مقاله در مورد مدیریت ماشین های راهسازی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله در مورد مدیریت ماشین های راهسازی دارای ۲۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد مدیریت ماشین های راهسازی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد مدیریت ماشین های راهسازی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد مدیریت ماشین های راهسازی :

مدیریت ماشین های راهسازی

مقدمه
از زمان بشر اولیه تا کنون، انسان همواره سعی داشته تا با ابداع و به کار گرفتن آلات مکانیکی عوارض سطح زمین را به گونه‌ای تغییر دهد تا نیازهای او را رفع نماید.
وسایل ابتدایی که توسط بشر اولیه در ساختن کلبه‌ها و سرپناه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت با گذشت زمان به ماشین‌آلات پیچیده و عظیمی تبدیل شده است که در ساختمان شاهراه‌ها و آسمان‌خراشها به کار می‌رود. قسمت بزرگی از این ماشین‌آلات در عملیات خاکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملیات خاکی عبارت از تغییر شکل و تغییر مکان مواد سطح زمین می‌باشد.

بدون تردید ماشین‌آلاتی که در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت از حیث ظرفیت و قدرت کاربردی با ماشین‌آلات امروزی قابل مقایسه نخواهند بود و مهندسین راه و ساختمان در تکامل و حتی ابداع ماشین‌آلات مزبور نقش قابل توجهی به عهده خواهند داشت.
امید است استفاده از روشهای صحیح برنامه‌ریزی، برآورد و فنون اجرا باعث بالا رفتن استاندارد کاربردی برای یک مهندس راه و ساختمان که مسئولیت اداره ماشین‌آلات را به عهده دارد بشود.

البته برای اداره کارگاه علاوه بر مطالب فوق مهندس باید آشنا به فنون برنامه‌ریزی (CPM/PERT) و همچنین روشهای کنترل هزینه و اصول کلی مدیریت و غیره باشد تا بهترین نتیجه از عملیات عاید گردد. در این تحقیق سعی شده است تا با معرفی ماشین‌آلات راه‌سازی و توضیح نحوه عملکرد آنها گامی نو در جهت شناخت ماشین‌آلات راه‌سازی و استفاد بهینه از آن برداشته شود.

جرثقیلها
مقدمه
جرثقیل تشکیل شده از یک اتاق فرمان و یک تیر بلند مشبک (بوم Boom) و یک قلاب (شکل۲-۲). جرثقیل‌ها معمولاً برای بلند کردن اجسام سنگین، حرکت دادن آنها چه به وسیله تیر مشبک فلزی و چه از طریق حرکت جرثقیل و قرار دادن بار مربوطه در محل مربوطه به کار می‌روند. علاوه بر قلاب مذکور دردستگاه فوق، تعداد دستگاه‌های مخصوص دیگر وجود دارند که به منظورهای مختلف به کار می‌روند (شکل ۳-۲). این دستگاه‌ها همه به انتهای تیر مشبک بلند جرثقیل وصل می‌شوند.

اجزاء اصلی یک جرثقیل در شکل ۴-۲ مشاهده می‌شود. گرچه تیر مشبک صفحه گردان اتاقک کنترل و ارابه جرثقیل از نوع هیدرولیکی موجود است ولی کابل متصل به قلاب که برای بلند کردن اجسام به کار می‌رود هیدرولیکی نیست. یک جرثقیل کامیونی بزرگ (۱۳۰ تنی) در شکل ۵-۲ نشان داده شده است.

ظرفیت
ظرفیت صحیح جرثقیل در درجه اول از روی شعاع آن تعیین می‌شود. شعاع عمل جرثقیل عبارت است از فاصله افقی بین مرکز چرخش اتاق کنترل تا قلاب انتهای تیر مشبک. این فاصله تابع طول تیر مشبک و زاویه آن با سطح افق می‌باشد. سایر عواملی که خاصیت تعیین کننده در ظرفیت جرثقیل دارند، عبارتند از: نوع زمین محل کار، وزن وزنه تعادل، نوع و اندازه کابل فلزی متصل به قلاب، وضعیت تیر مشبک نسبت به اتاق فرمان و وضعیت مکانیکی جرثقیل.

