دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله آیین‌نامه ایمنی معادن
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله آیین‌نامه ایمنی معادن دارای ۵۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله آیین‌نامه ایمنی معادن کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله آیین‌نامه ایمنی معادن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله آیین‌نامه ایمنی معادن :
آیین‌نامه ایمنی معادن
فصل اول – تعاریف:
۱ – مسئول معدن یا سرپرست معدن:
شخصی است که توسط دارنده پروانه عملیات به این سمت منصوب می‌شود و مسئولیت کلیه عملیات معدن را به عهده دارد.
۲ – مسئول فنی:
طبق ماده ۶۶ آیین نامه اجرایی قانون معادن مسئول فنی عملیات کسی است که اداره کلیه امور فنی معدن به عهده اوست و توسط دارنده پروانه عملیات از میان افراد واجد شرایط انتخاب و به وزارت صنایع و معادن معرفی می‌شود و طبق ماده ۶۵ آیین نامه اجرایی ضوابط و حدود صلاحیت مسئولین فنی معادن تا تصویب و ابلاغ قانون نظام مهندسی معدن توسط وزارت معادن و فلزات تعیین می‌شود.
۳ – مسئول ایمنی:
مسئول ایمنی هر معدن نظارت بر ایمنی عملیات معدن را به عهده داشته توسط مسئول یا سرپرست معدن به این سمت منصوب می‌شود. طبق ماده ۶۵ آیین نامه اجرایی قانون معادن ضوابط و حدود صلاحیت مسئول ایمنی از طریق وزارت کار و امور اجتماعی با هماهنگیوزارت صنایعومعادن تعیینمیشود.جانشینمسئول ایمنی نیز تابع همینشرایط است.
۴ – مهندس ناظر:
شخصی است که طبق ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی قانون معادن تعیین می‌شود و از طرف وزارت صنایع و معادن مامور نظارت و کنترل عملیات معدنی است.
۵ – پروانه اکتشاف – پروانه بهره برداری:
طبق مواد مندرج در قانون معادن و آیین نامه اجرایی آن تعریف می‌شود.
۶ – تونل:
حفاری زیرزمینی افقی یا تقریباً افقی است.
۷ – تونل شیب دار:
تونل‌هایی که تا حدود ۱۸ درجه شیب داشته باشند.
۸ – چاه مایل:
حفاری مایلی که به سطح زمین راه داشته و دارای شیب بین ۱۸ درجه تا ۹۰ درجه باشد و برای باربری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۹ – چاه یا چاه قائم:
حفاری قائم یا با شیب ۹۰ درجه است که به سطح زمین راه داشته باشد و معمولاً برای باربری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۱۰ – دویل:
حفاری زیرزمینی شیب دار و با سطح مقطع نسبتاً کوچک که معمولاً به طرف بالا حفاری می‌شود و برای منظورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۱۱ – پذیرگاه:
محل توقف، بارگیری و تخلیه واگن‌ها و انجام وظایف مختلف زیرزمینی که معمولاً در محل ارتباط با چاه قائم یا چاه مایل در زیرزمین احداث می‌شود.
۱۲ – گالری – راهرو:
انواع حفاری‌های زیرزمینی و معمولاً با طول زیاد است.
۱۳ – راه مورب:
به انواع راهروهای شیب دار راه مورب گفته می‌شود.
۱۴ – بونکر:
محلی برای تخلیه و انباشت سنگ می‌باشد.
۱۵ – چال:
سوراخی که در سنگ برای قراردادن ماده منفجره حفر می‌شود.
۱۶ – خرجگذاری:
قراردادن مواد منفجره در داخل چال است.
۱۷ – فشنگ:
به هر قطعه ماده منفجره جامد (معمولاً انواع دینامیت) گفته می‌شود.
۱۸ – آتشباری:
به عملیات خرجگذاری و انفجار مواد منفجره برای تخریب سنگ آتشباری گفته می‌شود.
۱۹ – آتشبار:
شخصی که مسئولیت عملیات آتشباری را به عهد دارد.
۲۰ – مواد ناریه – مواد منفجره:
موادی که قابلیت انفجار داشته و در معدن برای تخریب سنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲۱ – گاز ذغال:
گازی که درکانسارهای ذغالسنگ همراه با سایر هیدروکربورها وجوددارد و عمدتاً از متان تشکیل شدهاست. اینگاز چنانچه بهنسبت معینی با هوا مخلوطشود قابلیتانفجارپیدا می‌کند.
۲۲ – کلیه تجهیزات، دستگاه‌ها و ماشین آلات معدنی که در این آیین نامه از آنها نام برده شده:
مانند شاول یا بیل مکانیکی، لودر، بلدوزر، پرفراتور، گریدر، واگن، لوکوموتیو، دستگاه گمانهزنی، دستگاه سیم برش، بالا بر چاه، وینچ و غیره و کلیه قسم
ت‌ها و قطعات آنها مطابق تعاریفی است که در متون و کتاب‌های معدنی آورده شده است.
فصل دوم – کلیات
ماده ۱: منظور از عملیات در این آیین نامه کلیه عملیات معدنی (اعم از اکتشاف یا بهره‌برداری و استخراج معدن) است که در قانون معادن و آیین نامه اجرایی قانون معادن پیش‌بینی شده است.
ماده ۲: درکلیه معادن که دارای حداقل ۲۵ نفر کارگر می‌باشند، می‌بایست یک نفر ذیصلاح
به عنوان مسئول ایمنی و یک نفر به عنوان مسئول بهداشت حرفه‌ای به استناد آیین‌نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تعیین گردد. بدیهی است در معادن کمتر از ۲۵ نفر کارگر وجود یک نفر مسئول ایمنی ضروری است، اما این مسئولیت را می‌توان به مسئول فنی واگذار کرد که تعیین صلاحیت وی به استناد آیین نامه فوق الذکر خواهد بود.
