بررسی طراحی فضای شهری

بخشی از فهرست مطالب پروژه بررسی طراحی فضای شهری

مقدمه 

مبلمان شهری 

رنگ در محیط 

تعریف هویت 

هویت مکان 

زمان 

پارک 

مکان تفریحی 

پاره ای از تعاریف 

تفریح 

تعریف فضای سبز شهری 

پارکهای بزرگ 

پارکهای بسیار بزرگ 

شناخت شهر مشهد 

موقعیت اقلیمی شهر مشهد 

میزان بارندگی 

گلدان خیابانی 

پیکره و ظاهر 

نرده 

تارمی و حصار 

جایگاه دوچرخه 

شبکه پای درخت 

آبخوری 

موقعیت شناسی پارک 

آنالیز رابطه محیطی 

اثر تولید بر محیط 

آنالیز گشتالت 

آنالیز مواد و روش های تولید 

آنالیز ساختار ( پیکره ) 

آنالیز مونتاژ 

آنالیز عملکردی 

فرم 

ابعاد 

سطل زباله 

مقدمه 

در زندگی شهری امروز ، به ندرت می توان کسی را یافت که به طریقی با مبلمان شهری سروکار نداشته باشد ،سرپناه ایستگاه اتوبوس ، باجه بلیت فروشی ، نیمکت پارک یا تابلوی راهنمایی و رانندگی ، فرقی نمی کند در هر حال با یک یا چند گروه از آنها ارتباط داریم . مبلمان شهری بخش زیادی از فعالیت در شهر را سامان می دهد و باعث بالا رفتن کیفیت استفاده شهروندان از خیابان ، میدان ، پارک و عرصه های دیگر شهری می شود . 

عمده ترین ویژگی مبلمان شهری ، کاربرد عام آن است . این گروه از محصولات بیش از هر چیز دیگر با توده مردم ارتباط مستقیم دارد و بدین لحاظ موضوع طراحی ، ساخت و نصب آنها به مطالعات عمیق و دقیقی نیاز پیدا می کند .

به عنوان مثال در شهری مانند تهران با ۶۱۵ کیلومتر مربع مساحت و نزدیک به ۱۰ میلیون نفر جمعیت ، این بررسی های اجتماعی و فرهنگی هستندکه مسیر طراحی تا نصب را مشخص می کنند . همچنین تاثیرات اقلیمی ، مقدار و شدت یناز ، کمیت و کیفیت خدمات ، تعمیر و نگهداری نیز بسیار حائز اهمیت است . 

متاسفانه علی رغم اهمیت موضوع یاد شده کمتر شاهد طراحی ، ساخت ونصب مبلمان شهری کارامد هستیم . 

طراحی مبلمان شهری یک موضوع میان رشته ای است موضوعی که فصل مشترکی است از رشته ها و گرایشهای مختف ، موضوعی چند سویه که درتخصص های مختلف می توان حقی بر آن قائل شد . گروه بسیاری ، مسئول آن هستند و درمواردی نیز همین چند مسئولیتی ، عامل رکود آن شده است . دامنه آن چنان گسترده است که به سختی می توان قیم دلسوزی برایش یافت . طراحی و برنامه ریزی شهری ، طراحی صنعتی ، معماری ، معماری فضای سبز ، معماری داخلی ، طراحی گرافیک ، مهندسی عمران ، مجسمه سازی ، نقاشی و مهندسی تاسیسات و ترافیک ، تعدادی از تخصص هایی هستند که درگیری و ارتباط بیشتری با طراحان مبلمان شهری در مجموعه شهر و خیابان دارند .

به طور ساده و خلاصه وظیفه هدایت ، کنترل ، امنیت ، ارتباط ، راحتی ، تبلیغات ، تزئین و تفریح در سطح شهر و خیابان بر عهده مبلمان شهری تنظیم چنین فعالیت هایی در سطح شهر از توانایی یک تخصص و چند متخصص خارج است . این تنوع ساختاری ، اساس شکل گیری تسهیلات و امکاناتی در سطح شهر با عنوان « مبلمان شهری » است . 

یکی از درگیرترین رشته ها با موضوع طراحی مبلمان شهری ، طراحی صنعتی است ، طراحی تولیداتی کارخانه ای که به روش انبوه و با فرایندهای صنعتی ایجاد می شوند و در ارتباط مستقیم با راحتی استفاده کننده و اصول زیبایی شناسی هستند . این تعریف ،طیف وسیعی از محصولات سیمای خیابان را که چنان ویژگیهایی دارند ، در بر می گیرند . درادامه از این تعریف چنین استنباط می شود که دسته ای از عناصر شهری که تولید ماشینی و انبوه ندارند از موادو مصالح غیر صنعتی ساخته می شوند ، طراحی دائم و ثابت دارند مثل جوی و جدول با انسان ارتباط مستقیم ندارند و استتیک صنعتی برخوردار نیستند از حیطه وظایف طراحی صنعتی خارج هستند. 

بدیهی است که مبلمان شهری دامنه گسترده ای از محصولات را نیز شامل گردد . با بررسی منابع مختلف دراین رابطه فهرست متنوعی نیز از انواع تجهیزات و وسایل شهری بدست می آید . 

چراغ و پایه روشنایی ، نیمکت ، صندلی و گلدان ، علائم ، تابلو ، نمادها ، انواع کیوسک ، جایگاه دوچرخه ، درو ودروازه ، ورودی ، نرده ، حصار ، آبخوری ، ساعت خیابانی ، تندیس ، کفپوش ، سنگفرش ، کف سازی ، آسفالت ، دهانه فاضلاب خیابانی ، پله ، شیبراهه ، تیرک ، دیواره ، آبشار تزیینی ، آبنما ، حوض شهری ، استخر میدانی ، گیاهان ، درخت ، آبراهه ، آبسرد کن ، ایستگاه هواشناسی ، باغچه ، پارکومتر ، رگولاتورگاز شهری ، زباله دان ، شیرفشار آب ، ستون اعلانات ، سکو ، شیر آتش نشانی ، صندوق صدقات ، فانوس ، فواره ، وسایل ایمنی ترافیک  ، وسایل بازی پارک ، جایگاه پلیس ، جدول ، جوی ، جعبه تقسیم تلفن ، خط کشی ، چشم گربه ای ، دکل برق ، درپوشهای مختلف خیابانی ، صندوق پست ، پلاک خیابان ، پل عابر پیاده ، پل روی جوی ، ترانسفورماتور ، تلفن همگانی ، تیر چراغ برق ، سرپناه ایستگاه اتوبوس ، دستگاههای خودکار عرضه خوراکی ، پله برقی ، شبکه پای درخت ، محافظ تنه درخت ، سازه ،سایبان ، سیم ها و کابل های هوایی ، نقشه شهر و محله ، کلیه تجهیزات معلولان ، فضای سبز ، پرچم ، پلاکارد ، تثبیت کننده شیبها ، تجهیزات ورود و خروج توقفگاه ، مسدود کننده راه ، توالت خیابانی ، تجهیزات ورزشی خیابانی و نورافکن .

به مجموعه فوق می توان انواع دسترسی های شهری ، فضای سبز ، وسایل امنیت و ایمنی و محوطه سازی را نیز اضافه کرد . به تعبیر دیگر این تجهیزات اصولا شامل : عناصری است که درمعرض دید عموم قرار دارند و در المانهای اصلی شهر به کار گرفته می شوند .