مقاله بررسی زهکشی سطحی و عمقی در راه

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی زهکشی سطحی و عمقی در راه دارای ۴۹ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی زهکشی سطحی و عمقی در راه  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی زهکشی سطحی و عمقی در راه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی زهکشی سطحی و عمقی در راه :

اهمیت و ضرورت زهکشی راهها
مقدمه
روش برخورد با زهکشی آب های سطحی و سیاست های حاصله در دهه گذشته تغییر جهت قابل توجهی داشته است. اقدامات دهه های گذشته معمولا شامل قطع ارتباط جریان، جمع آوری ، و دفع جریان های سطحی در سریع ترین زمان بوده است.اثرات تجمعی روش های برخورد گذشته را می توان عامل اصلی افزایش سیل زدگی پائین دست دانست.این پدیده اغلب با کاهش ذخیره آب های زیرزمینی همراه بوده است گاه نیز برای پرهیز از این مشکل، اجرای طرح های بزرگ مهندسی در پائین دست در دستور کار قرار گرفته است. امروزه در برنامه ریزی طرح جامعه سیلاب مناطق شهری توجه فزاینده ای به نگهداری و ذخیره سازی باران در نزدیک ترین محل بارش می شود که گاه ممکن است به صورت کوتاه مدت، ایجاد مزاحمت های موضعی نماید.

کیفیت آب نیز در دهه گذشته به صورت یکی از نکات برجسته حاصل از اثرات فعالیت های انسانی در محیط زیست مورد توجه بوده است. شواهد اجتناب پذیری وجود دارد که حکایت از حضور مقدار قابل توجه آلاینده در روان آب های سطحی است. رواناب سطحی روکش خیابان سهم قابل توجهی در این آلودگی ها دارند بنابراین در برنامه ریزی زهکشی آب های سطحی نمی توان از کنار حفظ کیفیت منابع آب پذیرنده بی تفاوت گذشت.هزینه سنگین تصفیه رواناب ، بررسی گزینه های مرتبط با ذخیره موقت سیلاب ها را ، به عنوان گزینه های قابل توجه، اجتناب نا پذیر می نماید.

امروزه طرح جامع زهکشی شهری باید شامل سیستم های جمع آوری ، ذخیره، احتمالا تصفیه و دفع باشد. ترکیب مناسب مولفه های فوق باید در یک سیستم مدیریت آب های سطحی مورد بررسی قرار گیرد. یقینا برای هر پروژه خاص ترکیب بهینه این اجزاء متفاوت خواهد بود.

زمینه های هیدرولوژی و هیدرولیک زهکشی راه ها به سرعت در حال تکامل است و در نظر گرفتن اصول جدید و منطبق بر یافته های جدید از مسئولیت های مهندس طراح است طراحی زهکشی راه ها فراتر از کاربرد اصول فنی هیدرولوژی و هیدرولی در راه ها است. طرح مطلوب زهکشی باید بتواند ضمن توجه به مسائل ایمنی و اقتصادی ، توازن مناسبی بین اصول فنی، داده ها و محیط به وجود آورد. چنین دستاوردی فقط با استخدام قضاوت های مهندسی معقول قابل دسترسی است.جمع آوری و هدایت رواناب سطحی از بستر ترافیکی و هدایت جریان حاصله از بالا دست راه به پائین دست یابد به گونه ای صورت گیرد که با فرا آب و سرعت فزاینده همراه نبود و ضریب ایمنی ترافیک را کاهش ندهد.
ظظ

ضرورت ، وظایف ، واهداف زهکشی
بدون شک ایمنی آمد و رشد ( ترافیک) ارتباط نزدیکی با زهکشی جاده ها دارد. دفع سریع سیلاب از سطح جاده ها از شدت شرایطی که با بروز صدمات و خطرات آبی همراه است خواهد کاست.

یکی از وجوه بسیار مهم طراحی راهها، تامین امکانات حفاظتی آن ها در مقابل آب های سطحی و زیر زمینی است آب روی بستر می تواند سبب کند شدت جریان ترافیک ، کاهش دید به دلیل پاشیده شدن آب ولجن ومهمتر از همه عامل تصادفات فراوانی باشد که در نتیجه وقوع پدیده « آب پروازی» حاصل می شود. اگر آب امکان ورود به سازه جاده را پیدا کند زیر سازی و روسازی تضعیف شده و آسیب پذیری جاده افزایش می یابد.