ماده ۳: مسئول ایمنی هر معدن به عنوان ناظر و کنترل کننده عملیات و انطباق دادن معدن با بندهای مندرج در این آیین نامه و دیگر آیین نامه‌های مصوب شورایعالی حفاظت فنی تعیین
می‌گردد، که با حضور و بارزسی از معدن توصیه‌ها و پیشنهادهای خود را جهت پیشیگیری و رفع خطر تذکر داده و در صورت حساسیت موضوع آن را کتباً به مسئولین معدن گزارش می‌نماید و در صورت تشخیص خطر حتمی برابر مقررات این آیین نامه تا رفع خطر نسبت به توقف عملیات در محل خطر اقدام نماید.
ماده ۴: کلیه کارگاه‌های معدنی اعم از سطحی یا زیرزمینی لازم است در هر شیفت کاری حداقل یک بار توسط مسئول ایمنی یا جانشین وی مورد بازدید قرار گیرد.
ماده۵: قبل ازشروع بهکار در هرشیفتکاری مسئول ایمنی معدن و یا جانشین او باید از کارگاه مربوطه بازدیدنماید و پساز اطمینان ازایمن بودن آنبهکارگرانمجوز ورودداده شود.
ماده ۶: وزارت صنایع و معادن می‌بایست رونوشت پروانه‌های اکتشاف و بهره برداری را به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال نماید و دارنده پروانه اکتشاف یا بهره برداری مکلف است تاریخ شروع عملیات خود را به وزارتخانه‌های معادن و فلزات، کار و امور اجتماعی (ادارات کل کار و امور اجتماعی) اطلاع دهد.
ماده ۷: اکتشاف کننده یا بهره بردار باید مدارک مشروحه زیر را در سر معدن نگهداری کرده و برای ارایه به مهندسین ناظر وزارت صنایع و معادن و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی آماده داشته باشد.
الف – پروانه اکتشاف یا پروانه بهره برداری یا کپی آنها.
ب – نقشه محدوده به مقیاس حداقل و نقشه بهره برداری به مقیاس حداقل و برای معادنی که عملیات زیرزمینی دارند، نقشه به مقیاس حداقل از قسمت درون معدن و همچنین یک نقشه از کارگاه‌ها و تاسیسات خارج معدن به مقیاس حداقل .
ج – دفتر حاوی مشخصات کارکنان معدن و استخراج روزانه طبق نمونه‌ای که وزارت صنایع و معادن تعیین خواهد کرد.
د – دفتر مخصوصی جهت ثبت نظرات و تذکرات و دستوراتی که در اجرای آیین نامه‌های مربوط نسبت به طرز کار و رعایت اصول فنی و حفاظت و بهداشت کار و سایر مواردی که از طرف
مهندسین ناظر وزارت صنایع و معادن و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی داده می‌شود.
هـ – دفتر مخصوص ثبت حوادث و گزارش اقدامات معموله طبق نمونه‌ای که از طرف وزارت کار و امور اجتماعی تعیین می‌شود.
و – دفاتری مخصوص جهت ثبت کلیه اقدامات ایمنی و بهداشت کار که به ترتیب توسط مسئول ایمنی و مسئول بهداشت حرفه‌ای که در اجرای آیین نامه‌ها و مقررات مربوطه تکمیل می‌گردد.
ز – آیین نامه ایمنی معادن و کلیه آیین نامه‌های حفاظتی فنی و بهداشت کار مصوب شورای عالی حفاظت فنی.
ماده ۸: رعایت مفاد کلیه مقررات و آیین نامه‌های مصوب شورای عالی حفاظت فنی درخصوص نکات ایمنی مرتبط با لوازم، کالاها و تجهیزات معدنی لازم الاجرا است.
تبصره – کلیه سفارشات و نکات احتیاطی و ایمنی که از طرف سازندگان و تولیدکنندگان لوازم، کالاها و تجهیزات معدنی توصیه می‌شود لازم الاجرا است.
ماده ۹: تمام شاغلین در معادن زیرزمینی و کارگرانی که با تغییر شغل از قسمتی به قسمت دیگر معدن منتقل می‌شوند باید با راه‌های خروجی و اضطراری معدن آشنا شده و آگاهی کامل پیدا کنند.
ماده ۱۰: ورود کلیه افراد غیرشاغل در معدن منوط به کسب اجازه از سرپرست معدن یا جانشین وی می‌باشد.
ماده ۱۱: ورود و کار در کارگاه‌ها و معادن زیرزمینی متروکه منوط به کسب مجوز از سرپرست معدن یا مسئول ذیربط بوده و باید با رعایت مقررات ایمنی و پس از حصول اطمینان از برقراری تهویه مناسب و سالم بودن وسایل نگهداری و عدم ریزش حفریات انجام گیرد.
ماده ۱۲: با تمهیداتی که از طرف سرپرست معدن انجام می‌گیرد، بایستی همواره تعداد و اسامی کارکنانی که در هر لحظه داخل معدن و بخصوص زیرزمین بوده مشخص باشد و تا زمانی که کارگران در زیرزمین مشغول کار هستند حداقل یک نفر از مسئولین می‌بایست در دفتر سرمعدن حضور داشته باشد.
ماده ۱۳: محل یا محل‌های حادثه ساز در معدن باید بوسیله سیم خاردار یا وسایل محصور‌کننده مناسب و علائم اخباری و هشدار دهنده از محل‌های مجاور مجزا باشد به طوری که مانع عبور اشخاص متفرقه و حیوانات گردد.