کارخانه‌های سازنده معمولاً جدول مخصوصی تهیه می‌کنند که ظرفیت جرثقیل در شرایط مختلف از روی آنها تعیین می‌شود. شاخص‌های الکترونیکی بارسنجی وجود دارند که در هر لحظه بار حقیقی تیر جرثقیل را مشخص کرده و در صورتی که این بار به حد ظرفیت تیر نزدیک شود اخطار می‌کنند. با این‌همه لازم است طبقه‌بندی جرثقیل‌ها از روی ظرفیت آنها و واژه بار واژگونی تشریح گردد.

در یگ روش اندازه‌گیری ظرفیت جرثقیل‌هال که توسط تعداد زیادی از سازندگان جرثقیل استفاده می‌شود، به هر نوع جرثقیل یک ظرفیت اسمی اطلاق می‌شود، که این ظرفیت اسمی بر اساس ظرفیت مجاز بالا بردن در جهت مینیمم ثبات ماشین با شعاع عملی معین (معمولاً ۱۲ برابر فوق برابر با ۴ متر) و یک تیر مخصوص معین می‌شود.

یک شماره کلاسه (شامل دو عدد) پس از ظرفیت اسمی جرثقیل آورده می‌شود. عدد اول شعاع را برای ظرفیت مجاز مزبور معین می‌کند. عدد دوم ظرفیت جرثقیل را بر حسب ۱۰۰ پوند برای شعاع عمل ۴۰ فوت و تیر مشبک ۵۰ فوت مشخص می‌نماید. مثلاً یک جرثقیل کامیونی با ظرفیت اسمی ۴۰ تن با شعاع عمل ۱۲ فوت و تیر استاندارد و ظرفیت ۲۰۰۰۰ پوند با یک تیر ۵۰ فوتی و شعاع عمل ۴۰ فوت به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شود.

جرثقیل کامیونی ۴۰ تنی (کلاس ۲۰۰-۱۲)
بار واژگونی باری است که در آن بار و با یک شعاع عمل معین و زاویه تیر معین واژگونی رخ می‌دهد. واژگونی به طریق زیر تعریف می‌شود:
برای جرثقیل با چرخهای زنجیردار زمانی واژگونی رخ می‌دهد که اولین چرخ جرثقیل به اندازه ۲ اینچ از زنجیر چرخ که هنوز بر روی سطح زمین قرار دارد دور شود. برای جرثقیل‌های چرخ‌دار و کامیونی، واژگونی وقتی رخ می‌دهد، که تمام لاستیک‌های یک یا بیش از یک چرخ جرثقیل از سطح اتکاء بلند شوند.
باید توجه داشت که واژگونی تعریف شده به مفهوم فیزیکی واژگون شدن ماشین نیست و برای تعریف به کار می‌رود. قانون ایمنی و سلامت محیط کار آمریکا U.S Government Occupational and Health Act (OSHA) بار ماکزیمم مجاز جرثقیل را به صورت درصدی از بار واژگونی جرثقیل تعیین می‌کند.

نوع چرثقیل بار مجاز (درصدی از بار واژگونی)
جرثقیل زنجیردار بدون پایه‌های اتکاء
جرثقیل زنجیردار با پایه‌های اتکاء
جرثقیل با چرخ لاستیک‌دار ۷۵%
۸۵%
۸۵%

انواع دیگر جرثقیل
بعضی جرثقیل‌ها (شکل ۶-۲) به طرزی ساخته می‌شوند که فقط به عنوان جرثقیل قابل استفاده بوده و از الحاقات دیگر شبیه شکل ۲-۲ نمی‌توانند استفاده کنند. نوع دیگر جرثقیل‌های با کاربرد مخصوص، جرثقیل‌های بسیار بلند هستند که در اروپا تکامل یافته و امروزه در سراسر نقاط جهان

بخصوص در ساختمان آسمان‌خراشها به کار می‌روند. این جرثقیل‌های بلند (tower crane) به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می‌شوند. به خاطر شعاع عمل وسیع و ارتفاع بسیار زیاد، این نوع جرثقیل‌ها علاوه بر ساختمان آسمان‌خراشها در کارخانجات قطعات ساختمانی پیش‌ساخته هم مورد استفاده واقع می‌شوند. یک جرثقیل برجی متحرک در شکل ۷-۲ ملاحظه می‌شود.

