مقاله کارآموزی شرکت زامیاد

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله کارآموزی شرکت زامیاد دارای ۳۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله کارآموزی شرکت زامیاد  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله کارآموزی شرکت زامیاد،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله کارآموزی شرکت زامیاد :

پیشگفتار :
در طول دوره کارآموزی در شرکت زامیاد با اطلاعات و آموخته های فراوانی در زمینه های مختلف آشنا شدم ، فعالیت در این کارخانه بزرگ تولید کننده خودرو های سنگین و نیمه سنگین از جهات مختلف برای من مفید بود ، آشنایی با نحوه فعالیت شرکت ، آشنایی با ماشین آلات و سیستم های خودکار و نیمه خودکار شرکت ، آشنایی با انواع و اقسام ماشین آلات سنگین و سبک و ; این گزارش خلاصه ای است از آموخته های اینجانب در طول این دوره که در چهار فصل اه استحضار شما استاد گرامی می رسانم .

فصل اول
معرفی شرکت زامیاد

زامیاد ، سازمان کارآفرین:
شرکت تولید کننده خودروهای تجاری زامیاد در سال ۱۳۴۲ در محل میدان آذری به عنوان اصلی ترین کارخانه گروه صنعتی رنا- تاسیس گردید و فعالیت خود را با واردات ، مونتاژ و تولید انواع خودروهای تجاری بنزین و گازوئیلی مطابق با استانداردهای روز بین المللی آغاز کرد.این شرکت در سال ۱۳۵۰ با توجه به گسترش فعالیتها و توسعه محصولات خود ، به محل فعلی خود واقع در کیلومتر ۱۵ جاده قدیم کرج منتقل شد و با راه اندازی ۱۱ خط تولیدی و بیش از ۲۲۰۰ نفر پرسنل فعالیت خود را ادامه داد و تا به امروز تداومی روبه رشد داشته است . به اجمال ، از مهمترین الزاماتی که زامیاد بر اساس آن تشکیل شد می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

üبکارگیری و استفاده از ظرفیتهای موجود و خالی صنعت کشور در صنعت خودروسازی بخصوص خودروهای تجاری
üافزایش بهره وری در صنعت خودروسازی و دستیابی به تیراژ بالاتر تولید خودروهای تجاری جهت تسهیل در امر حمل ونقل

این شرکت ماموریت خود را تامین نیاز بازارهای داخل و خارج از کشور در زمینه وسائط نقلیه تجاری زمینی برای جابجایی مسافر وکالا قرارداده و در حال حاضر مدیریت و تولید سهم بسیاری از محصولات مورد نیاز کشور در این زمینه را دارا می باشد .

مزیت های رقابتی:
درحال حاضر پس از گذشت ۴۴ سال از شروع فعالیت زامیاد می توان اذعان داشت که این شرکت تا حدود بسیار زیادی به چشم انداز ایجادی خویش دست یافته است .زامیاد یکی از شرکت های بزرگ گروه خودروسازی سایپا می باشد که بی شک رشد مداوم گروه خودروسازی سایپا در سالهای اخیر و عرضه خودروهای جدید توسط این شرکت ، بدون کارآفرینی ، ارتقاء مداوم ظرفیت و کیفیت سازندگان و جزبا تلاش شرکتهای مجموعه سایپا نظیر زامیاد میسر نبوده است .

پیمانکاران و قطعه سازان:
تا کنون بیش از۲۰۰۰شرکت سازنده قطعه شناسایی و ارزیابی شده اند که از طریق شرکت بهنگام آفرین قراردادهای تامین قطعات منعقد شده است و دهها شرکت نیز در صنایع جنبی آن فعالیت می کنند. توانمندی قطعه سازان زامیاد اینک درحدی است که برخی از آنها برای شرکتهای معتبر داخلی و خارجی قطعه صادر می کنند و سطح تکنولوژی و توان طراحی و تولید آنها نسبت به سالهای اولیه آغاز فعالیتهایشان بسیار بالاتر رفته به گونه ایکه زنجیره تامین زامیاد بعنوان یک مزیت رقابتی پایدار برای شرکت زامیاد شده است .
شرکت زامیاد در سالهای گذشته در فهرست شرکتهای برتر ایران از حیث فروش و سود قرار داشته است. حدود۲۵ درصد از ۲۲۰۰ پرسنل زامیاد دارای تحصیلات دانشگاهی هستند و فعالیت این شرکت باعث اشتغال غیر مستقیم تعداد زیادی از جوانان این مرز و بوم در شرکت های سازنده نیز شده است .اکنون که زامیاد چهل و پنجمین سالگرد فعالیت خود را سپری می کند شاهد دستاوردها و نتایج ۴۵ سال تلاش مستمر در صنعت خودروسازی تجاری می باشد که از مهمترین این دستاوردها می توان به این موارد اشاره کرد:

در زمینه تولید:
کسب ۲۸% از سهم بازار خودروهای تجاری که در سال ۸۵ با تولید ۵۱۱۵۷ دستگاه خودرو شامل ۵۰۳۳۹ دستگاه وانت با رشدی معادل ۴/۸% نسبت به سال قبل از آن و ۳۳۴ دستگاه می نی بوس دیزل A80,12M با رشد ۹۸% نسبت به سال ۸۴، ۷۲ دستگاه انواع ون و کامیونت دیلی.