ماده ۱۴: معادن زیرزمینی (به استثنای جبهه کارهای در حال حفاری) باید به وسیله حداقل دو راه با شرایط زیر به خارج ارتباط داشته باشد.
الف – راه‌های مذکور در داخل معدن به هم ارتباط داشته باشد.
ب – عبور افراد از هر یک از آنها به آسانی میسر باشد.
پ – فاصله بین آنها بیش از ۱۵ متر بوده و دهانه آنها زیر پوشش یک ساختمان واحد نبوده و مدخل آنها در نقاط سیل گیر و یا بهمن گیر و مانند آن نباشد.
ماده ۱۵: کارگاه می‌بایست طوری تجهیز شود که به کسی آسیب نرسد. چنانچه فردی مشاهده کرد نقصی در کارگاه وجود دارد که آسیب به دیگران می‌رساند بلافاصله می‌بایست افراد را مطلع نموده و مراتب را به رییس قسمت جهت رفع نقص اعلام نماید.
ماده ۱۶: هیچ کس نمی‌بایست بدون اجازه به محل ممنوعه وارد شده و این محل باید به وسیله تابلوی اخباری هشدار دهنده مشخص شود.
ماده ۱۷: نقاط نقشه برداری شده نباید توسط اشخاص غیرمسئول تخریب شود.
ماده ۱۸: رعایت ماده ۹۲ قانون کار جمهوری اسلامی ایران در مورد معاینات پزشکی و بهداشتی شاغلین در معدن الزامی است.
ماده ۱۹: با توجه به ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی ارجاع مشاغل معدنی به کارکنان جدیدالاستخدام و یا کارکنانی که می‌خواهند به کار جدیدی گمارده شوند پس از انجام معاینات پزشکی از نظر قابلیت جسمانی و روانی متناسب با نوع کارهای مرجوع میسر است.
ماده ۲۰: استعمال دخانیات در کارگاه‌های زیرزمینی ممنوع است.
ماده ۲۱: به استناد آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه‌ها مصوب شورای عالی حفاظت فنی ورود افراد همراه با سیگار، کبریت، فندک یا هر نوع وسایل و لوازم آتشزا به معادن زغالسنگ و سایر معادنی کهخطر آتشسوزی یا انفجارداشتهباشد مطلقاً ممنوع است.
تبصره – در این گونه معادن همراه داشتن دوربین عکاسی یا فیلم برداری یا نظایر آنها که چراغ فلاشر آنها از نظر جرقه حفاظت شده نیستند نیز ممنوع است.
ماده۲۲: روشن کردن آتش در سطح زمین تا شعاع ۲۰ متری از دهانه دویل‌ها، چاه‌ها و ورودی
معادن زیرزمینی که احتمال خطر آتش سوزی و انفجار وجود دارد مطلقاً ممنوع می‌باشد.
ماده ۲۳: درصورت بروز حادثه یا بیماری ناشی از کار می‌بایست برگه‌های مربوطه تکمیل و نسخه‌ای از آن را به ادارات کار و امور اجتماعی ، مراکز بهداشت و سازمان تامین اجتماعی محل ارسال نمود.
تبصره – برگه مربوط به حوادث ناشی از کار از سوی وزارت کار و امور اجتماعی و برگه مربوط به بیماری‌های ناشی از کار از سوی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی تهیه و به ترتیب می‌بایست توسط مسئول ایمنی و مسئول بهداشت حرفه‌ای تکمیل گردد.
ماده ۲۴: به استناد آیین نامه وسایل حفاظت انفرادی مصوب شورای عالی حفاظت فنی کلیه کارگران شاغل در معادن می‌بایست در هنگام ورود به معدن به وسایل حفاظت فردی مناسب و بر اساس نوع و شرایط کار مجهز گردند.
تبصره – کلیه مفاد آیین نامه مذکور درخصوص نحوه انتخاب، بکارگیری، تعمیر و تعویض وسایل مذکور الزامی است.
ماده ۲۵: به استناد فصل هشتم قانون کار جمهوری اسلامی ایران و آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه‌ها مصوب شورایعالی حفاظت فنی می‌بایست تسهیلات بهداشتی مناسب و کافی شامل روشوئی، حمام، توالت،رختکن، محل غذاخوری و نمازخانه و غیره در محل مناسبی از سطح زمین وجود داشته باشد.
فصل سوم – حفاری‌های معدنی و اکتشافی
ماده ۲۶: در حفاری‌های سطحی و معادن روباز شیب موقت دیواره‌ها و شیب کلی آنها با توجه به خصوصیات مکانیکی سنگ‌ها باید به گونه‌ای تعیین شود که خطر ریزش نداشته باشد. در جبهه کارهای فعال وقتی انتخاب شیب موقت برای پایداری کوتاه مدت مجاز است که اطمینان کافی از عدم ریزش وجود داشته باشد.
ماده ۲۷: عبور و مرور وسایل نقلیه در جاده‌های معدنی مشمول مقررات عمومی مربوطه کشور می‌باشد.
ماده ۲۸: در معادنی که از دستگاه سیم برش الماسه استفاده می‌شود، به منظور جلوگی
ری از پرتاب سگمنت (دندانه‌های الماسه روی سیم برش) و یا صدمات ناشی از شلاق زدن سیم پاره شده لازم است در مسیر سیم برش پوشش حفاظتی مناسب بکار گرفته شود.
ماده ۲۹: در هنگام برش، جدا کردن و جابجایی بلوک‌های سنگ، استقرار ماشین آلات و افراد در پایین دست بلوک سنگ ممنوع است.
