مقاله روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن دارای ۲۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن :

روند تحولات جمعیت بندرترکمن طی سالهای ۷۵-۱۳۳۵ وافق آینده آن

چکیده:
شناخت وآگاهی ازتغییروتحولات جمعیتی جوامع، لازمه هرگونه برنامه ریزی برای آنهاست،چون تمامی جنبه های اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی آن جوامع با عددجمعیت وویژگیهای ساختاری آن پیوندخورده است.این مقاله با هدف بررسی تحولات جمعیتی بندرترکمن به عنوان یکی از شهرهای کوچک اندام کشور صورت گرفته تا ضمن تحلیل رونداین تحولات

وبازشناسی علل وعوامل مؤثردرآن،ازوضع موجودشناخت بهتری حاصل آیدوبستری مناسب برای برنامه ریزی های آتی فراهم گردد.برای دستیابی به این هدف ،ابتداداده های آماری مربوط به شهردرکل دوره های سرشماری ،استخراج وضمن تهیه جداول ،نمودارهای مربوطه به کمک نرم افزارExcel تهیه گردیدسپس به کمک فرمولهای متعدد جمعیتی به تجزیه وتحلیل آنها پرداخته شد.نتایج حاصله نشان میدهد که سیاستهای ملی وگاه بین المللی بیشترین تأثیر مثبت یا منفی رادررشدوتحول ساختارجمعیتی این شهربرجای گذاشته اند.به عبار

ت دیگر هنوز این شهر به نقش یابی وبلوغ کافی خودنرسیده وتحولات آن همواره درسایه توجهات دولت مرکزی یااثرات غیرمستقیم سیاستهای ملی بوده است.هماهنگی رشدجمعیت شهرباسایرنقاط شهری کشور،جوانی جمعیت ،روندصعودی نسبت باسوادان ،بیکاران وشاغلان بخش خدمات وسیرنزولی نسبت جنسی، نسبت شاغلان بویژه دربخش صنعت ازنتایج دیگر تحقیق بوده است.
کلمات کلیدی: شهرنشینی شتابان،تجددگرایی،ساختارجمعیت ،نظام سلسله مراتبی شهرها

مقدمه:
جهان درحال حاضردارای دوویژگی عمده جمعیتی است:الف- افزایش شدیدجمعیت ب- روندشتابان شهرنشینی وشهرگرایی(زنجانی،۱۳۷۱،ص۶)،بطوری که شهرنشینی روند غالب درسازمان فضایی جمعیت جهان است(Carter,1981.p.24) واین ویژگی درمیان کشورهای درحال توسعه نمودبارزتری نسبت به جهان توسعه یافته نشان میدهد.
ازطرفی ازنظرتاریخی ،روندشهرنشینی وشهرگرایی درمیان این کشورها امری غیرعادی محسوب می شود،بطوری که امروزه همه مسائل کشورهای درحال توسعه را تحت

تأثیرقرارداده است(شکویی،۱۳۷۷،ص۸۱). کشورمانیزازاین قاعده مستثنی نبوده ودرهردوموردازرشدشتابان وبدون برنامه ای بویژه دردهه های اخیربرخورداربوده است که به نوبه خود مسائل ومشکلات خاصی راپدید آورده اند.
مطالعه درچگونگی این تحولات وروندتغییرات جمعیت بویژه جمعیت شهرنشین می تواند زمینه ای درجهت رفع نیازهای جامعه شهری وبرآورد تجهیزات موردنیازآن باشد.چراکه هیچگونه برنامه ریزی آگاهانه،فارغ ازشناخت کمی وکیفی جمعیت نه تنها درمحدوده شهر ،حتی دربعدمحله ای نیز نمی تواند انجام گیرد(فرید،۱۳۷۱،ص۳۵).
این تحقیق نیزدرراستای شناخت مسائل شهری کشورمان ،به روش تحقیق موردی بااستفاده ازروشهای تحلیل جمعیتی وپیش بینی آنهادرشهربندرترکمن(استان گلستان) صورت گرفته تابتواند ضمن بررسی روندتغییرات پدیده های جمعیتی این شهرطی دهه های(۷۵-۱۳۳۵) به تحلیل وضع موجودپرداخته وروندآتی جمعیت شهری والزامات توسعه‌ آن رادرسالهای آینده ارزیابی نماید.