مقایسه ‌تولید کامیون طی ۲سال اخیر و برنامه سال۸۶

مقایسه‌تولید وانتها طی ۲سال اخیر و برنامه سال۸۶

در زمینه تحقیقات :
– توسعه موتور وانت Z24NI به موتور Z24NIB
– توسعه کاربری وانت Z24F
– بکارگیری موتور EURO III و EURO IV در محصول وانت

در زمینه فروش و خدمات پس از فروش :
– رشد ۲۵% فروش و تحقق ۱۰۰% بودجه سال ۸۵
– کسب رتبه سوم از نظر وضعیت خدمات پس ازفروش در میان شرکت های خودروساز
– موفقیت در مناقصه های مربوط به تولید و تامین ۵۲۴ دستگاه می نی بوس دیزل و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس دیزل شهری

درزمینه صادرات :
– دریافت تقدیرنامه صادر کننده برتر سال ۸۵
– رشد ۴۰۰% صادرات در سال ۸۵ نسبت به سال ۸۴
– تحقق ۸۵% برنامه صادراتی

در بخش مالی :
– افزایش سرمایه شرکت از ۳۰۰ میلیارد ریال به ۶۰۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۸۵
– کاهش تعهدات ارزی در سال ۸۵ به میزان ۶%
– استمهال کلیه دیون بانکی در سال ۸۵
– تامین منابع لازم از طریق سیستم بانکی در جهت تامین مواد اولیه و شرکت های لیزینگ جهت فروش بخشی از محصولات شرکت
– فروش دارائیهای غیر مولد درجهت تامین منابع مالی جهت پیشرفت پروژه افزایش تولید در شهرستان کاشان و احداث و راه اندازی کارخانه خودروسازی زامیاد ۲

در بخش نظامهای کیفیت و سیستمهای مدیریت نوین:
– تمدید گواهینامه ایزو ۲۰۰۰-۹۰۰۱ از سوی شرکت DNV
– دریافت گواهینامه بین المللی ISO14001:2004 ( نظام مدیریت زیست محیطی)
– دریافت گواهینامه تعهد به تعالی و گواهینامه اهتمام به تعالی در جوایز ملی بهره وری کیفیت
– دستیابی به نمره ۹/۳ از مجموع ۵ نمره بر اساس مدل NPMS

محصولات تولید شونده:
محصولات تولید شونده زامیاد عبارتند از وانت نیسان در مدلهای Z24NB,Z24N ،Z24F,Z24FB,Z24FI ، کامیون ، کامیونت ، می نی بوس و ون دیلی IVECO در مدلهای مختلف ، می نی بوس A8012 و اتوبوس شهری . از نظر سهم بازار ، شرکت زامیاد در مقایسه با سایر شرکتها از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و هم اکنون ، مقام دوم را در بین شرکتهای تولید کننده خودروهای تجاری دارا می باشد.

همکاران تجاری کلیدی خارجی:
مهمترین شرکاء کلیدی زامیاد عبارتند از شرکت ایتالیائی IVECO ، شرکت DAEWOO BUS کره جنوبی و شرکت IRISBUS

تامین کنندگان کلیدی :
مهمترین تامین کنندگان کلیدی ،‌عبارتند از شرکتهای سازه گستر ، مگاموتور و شرکت بهنگام آفرین که این شرکت بصورت کامل در تملک زامیاد می باشد.
سهامداران کلیدی:
اصلی ترین سهامداران زامیاد عبارتند از: شرکت سایپا ( با ۵۸% سهام) شرکت سرمایه گذاری سپه ( با ۲/۲% سهام ) شرکت سرمایه گذاری سایپا( با ۹۵/۱% سهام ) صندوق بازنشستگی و پس انداز کارکنان بانکها ( با ۷۳/۱% سهام ) شرکت سرمایه گذاری سمند(با ۳۹/۱% سهام )
شرکت سرمایه گذاری صبا جهاد( با ۳۲/۱% سهام ) و گروه انرژی آریادانا( با ۱۳/۱% سهام) توضیح اینکه شرکت طراحی و مهندسی بهنگام آفرین فعالیتهای مربوط به برنامه ریزی و ساخت قطعات داخلی را انجام می دهد .