ماده ۳۰: در معادن روباز و کارگاه‌های حفاری سطحی برای جلوگیری از لغزش و سقوط کارگر، محل استقرار و عبور و مرور آنان باید دارای عرض و شیب مناسب باشد. در غیر این صورت کارگر باید به کمربند ایمنی و طناب نجات که به نقطه اتکا مطمئنی متصل شده باشد مجهز گردد.
ماده ۳۱: کار در سطح هنگام باد، برف یا باران شدید و احتمال وقوع رعد و برق باید با احتیاط کام
ل صورت گیرد.
ماده ۳۲: در حفر ترانشه برای اکتشاف و نمونهبرداری باید دقت شود تا خطر ریزش دیواره وجود نداشته باشد و در صورت لزوم با وسایل مناسب نگهداری شود. در ترانشه‌ها و چاهک‌هایی که به عمق بیش از ۵/۱ متر هستند بایستی برای بالا و پایین رفتن از نردبان استفاده شود.
ماده ۳۳: در ترانشه و چاهک‌هایی که خطر انباشتگی گاز وجود دارد ورود و کار افراد بایستی پس از تهویه و اطمینان از بی‌خطر بودن آن محل‌ها انجام گیرد.
ماده ۳۴: تمیز کردن یا میزان و مسطح کردن جبهه کار در معادن روباز و در اثنای کار ماشین حفاری بدون اخذ اجازه از مسئول دستگاه ممنوع است.
ماده ۳۵: دهانه چاه‌های قائم باید با در فولادی پوشانده شده و در اطراف آن نرده حفاظ نصب شود.
ماده ۳۶: دهانه چاه‌های مایل و تونل‌های شیبدار باید به درب مسدودکننده یا راه بند مجهز باشد.
ماده ۳۷: هنگام حفر چاه استفاده از سپر محافظ (سکو) در فاصله‌ای کمتر از ۳۰ متر از جبهه کار الزامی است. این سکو می‌بایست علاوه بر کابل فلزی (سیم بکسل) تعلیق به کمک جک‌های مکانیکی افقی به دیواره چاه تثبیت شود.
ماده ۳۸: هنگام حفر چاه از زیر سکوی کار تا جبهه کار می‌توان از نردبان طنابی استفاده کرد
مشروط بر آن که طول آن از ۳۰ متر کمتر باشد.
ماده ۳۹: در تونل‌های شیب دار محل عبور افراد در تمام مسیر باید در یک سمت باشد.
ماده ۴۰: در تونل‌های افقی و شیب دار مجهز به نوار نقاله عرض راه عبور افراد می‌بایست در یک طرف حداقل ۶۰ سانتیمتر و در طرف دیگر حداقل ۴۰ سانتیمتر باشد.
ماده ۴۱: در تونل‌های افقی و شیبدار که باربری ریلی دارند، باید عرض راه عبور افراد در یک طرف حداقل ۶۰ سانتیمتر باشد.
ماده ۴۲: در حفریات شیب داری که برای عبور و مرور افراد اختصاص داده می‌شود بایستی در شیب‌های مختلف به شکل زیر تجهیز گردند:
الف – در شیب ۱۵ – ۷ درجه دستگیره سرتاسری
ب– در شیب ۳۰ – ۱۵ درجه پله‌های وسیع شیب دار و دستگیره
پ– در شیب ۴۵-۳۰ درجه نردبان و یا پله‌های افقی و دستگیره
مجهز به نردبان می‌گردد.
ماده ۴۳: در حفریات با شیب تند که مجهز به نردبان شده‌اند باید دقت کرد که:
الف – شیب نردبان‌ها از ۸۰ درجه بیشتر نباشد.
ب – فاصله پایه نردبان تا دیواره نباید کمتر از ۶۰ سانتیمتر باشد.
پ – در انتهای هر نردبان، پاگردی به منظور استراحت و پیشگیری از خطرات سقوط ساخته شده باشد.
ت – نردبان باید حداقل تا یک متر بالای پاگرد ادامه یابد و در غیر این صورت به دستگیرههای ثابتی مجهز باشد که امکان بالا و پایین آمدن افراد را فراهم نماید.
ث – فاصله پاگردها از ۱۰ متر بیشتر نباشد.
ماده ۴۴: درتونل‌های شیب دار و چاه‌های مایل باید در فاصله حداکثر هر ۵۰ متر یک جانپناه احداث شود. در محل سوزن‌های انشعاب ریل نیز باید جان پناه احداث شود.
ماده ۴۵: هنگام کار در سینه کارهای تونل‌های شیب دار، کارگران باید از خطر سقوط و افتادن واگن و ماشین آلات از بالا به طرف سینه کار محفوظ باشند. راه بند مسدود کننده عبور واگن باید در دو نقطه، یکی در دهانه تونل شیب دار و دیگری در فاصله ۲۰ متری از محل کار کارگران نصب شود.
ماده ۴۶: در جبهه کارهای معادن روباز و زیرزمینی، بخصوص پس از آتشباری، لازم است کلیه قسمت‌های سست شده (لقی‌ها) در جبهه کار و دیواره‌ها و سقف‌ها با دقت لق‌گیری شده و یا به طور مطمئنی از ریزش آنها جلوگیری بعمل آید. ورود کارگران و شروع به کار آنان در محل باید پس از لق گیری به طور مطمئن انجام شود.
ماده ۴۷: حفاری‌های متروکه و کارگاه‌هایی که استخراج آنها تمام شده باید مسدود شوند. این عمل باید طوری انجام گیرد که هیچ گونه اختلالی در تهویه معدن بوجود نیاید.