فرضیه ها وروش مطالعه: درجهت شناخت تحولات جمعیتی شهر موردمطالعه ،بررسی خودرادرپرتو گزاره های زیرپیش برده ایم:الف- روندتحولات جمعیتی این شهرهمسوباتحولات جمعیت شهری کشوراست،ب- سیاستهای ملی وگاه بین المللی درروندتحولات جمعیتی شهر بیشترین تأثیرراازنظرکمی وکیفی داشته اند.دراین تحقیق که ازنوع پژوهشهای موردی است ابتدا نتایج کلیه سرشماریهای عمومی مربوط به شهراستخراج ودسته بندی گردیدسپس برحسب نیازآنهارابه صورت جداول،نمودارهاواشکال متعددنمایش داده ودرنهایت به تجزیه وتحلیل آنهاپرداخته شد.برای رسم نمودارهاازنرم افزار E xcel استفاده شد.برای تحلیل روندها ازروش ساختاری وتحلیل جمعیت وبرای پیش بینی آنهااز“روش ریاضی” استفاده شده وازقانون “رتبه – اندازه ”(Rank- Size Rule)برای بررسی جایگاه شهردرسلسله مراتب شهری استان گلستان وبرآوردحدمطلوب جمعیت آن بهره گرفته شد.

فقدان آمارهای لازم درخصوص شهرهای کشور بویژه درسرشماری عمومی سال۱۳۳۵ وتفکیک نشدن داده های مربوط به شهردرسرشماریهای عمومی سالهای۶۵و۷۵ وبه هنگام نبودن آمارها ازجمله مهمترین مشکلات تحقیق بوده اند.ضمن این که معیارها وملاکهای موردسرشماری درهمه دوره ها یکسان نبوده و مشکلاتی رابه همراه آورده است.
آشنایی اجمالی با شهربندرترکمن: بندرترکمن درساحل جنوب شرقی دریای خزر ودرجلگه پست وهموارگرگان ودرحدود۴۰ کیلومتری شمال غربی گرگان(مرکزاستان گلستان) واقع شده ودارای مختصات ۵۴ درجه و۴دقیقه و۱۵ ثانیه طول شرقی و۳۶درجه و۵۳دقیقه و۳۰ ثانیه عرض شمالی است (جعفری،۱۳۶۸،ص۱۱۴)وارتفاع آن ازسطح دریاهای آزاد۲۰- است.
باتوجه به تقسیم بندی آب وهوایی کوپن(Koppen) دارای آب وهوای نیمه صحرایی (BSK) بامتوسط درجه حرارت سالانه کمتراز۱۸ درجه سانتیگرادمی باشد.براساس روش دومارتن نیزدرردیف آب

وهوای نیمه خشک۱ قرارمی گیرد.
بارش= p
درجه حرارت t =
ازنظرتقسیمات کشوری تاقبل ازانقلاب اسلامی،بعنوان مرکزبخش بندرشاه درقلمروشهرستان گرگان قرارداشت وبعدازانقلاب به مرکزشهرستانی بنام شهرستان ترکمن ارتقاء یافت وامروزه باداشتن ۴۵۰۰۰ نفرجمعیت ،چهارمین شهراستان گلستان می باشد.(نقشه شماره۱ موقعیت شهربندرترکمن).
این شهرازجمله شهرهای نوبنیاددرشمال کشوراست که باآغازدوره رضاشاه،بعنوان پایانه شمالی خط آهن سراسری درنظرگرفته شدکه مکمل آن بندرامام خمینی(شاهپور) درساحل خلیج فارس بود.برای انتخاب محل بندرکه درآن فقط چندین کومه(کلبه های محقر) صیادی ماهیگیران ترکمن استقراریافته بود،بازرسیهای فنی زیادی بعمل آمدوبدلیل عمق زیادآن نسبت به نواحی پیرامون ومصونیت ازامواج سهمگین ترجیح داده شد(رزم آرا،۱۳۲۵،ص۳۱).