مشتریان اصلی :
مشتریان اصلی ، عبارتند از مشتری های عمده و کلان مانند وزارتخانه های دولت مانند وزارت کشور ، نیروهای مسلح ( ارتش و سپاه ) نمایندگیهای زامیاد و سایپا و اشخاص حقیقی و حقوقی

ماُموریت:
تأمین نیاز بازارهای داخل و خارج از کشور در زمینه وسائط نقلیه‌تجاری زمینی برای جابجایی کالا و مسافر.

تحلیل مؤلفه‌های مأموریت زامیاد(فلسفه‌وجودی، محصول، بازار )

آرمان:
شرکت زامیاد با بهره‌گیری از سرمایه‌های انسانی خلاق و مسؤولیت پذیر و سازمانی یادگیرنده،‌انگیزاننده، چابک،‌مشتری گرا، پیشتاز در تأمین خودروهای تجاری در کشور و مطرح در بازارهای بین‌المللی می‌باشد.

ارزشها:
* ما به کیفیت کار و محصولمان بها‌ می‌دهیم و متعهد به بهبود مستمر و تعالی سازمانمان هستیم.
* ما به ارتقاء روحیه‌همکاری کارکنان و توسعه قابلیتهای فردی و جمعی آنها اهتمام می‌ورزیم.
* ما خود را متعهد به تأمین حقوق و منافع مشتری می‌دانیم.

ارزشهای سازمانی زامیاد

فصل دوم
فیکسچر سازی

مقدمه :
جیگ یک وسیله مخصوص است که قطعه کار داخل آن قرار داده شده است و یا روی قطعه کار قرار داده می شود تا عملیات ماشین کاری روی آن انجام گیرد جیگ نه تنها قطعه کار را در خود مهار می کند بلکه ابزار را نیز به هنگام عملیات تولیدی هدایت می کند معمو لا جیگ ها بو شها ی هدایت کننده از جنس فولاد سخت شده دارند و برا ی عملیات سوراخ کاری و فرایندهای مشابه بکار می روند
معمولا جیگ های کوچک روی میز دستگاه درل محکم نمی شوند ولی چنانچه قرار باشد سوراخ هایی با قطر بیش از ۲۵/۰ اینچ سوراخ کاری شوند لازم است جیگ را روی میز دستگاه محکم نمود فیکسچر یک وسیله نگه دارنده است که فقط قطعه کار روی آن محکم میشود تا عملیات ماشین کاری روی آن انجام گیرد . فیکسچر را باید روی میز دستگاه تولیدی کاملا محکم بست . فیکسچر ها معمولا روی ماشین فرز کاری بسته می شوند ولی از آنها در ماشینهای ابزار دیگر نیز استفاده می گردد

تعریف جیگ و فیکسچر :
وسایل نگهدارنده ای هستند که به کمک آنها می توان قطعات مشابه هم را (سری)با دقت مورد نیاز تولید یا ماشین کاری نمود و بندها از نظر عمل کرد بسیار به هم شباهت دارد به طوری که اغلب اشتباه نامیده می شود تفاوت این دو در در نحوی هدایت ابزار برشی به طرف قطعه کار است.
جیگ یک وسیله نگهدارنده مخصوص است که قطعه کار را داخل آن قرار می دهند تا اینکه عملیات ماشین کاری روی آن انجام گیرد جیگ نه تنها قطعه کار را در خود مهار می کند بلکه ابزار را نیز به هنگام عملیات تولیدی هدایت می کند.
فیکسچر یک وسیله ای نگهدارنده است که فقط قطعه کار روی آن محکم می شود تا عملیات ماشین کاری روی آن انجام گردد.
قید وبستها(جیگ و فیکسچر)به سه دسته تقسیم می شود
۱ـ قید و بستهای فراگیر مانند سه نظام دستگاه تراش
۲ـ قید و بستهای چند منظوره
۳ـ قید و بستهای مخصوص
قید وبستها از نظر میزان خودکار بودن به سه دسته تقسیم می شوند
۱ـ قید و بستهای که باز و بست کردن قطعه به صورت دستی انجام می دهیم
۲ـ قید و بستهای نیمه خودکار
۳ـ قید و بستهای خودکار

انواع جیگ ها :
جیگ ها به دو طبقه اصلی تقسیم می شوند : جیگ های سوراخ کاری و جیگ های سوراخ تراشی .
از جیگهای سوراخ تراشی هنگامی استفاده می شود که لازم باشد سوراخهای بزرگ و یا سوراخهایی با قطر غیر استاندارد را ماشین کاری نمود ولی جیگ های سوراخ کاری در فرایندهایی نظیر سوراخکاری با مته – برقوزنی – قلاویز کاری – پخ زنی خزینه کاری زاویه دار و راست گوشه و خزینه کاری پشت قطعه کار به کار گرفته می شود.