ماده۴۸: درمورد فضای خالیشده درعملیات استخراج زیرزمینی باید امکان نشست سطح زمین و احتمال خطرات را در بیرون و یا درون معدن پیش‌بینی کرده و با تدابیری نظیر پرکردن محل استخراج و یاکنترل نشستسطحزمین و یا مانندآن از بروزخطر جلوگیریکرد.
ماده ۴۹: سنگهای استخراجی (کوپ‌ها) بایستی به طور منظم و روی بزرگترین سطح اتکاء خ
ود انباشته شوند تا بدین وسیله از سقوط آنها و آسیب رسانی به کارکنان جلوگیری شود.
ماده ۵۰: از به کار بردن طناب، زنجیر، سیم بکسل و یا قلاب‌هایی که معیوب و پوسیده هستند، جداً خودداری شود و برای بکسل کردن ماشین آلات، بلوک‌های سنگهای استخراجی و غیره از سیم بکسل با مقاومت مناسب استفاده شود.
ماده ۵۱: کلیه کارگران باید به اندازه کافی از حوزه عملکرد کابل‌ها و طناب‌ها و جک‌ها فاصله داشته باشند.
ماده ۵۲: کارگران نباید به هیچ وجه زیر بارهای معلق مخصوصاً کوپ‌های معلق قرار گیرند.
ماده ۵۳: لبه‌های سست و در حال ریزش و شکاف‌هایی که در لبه‌ها بوجود آمده باید دائماً تحت کنترل و بازرسی قرار گیرد.
فصل چهارم – ماشین آلات معدنی
ماده ۵۴: به استناد آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه‌ها مصوب شورایعالی حفاظت فنی، روغنکاری اجزاء متحرک ماشین آلات حفاری هنگام کار ممنوع است.
ماده ۵۵: به استناد آیین نامه ایمنی کار بر روی خطوط و تجهیزات برقدار مصوب شورایعالی حفاظت فنی در معادن روباز عبور ماشین حفاری از زیرکابل‌های انتقال برق هنگامی مجاز است که فاصله بین بالاترین نقطه ماشین تا سیم‌های هادی برق از ۵/۱ متر کمتر نباشد.
تبصره – فاصله مجاز بین بالاترین نقطه ماشین تا سیم‌های برق به میزان ولتاژ جریان عبوری بستگی دارد.
ماده ۵۶: کلیه دستگاه‌ها و ماشین آلات در حال کار در معدن روباز باید حسب مورد مجهز به برق گیر باشند.
ماده ۵۷: به استناد آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه‌ها مصوب شورایعالی حفاظت فنی، کلیه قسمت‌های متحرک و انتقال دهنده نیرو از قبیل تسمه فلکه، زنجیر، چرخدهنده و امثال آن و همچنین قسمت‌هایی از ماشین‌ها که امکان ایجاد سانحه برای کارگران و یا درگیری اشیاء وجود داشته باشد باید دارای پوشش یا حفاظی مناسب و با مقاومت باشند.
ماده۵۸:کلیه ماشین‌ها و تجهیزات معدنی بایدتوسط افرادماهر و آموزشدیدهبکاربرده شوند.
ماده ۵۹: هنگام کار با ماشین استخراج ذغال سنگ که با زنجیر یا سیم بکسل کشیده می‌شود، ورود افراد به محدوده ماشین و کار در پایین دست ماشین ممنوع است.
ماده ۶۰: استفاده از ماشین‌های با موتور احتراقی در محیط‌های آلوده به گازهای قابل انفجار ممنوع است.
ماده ۶۱: متصدیان دستگاه‌های برقی هنگام کار باید از وسایل حفاظت فردی مناسب شامل دستکش لاستیکی، کفش و کلاه ایمنی عایق در برابر الکتریسیته استفاده کنند.
ماده ۶۲: قبل از شروع به کار هر نوع ماشین، متصدی باید اطرافیان را از راه اندازی دستگاه آگاه نماید.
ماده ۶۳: برای کار با پمپ‌های دستگاه حفاری اکتشافی باید موارد زیر رعایت شود:
– موقعی که پمپ روشن است، متصدی باید از دستکش لاستیکی عایق الکتریسیته استفاده نماید.
– از سیستم اتصال به زمین تایید شده استفاده شود.
– شاسی پمپ باید کاملاً به زمین محکم شود.
ماده ۶۴: برای کار با بیل‌های مکانیکی در معادن روباز باید موارد زیر رعایت شود:
– به غیر از مکانیک مجاز، مسئول ایمنی و مسئول فنی هیچ کس حق ندارد بدون اجازه متصدی وارد اتاقک فرمان شود.
– متصدی تنها در موارد اضطراری و به مدت کوتاه و به شرط آنکه کمک خود را جایگزین نماید مجاز به ترک ماشین در شیفت کار خود می‌باشد.
– هنگام توقف کار، ولو به مدت کوتاه، باید جام و چنگک بیل پایین آورده شده و روی زمین قرار گیرد و رها کردن آن به حالت آویزان و معلق ممنوع است.
– متصدی ماشین، ضمن کار باید چنان زمین را صاف کند که احتیاج به دوباره کاری نباشد.
– انجام هر نوع حرکتی و هرگونه جابجایی بیل مکانیکی از قبیل راه اندازی، حرکت به جلو یا عقب، بارگیری به کامیون و غیره باید همراه با علامت‌های صوتی مانند بوق یا زنگ یا سوت باشد و همه افرادی که در معدن کار می‌کنند باید با علامت مربوطه آشنا باشند.
ماده ۶۵: بکارگیری جرثقیل و بازرسی فنی آن می‌بایست به استناد آیین نامه حفاظتی وسایل حمل و نقل و جابجا کردن مواد و اشیاء در کارگاه‌ها مصوب شورایعالی حفاظت فنی انجام پذیرد.