جرثقیل‌های بالارونده جرثقیل‌هایی هستند که بر روی بناهای در حال ساختمان تکیه می‌کنند و با پیشرفت ارتفاع ساختمان، بالا می‌روند. از این نوع جرثقیل در ساختمان آسمان‌خراشها، برج‌های پلها و برجهای ارتباطات به کار می‌روند.

بیل مکانیکی
بیل مکانیکی عبارت است از اتاقک گردانی که سوار بر چرخها بوده و در انتهای جلویی آن بیل متصل شده است. بیل انتهایی عبارت است از تیر اصلی بیل، میله جام، جام و کابلهای فلزی مورد لزوم که حرکات بیل را تأمین می‌کنند (شکل ۹-۲).

یک نمونه‌ از بیل‌های هیدرولیکی موجود در شکل ۱۰-۲ به نظر می‌رسد. عمل حفاری به وسیله فشار بیل و سپس بالا بردن آن با مواد کنده شده انجام می‌گیرد(شکل ۱۱-۲). میله جام به کمک دستگاه کنترل ماشین جام را به داخل زمین فشار می‌دهد یا آن را از منطقه حفاری بیرون می‌کشد. پس از انجام حفاری و پر شدن جام، با استفاده از کابل بالا آورنده، جام بلند می‌شود و سپس با حرکت افقی تیر اصلی جام به منطقه تخلیه منتقل شده و بار با آزاد کردن چفت در جام تخلیه می‌شود. چون می‌توان بیل مکانیکی رابا فشار در خاک فرو برد لذا سخت‌ترین نوع خاک و حتی سنگ نرم یا ترک‌خورده را می‌توان با بیل مکانیکی حفاری نمود.
با آنکه بیل مکانیکی قادر است چه در زیر سطح تراز ماشین و چه در بالای آن کار کند، معذالک بهترین راندمان وقتی به دست می‌آید که محل بالای سطح زمین و تا زیر لولای دوران میله جام (shipper shaft) باشد.

” عمل اپتیمم حفر ” عبارت است از عمق عمودی یک جبهه حفاری که به جام امکان می‌دهد بدون اعمال فشار زیاد با بالا بردن پر شود. ماکزیمم راندمان در عمق اپتیمم حفاری به دست می‌آید. میزان عمق اپتیمم حفاری با نوع مواد حفاری شده تغییر می‌کند و اندازه‌های تیپ مربوطه در قسمتهای بعدی به نظر خواهد رسید.

گرچه بیل مکانیکی قادر به حفاری در سطح پائین‌تر از سطح اتکاء ماشین می‌باشد، ولی عمق عملیات نمی‌تواند از طول میله جام تجاوز نماید. انواع دیگر قسمت‌های الحاقی (جام معکوس یا دراگلاین) وجود دارند که برای کار در سطحی پایین‌تر از سطح اتکای ماشین مناسبتر می‌باشند.
یکی از مزایای بیل مکانیکی این است که این ماشین در موقع حفاری در سطح زمین دارای راندمان بسیار بالاست بدین دلیل که می‌توانند در حین حفاری راه پیشروی خود را باز کند.

بار مجاز در حین عملیات
تحت استاندارد SAE، بار مجاز لودر لاستیکی در حین عملیات نباید هیچگاه از ۵۰% بار استاتیک واژگونی در حالتی‌که لودر در حال گردش کامل است تجاوز کند. این مقدار برای لودر با چرخ زنجیری ۳۵% بار استاتیک واژگونی می‌باشد. البته بار واژگونی را می‌توان با استفاده از سربار یا افزودن ملحقات به انتهای ماشین بالا برد و لذا مشاهده می‌شود که وزن ماشین هم علاوه بر قدرت بالا بردن بار در تعیین حجم جام مؤثر است.