انواع فیکسچرها :
فیکسچر ها به چندین دسته تقسیم می شوند از جمله :
فیکسچرهای صفحه ای که ساده ترین نوع فیکسچرها هستند . قسمت اصلی این نوع فیکسچر یک صفحه پایه است که قطعات مختلفی نظیر پین های قرار و نگهدارنده ها بر روی آن نصب میشوند. سادگی این فیکسچر سبب شده که برای انجام اغلب فرایندهای ماشین کاری از آن استفاده شود همچنین شکل این فیکسچر برای بسیاری از فرایندها تناسب دارد و بنابراین از عمومی ترین انواع فیکسچر ها می باشد .

صنعت طراحی قید وبست ها (جیگ وفیکسچرها) را می توان شاخه بزرگی از صنایعی دانست که عامل تامین نیازهای صنعتی جوامع امروزی می باشند. صنعت قید وبست ها نقش ارزنده ای را در سازندگی وتولیدات صنعتی دارند. البته بر استادان ذیصلاح ودست اندرکاران صنعت پوشیده نیست که برای تولید بیشتر محصولات جهت نیل به پیشرفت اقتصادی ودرنهایت خود کفایی در خصوص صنعت نیاز به سیستم هایی می باشد تادر تسریع وبالا بردن کیفیت تولید نقش موثری داشته باشند. لذا آموزش طراحی وکار با جیگ وفیکسچرها چه به صورت تخصصی در دانشگاهها ومراکز آموزش عالی و چه به صورت استفاده از کتابها در سطح کارخانجات ومراکز صنعتی اجتناب نا پذیر می نماید
تعریف جیگ :
یک جیگ دستگاه مخصوصی است که قطعه کار را می گیرد یا نگه می دارد یا روی یک قسمت ماشین کاری شده قرار می گیرد. جیگ یک ابزار تولید می باشد که نه تنها قطعه کار را تعیین محل می کند ونگه میدارد همچنین ابزار برش را برای انجام کار راهنمایی می کند. جیگ ها معمو لا” با بوشهای سوراخکاری فولادی برای راهنمایی مته ها یا دیگر ابزار برش به کار می روند. به عنوان یک اصل جیگ های کوچک بر روی میز بسته نمی شوند هر چند اگر سوراخها بزرگتر از ۴/۱ اینچ باشند. معمولا” لازم است که جیگ در یک آشیانه قرار گیرد یا به طور محکمی به میز وصل گردد.

تعریف فیکسچر :
یک فیکسچر ابزار تولیدی است که برای تعیین محل ونگهداشتن یک یاچند قطعه کار به کار میرود به طوریکه عملیات لازم بتوانند انجام شوند. یک فیکسچر باید به طرز محکمی به میز ماشین متصل گردد. از آنجایی که فیکسچرها بیشتر روی ماشینهای فرز کاری مورد استفاده قرار می گیرند لازم است طوری طراحی شوند که برای عملیات مختلف مناسب باشند. هدف اصلی از کاربرد فیکسچر تعیین محل کردن قطعه کار به طور سریع ودرست – نگهداری آن به طرز خوبی ومحکم گرفتن آن می باشد. فیکسچرها در طرحهای مختلفی از ساده یا پیچیده برای کارهای مختلف وبا در نظر گرفتن تعداد تولید ساخته شده اند. به عنوان قطعات نگهدارنده فیکسچرها به ساده کردن عملیات فلزی باوسایل مخصوص روی تمام ماشینهای استاندارد کمک می کند. در ذیل موارد زیادی که ممکن است به فیکسچر احتیاج داشته باشد نوشته شده است :
مونتاژ – خم کاری – سوراخکاری داخلی – پرداخت کاری – صیقل کاری- سنگ کاری – بازرسی صیقل وپرداخت بلبرینگها و یاتاقانها – فرز کاری – رنده کاری – قلاویز کاری – تراشکاری و جوشکاری و;

فرق بین جیگ وفیکسچر :
درواقع فرق گذاشتن قاطع بین این دو وسیله مشکل است ولی به طور کلی می توان گفت که جیگ هدایت کننده مته برای عملیات سوراخکاری می باشد در حالیکه فیکسچر خود به ماشینی که عمل برش را انجام می دهد محکم بسته شده و بدون تیغه عمل برش را انجام میدهد. فیکسچرها اغلب برای سرعت عمل در ماشینهای فرز وهمچنین انواع ماشینهای صفحه تراش استفاده می شود. در بعضی مواقع به خصوص از جیگ و فیکسچربه طور مرکب برای تهیه قطعات مشکلتر که طراحی آن ایجاب می کند استفاده می شوند.
انواع جیگها :
۱- شابلونهای سوراخکاری ساده
۲- جیگهای صفحه ای با پیچهای گیره بندی
۳- جیگها صفحه ای سوراخکاری با گیره ها وپایه ها ی
۴- جیگهای سوراخکا ری کانالی
۵- جیگهای مرکب سوراخکاری و مونتاژ

