مقاله ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن دارای ۱۸ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن :
ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن
چکیده
پدیده ستون کوتاه در طول زلزلههای گذشته خسارات زیادی را متوجه ساختمانها نموده است این پدیده بعلت قرار گرفتن ساختمان در یک سطح شیبدار و ا محدود شدن ستون و ا دیوار با عناصرغیرسازه ای نظیر دیوارهای آجری و بازشوها و ا دراثر اختلاف سختی در یک تراز معین ( بعلت وجودعواملی نظیر اختلاف تراز طبقه، پله و تیر نیم طبقه ایجاد میگردد در ساختمانها قابهای باربر توسط دیوارهایی با مصالح بنایی پرمی شوند. این امر باعث افزایش سختی قاب شده و اگر توزیع سختی بصورت متقارن باشد به بهبود رفتار سازه منج ر میگرد
د اما درعین حال در بعضی از دهانه ها بخصوص در قسمتهای بیرونی ساختمان، بعلت وجود بازشوها دیوارهای کوتاه درمجاورستونها ایجاد میشون د این مسأله باعث کوتاه دن طول موثر ستون و افزایش سختی آن میگردد در نتیجه ستون کوتاه به علت سختی بیشتر نیروی زلزله بیشتری را جذب نموده و به خرابی آن منجر میگردد پس نیاز به رعایت جزییات اجرایی مناسب جهت مقابله با این نیروی بزرگ و
مخرب الزامی جلوه میکن د در این مقاله تأثیر وجود میانقاب کامل و رفتار ستون کوتاه و آثار مخرب آن در زلزلههای گذشته بررسی شده و روشهای جدید مقابله با پدیده ستون کوتاه ارائه گردیده است.
واژههای کلیدی : ستون کوتاه، میانقاب آجری، افزایش سختی، تحلیل خرابی، روشهای مقابله
مقدمه
در ساختمان ها معمولاً برای اینکه داخل ساختمان را از فضای بیرون جدا کنند از دیوارهای با مصالح بنایی استفاده میکنند که در داخل قاب قرار میگیرند
اگر چه وجود میانقاب باعث افزایش سختی کل سازه میشود اما این اثر همواره جنبه مث بت ندارد. این تغییر در سختی سازه باعث تغییرات قابل ملاحظه ای در رفتار آن میشود. یک حالت نامناسب، وجود دیوارهای کوتاهی است که تا قسمتی از ارتفاع طبقه ادامه یافته اند. در این صورت قسمتی از ستون که مجاور دیوار است، تقریباً به طور یکپارچه با دیوار عمل ن
موده، ارتفاع مؤثر ستون کاهش و سختی آن بسیار افزایش مییابد. به تناسب این افزایش سختی، ستون متحمل نیروهای شدیدتری میشود. در اغلب سازههای بتنی ستون ها بعلت ناکارآمدی در شکل پذیری خمش و ضعف مقاومت برش یا خمش در مقاطع بحرانی ( عمدتاً ناشی از کمبود ف ولاد عرضی و یا طول وصله فولاد طولی ) آسیب پذیرترین اعضاء بوده اند. تجربه نشان داده است که یکی از دلایل مهم خرابی سازههای دارای میانقاب، پدیده ستون کوتاه میباشد. در زلزلههای گذشته در ساختمانهای بتنی که دارای ستون هایی با ارتفاعهای مختلف هستند خسارات وارده به ستونهای کوتاه تر بیشتر از ستونهای بلند تر بوده است.
ستونهای کوتاه بطور وسیعی در ساختمانهای شهری بوجود میآیند. تراز پارکینگ ها، قرارگیری ساختمان در شیبهای تند، ستونهای واقع در نیم طبقه ها و ستونهای حد فاصل پنجرههای بزرگ از جمله مهمترین محلهای تشکیل ستونهای کوتاه هستند. دو نمونه از ساختمانهای با ستون کوتاه شامل ساختمان هایی که بر روی زمین شیب دار قرار گرفته اند و ساختمان هایی که دارای نیم طبقه میباشند در شکل ۴ نشان داده شده است.
در شکل ۵ پدیده ستون کوتاه در ساختمانهای با اختلاف تراز مشاهده میگردد.
رفتار ضعیف ستونهای کوتاه بنا به این حقیقت است که در زلزله، یک ستون بلند و یک ستون کوتاه با مقطع عرضی یکسان، با تغییر مکان یکسان حرکتی افقی مینمایند.