آب هم چنین می تواند اثرات تخریبی و نامطلوب بر شانه ها،شیب ها ، آبراهه ها و دیگر اجزاء راه داشته باشد. سرعت زیاد آب می تواند با فرسایش همراه شود که با آسیب های شناخته شده ای برای جاده همراه است. از طرف دیگر سرعت کم می تواند سبب تر سیب گل ولای شود که در نهایت می تواند به بسته شدن سیستم زهکشی منجر شود گرچه اغلب بسته شدن حاصل فرسایش شدید و یا سرریز کردن و شسته شدن تاسیسات و سازه های جنبی است.

تعریف و تبیین معیارهای مشخص برای زهکشی راه ها از اصلی ترین الزامات طراحی و دفع جریان های سطحی از بسترهای ترافیکی ممکن است. واقعیت این است که شکل گیری یک ورقه ( فیلم) آب بر روی بستر ترافیکی و عدم زهکشی و دفع آن با سرعت کافی تحت شرایط خاص ، می تواند برای وسائط نقلیه در حرکت بسیار خطرناک باشد. به این پدیده که آب پروازی گفته می شود با خسارت جانی و مالی فراوانی همراه بوده است. بافت و مشخصات فیزیکی سطح بستر ترافیکی و شرایط فیزیکی لاستیک وسائط نقلیه از حیایی ترین عوامل موثر در شکل گیری این پدیده است واژگون شدن تعداد کثیری از وسائط نقلیه در سطح ملی و بین المللی در نتیجه آب پروازی و خسارت جانی و مالی فراوان حاصله نشان از اهمیت زهکشی راه ها و ضرورت کنترل خسارات و خطرات آن دارد .

برای بهینه کردن سیستم زهکشی راه ها باید آب گرفتگی مجاز را تعریف و کنترل کرد . آب گرفتگی مجاز می تواند بر حسب نوع بزرگراه متغیر در نظر گرفته شود ، لکن ، اهمیت آن در کنترل خسارات و خطرات جانی و مالی نباید نادیده گرفته شود . از آنجا که آب پاشیده شده بر روی دید و کنترل وسائط نقلیه اثرگذار است ، بزرگ راه های با ترافیک سنگین و سرعت بالا قدرت تحمل آب گرفتگی کمتری ، نسبت به راه های فرعی و خیابان های شهری ، دارند . البته حساسیت خیابان های شهری با ترافیک پیاده سنگین نیز به آب گرفتگی بسیار زیاد

است و شایسته است که در کمینه کردن آن نیز تلاش شود . توجه به این نکته نیز ضروری است که تجمع آب در یک سمت خط عبوری راه سبب اعمال نیروی نا همگن به وسیله نقلیه می شود. که دارای خطرات بالقوه زیادی است. تز شیب عرضی، شیب طولی، تعداد خطوط، عرض شانه جاده، ارتفاع لبه پیاده رو، و تعداد خطوط پارکینگ می توان به عنوان عوامل اصلی موثر در سطح آب گرفتگی نام برد. جزرئیات بیشتر در فصل چهارم این دستور العمل آمده است.

هدف سیستم زهکشی سطحی، حذف رواناب سطحی از جاده به منظور حرکت روان، ایمن و موثر ترافیک است. علاوه بر آن، سازه های زهکشی عرضی شامل کالورت ها،پل ها،و… باید در مجموعه سیستم زهکشی به گونه ای طراحی شوند که مانع سیل زدگی و وارد شدن خسارت به جاده ها و زمین ها و مستغلات بالا دست گردد.
طراحی سازه های زهکشی باید با توجه به هزینه های نگهداری، ریسک مجاور، و هزینه اجرائی سیستم زهکشی، که اغلب سهم قابل توجهی در کل هزینه راهسازی دارد، صورت پذیرد.