انواع فیکسچرها :
۱- فیکسچرهای فرز کاری بغل تراش
۲- فیکسچرهای صفحه ای زاویه دار قلاویز کاری
۳- فیکسچرهای فرز کاری گیره ای
۴- فیکسچرهای فرز کاری ساده با صفحه زاویه دار

انواع جیگها :
۱- شابلونهای سوراخکاری ساده :
اطلاعات مقدماتی :
وقتیکه سوراخهای قطعه کار بدون کمک ابزار ویژه سوراخ می شوند مرکز آنها باید به وسیله
LAY OUT(روشی که در قالبهای فلزی برای سوراخ کردن ورقها بکار می رود) تنظیم گردد. این روش به وسیله خطوط دستی وسمبه نشان کردن انجام می شود که در مواردی که لازم است چند قطعه کار ساخته شود این عمل کند ودر عین حال غیر قابل قبول می باشد. برای جفت کردن قطعات ابتدا سوراخها دریکی از قطعات بامته تنظیم می شود و سپس قطعه بعدی با قطعه اول جفت وتنظیم می شود. این روش تضمین می کند که سوراخهای دو قطعه با هم در یک خط قرار دارند. ولی اگر چند قطعه با این روش تهیه گرددقطعات یکسان نخواهند بود. استفاده از نمونه به طور موقتی یا شابلون درستی بیشتری در قرار وتعیین محل سوراخها تعیین میکند ولی این روش برای تعداد زیادی قطعات همچنان کند وگران می باشد.شابلونهایی که مته را هدایت میکنند و به موجب آن تنظیم سوراخها رابه وسیله روشLAY OUT حذف می کنند درستی و دقت بیشتری در سوراخکاری کار به وجود آورده و همچنین در زمان ومقدار زحمت صرفه جویی می کنند. آنهامانند پلی میان روشهای تنظیم LAY OUT و استفاده از نمونه های گران در جیگهای سوراخکاری می باشد.

شرح شابلونهای سوراخکاری :
یک شابلون سوراخکاری یک نمونه از جیگهای باز ساده می باشد که تشکیل شده از یک صفحه تخت که شامل سوراخهایی برای راهنمایی مته ها می باشد. ممکن است این صفحه برای جفت شدن با خطوط بیرونی سطح قطعه کار به شکل قطعه کار ساخته شود و سوراخهایی درآن تعبیه شده باشد شکل ۲A و ممکن است این صفحه طوری باشد که فقط قسمتی از آنبا خطوط بیرونی قطعه کار جفت شود شکل۲B .

هدف :
شابلونهای سوراخکاری برای تعداد کار زیاد به کار می روند زیرا سوراخها با دقت ویکنواختی بیشتری نسبت به تنظیم جداگانه و مجزای یک یک سوراخها سوراخ می شوند . همچنین وقتی که یک جیگ سوراخکاری کم خرج مورد نیاز باشد برای تعداد کار کم نیز این جیگ استفاده می شود.

انتخاب عوامل تعیین کننده :
شابلونهای سوراخکاری وقتی برای سوراخکاری مطلوب می باشند که درستی بیشتر از حالت درست مورد نظر باشد. از آنجائیکه شابلون سوراخکاری عمل تنظیم کردن را حذف می نماید ارزش آن وقتی به مورد دانسته می شود که تعداد زیادی قطعه کار باید سوراخ شوند. شابلونها در جایی برای تولید کم استفاده می شوند که ارزش ابزار باید تا حداقل ممکن پایین نگه داشته شودو کار به دقت زیادی احتیاج ندارد. برای تولید زیاد جیگهای موثر وبهتری ساخته می شود وبرای دقت بیشتر روش گیره بندی وقرار بهتری استفاده می شود.

مزایا وعیوب :
شابلونهای سوراخکاری چند مزیت دارند : در طرح وساختمان ساده و از نظر قیمت ارزان هستند- به راحتی جا به جا می شوند و به سرعت روی قطعه کار قرار می گیرند. با این همه شابلونهای سوراخکاری ضد ضربه نبوده و ممکن است یک اپراتور بی احتیاط درصد زیادی از کار را ضایع کند. عمل سوراخکاری آهسته انجام می گیرد زیرا که برای سوراخکاری پین قفل کننده باید در اولین سوراخ قرار بگیردو این اعمال باعث کند شدن عمل سوراخکاری می گردند.به علاوه شابلونهای سوراخکاری وقتیکه لازم باشد کار در تلرانس محدودی انجام گیرد رضایتبخش نیستند.