تبصره – به استناد آیین نامه فوق الذکر ظرفیت مجاز انواع جرثقیل‌ها باید به وضوح بر روی‌آنها نوشته شده و جرثقیل مجهز به سیستم قطع کن یا آگاه کننده برای بار بیش از حد مجاز باشد.
ماده ۶۶: جام شاول (صندوقه بیل مکانیکی) در موقع کار هرگز نباید بالای سرافرادی که در محل کار می‌کنند چرخانده شود.
ماده۶۷:جام شاول نباید بالای اطاق راننده کامیون و کابل‌های اتصال برق حرکت دادهشود.
ماده ۶۸: همواره باید کنترل کاملی بر روی بارهای معلق وجودداشته باشد.
ماده ۶۹: شاول نباید در فاصله کمتراز ۳ متر از خطوط برق ولتاژ بالا کار کند.
ماده ۷۰: متصدی باید قبل از حرکت جام (لودر، شاول و غیره) به اطراف و بالا به دقت نگاه کرده و اطمینان پیدا کند که همه چیز در وضعیت خوبی قرار دارد و در هنگام بلندکردن جام و م
تعلقات مربوطه و قبل از حرکت از فرد مسئولی که روی زمین علامت می‌دهد فرمان بگیرد.
ماده ۷۱: هرگز نباید از وسیله نقلیه سنگین بیرون پرید. بایستی دستگیره‌ها و آهن‌های نصب شده برای پیاده شدن را با دو دست محکم گرفته و در حالی که صورت به طرف ماشین می‌باشد پیاده شد.
ماده ۷۲: جلو و عقب چرخ‌های ماشین آلات در حال توقف باید با دقت مسدود گردد تا از حرکت احتمالی آنها جلوگیری شود خصوصاً اگر این ماشینآلات در شیب قرارگرفته باشند.
ماده ۷۳: سوار شدن افراد غیرمجاز بر لودر، گریدر، بولدوزر، شاول و غیره ممنوع بوده و هیچکس حق ندارد بر روی جام و تیغه‌های لودر، گریدر و غیره سوار شود.
ماده ۷۴: در هوای تاریک گریدر زنی نزدیک لبه‌ها و کنار دیواره‌های بلند ممنوع است.
ماده ۷۵: در ماشین آلات سنگین چرخ لاستیکی که اجباراً بر روی لبه‌های تیز حرکت می‌کنند
جهت جلوگیری از ترکیدگی لاستیک و ایجاد شرایط ناایمن بعدی باید چرخ‌ها به زنجیر حفاظتی مجهز شوند.
ماده۷۶: تسطیح مواد تخلیهشده در محل تخلیه بار بلافاصله پس از تخلیه بار ممنوع است.
ماده ۷۷: توقفگاه ماشین آلات معدنی باید به اندازه کافی از انبارهای سوخت فاصله داشته و از نگهداری موادقابل اشتعالمانندبنزین، گازوئیل، نفت و روغن در داخل آن خودداریشود.
ماده ۷۸: داشتن گواهینامه ویژه جهت کار با ماشین آلات متحرک مانند بیل مکانیکی، تراکتور، لودر، بولدوزر و لوکوموتیو و غیره برای متصدیان اینگونه ماشین‌ها الزامی است.
ماده ۷۹: نکات زیر می‌بایست به هنگام کار با دستگاه‌های چال زنی رعایت شود:
الف – مته‌ها کاملاً تیز باشند.
ب – دکمه‌های لباس کارگر بسته باشد.
پ – برای بیرون آوردن مته از چال فقط از آچار مخصوص استفاده شود.
ت – نباید پرفراتور (دستگاه چال زنی برای چال‌های با قطر کم) را بدون مته روشن کرد.
ث – نباید در صورت تاخوردگی شیلنگ دستگاه را روشن کرد.
ج – تمام چال‌های حفر شده به دقت هواگیری شوند و دهانه چال‌های غیرافقی را با درپوش چوبی به طور موقت پوشاند.
چ – جبهه کار در معادن قبل از شروع به کار چال زنی لق گیری شود.
ح – چال زنی با دستگاه‌های الکتریکی به کمک دستکش عایق الکتریسیته انجام شود.
خ – محل استقرار واگن دریل (دستگاه چال زنی ارابه‌ای) مسطح و شیب آن مطمئن باشد، به گونه‌ای که خطر لغزش یا واژگونی دستگاه وجود نداشته باشد.
د – در دستگاه‌های چال زنی برقی اتصال زمین موثر و کلید ضدانفجار و رله حفاظتی وجود داشته باشد.
ذ – قبل از تعمیر و باز کردن قسمت‌های دستگاه برقی در سینه کار جریان برق قطع شود.
ر – کابل‌های دستگاه برقی در محلی قرار داده شوند که از خطر صدمه ناشی از عبور دستگاه‌ها یا برخورد قطعات سنگ مصون باشند.
چال زنی باید با تزریق آب یا آب پاشی یا با استفاده از دستگاه غبارگیر انجام شود به طوری که میزان غبار تولید شده از حد مجاز کمتر باشد.
فصل پنجم – نگهداری
ماده ۸۰: شبکه حفاری‌های زیرزمینی با توجه به پایداری سنگ‌ها و تغییر شکل آنها بایستی به طور دائم بررسی و در صورت لزوم به وسائل نگهداری مناسب مجهز گردد.
ماده ۸۱: انجام حفاری‌های زیرزمینی بدون داشتن مشخصات فنی نگهداری از قبیل محل و نقشه کارگاه و نگهداری و مصالح بکار گرفته شده، فاصله نصب وسایل نگهداری از یکدیگر و از جبهه کار که به تایید مسئول فنی یا سرپرست معدن نرسیده باشد، ممنوع است.