یک سیستم زهکشی دارای چهار وظیفه اصلی است:
۱- انتقال رواناب سطحی از بستر ترافیکی به سیستم پذیرنده یا ریزشگاه
۲- کنترل سطح آب زیر زمینی در زیر اساس بستر ترافیکی

۳- قطع جریان آب های زیر زمینی و آب های سطحی که می توانند به سمت جاده جریان پیدا کند.
۴- هدایت آب در عرض جاده با یک سیستم مناسب و روش کنترل شده

سه وظیفه اول را سیستم زهکشی طولی و مؤلفه ها و اجزاء آن به عهده دارند. حال آن که وظیفه چهارم مستلزم پیش بینی و احداث سازه های زهکشی عرضی است که پل ها،کالورت ها،و نمونه هائی از آ“ ها هستند.
در طراحی یک سیستم زهکشی مطلوب راه باید موارد زیر مورد بررسی قرار گیرد.
– ایمنی وسائط نقلیه و موتوری

– راحتی تردد وسائط نقلیه و عابرین
– زیبائی ظاهری و حفظ مناظر
– سیل گیری مسیر حرکت و مستغلات اطراف
– نفوذ احتمالی آب به زیر اساس
– کنترل فرسایش،آلودگی، و دیگر ملزومات زیست محیطی

– مسائل اقتصادی در اجرا و نگهداری
رواناب ناشی از مناظر موجود و یا پیش بینی شده در طرح توسعه چون چمن کاری اطراف جاده و تغییرات در کاربری ها را نیز باید در مجموع منابع زهاب جاده ها لحاظ کرد. ذوب شدن برف های حاشیه راه ها ویا برف های روی بستر ترافیکی نیز از منابع زهاب راه ها به شمار می رود.
هرگاه شرایط خاص ایمنی ایجاب کند، باید به طرق ممکن مانع از تخلیه جریان های سطحی شیب های کناره ها به روی سطح پوششی جاده شد.این امر به خصوص در مواردی که حضور گل و لای و یا یخ در روی جاده می تواند با مشکلات ایمنی همراه باشد، جدی است. گرم شدن شیب ها در رئزهای زمستان و یخ بستن آن درزمستان نمونه ای از این خطرات است.

حسب اینکه راه هم سطح زمین طبیعی‏، در خاک برداری و یا در خاکریزی قرار گرفته باشد تأثیرات چشمگیری بر چگونگی دفع آب های سطحی دارد. در راه هائی که هم سطح زمین طبیعی هستند، زهکش سطحی راه قسمتی از سیستم زهکشی سطحی محلی است که خیابان های محلی و مناطق توسعه یافته را سرویس می دهد. در این صورت تأمین دهانه های ورودی مناسب و کافی به منظور ایجاد امکان دفع سریع آب های سطحی جمع آوری شده از مسیر ترافیک اصلی ترین نیاز است که با انتقال جریان های سطحی جمع آوری شده

به تأسیسات سیستم زهکشی شضهری کامل می شود، اگر راه در خاکبرداری قرارگرفته باشد، احتمال وجود نقاط کم ارتفاع یا گودال وجود دارد که آب های سطحی اضافی را جمع کرده و لذا ممکن است با ضرورت پمپاژ همراه باشد. در این گونه راه ها، امکان تلاقی با تأسیسات زیر بنایی زیر زمینی چون شبکه فتضلاب و آب رسانی در محل تقاطع با خیابان های محلی وجود دارد. طراح زهکش راه های مرتفع معمولاً آزادی عمل بیشتری در انتخاب روش جمع آوری و دفع آبهای سطحی دارد.

به احتمال بسیار زیاد، پیش بینی حوضچه های تأخیر و ایجاد زمان تأخیر به عنوان قسمتی از تأسیسات جمع آوری و دفع جریان های سطحی بزرگ راه های شهریمستلزم جلب نظر موافق مسئولین محلی زهکشی شهری و احتمالات کاربرد مشترک است. معمولاً حق عبور برای بزرگ راه ها در مناطق شهری، به قدری پرهزینه است که اغلب پیش بینی حوضچه های تأخیر چندان به صرفه اقتصادی نیست. گرچه محل های مناسب برای این امر و چگونگی امکان تلفیق آن در قسمتی از سیستم مدیریت جریان های سطحی در فصول بعدی این مجموعه آمده است.

