ها از ترکیب آنها با یکدیگر بوجود می آیند . رنگ های اصلی زرد ، قرمز و آبی در صورتی که در خالص ترین حالت خود باشند و هیچ گرایشی به رنگ های دیگر در آنها دیده نشود وقتی با یکدیگر ترکیب شوند خاکستری تیره ، فام داری حاصل می شود . این نوع ترکیب را که قبلاً توضیح داده شده است ترکیب کاهشی می گویند.

معمولاً رنگ های اصلی به طور واقعی در بازار عرضه نمی شوند و آنچه تحت نام رنگ اصلی موجود است با رنگ اصلی کمی متفاوت است . به همین دلیل هم وقتی سه رنگ اصلی را با یکدیگر مخلوط می کنید ممکن است بجای خاکستری کاملاً تیره ، قهوه ای بدست بیاید . زیرا ساختن رنگ اصلی تنها در شرایط آزمایشگاهی بسیار دقیق ممکن است و آن نیز از جهت اقتصادی مقرون به صرفه نیست.