موارد استعمال لودر
لودر موارد استعمال بسیار دارد. این ماشین احتیاجی به ماشین دیگری جهت عملیات تکمیلی و پشتیبانی نظیر طراز کردن سطح کار، صاف کردن یا تمیز کردن محل کار ماشین ندارد چون خود این عمل را انجام می‌دهد. قدرت تحرک فروان داشته و معمولاً از یک کارگاه ساختمانی به کارگاه دیگر خودش حرکت می‌کند.(البته نوع لاستیک‌دار آن). بعضی از موارد استفاده لودر عبارتند از ایجاد خاکریزها‌، حفاری زیرزمین بناها، پر کردن خندقها و خاکریزی اطراف لوله‌های کار گذاشته شده در کانالها، بار کردن کامیونها، حمل بتن به محل قالبها و بلند کردن و حمل مصالح ساختمانی. اگر از لودر برای حفاری زیرزمین استفاده شود اول باید سطح شیبداری به محل حفاری ایجاد کند و سپس حفاری را به انجام برساند (شبیه بیل مکانیکی). انواع خاک از خاک نرم گرفته تا خاک متوسط سخت توسط لودر قابل حفاری می‌باشد.

انتخاب لودر
برای انتخاب لودر جهت یک کار بخصوص باید عوامل مختلفی را در نظر داشت. بعضی از این عوامل عبارتند از میزان متوسط و ماکزیمنم مقدار مواد حفاری با بارگیری مورد نظر، نوع مواد بارگیری، وسعت میدان مورد لزوم جهت بار کردن یا باراندازی، ظرفیت و ارتفاع باربند کامیون و غیره.

لودر با چرخ لاستیکی
چرخهای بزرگ لاستیکی به این نوع لودر قدرت تحرک فراوان می‌دهد. سرعت این لودرها در شاهراه به ۲۵ مایل در ساعت(۴۰ کیلومتر در ساعت) می‌رسد. فشار وارده بر زمین کم بوده و می‌توان این فشار را با تغییر اندازه و باد لاستیک تغییر داد. با این همه آسیب‌پذیری این لاستیکها در موقع کار در زمین‌های دارای سنگ‌های تیز (با محل‌هایی‌ که در اثر انفجار سنگها به صورت تیز و دندانه‌دار درآمده‌اند) که باعث بریده شدن لاستیک می‌شود استفاده از آن را در این زمین‌ها محدود می‌کند.

در زمینهای مرطوب (خیس) نیز کار کردن با آن نسبتاً مشکل است. البته زنجیرهای سیمی مخصوص جهت حفاظت لاستیک‌ها وجود دارد که می‌توان برای ازدیاد اصطکاک لاستیک‌ها با سطح زمین آنها را به کار برد. لودر مفصلی ariticulated دارای نوعی شاسی بین محور چرخ‌های عقب و جلو مفصل شده است. این حالت مفصلی قدرت مانور و شعاع گردش ماشین را نسبت به شاسی‌های ثابت (غیرمفصلی) زیاد می‌کند. فرمان و کنترل هیدرولیک برای لودرها موجود می‌باشد.

کامیون و تریلر
معمولی‌ترین روش حمل و تخلیه مواد خاکی استفاده از کامیون می‌باشد. کامیون‌های کمپرسی بیش از سایر انواع به کار برده می‌شوند. کامیونهای کمپرسی در مورد حمل مواد دارای انعطاف‌پذیری زیاد بوده و مخصوص انواع جاده‌رو (highway model) آن با سهولت بسیار بین پروژه‌های مختلف قادر به تحرک می‌باشد.
انواع مختلف کامیونهای کمپرسی موجود می‌باشد. مثلاً، این کامیونها در انواع دیزلی یا بنزینی، یک یا دو دیفرانسیلی و دو یا سه محوری به بازار عرضه می‌گردند و در ضمن در دو نوع مشخص مخصوص حرکت در جاده‌ها و خارج از محدوده جاده ساخته می‌شوند. (highway or off_highway) کامیون‌های مخصوص جاده‌ها، معمولاً از نظر عرض به ۸ فوت (حدود ۴۰/۲ متر) محدود می‌شوند و محدودیت‌هایی نیز از نظر ماکزیمم وزن و بار محوری در مورد آنها وجود دارد.