جیگ و فیکسچرهای ماشینهای کنترل عددی کامپیوتری(CNC)
برای براده برداری سطوح مختلف قطعه توسط یک ماشین کنترل عددی کامپیوتری CNC فقط لازم به یکبار عمل مبنا گیری می باشد؛ در صورتیکه در یک ماشین ابزار سنتی برای هر عملیات نیاز به یکبار مبنا گیری داریم؛ و با استفاده از یک فیکسچر؛ دقت ماشینکاری وابسته به فیکسچر است.
ولی در ماشین ابزار CNC دقت لازم را ماشین ابزار تامین می کند نه فیکسچر.
رایج ترین نگهدارنده هایی که در ماشین های ابزار CNC بکار میروند؛ روبندهای انگشتی (در ماشینهای فرز) است. چون از آن در انواع کارها می توان استفاده کرد و نیز ارزان هستند و این روبندها معمولا دستی هستند و از روبندهای مکانیزه به ندرت استفاده می شود. البته چنانچه از ماشینهای CNC در خطوط تولید اتوماتیک استفاده شود به کار گیری روبندهای مکانیزه اجتناب ناپذیرخواهد بود. در ماشینهای تراش CNC معمولا ازسه نظام ها؛ مرغکهای هیدرولیک؛ کولت و برای کارهای خاص باید فیکسچر مخصوص قطعه را طراحی کرد.
از دیگر تجهیزات نگهدارنده که در ماشینهای CNC به کار می روند صفحات و پایه های سوراخ دار؛ پایه فیکسچر های یونیور سال و بکار گیری پالت های چند خانه با روش تعویض دستی یا اتوماتیک می باشند.

فیکسچر در صنعت ساخت و تولید :
فیکسچرها تجهیزات نگه دارنده ای می باشند که در شاخه های متعدد صنعت از آن ها استفاده می شود که از جمله این کاربردها می توان جوش کاری , مونتاژ , سوراخ کاری , برش کاری و ماشین کاری را نام برد .
فیکسچرهای مونتاژ معمولاً در خط مونتاژ قرار گرفته و برای موقعیت دادن و نگه داشتن قطعاتی که باید به هم اتصال داده شوند استفاده می شوند فیکسچرهای جوش کاری مانند فیکسچر مونتاژ بوده با این تفاوت که جریانی از اجزای آن ها عبور می کند و همچنین فیکسچرهای ماشین کاری جهت نگه داشتن قطعه کار در مدت پروسه ماشین کاری مورد استفاده قرار می گیرد تمام این فیکسچرها جهت مراجعات آتی نیاز به یک سری مستندات کاملی دارند که شامل راهنمای فیکسچر , دستورالعمل کاری , برگه توسعه فرآیند , برسی قابلیت و نمودار کنترل می باشند .
این مستندات که برای تمامی طرح ها نیاز بوده عبارت است از جدول مندرجات , استفاده مناسب از جداول و نمودارها , تصاویر و مستندات کامل فرایند و تست ها .

(الف) لزوم استفاده از مستندات
مستندات فیکسچرها شامل یک سری اطلاعاتی تکمیلی می باشند که این اطلاعات در مراحل طراحی , به کارگیری فیکسچر در خط مونتاژ و مرحله توسعه فیکسچر جمع آوری شده و ثبت می گردند که لزوم تهیه و استفاده آن عبارت است از :
۱- اطلاعات کافی جهت set up اولیه فیکسچر .
۲- آگاهی از عیوبی که سابقه بروز در خط مونتاژ را دارد .
۳- اگر تغییر فرآیندی در آینده لازم باشد سوابق کافی جهت توسعه فرآیند موجود می باشد .
۴- در بیشتر شرکت ها مهندسینی که فیکسچرها را طراحی و توسعه می دهند در قسمت تولید حضور ندارند . بنابراین برای دستیابی به تولید موفق , باید این اطلاعات به خوبی انتقال داده شوند .

(ب) انواع فیکسچرها
فیکسچرهای مونتاژ
طیف گسترده ای از تجهیزات , تکنولوژی و اتوماسیون را شامل می شود , که در خط مونتاژ در ایستگاه مربوطه قرار گرفته و مجموعه ای از قطعات مرکبی هستند که توسط انواع روش های مکانیکی مونتاژ و نصب شده اند , این فیکسچرها می توانند به سادگی فیکسچرهای نگه دارنده که قطعات را جهت مونتاژ در موقعیت خودشان نگه می دارند باشند , و می توان از انواع کلمپ ها و بست ها در این فیکسچرها استفاده کرد , با توجه به این که قسمت هایی از فرآیند توسط ماشین انجام شوند . فیکسچرهای مونتاژ می توانند به صورت نیمه اتوماتیک طراحی شوند . در مواقعی که دقت های بالا و تلرانس های بسته و انجام سریع فرآیند مورد نیاز باشند . این فیکسچرها به صورت نیمه اتوماتیک طراحی می شوند به گونه ای که قسمت هایی از فرآیند توسط ماشین به صورت اتوماتیک انجام می شود , همچنین جهت دستیابی به دقت های بالاتر تلرانس های بسته و همچنین انجام سریع فرآیند می توان این فیکسچرها را به صورت تمام اتوماتیک طراحی کرد اما این نوع طرح ها هزینه بالایی را دربر دارد .