دامنه وسعت کار
اهداف تبیین شده برای مجموعه حاضر تأکید بر ارائه ضوابط و معیارهای سیستم های زهکشی راه ها و فرودگاه ها دارد. با توجه به مؤلفه ها و اجزاء یک شبکه زهکشی (بند ۲-۲)،علاوه بر تبین معیارها و اصول طراحی شبکه زهکشیش راه های، به زهکشی عرشه پل ها و زهکشی فرودگاه ها نیز توجه شده است. انتخاب روش مناسب کار طراحی و خلاصه ای از روش های متداول هیدرولوژیکی و هیدرولیکی در تعیین ظرفیت و محاسبه ابعاد لازم در مجموعه گنجانده شده است. گرچه ضروری است که طراحان شبکه های زهکشی اطلاعات جامع هیدرولوژیکی و هیدرولیکی را دار باشد. در ارائه ضوابط از اصول حفاظت از محیط زیست نیز غفلت نشد است و یک فصل از مجموعه نیز به این مسئله اختصاص یافته است. مسئله نگهداری سیستم زهکشی نیز مورد عنایت خاص قرار گرفته است.

فصل دوم
اجزاء سیستم زهکشی راه ها
ضوابط و معیارهای زهکشی
معیارها و ضوابط طراحی زهکش باید به گونه ای انتخاب شوند که با اهمیت نسبی راه،ریسک مرتبط با آن و خسارت احتمالی به مستغلات اطراف سازگاری و هماهنگی داشته باشد. طرح زهکشی مناسب باید به تخصیص بهینه اممکانات و منابع برای ایجاد توازن بین عملکرد سیستم و هزینه پرداخته و فقط نباید رعایت و ارضاء حد اقل استاندارد را ملاک عمل قرار دهد.
مهندسین و دیگر استفاده کنندگان از این ارهنما باید توجه داشته باشند که تحلیل های هیدرولوژیکی معمول در بین مهندسین راه هنوز با سطح ایده آل به دست آمده از روابط ریاضی دقیق فاصله زیادی دارد. کلیه روش های تحلیل هیدرولوژیکی، اعم از آماری و یاقطعی، متکی به داده های موجود می باشند آمار از جریان رودخانه یکی از معمول ترین و متداول ترین مسائلی است که در طراحی سازه های زهکشی راه ها عملاً قابل قبول باشد.

در طرراحی تأسیسات و سازه های زهکشی راه ها باید احتمالسیل گیری رادر نظر داشته و حفاظت های لازم را ، که با اهمیت راه، پتانسیل خسارت وارده به مستغلات، و ایمنی ترافیکی مرتبط است، لحاظ کرد. معمولاً سطح تضمین انتخاب شده بر حسب پیکسیلاب عبوریو یا احتمال وقوع رویداد و دوره بازگشت آن بیان می شود. معیارهای طراحی پیشنهادی در این مجموعه جنبه راهنمایی داشته و هنوز تا رسمین آن و یا پیشنهاد مشابه به عنوان استاندارد رسمی لازم الاجرافاصله زیادی وجود دارد.لذا باید پذیرفت که این معیارها برای انتخاب نقطه شروع مناسب به منظوررسیدن به سیستمی بالاترین راندمان هزینه ای با احتساب اهمیت راه، ایمنی، محدودیت های قانونی، سهولت نگهداری و مسائل و زیبایی است.

سیل طرح زهکشی عملاً باید به صورت تابعی از ترافیک، نوع بزرگراه، سرعت مجاز ترافیک، و استاندارد های محلی تعریف و تبیین شود. آن جا که جدول و جویچه کنار خیابان لازم باشد، تأمین دهانه های ورودی کافی و شیب های طولی و عرضی مطلوب می تواند آب گرفتگی را در روی پوشش جاده ها محدود نماید. دهانه های ورودی در نقاط کلیدی و استراتژیک روی تقاطع رمپ ها سبب کاهش احتمال سر ریز کردن جریان جویچه ها روی سطح خیابان خواهد شد. هر گاه غرقاب شدن جاده با تند سیلاب ها وجودداشته باشد، نصب سیستم هشدار خودکار، مؤثر و مفید خواهد بود. کلیه دهانه های ورودی باید برای عبور دوچرخه و موتور سیکلت ایمن و از نظر هیدرولیکی دارای ظرفیت کافی و شرایط مناسب باشد. پای های پل ها باید به گونه ای طراحی شوند که در مقابل فرسایش ایمن باشند. پیش بینی سیستم هشدار خودکار برای اعلام تشکیل یخ و لغزنده بودن سطح پل ها یک ضرورت است.