کامیونهای مخصوص عملیات در خارج از جاده‌ها می‌توانند در ابعاد بزرگتری ساخته شده و دارای ظرفیت‌‌های چندصد تن باشند. استفاده از این نوع کامیونها در پروژه‌های بزرگ هر روزه بیشتر می‌شود. یک کامیون مخصوص کار در خارج از جاده به ظرفیت ۸۵ تن و با ظرفیت کود شده ۶۷ یارد مکعب در شکل ۱-۴ دیده می‌‌شود.

واگن‌ها در حقیقت تریلرهای مخصوص حمل مواد خاکی هستند که به وسیله تراکتور یا کامیون تراکتور کشیده می‌شوند. این واحدها فقط برای حمل مواد خاکی طرح شده‌اند و مواد حمل شده را یا از عقب و یا از کف واگن و یا از پهلوها تخلیه می‌نمایند. گرچه واگنها به صورت واحدهای مستقلی طرح شده‌اند ولی بعضی از انواع آنها را طوری ساخته‌اند که فقط با یک نوع مخصوص تراکتور (منظور از تراکتور اتاق راننده و موتور کششی و ملحقات آن است) تطبیق می‌کنند.

یک واگن ۷۰ تنی که از کف تخلیه می‌شود و مجهز به دو مجرای تخلیه طولی است در شکل ۲-۴ به نظر می‌رسد. تخلیه طولی بیشتر در مورد ایجاد خاکریزها مورد استفاده دارد. تخلیه عرضی از کف واگن بیشتر به کار پهن کردن مواد تخلیه شده در محل تخلیه می‌آید (مثلاً در مورد شن‌ریزی راه). یک واگن که قادر به تخلیه طولی و هم عرضی است در شکل ۳-۴ نشان داده شده است. یک واگن کمرشکن ۲۲ تنی مخصوص حمل سنگ که از عقب تخلیه می‌شود در شکل ۴-۴ به نظر می‌رسد.

تراکتور و بولدوزر
مقدمه
تراکتورها
تراکتور با چرخهای زنجیری از اولین ماشین‌آلات موتورداری است که در عملیات خاکی به کار گرفته شده است. امروزه با به کار گرفتن چرخ لاستیکی، هنوز هم این وسیله به طور وسیعی در کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تراکتوری که مجهز به یک تیغه در قسمت جلویی باشد به بولدوزر موسوم است. انواع مختلفی از تیغه‌ها قابل استفاده با تراکتور هستند.

از تراکتورها علاوه بر استفاده مثل بولدوزر استفاده‌های دیگری هم می‌کنند نظیر کشیدن اسکریپر، واگن و ماشین‌آلات تراکم خاک و غیره. تراکتورها از موتورهای دیزل که معمولاً توربوشارژ هستند نیرو می‌گیرند، در انواع استاندارد و دنده اتوماتیک موجودند. همچنین کنترل آنها به صورت مکانیکی، یا هیدرولیکی می‌باشد. روند جدید استعمال مبنی بر استفاده از کنترل هیدرولیک و دنده اتوماتیک می‌باشد (بیشتر درآمریکا).

تراکتور چرخ زنجیری
این نوع تراکتورها در انواع مختلف زمینها به خاطر فشار کم وارد بر زمین (حدود ۶ تا ۹ پاوند بر اینچ مربع، معادل ۴۵/۰ تا ۶۵/۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) و قدرت کشش مناسب قادر به فعالیت هستند. مدلهای مخصوصی موجودند که دارای فشار وارد بر زمین حدود ۳ تا ۴ پاوند بر اینچ مربع (معادل ۲۲/۰ تا ۳۰/۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بوده و در زمین‌های سست بسیار مؤثرند. این ماشین‌آلات در شیبهای تا ۱۰۰% (۴۵ درجه) نیز قادر به کار هستند.