فیکسچرهای جوش کاری
انواع مختلف جوش کاری از جمله تیگ , میگ , نقطه جوش , جوش قوس الکتریکی و زرد جوش در صنعت مورد استفاده قرارمی گیرد در تمام این فرآیندها جریان الکتریکی از میان قطعات جهت اتصال دادن عبور می کند و گرمایی جهت ذوب فلزات اتصالی ایجاد می شود . فیکسچرهای جوش کاری همانند فیکسچرهای مونتاژ برای نگه داشتن قطعات جهت اتصال به هم مورد استفاده قرار می گیرند . اگر تیراژ تولید پایین و تلرانس های مورد نظر بازتر باشند می توان آنها را خیلی ساده طراحی نمود طوری که تمام فرآیند به صورت دستی انجام شود ولی اگر دقت های بالا , تلرانس های بسته و انجام سریع فرآیند مدنظر باشد می توان آنها را به صورت نیمه اتوماتیک و یا اتوماتیک طراحی و از سیستم های اتوماسیون استفاده نمود طوری که قسمتی از فرآیند یا تمامی فرآیند به صورت اتوماتیک توسط ماشین انجام شود , اما این نوع سیستم ها هزینه های بالایی را می طلبند .

فیکسچرهای ماشین کاری
انواع مختلف فرآیندهای ماشین کاری از جمله فرزکاری , تراشکاری , سوراخکاری , برشکاری در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند که در تمام این فرآیندها مواد توسط ابزارهای مختلفی از قطعه کار جدا می شود که این عمل می تواند به دو روش صورت به گیرد , حالت اول ابزار ساکن بوده و قطعه کار حالت دورانی دارد , حالت دوم : قطعه کار ثابت بوده و ابزار می چرخد . در فرزکاری و سوراخ کاری ابزار حالت دورانی داشته ولی در تراش کاری قطعه کار حالت دورانی دارد . در تمام این فرآیندها اجزایی جهت نگه داشتن قطعه کار نیاز می باشند در فرآیندهای تراش کاری و برش کاری اجزای نگه دارنده جزیی از خود ماشین بوده و در بقیه فرآیندها میزکاری موجود دارد که قطعه کار مستقیماً روی آنها بسته می شود که برای این فرآیندها طراحی می شوند ساده تر از فیکسچرهای مونتاژ و برش کاری می باشند ولی باید طوری طراحی شوند که نتیجه های فرزکاری و مته سوراخ کاری و ابزار تراش کاری توانایی حرکت در سه جهت را دارا باشند .

فصل سوم
ماشین های پرس

ماشین های پرس
ماشین ها یی که در ا ثر “کار روی ورق فلزات” بکا ر گر فته می شوند”پرس “نام دارند.
این ماشین ها را نسبت به طرز کا رشان طبقه بندی می کنند.
به طور کلی پرس ها به دودسته تقسیم می شوند.
پرس ها ی مکانیکی
پرس ها ی هیدرولیک
که هر کدام از این دونوع نیز از نقطه نظر حرکتشان به دودسته تقسیم می شوند:
پرس های یک ضربه ای
پرس ها ی دوضربه ای

پرس های مکانیکی یک ضربه ای
در این نوع پرس ها نسبت به طرز کارشان با پرس ها ی زیر مواجه می شویم :
الف)پرس های برشی وکششی
ب)پرسهای خمکاری وسوراخکاری
ج)پرس های ضربه ای
ونسبت به نوع حرکتشان :
الف)پرس ها ی دستی
ب) پرس ها ی اصطکاکی
ج) پرس ها ی لنگی
د) پرس ها ی میل لنگی
ه)پرس ها ی زانویی

الف)پرس ها ی دستی
پیچ فرمان پرس معمولا چند راهه ساخته می شوند و در مهره ای که در قسمت فوقانی بدنه تعبیه شده می گردد.
این پیچ در بالا در وسط اهرمی متصل می گرددکه در دوانتهای آن دو وزنه قرار دارد .قطر پیچ معمولا متناسب است با نیروی پرس به عبارت دیگر هر چه قطر پیچ بیشتر باشد ابعادپرس بزرگتر و لذا دارای نیروی بیشتری خواهد بود.

مورد استفاده
از این پرس ها برای کارهای برشی ،خمشی و کششی که به نیروی زیادی احتیاج ندارند استفاده می شود و به طور کلی در کارگاه هایی آن را به کار می گیرند که بخواهند قبل ازاین که قالبی را روی ماشین پرس قرار دهند ،آزمایشاتی چه از نظر تنظیم قالب ویا کنترل نمونه روی آن انجام دهند.