از آن جا که بسیاری از جوامع و سازمان ها ی مسئوول شهری در کشورمان از دوره های بازگشت برابر و یا کمتر از ۱۰ سال در طراحی شبکه های جمع آوری آب های سطحی داخل شهر استفاده می کنند، بهتر است که هماهنگی لازم بین زهکشی جاده ها و زهکشی شهری صورت بگیرد. پیش بینی عبور یک جاده یا بزرگراه ار میان محدوده ساخته شده وتوسعه یافته مستلزم ایجاد هماهنگی لازم بین ملزومات زهکشی شهری است.

معمولاً زهکش ها در محل تقاطع و گذر از موانع نیازمندپل، کالورت و یا دیگر تأسیسات زهکشی عرضی هستند. در طراحی کالورت بزرگراه ها اغلب کف کالورت در تراز طیعی آبراهه پیش بینی می شود. در صورتی که تحت شرایط خاصی، کف لوله اصلی هدایت آب های سطحی شهری پائین تر از تراز آبراهه طبیعی زهکشی راه و زهکشی شهری صورت پذیرد.
طراح زهکشی راه باید با دقت ظرفیت مجاری بسته پذیرنده موجود را بررسی کرده و از وجود ظرفیت بلا استفاده موجود بر ای پذیرش جریان سطحی راه اطمینان حاصل کند.
باید از شکل گیری جریان ورقه ای قوی عرضی جلوگیری گردد. به عنوان یک دستورالعمل کلی نباید اجازه داد که جریان ورقه ای قوی عرضی جلوگیری گردد. که جریان ورقه ای عرضی در واحد طول بستر از ۳ لیتر در ثانیه تجاوز کند. هم چنین باید همه اجزاء دائمی سیستم زکشی برای حلت نهایی بزرگراه طراحی واجرا شود. جزئیات مربوط به ضوابط خاص در فصول مربوطه آمده است.

اجزاء سیستم زهکشی
به طور کلی سیستم زهکشی به مجموعه ای از تأسیسات اطلاق می شود که وظیفه جمع آوری و انتقال رواناب راه از سطح و شانه های اطراف، به یک خروجی نهائی و مطمئن را به عهده دارد. این سیستم می تواند شامل زیر سیستم های(۱)جمع آوری سطحی‏،(۲) سازه های ورودی، (۳) زیر سیتم مجاری پذیرنده، جمع کنند، و انتقال،(۴) سازه های دفع نهائی، و (۵)تأسیسات جنبی باشد.در کناز سیستم های زهکشی طولی نباید از بحث زهکشی عرضی غافل ماند که وظیفه انتقال عرضی جریان های سطحی و یا جریان آبراه های طبیعی را در عرض جاده با تضمین عدم ایجاد اختلاف در امر ترافیک و به صورت کنترل شده، به عهده دارند. این تأسیسات نیز شامل(۱)گدار گذر ها، (۲)زیرآب گذرها ،(۳) کارلوت ها،(۴) پل ها است.

تعاریف اجزاء زیر سیستم های زهکشی سطحی طولی
به طور کلی زهکش های طولی در طول مسیر راه و درکناره های مسیر ترافیک تعبیه می شوند. وظیفه اصلی این زهکش ها جمع آوری و هدایتآب های سطحی از سطح بستر ترافیکی و شانه ها وهم چنین آب جاری شده روی شیب شیروانی های خاکبرداری ها می باشد. اجزاء کلی این سیستم ها به ترتیب از بالا دست به پائین دست عبارتند از:
الف- زیر سیستم جمع آوری سطحی
• جویچه
که جهت جمع آوری و هدایت روناب ناشی از سطح جاده و شانه ها در مسیر کوتاه ساخته می شوند. جویچه ها باید آب گرفتگی خیابان را در حدود مورد نظر و تعریف شده محدود کنند.(نقشه شمارهDIWR 3,4)