همزمانی احداث اسکله وتأسیسات بندری باعملیات احداث راه آهن سراسری باعث مهاجرت اقشارمختلف مردم ازنواحی پیرامون بویژه گمیشان وگنبدکاوس ونیز نواحی دوردست مانندآذربایجان شرقی وگیلان گردیدکه درترکیب جمعیتی وجدایی گزینی اکولوژیکی آن نقش مؤثری داشته است،بطوری که امروزه بعدازترکمنها که اکثریت ساکنان شهرراتشکیل می دهندترکها ،فارسهاوقزاق ها درترکیب قومی این شهرجایگاه قابل توجهی داشته وحتی محلاتی رابه خوداختصاص داده اندازآن جمله است:ترک محله وقزاق محله.
ازآن جاکه بنیادوبرپایی این شهربدستوررضاشاه صورت گرفته بودتازمان انقلاب اسلامی ،بندرشاه نامیده می شدوبعدازآن طی تصویب نامه شماره ۵۵۲۷۴ مورخ ۲/۶/۱۳۵۸ دفترتقسیمات کشوری وزارت کشور به بندرترکمن تغییرنام یافت(بدیعی،۱۳۶۲،ص۲۴۷).امروزه با تحولات سیاسی ایجادشده درسطح منطقه وفروپاشی شوروی سابق وپیدایش جمهوریهای جدید،این شهر می رودتابعنوان نزدیکترین بندر ایران به جمهوریهای آسیای مرکزی اهمیت گذشته خودرابازیابد.

تحولات جمعیتی بندرترکمن : دربسیاری ازمطالعات جمعیتی واغلب برنامه ریزی های اجتماعی که به نوعی به جمعیت مربوط می شود،تعداد جمعیت ازاهمیت ویژه ای برخوردار است .ازآنجا که شناخت تغییروتحول عددی جمعیت هادرطول زمان بهترصورت می گیردوهرچه این زمان طولانی ترشـــــــــود
تفاوت های تغییروتحول عددی جمعیت ها ارزش و اهمیت بیشتری می یابد(زنجانی،۱۳۷۸،ص۱۵). دراین تحقیق بامراجعه به نتایج ۵ دوره سرشماری عمومی درکشور (۷۵-۶۵-۵۵-۴۵-۱۳۳۵)سعی شده است تحولات جمعیتی این شهرموردبررسی قرارگیرد .ازآنجا که آمارجمعیتی سالهای اولیه پیدایش بندرترکمن قابل دسترس نبوده، جمعیت این شهر با کمک فرمول
(مطیعی لنگرودی،۱۳۶۷،ص۵۲) که به منظوربرآورد جمعیت درسالهای گذشته که فاقدآمار هستندکاربرد دارد۲برآوردگردیده است که براساس آن این شهردرسال ۱۳۱۰ حدود ۲۷۲۳ نفر،درسال ۱۳۱۵ برابر ۳۴۰۴ نفرودرسال ۱۳۲۵ حدود ۵۳۱۰ نفرجمعیت داشته است.این برآوردها با نرخ ۶/۴ درصد (برابرنرخ رشد دهه ۴۵-۱۳۳۵) صورت گرفته است .

درشکل گیری وافزایش جمعیت شهردرطول این دوره ها عوامل متعددی دخالت داشته اند که مهمترین آنهاعبارتند از: مهاجرت مردم بومی منطقه ونواحی دوردست برای کاردرطرحهای احداث تأسیسات راه آهن سراسری واسکله بندردرسالهای اولیه شکل گیری،سیاست اسکان اجباری عشایرتوسط رضاشاه، استقرارقزاق هادراین شهرکه قبلاً درروستاهای منطقه پراکنده بودند، استقرارروس هادرشهرو استفاده ازخطوط آهن،شوسه وآبی این شهرولزوم استفاده ازنیروی انسانی فراوان به منظور بارگیری وتخلیه بارها، آذوقه ومهمات متفقین و;
جمعیت شهردر اولین سرشماری عمومی ورسمی کشور (۱۳۳۵) برابر ۸۲۸۴ نفر بوده است که بعداز شهرهای گرگان،گنبدوکردکوی چهارمین شهرمنطقه ای بوده است که امروزه

استان گلستان نامیده می شود. در فاصله ده ساله بعدی با نرخ رشد ۶/۴ درصد جمعیتی معادل۱۳۰۸۱ نفر در سال۱۳۴۵ می رسد. یکی از دلایل رشد نسبتاً بالای جمعیت دراین دهه (۶/۴ درصد ) می تواند مهاجرت روستائیان براثراصلاحات ارضی باشد که دراین منطقه بدلیل حساسیت مسئله زمین کشمکش ها وتضاد های طبقاتی حادتر بوده است بطوری که بعنوان مثال عده کثیری از ساکنین روستایی بنام کملر۳ براثراختلافات وبرخوردها در خصوص مسئله زمین به بندرمهاجرت نموده ودرحاشیه شرقی آن محله کملر را بوجود می آورند .
ایجاد برخی صنایع تبدیلی مانند کارخانجات آردوپنبه پاک کنی دردهه سی سبب جذب نیروی کاربه شهرگردید.بااین حال به عقیده گزاویه دوپلانول جغرافیدان فرانسوی،بعدازآن که