به علت سرعت نسبتاً کم باید برای حمل آنها به محل کارگاه از تریلر استفاده نمود. زنجیر این تراکتور از کفشهای فولادی که در مقابل فرسایش بسیار مقاوم هستند تشکیل شده است. این زنجیرها بر روی قرقره‌هایی که بر روی بدنه سیستم چرخها سوار شده‌اند.، قرار می‌گیرند. محور عقب مربوطه به دیفرانسیل بوده و محور جلویی به تبعیت از آن می‌گردد. چرخ جلوئی مجهز به یک سیستم ضربه‌گیر با کشش قابل تنظیم است که به منظور جذب ضربه‌های سنگین و تولید نیروی غلطشی (traction) مناسب تعبیه شده است.

چون غلطک‌های زنجیرها روغن‌کاری شده و در مقابل نفوذ آب و مواد زنگ‌آور محفوظ هستند، تراکتور قادر است در آب به ارتفاع زنجیرهای فوقانی چرخها عمل نماید. در صورتی که پیش‌بینی لازم برای ضد آب بودن ماشین صورت گرفته باشد، تراکتور قادر خواهد بود به مدت کم در آبهای عمیق‌تر هم فعالیت کند. تراکتورهای دوتایی که یکی پشت دیگری بسته شده و توسط یک راننده هدایت می‌شوند، در مواقعی که احتیاج به قدرت خیلی زیاد باشد به کار برده می‌شوند (نظیر هل دادن اسکریپر یا خراشاندن و دریدن مناطق سنگی). همچنین تراکتورهایی که دو به دو پهلوی هم قرار گرفته و یک تیغه واحد گاهی به طول تا ۲۴ فوق (۸ متر ) دارند، طرح شده و به کار گرفته شده‌اند. شکل ۱-۵ یک بولدوزر با چرخ‌های زنجیری را نشان می‌دهد.

تراکتور با چرخهای لاستیکی
تراکتور با چرخ لاستیکی از این جهت ساخته شده که سرعت بیشتری در کشیدن اسکریپرها و واگنها و کارهای نظیر آن داشته باشد. این نوع ماشینها در انواع ۲ چرخ و ۴ چرخ موجودند. نوع ۲ چرخ آن باید حتماً همراه با یک ماشین دیگر نظیر اسکریپر کار کند تا بتواند تعادل خود را حفظ کند. نوع چهار چرخ آن در دو نوع یک دیفرانسیل و دو دیفرانسیل موجود است.

معمولاً در این نوع ماشینها از جعبه دنده اتوماتیک و کنترل هیدرولیک استفاده می‌شود. این نوع ماشین‌ها دارای فشار بر سطح زمین به مقدار ۲۵ تا ۳۵ پاوند ایجاد می‌کنند به اندازه تراکتورهای زنجیردار نیست و بنابراین استفاده از آن‌ها به صورت بولدوزر توسط عوامل یاد شده محدود می‌گردد. علاوه بر داشتن سرعت سیر نسبتاً زیاد این نوع زمین، می‌توان از آن در عمل تراکم سطح زمین یا جاده استفاده نمود. یک نوع بولدوزر چرخ لاستیکی مفصل‌دار (کمرشکن) در شکل ۲-۵ مشاهده می‌شود.

اسکریپر
مقدمه
مشخصات
اسکریپر برای بارگیری، حمل و تخلیه مواد خاکی در مسافتهای متوسط و زیاد طرح‌ریزی شده است.
گرچه اسکریپر واحدی در نظر گرفته می‌شود که خود قادر به بارگیری می‌باشد ولی در بسیاری از موارد برای بارگیری احتیاج به بک ماشین کمکی جهت هل دادن اسکریپر می باشد.
در اسکریپر سه قسمت اساسی تشخیص داده می‌شود: قسمت بارگیر(جام)، دیوار جلویی قسمت بارگیر و دیواره عقب جام یا دیواره تخلیه. قسمت جام در اسکریپرهای متداول سرباز است و قسمت جلو و پایین آن مجهز به یک تیغه برنده قابل تعویض می‌باشد که در حین بارگیری به داخل زمین نفوذ می‌کند. جام را می‌توان پایین آورد تا زاویه مناسب جهت کندن زمین فراهم آید. دیواره جلویی جام را می‌توان بالا و پایین برد. در اسکریپرهای دارای بالابر، قسمت بالابر جانشین دیواره جلویی جام می‌شود. دیواره عقبی جام یا دیواره تخلیه قابل حرکت به جلو و عقب بوده و در تخلیه مواد بارگیری شده کمک می‌کند. با این همه در بعضی انواع اسکریپر، دیواره تخلیه شامل دیواره عقب و کف جام بوده و در هنگام تخلیه هم به جلو می‌آید و هم کف جام بالا می‌رود تا عمل تخلیه آسانتر گردد.