ماده ۸۲: وسایل نگهداری باید به شکلی کار گذارده شود که بین آن با سقف و دیواره‌ها اتکای کامل حاصل شود و حفره‌های ایجاد شده کاملاً پر گردد.
ماده۸۳: کلیهوسایل نگهداری نصبشده درمعدن باید دارای مقاومت و استحکام لازم باشد.
ماده ۸۴: درموقع نصب، تعویض و یا تعمیر وسایل نگهداری باید احتیاط‌های لازم برای جلوگیری از ریزش بعمل آید.
ماده ۸۵: استاد کار هر قسمت موظف است در هر نوبت کار حداقل یک بار سقف، دیوارها، راهروها و وسایل نگهداری جبهه کار خود را کاملاً بازدید و در صورت مشاهده عیب و نقص فوراً نسبت به رفع آن اقدام نماید. به علاوه در پایان در هر نوبت کار قبل از حصول اطمینان از استحکام کارگاه نباید محل کار را ترک کند.
ماده ۸۶: مسئولین ایمنی و نظارت مجاز می‌توانند در مورد تغییر وسایل نگهداری آسیبدیده و همینطور درمورد سنگهای معلق و نااستوار سقف و جوانب گالری‌هایی که بدون وسایل نگهداری پیشروی می‌شوند، ضمن توقفکار سریعاً اقداماتایمنی را انجام دهند.
ماده ۸۷: مسئولین ایمنی و نظارت، چنانچه در محلی وسایل نگهداری را کافی و ایمن تشخیص ندهند، لازم است ضمن گزارش نظر خود به مسئولین معدن برای تقویت وسایل نگهداری موضوع را تا رسیدن به نتیجه نهایی پیگیری نمایند.
ماده ۸۸: بازیابی وسایل نگهداری، باید توسط کارگران ماهر و با تجربه کافی و با نظارت مسئول ایمنی معدن صورت گیرد.
ماده ۸۹: بازیابی وسایل نگهداری لازم است با استفاده از وسایل و تجهیزات مناسب انجام شود و کارگران در حین بازیابی باید در محلی مطمئن مستقر شوند.
ماده ۹۰: وسایل نگهداری چاه‌ها و همچنین کارگاه‌ها و حفریاتی که به طور مداوم فعال نیستند، لازم است حداکثر هر دو ماه یک بار مورد بازدید و کنترل قرار گیرند.
ماده ۹۱: در کارگاه استخراج، استواری و پابرجا بودن کمر بالای سینه کار را باید از طریق بازدید و ضربه زدن مورد امتحان و کنترل قرار داده و در صورت مشاهده علایم خطر و شکستگی در کمر بالا و یا در سینه کار باید به ریختن سنگهای معلق اقدام نموده و چوب‌بست مربوطه را تقویت نمایند.
ماده ۹۲: ستون‌های چوبی نگهداری را باید از پوست و گره تمیز نموده و استفاده از چوب‌های با قطر کم، شکسته و یا درجا خشک شده به عنوان ستون یا جزء دیگر چوب‌بست که تحت فشار طولی قرار گرفته ممنوع است.
ماده ۹۳: استحکاماتی که در اثر عملیات انفجاری، برداشت و استخراج، جابجا نمودن نقاله و یا لوله‌های هوارسانی و غیره جابجا شده و یا صدمه دیده است باید بلافاصله جایگذاری و مستحکم گردد.
ماده ۹۴: در هنگام تعویض وسایل نگهداری به منظور تعویض گالری و یا تعویض چوب به علت کهنگی و پوسیدگی آن برداشت بیش از ۲ قاب چوبی و یا فلزی در یک زمان مجاز نبوده و قبل از برداشت هر قاب نگهداری لازم است قاب‌های طرفین آن به اندازه کافی تقویت و تخته کوبی گردند.
ماده ۹۵: تعویض وسایل نگهداری در محل تقاطع حفاری‌ها طبق مشخصات فنی مربوطه که به تایید سرپرست معدن رسیده است و پس از آشنایی کارگران با مشخصات فنی فوق و برنامه و چگونگی عملیات و با حضور مسئول ایمنی انجام می‌شود:
ماده ۹۶: در کارگاه‌های استخراج زیرزمینی با توجه به احتمال نشست زمین وخطرات احتمالی طریقه کنترل سقف پس از استخراج شامل باقی گذاردن فضای خالی یا پر کردن یا تخریب می‌باشد باید موارد زیرین به طور دقیق در طرح کارگاه استخراج مشخص شود.
الف – در حالت باقی گذاردن فضای خالی، ابعاد مجاز فضای خالی و پایه‌ها با توجه به مشخصات و پایداری سنگ‌ها باید تعیین شود.
ب– درحالت پرکردن فضای خالیشده باید مشخصات مواد پرکننده، روش پرکردن، فاصله زمانی و طولی پر کردن تا جبهه کار استخراجی، میزان تراکم ماده پر کننده باید تعیین شود.
پ– درحالت تخریب لازماست گام تخریب، طرح نگهداری در خط تخریب، تخریب اجباری در صورت لزوم، روش برداشتن پایه‌ها و دستورات ایمنی برای کارگران تخریب کننده به دقت مشخص شود و عمل تخریب باید توسط کارگران مجرب و ماهر انجام شود.
فصل ششم – مواد ناریه و آتشباری
الف – مقررات عمومی
ماده ۹۷: آتشبار باید دوره آموزشی لازم را گذرانده و صلاحیت وی توسط سازمان‌های مربوطه تایید شود.