درسال۱۹۶۱ (۱۳۴۰) خط آهن به گرگان امتدادپیدا کردتاحدودی ازاهمیت این شهرکاسته شد.(Planhol,1989,p.688 ) عقب نشینی تدریجی دریای خزروعدم لایروبی کانال کشتیرانی بندرترکمن موجب رکود فعالیت های بندری آن گردید.
درطول دهه بعدی (۵۵- ۱۳۴۵) میزان رشدجمعیت شهرتاحدود ۲ برابرکاهش نشان داده و به ۸/۲ درصدوجمعیت آن به ۱۷۳۳۹ نفر(مرکزآمارایران،۱۳۷۹) می رسد یعنی سالانه فقط ۴۲۵ نفر به جمعیت شهر افزوده شده است. به جدول ۱ رجوع شود.
(جدول شماره ۱- ساختار جمعیتی بندرترکمن )
عناصر
سال ۱۳۳۵ ۱۳۴۵ ۱۳۵۵ ۱۳۶۵ ۱۳۷۵ ۷۵-۱۳۳۵
جمعیت شهر ۸۲۸۴ ۱۳۰۸۱ ۱۷۳۳۹ ۲۸۳۸۷ ۳۸۵۸۲ –
درصدرشد جمعیت شهر – ۶/۴ ۸/۲ ۵ ۱/۳ ۹/۳
تعداد خانوار ۱۴۷۹ ۲۳۱۰ ۳۱۲۰ ۴۷۳۹ ۷۰۶۴ –

درصد رشد خانوار – ۵/۴ ۳ ۲/۴ ۴ ۹/۳
افراد کمتر از ۱۵ سال ۳۷۴۴ ۶۳۸۳ ۸۱۳۱ ۱۳۲۴۳ ۱۶۲۳۱ –
درصد رشد جمعیت جوان – ۴/۵ ۴/۲ ۹/۴ ۲ ۶/۳
میان سالان(۶۴-۱۵) ۴۳۵۷ ۶۲۶۵ ۸۵۶۵ ۱۴۴۳۴ ۲۱۱۰۴ –
درصد رشد میان سالان – ۶/۳ ۱/۳ ۳/۵ ۸/۳ ۹/۳

جمعیت سالخورده(۶۵+) ۱۸۲ ۴۳۱ ۶۴۱ ۹۲۰ ۱۳۱۱ –
درصد رشد سالخوردگان – ۹ ۴ ۸/۷ ۶/۳ ۱/۶
نسبت جنسی ۲/۱۰۸ ۸/۱۰۸ ۶/۱۰۶ ۲/۱۰۶ ۴/۹۹ ۸/۱۰۵
مأخذ: نتایج سرشماریهای عمومی در سالهای ۱۳۳۵،۱۳۴۵،۱۳۵۵،۱۳۶۵و۱۳۷۵ بخش بندرشاه وشهرستان بندرترکمن،انتشارات مرکزآمارایران

علل کاهش میزان رشددراین دهه رابایددررکودفعالیت های اقتصادی وعدم توجه به امور اجتماعی وعمرانی شهردرسالهای دهه ۵۰ جستجوکردبطوری که درسالهای پایانی حکومت شاه ،این شهردرحالت رکودومحرومیت مطلق بسرمی برد. اجرای سیاست تنظیم خانواده که درکشورمان از سال۱۳۴۶ بطوررسمی آغاز شد(زنجانی،۱۳۷۰،ص۳۱)وتاسقوط رژیم گذشته ادامه داشت نیز می توانددراین رشدضعیف جمعیت شهرمؤثر باشد.این شهردراین دوره کمترین رشدرا درطول دوره های مورد مطالعه داشته است .
دهه ۶۵-۱۳۵۵ را می توان متحول ترین دهه برای این شهردانست. وقوع انقلاب اسلامی دراین دهه ، تحولات عدیده ای را به همراه داشت که اثرات وپیامدهای گوناگون اقتصادی، اجتماعی آن را درشهرمورد مطالعه می توان این گونه مطرح کرد:

– متوقف شدن سیاست تنظیم خانواده که منجر به افزایش سریع جمعیت کشور ( با رشد ۹/۳ درصد ) که بدون شک باعث افزایش رشد طبیعی شهرها وبالطبع بندرترکمن گردیده است .
– تبدیل این شهربه مرکزیت شهرستانی به بنام شهرستان ترکمن که بدنبال آن ۲۸ مرکز اداری وخدماتی دراین شهر تأسیس وراه اندازی می شودکه به نوبه خوددرجذب مهاجرین بویژه درقالب کارمندان ورؤسای ادارات جدیدالتأسیس به این شهر مؤثرمی افتد.
– افزایش چشمگیروقابل توجه مهاجرین روستائی به این شهرکه بدلیل تحولات اجتماعی بعد ازانقلاب وتغییرنگرش وافکارروستائیان صورت گرفت وبه امیددستیابی به زندگی بهترراهی شهرها شدند.
– استقرارمهاجرین افغان دراین شهرکه ورود گسترده آنان به کشورمقارن باانقلاب سال ۱۳۵۷ بوده است هر چند امروزه تعداد آنها دراین شهرکاهش یافته وتنها ۳۱ خانواده هستند.دراین دوره رشد جمعیت شهربا ۰۴/۵ درصداز بالاترین میزان رشدبرخوردار بوده وجمعیت شهردرسال ۶۵ به ۲۸۳۵۸ نفرمی رسد.
– دردهه بعدی (۷۵-۱۳۶۵)میزان رشد جمعیت شهرکاهش یافته وبویژه درنیمه دوم آن (۷۵-۷۰)به ۲۹/۲ درصد می رسد وجمعیت شهردرسال ۷۵ به ۳۸۵۸۲ نفر می رسد(مرکزآمارایران،۱۳۷۵). دلایل این کاهش رشدرا می توان درموارد ذیل جستجو کرد :

– اجرای مجدد سیاست تنظیم خانواده از سوی دولت که دراین شهر با استقبال خوبی روبرو شد بطوری که امروزه ۹/۶۰ درصد جمعیت شهرتحت پوشش کل تنظیم خانواده هستند .
– فروکش کردن موج مهاجرت های روستایی بدلیل رکودفعالیت های اقتصادی وبی توجهی به بخشهای تولیدی – صنعتی شهروتوجه بیشتر به روستاها وخدمات رسانی به آنها(شکل۱).
شکل ۱ – روندرشدجمعیت بندرترکمن – (۷۵-۱۳۱۵)

طبق سرشماری انجام شده توسط مرکز بهداشت بندرترکمن ، این شهردر پایان سال ۱۳۸۰ تعــداد ۴۴۰۹۰ نفر جمعیت داشته است . با توجه به موارد گفته شده فوق، جمعیت این شهر با توجه به فرمــــول
ساده در هر ۲۰ الی ۲۵ سال دو برابر شده است .
بنابراین این سؤال مطرح است که آیادرظرف هر ۲۰ یا ۲۵سال ، امکانات وتسهیلات رفا هی، بهداشتی، ورزشی، فرهنگی وفرصت های شغلی ومسکن این جامعه نیزدوبرابر شده است یاخیر؟ حتی اگر چنین عملی رخ داده باشد فقط وضعیت فعلی حفظ شده و پیشرفتی حاصل نمی شود.

بانگاهی به تحولات جمعیتی شهردرطول ۵ دوره سرشماری (۴۰سال) درمی یابیم که بجزدوره ۵۵-۴۵ که رشدجمعیت بندرترکمن نسبت به رشدجمعیت شهری کشور افت بیشتری نشان می دهددربقیه دوره هاهماهنگی بیشتری بارشدجمعیت شهری کشورداشته است.بدین معنی که نرخ رشد دراین شهر به ترتیب ۶/۴،۸/۲،۵و۱/۳ درصد ونرخ رشد جمعیت شهری کشورنیزبه ترتیب ۱/۵،۹/۴،۴/۵و۱/۳ بوده است.بنابراین طبق مطالب فوق الذکرفرض اول تحقیق حاضر که “ روندتحولات جمعیتی این شهر همسوباتحولات جمعیت شهری کشوراست” موردتأییدقرارمی گیرد.