انواع اسکریپر
اسکریپرها به دو دسته موتوردار و بدون موتور تقسیم می‌شوند. اغلب اسکریپرها فقط دارای یک محور بوده و قسمت دیگر اسکریپر و وزن بار توسط تراکتور حمل می‌شود. بعضی اسکریپرها توسط تراکتورهای چرخ لاستیکی یا چرخ زنجیری کشیده می شوند و بعضی دیگر قسمتی از یک تراکتور _

اسکریپر را تشکیل می‌دهند. اسکریپرهایی که دو محور دارند به وسیله تراکتورهای زنجیردار کشیده می‌شوند زیرا اینگونه تراکتورها نمی‌توانند بار قائم را تحمل کنند و بنابراین نمی‌توانند اسکریپر یک محوری را بکشند. اسکریپرهایی که توسط تراکتورهای چرخ لاستیکی کشیده می‌شوند به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
۱) تک موتور دو محوری
۲) سه محوری
۳) دو دیفرانسیل (تمام چرخها گردان)
۴) اسکریپرهای دو موتوره
۵) اسکریپرهای دارای بالابر
۶) فشاری _ کششی
۷) چند جامی، چند موتوری

یک اسکریپر چهار چرخ گردان موتوری در شکل ۱-۶ مشاهده می‌شود. یک اسکریپر دو موتوری دارای بالابر در شکل ۲-۶ دیده می‌شود. اسکریپرهای تک موتوری دو محوری از یک تراکتور تک‌محوری استفاده می‌کنند. این تراکتور که محاسن آن خواهد آمد دارای این عیب است که بدون اسکریپر مربوطه قادر به هیچ کاری نیست. اسکریپر _ تراکتورهای سه محوری توسط یک تراکتور کشیده

می‌شوند. ماشین‌های چند دیفرانسیلی، دارای چرخهای گردنده در اسکریپر و در تراکتور می‌باشند. اسکریپرهای دو موتوره دارای موتورهای مجزا برای حرکت اسکریپر بوده و چرخهای گردان می‌باشند.
اسکریپرهای دارای بالابر دارای یک بالابر نردبانی در جلوی جام بوده و در عمل کندن و انتقال مواد کنده شده به داخل جام تسهیل ایجاد می‌نمایند. این‌گونه اسکریپرها معمولاً احتیاج به تراکتورهای کمکی در عمل بارگیری ندارند. اسکریپرهای فشاری _ کششی دارای قلابی در عقب و زائده‌ای در

جلوی ماشین هستند که آنها را قادر می‌سازد با یک اسکریپر دیگر در بارگیری همکاری کنند.
اسکریپرهای چندجامی چند موتوری چنانکه از نامشان بر می‌آید تعدادی اسکریپر موتوردار متصل به هم هستند که نوعی قطار اسکریپر ایجاد می‌نمایند. این ماشینها قادرند مقدار زیادی مواد خاکی را تحت شرایط مناسب جابجا نمایند.