• جوی
آبراهه مصنوعی کوچک است که برای انتقال روناب سطح جاده و شیب های خاک برداری یا خاکریزی ساخته می شوند. جوی ها معمولاً بدون پوشش بوده و محدودیت های خاص طراحی دارند.(نقشه شمارهDIWR 5,6)

• کنار گذر
آبراهه انحرافی است که با طول کوتاه و معمولاً به صورت روباز و به منظور منحرف کردن جریان آب از جویچه ها و یا جوی های کنار جاده و دور کردن آن از مسیر ترافیک احداث می شود. (نقشه شمارهDIWR 9)

ب- زیر سیستم ورودی
این زیر سیستم وظیفه هدایت مطلوب جریان ار از زیر سیستم جمع آوری سطحی به زیر سیستم مجاری پذیرفته به عهده دارد. اصلی ترین اجزاء زیر سیتم ورودی عباتند از:

• سازه های کنترل آشغال ها:
این سازه ها که انواع مختلف دارند وظیفه حذف آشغال ها و جلوگیری از ورود اجزاء جامد بزرگ تر از یک اندازه مشخص را به داخل زیر سیستم مجاری پذیرندهبه عهده دارد.

• دهانه های ورودی:
وظیف هدایت جریان سطحی را به داخل مجاری پذیرنده به عهده دارد. نمونه های معمول آن ها عبارتند از:
– آبگیر جدولی: دهانه ورودی است که به موازات جریان در جوی ها تعبیه می شود و دهانه ورودی آن در بدنه جدول حاشیه خیابان تعبیه می شود.
-آبگیر جویچه ای: مشتمل بر یک گشودگی در کف جویچه ها است که سطح آن به وسیله یک شبکه فلزی پوشانده شده و به دهانه آبگیر افقی مشبک نیز موسوم است. (نقشه شمارهDIWR 10)
– آبگیر مرکب: دهانه با ظرفیت بالا است که از مجموعه محاسن دو ورودی فوق بهره می برد. (نقشه شمارهDIWR 11)
– آبگیری لوله ای: دهانه ای است که از مقاطع لوله ای تجاری بتنی و یا فلزی ساخته می شود. (نقشه شمارهDIWR 12)
– زهکش شکافدار: دههانه اس است که از لوله فلزی موجدار تشکیل شده که دارای شکاف های پیوسته در قسمت فوقانی است. (نقشه شمارهDIWR 13)

ج- زیر سیستم پذیرنده، جمع کننده و انتقال:
وظیفه اصلی این زیرسیستم پذیرش جریان های روناب از زیر سیستم ورودی و هدایت آن به ریزشگاه نهائی و یا سیستم های دفع نهائی است اجزاء معمول این زیر سیستم عبارت است از:

– مجاری پذیرنده :که بلافاصله جریان را از دهانه های ورودی تحویل می گیرد و قطرو یا ابعاد آن ها کوچک تر از دیگراجزاء این زیر سیستم است.
– مجاری جمع کننده : که رابط بین لوله های پذیرنده و لوله های اصل هستند.
– مجاری اصلی: که وظیفه انتقال کل روناب جمع آوری شده ار به ریزشگاه نهائی به عهده دارد.

د- زیر سیتم های دفع نهائی:
این زیر سیتم وظیفه دفع نهائی روناب جمع آوری و هدایت شده را به یک منبع پذیرنده نهائی به عهده دارد. معمول ترین سازه ها و تأسیسات این ریز سیستم عبارتند از:
– ریزشگاه: محل تخلیه جریان از یک مجرای بسته و یا کالورت است.
– سازه استهلاک انرژی: که برای استهلاک انرژی مازاد و جلوگیری ااز فرسایش تعبیه می شود.

– ایستگاه های پمپاژ: که برای تأمین انرژی لازم به منظور دفع نهائی روناب احداث می شود.
– حوضچه های تأخیر و نگهداشت: به منظور نگهداشت روناب برای مدتی کوتاه و تأخیر در جریان و تخلیه آرام آن پیش بینی می شود.
– سازه دفع زمینی: که برای دفع روناب در زمین تعبیه می شود.