ساختار جنسی جمعیت شهر : بررسی های مختلف درمورد نسبت جنسی به هنگام تولد نشان دهنده فزونی تعدادموالیدپسرنسبت به موالیددختر است، تشابه این پدیده درکشورهای دیگرموجب شده است که درجمعیت شناسی رقم ثابتی رابه عنوان نسبت جنسی به هنگام تولد تعیین نمایند که برابر با ۱۰۵ نوزاد پسردرمقابل ۱۰۰ نوزاد دختر است(زنجانی،۱۳۷۰،ص۴۳).
دربندرترکمن نسبت جمعیت مردان به زنان در سال ۱۳۳۵ برابر۲/۱۰۸ بوده است(جدول۱)که درمقایسه با نسبت جنسی نقاط شهری کشور (۱۰۶) افزایش نشان می دهد که علت این امر می تواند پائین بودن سطح بهداشت وطول عمروبالا بودن میزان باروری زنان که باعث مرگ ومیرشدید دوران زایمان و در نتیجه کا هش تعداد زنان می شده است. همچنین مهاجرت مردان روستایی به این شهرکه دراین میزان مؤثر بوده است. درسال ۴۵ این نسبت افزایش مختصری نشان می دهد (۸/۱۰۸)با این تفاوت که نسبت جنسی در نقاط شهری کشور از ۱۰۶ به ۱۰۹ افزایش پیدا کرده است که علت آنرا باید درمحاسبه خانوارهای دسته جمعی مانند زندانها،پادگانها وغیره دراین سرشماری دانست. ضمن این که گسترش برخی صنایع و فعالیت های ساختمانی واصلاحات ارضی باعث مهاجرت روستائیان بــه شهرها دراین دوره گردیده است.

در سال ۱۳۵۵ کاهش نسبت جنسی رادر بندرترکمن شاهد هستیم وبه رقم۶ / ۱۰۶ می رسد .بهبود شرایط بهداشتی ،کاهش باروری زنان به دنبال اجرای سیاست تنظیم خانواده ورکورد فعالیتهای تولیدی -صنعتی این شهرازمهمترین علل این کاهش می باشد.
در سال ۱۳۶۵ علیرغم کاهش نسبت جنسی کشور از ۱۰۹به ۱۰۵ تغییر چندانی رادر این شهر ملاحظه نمی کنیم ولی در سال ۷۵ کاهش چشمگیری رادر نسبت مردان به زنان شاهد هستیم و نسبت جنسی به

۴/۹۹ افت پیدا می کند که علل آن گذشته از بهبود شرایط بهداشتی ،مهاجرت مردان جوان این شهر به شهرهای بزرگترمانند تهران و به سایرکشورها از جمله ترکیه وترکمنستان می تواند باشد(جدول۱،ص۵).

ساختار سنی جمعیت شهر :
بندرترکمن در سال ۱۳۷۵ ،از نظر ساختار سنی دارای ۴۲درصد جمعیت جوان زیر ۱۵سال ،۷/۵۴ درصد میان سال (۶۴-۱۵)و۴/۳درصد سالخورده بالای ۶۵ ساله بوده است .با توجه به شاخــــص های ورنه(Vernet) به چند روش می توان جوان بودن جمعیت یک جامعه را تشخیص داد (جوان،۱۳۶۷،ص۵۶)که با ذکر این روش هاوضعیت جمعیت بندرترکمن را بر اساس آنها تعیین می کنیم :

– روش اول ،چنانچه جمعیت زیر بیست سال بیش از ۳۵درصد کل جمعیت را تشکیل دهد جمعیت جوان است که برابر آمار سال ۸۰ این میزان در بندرترکمن ۴۵درصد است.
– روش دوم ،اگر افراد ۴۰ساله وکمتر از آن حدود ۶۵درصد کل جمعیت باشدجمعیت جوان است که در بندرترکمن این مقدار برابر ۸/۷۷درصد است ونشانه جوانی جمعیت شهر می باشد.
– روش سوم،اگر نسبت افراد بیشتراز ۶۰ساله به کل جمعیت از ۱۲درصد تجاوز نکند جمعیت جوان است ودر این شهر این نسبت برابر ۴/۵ درصد است وبیانگر جوانی جمعیت است .
– آخرین روش این که اگر نسبت افراد بالاتر از ۶۰ساله به افراد کمتر از ۲۰ساله کمتر از ۴/۰ باشدجوانی جمعیت را نشان می دهد که این نسبت در بندرترکمن ۱/۰ است وگویای جوانی جمعیت است .