ماشین‌آلات تراکم
انواع ماشینهای تراکم
ماشین‌آلات زیر انواع اصلی ماشینهایی هستند که جهت تراکم در عملیات ساختمانی به کار می‌روند. این ماشینها در شکل ۲-۷ نشان داده شده‌اند. بعضی متراکم‌کننده‌ها ترکیبی از ماشین‌آلات زیر می‌باشند:
۱) غلطک‌های پاچه بزی
۲) غلطک‌های شبکه‌ای

۳) متراکم‌کننده‌های ارتعاشی (لرزنده)
۴) غلطکهای فولادی صاف
۵۹ غلطک‌های پنوماتیک
۶) غلطک‌های کفشک‌دار

غلطک پاچه‌بزی
غلطک پاچه‌بزی دارای استوانه‌ای مجهز به تعدادی پایه‌های بیرون آمده است و این پایه‌ها که به پاچه‌بزی موسومند به عمل تراکم کمک می‌کنند. وجه تسمیه پاچه‌بزی این است که عمل کوباندن این غلطک شبیه اثری است که یک گله گوسفند یا بز روی زمین بر جای می‌گذارند. انواع پاچه در اندازه‌ها و اشکال مختلف موجود هستند. این غلطک عمل تراکم را با استفاده از فشار استاتیک و همچنین کنترل انجام می دهد. ای

ن غلطک در ضمن تقریباً عمل ضربه‌ای هم انجام می‌دهد، اما در هنگام وارد شدن به زمین و خارج شدن از آن، دانه‌های خاک را تغییر مکان داده سطح زمین را می‌درد. این غلطک‌ها معمولاً دارای چندین استوانه بوده و به صورت جفتی هم به کار می‌روند. مقدار فشار تماس با مساحت سطح پایه‌ها و وزن غلطک تغییر می‌کند. بعضی از انواع غلطک‌های پاچه‌بزی به صورت ضربه‌ای هم کار کرده و تواتر ضربه‌ها تقریباً به حد غلطک‌های لرزنده می‌رسد. این نوع غلطک‌ها با سرعت بیش از ۱۵ کیلومتر در ساعت می‌توانند فعالیت نمایند.

غلطک های شبکه‌ای
این نوع غلطک‌ها با سرعت نسبتاً زیاد قادر به کار بوده و در حین عمل خاک را پراکنده نمی‌کنند. این غلطک‌ها برای خرد کردن قطعات کلوخه خاکهای چسبنده مناسب می‌باشند.
همچنین از این نوع غلطک می‌توان برای خرد کردن و متراکم نمودن سنگ‌های نرم (که دارای افت ۲۰% یا بیشتر در آزمایش فرسایش لس‌آنجلس می‌باشد) استفاده کرد. قسمت اعظم نیروی متراکم کننده این نوع غلطک از نوع وزن استاتیک و ایجاد ضربه می‌باشد.

غلطک‌های لرزنده
غلطک‌های لرزنده در اندازه‌های مختلف از غلطک کوچک دستی با صفحه فلزی لرزان (شکل ۳-۷) گرفته تا غلطک‌های بزرگ خودرو که دارای استوانه‌های صاف (شکل ۴-۷) یا پاچه‌بزی (شکل ۵-۷) و یا Segmented pad می‌باشند، موجود می‌باشند. بسیاری از انواع این نوع غلطک‌ها داراری تواتر و دهانه‌نوسان قابل تنظیم می‌باشند تا عمل تراکم به دلخواه انجام پذیرد. این نوع غلطک‌ها در حین کوبیدن خاک مقداری از رطوبت خاک را نیز کم می‌کنند که این عمل در مورد تراکم خاکهای مرطوب مزیتی محسوب می‌شود. نیروی متراکم کننده غلطک‌های لرزنده اساساً در نتیجه ارتعاش و وزن استاتیکی غلطک می‌باشد.

غلطک‌های با چرخ فولادی صاف
این نوع غلطک‌ها هنوز هم به طور وسیع در عملیات ساختمانی به کار می‌روند. کاربرد این نوع غلطک‌ها در عمل تراکم اساس و سطح آسفالت راه‌ها می‌باشد. غلطک‌های چرخ فولادی دارای انواع متفاوتی هستند که متداول‌ترین آنها عبارتند از غلطک سه چرخ (دو محوری)، غلطک دو محوری تاندم، و غلطک سه محوری تاندم. وزن استاتیک مهم‌ترین نیروی متراکم کننده را تشکیل می‌دهد.