با این حال، ستون کوتاه در مقایسه با ستون بلند سخت تر است و نیروی زلزله بیشتری جذب مینماید، با توجه به رابطه سختی چنانچه طول ستون نصف گردد، سخ تی ستون و در نتیجه جذب نیروی زلزله ۸ برابر میشود. سختی یک ستون به معنای مقاومت در برابر تغییر شکل میباشد. هر چه سختی بیشتر باشد، نیروی بیشتری برای تغییر شکل آن لازم میباشد. اگر یک ستون کوتاه به طور مناسب برای چنین نیروی بزرگی نامیده « اثر ستون کوتاه » طراحی نشود، میتواند خسارت مهمی را در طول زلزله متحمل شود، این رفتار میشود.[ ۳] با توجه به ابعاد سطح مقطع ستون و بر حسب ارتفاع بخش ستون کوتاه، مکانیزمهای گوناگونی برای شکست آن وجود دارد. اگر ارتفاع ستون کوتاه، بسیار کم باشد ( در مقایسه با ابعاد مقطع ستون )، شکست برشی رخ میدهد که به ترکهای قطری و یا خردشدگی شدید بتن منجر میگردد
اما اگر ستون باریک باشد و یا ارتفاع دیوار زیاد نباشد، شکست ایجاد شده در ستون به صورت خمشی خواهد بود ( تصویر ۸). خردشدگی بتن بر اثر نیروهای شدید برشی در حضور نیروی فشاری زیاد در تصویر ۹ نشان داده شده است. نیروی فشاری به همراه نیروی برشی باعث کمانش میلگردهای طولی شده است.
تصویر ۸ : شکست خمشی ستون کوتاه
تصویر ۹ : خردشدگی بتن و ترکهای قطری
نتایج برخی آزمایشات
در یک آزمایش یک قاب با دهانه ۵ متر و ارتفاع ۳ متر را برای سه حالت قاب، قاب مرکب و قاب با دیوار کوتاه ( نصف ارتفاع قاب ) مورد بررسی قرار گرفت و ملاحظه شد که رفتار سازه با میانقاب کامل با دو حالت دیگر تفاوت زیادی دارد بدینصورت که جابجایی نسبی طبقه ( % از ارتفاع ) در طول زمان در حالت قاب پرکننده بطور هماهنگ و یکسان بوده در حالیکه در دو حالت قاب و ستون کوتاه این جابجایی بیشتر میباشد
اگر چه جابجایی طبقه برای هر دو حالت قاب بدون دیوار و قاب با دیوار کوتاه، تقریباً یکسان است، ۱/ اما باید توجه نمود که مقدار تغییر مکان نسبی در حالت اول ( ستون سه متری ) نصف حالت دوم ( ستون ۵ متری ستون کوتاه ) میباشد. در نتیجه انتظار میرود که در این سازه میزان خرابی در حالت وجود دیوار کوتاه، بیشتر باشد. علاوه بر آن، ملاحظه میشود خرابی سازه ای در حالت میانقاب کامل، کمتر از دو حالت دیگر میباشد که نشان دهنده اهمیت پدیده ستون کوتاه در خرابی سازههای دارای قاب مرکب است.
رفتار ستون کوتاه
عملکرد ستونهای کوتاه به هنگام وقوع زلزله بسیار تأثیرگذار بر پایداری و ناپایداری سازه میباشد. در قسمتهای مختلف ی از ساختمان پدیده ستون کوتاه رخ میدهد. زمانی که یک ساختمان بر روی زمین شیب دار قرار دارد ( شکل ۴ الف ) در طول تکانهای زلزله تمام ستون ها دارای تغییر مکان افقی یکسانی به همراه دال سقف در یک تراز معین میگردند ( این عمل دیافراگم کف صلب نامیده میشود. ) اگر ستونهای کوتاه و بلند در یک تراز طبقه بوجود آیند ستونهای کوتاه نیروی زلزله چند ین برابر بیشتری جذب کرده و متحمل خسارت بیشتری در مقایسه با ستونهای بلند میگردند. همچنین پدیده ستون کوتاه در ستون هایی که به تراز نیم طبقه برخورد مینمایند یا دال زیر شیروانی که بین دو سقف اضافه میشود، اتفاق میافتد.