– هـ زیر سیستم دیگر اجزاء جنبی یک سیستم زهکشی طولی را شامل می شود که عبارتند از:
– دهانه های بازدید: برای ایجاد دسترسی به داخل لوله های زهکش که به منظور بازدید و تعمیرات منظور می شود(نقشه شمارهDIWR 24)
– سازه های تلاقی زهکش ها: محفظه زیر زمینی است که برای اتصال دو یا چند مجرا در نظر گرفته می شود که فاقد دسترسی مستقیم از سطح زمین هستند.
– دریچک ها: برای جلوگیری از جریانات برگشتی احتمالی در نقاط پیش بینی می شود.

– منحرف کننده : به اشکال مختلف سر راه جریان احداث می شوند تا شرایط جریان را به شکل دلخواه تغییر دهند.
– سازه های حفاظت شیب ها: سازه های کمکی هستند که، گرچه جزء سیستم زهکشی نمی باشند، لکن به دلیل کمک به حفاظت شیب ها در سیستم زهکشی مؤثرند.

تعاریف اجزاء زیر سیستم زهکشی عرضی
به طور کلی زهکش های عرضی سازه هائی هستند که عبور آب را در عرض جاده، بدون ایجاد اختلال در ترافیک و به صورت کنترل شده، ممکن می سازند. اجزاء معمول در این زیر سیستم عبارتند از:

• گدار گذرها :
ساده ترین نوع از سازه های زهکش عرضی است که امتداد مسیل های طبیعی موجود بوده و از عرض جاده عبور می کند.
• زیر آب گذر :
که به گذر ایرلندی نیز معروف است و شباهت زیادی به گدار گذر داشته و مجهز به یک دال بتنی در کف مسیل است.
• کالورت ها:
سازه های سر پوشیده ای هستند که برای انتقال آب از عرض و زیر جاده مورد استفاده قرار می گیرند. سازه ها معمولاً از جنس بتن و با مقاطع هندسی متفاوت ساخته می شوند. کالورت ها می تواند از نوع منفرد و یا مجتمع باشند.
• پلها: از اصلی ترین و مهم ترین سازه ای زهکش عرضی هستند که از سطح این مجموعه خارج است و نیازمند یک دستور العمل و ضابطه ویژه ای هستند.
• سازه های ورودی و خروجی کالورت ها:

• برای حفاظت کنارههای ورودی و خروجی هدایت صحیح و مطلوب جریام مورد استفاده می گیرد.

اقتصاد سیستم زهکشی
مسائل اقتصادی سیستم زهکشی در رابطه با هزینه های سیستم های با قابلیت کنترل جریان های با دوره های بازگشت مختلف و خسارات و نا خشنودی های بازگشت مختلف و خسارات و نا خشنودی خاصله از شکست سیستم تعریف می شود. هر چه احتمال شکست سیستم کمتر باشد ظرفیت تإسیسات جمع آوری و دفع روناب بیشتر و در نتیجه هزینه سرمایه گذاری بالاتر خواهد بود.

معمولاً در طراحی تلاش می شود تا کل هزینه سالانه تأسیسات زهکشی(شامل هزینه سرمایه گذاری، نگهداری، بهره برداری و غیره)حد اقل شود.
به طور کلی ارزش گذاری و ارزشیابی واقغی خسارت مرتبط با گزینه های مختلف طراحی ناشدنی است. چرا که کمی کردن و اندازه گبری وئ ارزش گذاری دقیق خسارت مرتبط با رویدادهای با دوره های بازگشت مشخص عملاً غیر ممکن و جمع آوری داده های مناسب بسیار پر هزینه است. بنابر این اغلب چنین مطالعاتی برای سیستم های زهکشی آن جام نمی گیرد. استفاده از تجربیات مناطق مشابه و قضاوت های کارشناسی معمولاً اساس انتخاب دوره بازگشت و فراوانی رویداد طراحی را تشکیل می دهد. به دلیل عدم وجود داده های بارش استفاده شده و دوره بازگشت روناب با دوره بازگشت بارش مولد آن یکسان فرض می شود.