ماده ۹۸: هر آتشبار باید دفتر مخصوصی جهت ثبت مقدار ناریه دریافتی و مصرفی داشته باشد. پس از اتمام هر دفتر، آتشبار باید آن را به انبار تحویل داده و در انبار حداقل تا ششماه نگهداری شود.
ماده ۹۹: بکار بردن باروت در معادن زیرزمینی ممنوع است.
ماده ۱۰۰: قراردادن ماده منفجره در مجاورت برف، یخ و آتش ممنوع است.
ماده ۱۰۱: بکار بردن مواد ناریه یخ زده یا فاسد ممنوع است.
ماده ۱۰۲: بکار بردن فتیله‌ای که حتی یک بار رطوبت به آن نفوذ کرده و یا تحت تاثیر حرارت و برودت قرار گرفته و یا به نحو دیگری مشخصات فنی خود را از دست داده باشد ممنوع است.
ماده ۱۰۳: پیدا شدن یا مفقود شدن مواد ناریه و دستگاه آتش کن در داخل یا خارج معدن باید فوراً به مسئول مربوطه (استاد کار و مسئول ایمنی) گزارش شود.
ماده ۱۰۴: آتشباری فقط با خرجگذاری در چال مجاز بوده و استفاده از مواد منفجره در خارج از چال با کسب مجوز از مسئول معدن و مسئول ایمنی میسر می‌باشد.
ماده ۱۰۵: به منظور اطلاع از سالم بودن فتیله و همچنین سرعت اشتعال آن قبل از استفاده از هر صندوق باید از آن نمونه برداری و آزمایش شود.
ماده ۱۰۶: امحاء مواد ناریه فاسد می‌بایست منحصراً توسط مسئولین ذیربط و با رعایت اصول ایمنی مربوط به مخاطرات و آلودگی ناشی از عملیات امحاء انجام می‌شود.
ماده ۱۰۷: با توجه به نقش اصلی آب در خاموش کردن آتش لازم است در جایی که مواد منفجره غیرامولسیونی قرار دارد جریان آب کافی وجود داشته باشد.
ماده ۱۰۸: به منظور پیشگیری از سفت و خشک شدن مواد منفجره امولسیونی (مواد منفجره مایع) باید تا تاریخ مشخصی پس از ساخت مصرف شود به طوری که این مواد نباید بیش از ۶ هفته پس از ساخته شدن در انبار نگهداری شود.
ب – انبارهای مواد ناریه
ماده ۱۰۹: انبار مواد ناریه باید طبق ضوابط و مقررات اعلام شده از طرف سازمان ذیربط و همچنین با توجه به مفاد آیین نامه مواد خطرناک و قابل اشتعال مصوب شورایعالی حفاظت فنی ساخته شود.
ماده ۱۱۰: جایگاه موقت مواد ناریه محلی است که در آن حداکثر مصرف یک روز نگهداری می‌شود. جایگاه موقت فتیله و چاشنی باید مجزا از جایگاه موقت سایر مواد ناریه بوده و فاصله بین آنها کمتر از ۱۵ متر نباشد. این جایگاه نباید در جاهای سرد و مرطوب، پر رفت و آمد و در معرض بروز آتش سوزی و انفجار باشد. در و قفل و بست این جایگاه‌ها باید کاملاً محکم بوده و بر روی درب ورودی تابلوی اخباری با عبارت «مواد ناریه» با خط خوانا نصب گردد.
ماده ۱۱۱: آن مقدار از مواد ناریه پیش بینی شده برای مصرف روزانه که به مصرف نرسیده است، یا مواد منفجره‌ای که به علت عدم نقص در عملیات انفجاری باقی مانده است باید فقط در جایگاه موقت نگهداری شود.
ماده ۱۱۲: آتشبار نباید با همراه داشتن مواد منفجره به جایگاه موقت چاشنی و همچنین با همراه داشتن چاشنی به جایگاه موقت مواد منفجره وارد شود.
ماده ۱۱۳: داخل انبار مواد ناریه و همچنین محوطه اطراف آن تا فاصله ۵۰ متری باید از وجود کلیه مواد سریع الاحتراق مانند مواد نفتی، تکه‌های پارچه، کاغذ، خار، بته و غیره پاکیزه نگهداری شود.
ماده ۱۱۴: مقدار مواد ناریه وارده و صادره انبار باید با ذکر دقیق زمان در دفتر مخصوص ثبت گردد.
ماده ۱۱۵: در انبارها باید نکات زیر رعایت شود:
الف–صندوق حاوی مواد ناریه طوری قرار دادهشود که فشنگ‌ها به صورت قائم قرار نگیرد.
ب – صندوق مواد ناریه و چاشنی در داخل انبار باز نشود.
پ – صندوق مواد ناریه و چاشنی باید به آرامی جابجا گردد و از پرتاب کردن و یا لغزاندن آن خودداری شود.
ت – با کفش میخ دار نباید وارد انبار مواد ناریه و چاشنی شد.
ث – صندوقهای محتوی مواد ناریه و چاشنی باید طوری روی هم چیده شوند که ارتفاع آنها از ۲ متر یا ۵ صندوق در هر ردیف بیشتر نبوده و بین هر دو ردیف فضای کافی برای تهویه مناسب وجود داشته باشد. ضمناً فاصله ردیف صندوقهای مجاور دیوارهای انبار با دیوار باید حداقل۳۰سانتیمترباشد. صندوقهای زیرین باید روی الوارهای مناسب چیدهشود.
ج – انبار باید به استناد آیین نامه پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاه‌ها به وسایل پیشگیری در آتش سوزی مجهز گردد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