یک موقع یت خاص دیگر برای رخ دادن پدیده ستون کوتاه در یک ساختمان وجود دارد. چنانچه دیواری ( بنایی یا بتن آرمه ) با ارتفاع ناقص به منظور ایجاد بازشو در ارتفاع باقیمانده در نظر گرفته شود، ستونهای مجاور به علت وجود این دیوار ها رفتاری به صورت ستون کوتاه از خود نشان میدهند. در بسیاری از موارد، سایر ستون ها در همان طبقه به علت عدم وجود دیوارهای متصل به آنها دارای ارتفاع کامل میباشند، زمانی که دال کف در طول زلزله تغییر مکان افقی میدهد، انتهای بالای ستونهای کامل دچار همان تغییر مکان میشوند.
با این حال، دیوارهای سخت حرکت افقی بخش پائینی ستون کوتاه را محدود میکنند و ستون در ارتفاع کوتاه خود در مجاورت پنجره ( بازشو ) تغییر شکل کامل میدهد. از طرف دیگر، ستونهای کامل در کل ارتفاع تغییر شکل میدهد. از آنجایی که ارتفاع مؤثری که یک ستون کوتاه آزادانه میتواند خم شود کوچک است، نیروی زلزله بیشتری در مقایسه با ستون کامل جذب مینماید. در نتیجه ستون کوتاه خسارت بیشتری متحمل میشود. شکل ۱۱ ترک خوردگی X در یک ستون مجاور با دیوار هایی با ارتفاع ناقص را نشان میدهد. در شکل ۱۲ نیز پدیده ستون کوتاه در دیوار آجری به علت محدود شدن توسط دیوارهای با ارتفاع ناقص مشاهده میگردد
اساس طراحی سازههای بتن مسلح در برابر زلزله و مقایسه آن با رفتار ستون کوتاه
طبق ضوابط طراحی
• انعطاف پذیری و قابلیت جذب انرژی و شکل پذیری در نظر گرفته شود
• تیر باید قبل از ستون به حالت تسلیم برسد.
• شکست خمشی قبل از شکست برشی اتفاق بیافتد.
• اتصالات از اعضاء اتصال دهنده خود باید قویتر باشند.
• از شکست برشی در ستون و تیرها و یا لغزش میلگردهای مهاری یا شکست پانل اتصالات کمانش میلگرد فشاری و; جلوگیری شود
در حالیکه رفتار حاکم ب ر ستونهای لاغر تحت بارگذاری جانبی ایجاد مفصل خمشی است اما در ستونهای کوتاه به برش نهای ی خواهد رسید قبل از اینکه مفصل خمشی در آن بوجود آید در واقع ظرفیت خمشی عضو بطور قابل ملاحظه ای از ظرفیت برشی بیشتر میشود و شکست از ن وع برشی خواهد بود و در قابهای ب ا تیر قوی و ستون ضعیف تحت بارگذاری جانبی شکست و تسلیم قاب با ستون شروع میشود و اگر ستونهای ضعیف کوتاه باشند سازه در مد غیر شکل پذیر میشکند و در واقع تخریب بسیار ت رد و سریع میباشد. ملاحظه میشود که تناقضات زیادی بین اصول طراحی و رفتار ستون کوتاه وجود دارد.
راه حل
بازشو ها علاوه بر اینکه میتوانند بدلیل عملکرد جدای از سازه به هنگام وقوع زلزله مشکل ساز شوند در بسیاری از اوقات موجب تشکیل ستون کوتاه یا طبقه نرم میشوند. بنابراین در ساختمانهای جدید از پدیده ستون کوتاه تا حد امکان در طول فاز طرح معماری باید اجتناب گردد. زمانی که نتوان از ایجاد ستون کوتاه جلوگیری کرد این پدیده باید در طراحی سازه ای لحاظ گردد ( جزئیات اجرایی ویژه ) در ستون هایی که قسمتی از آن با دیوار بتنی پوشیده شده است در تمام قسمت آزاد ستون باید آرماتورگذاری ویژه اجرا شود. آرماتورگذاری محصور کننده خاص ( مثلاً تنگهای بسته با فواصل نزدیک ) باید در ستون کوتاه در بالا و پایین به صورت قائم با یک فاصه معین ( شکل ۱۴ ) باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.