ب) پرس ها ی اصطکاکی
طرز کار
با فشار دادن روی اهرم مخصوص فرمان یکی ازچرخ های دوار با چرخ لنگری که به پیچ پرس متصل است تماس پیدا کرده وآن را به گردش وا می دارد.(کورس پایین رونده ) و با رها کردن جرخ دوم (که در همان جهت حرکت می کند)به نوبه خود با چرخ لنگر تماس پیدا می کند و آن را در جهت عکس می گرداند (کورس بالا رونده)
مورد استفاده
از این پرس ها برای کارهای ضربه ای وخمکاری اشتفاده می کنند.

ج)پرس های لنگی
بدنه این پرس ها به اشکال مختلفی ساخته می شوند مانند:
• بدنه بوته جقه ای ثابت
• بدنه بوته جقه ای خم شده
• بدنه ستون دار (۲ یا ۴ ستونه)

طرز کار
روی قسمت لنگ محور یک پوش لنگ قرار دارد که توسط یک دیسک هزار خاره می تواند به محور متصل شود.
این دیسک هزار کاره که هنگام که هنگام گردش محور شاتون را نیز می گرداند به کمک اهرم مخصوص روی محور حرکت کرده واز درگیری بوش لنگ خلاص می شود ودر این هنگام محور می تواند آزادانه بگردد.حالت قرار گرفتن بوش لنگ تعیین کننده مقدار لنگ واز آنجا کورس کشویی پرس می باشد.
این پرس ها دارای نوعی کلاج هستند که اتصال چرخ طیار و محور را امکان پذیر می سازند هم چنین دارای ترمزی است که سرعت را هنگام کلاج گرفتن کاهش می دهد.

پرس های مکانیکی دو ضربه ای
این پرس ها دارای دو حرکت بوده وفقط برای کارهای کششی استفاده می شونداین پرس ها بر دو نوعند:
الف)پرس های با فشار انداز متحرک
ب)پرس های با میز متحرک.

پرس های هیدرولیک
این پرس ها به صورت یک ضربه ای و دو ضربه ای با بدنه ستون دار ویا بوته جقه ای ساخته می شود.حرکت و نیروی کشویی توسط یک پیستون ودر داخل یک سیلندر و تحت فشار مایع انجام می گیرد.امتیاز این پرس ها این است که می توان فشار روغن را تنظیم کرده و لذا فشار مورد لزوم را به دست آورد و هرآن آنرا کنترل نمود.

جگونگی انتخاب یک پرس
انتخاب یک پرس بستگی به نوع کاریکه باید انجام دهدنیروی لازم ابعاد قالبکورس مورد احتیاج و روش کار پیش بینی شده (تک ضربه ای و یا با ضربه های متوالی) دارد.
کارهای برشی می توانند روی انواع پرس های مختلف یک ضربه ای انجام گیرند.کارهای خمشی روی پرس های لنگی اصطکاکی و یا روی پرس های مخصوص خم کاری انجام می گیرد.
کار های کششی عمیق از ورق نازک پزس های دو ضربه ای با میز متحرک را ایجاب می کند.برای کارهای کششی که احتیاج به نیروی زیادی در انتهای کورس دارند از پرس های دو ضربه ای با فشارانداز متحرک استفاده می شود.
پرس هیدرولیک Hydraulic press

پرس هیدرولیک مکانیزمی هیدرولیکی برای به کار بستن نیروی بالا رونده یا فشاری زیاد می باشد و معمول ترین و کارآمد ترین نوع از پرس های مدرن می باشند. پرس هیدرولیک بر اساس اصل پاسکال کار می کند: فشار در سراسر یک سیستم بسته یکسان است.
این ماشین توسط مخترعی انگلیسی به نام ژوزف براما در سال ۱۸۷۴اختراع شد. به همین دلیل در برخی کشورها به نام پرس براما Bramah شناخته می شود.
پرس های هیدرولیک نیروی خود را از حرکت یک پیستون در داخل یک سیلندر به دست می آورند. این حرکت زمانی ایجاد می شود که یک سیال تحت فشار توسط یک پیستون بزرگ وارد محفظه سیلندر می شود. وضعیت سیال توسط پمپ و شیرهایی جهت افزایش، کاهش و یا حفظ فشار به صورت مورد نیاز درآمده و می تواند نیروی لازم برای به حرکت درآوردن پیستون کوچک تر را فراهم کند.
پرس های هیدرولیک قادرند تناژ کامل خود را در هر وضعیتی از حرکت سیلندرها به قطعه کار اعمال نمایند. همچنین طول حرکت سیلندرها را می توان در هر حدی از مسیر حرکت محدود ساخت. این در حالی است که در پرس های مکانیکی تناژ کامل را تنها در انتهای مسیر حرکت ضربه زدن می توان کسب نمود. همچنین مسیر حرکت ضربه زدن در این پرس ها ثابت است.
ویژگی های پرس های هیدرولیک را به صورت زیر می توان خلاصه نمود:
۱- تغییر و تنظیم سرعت کورس در حالت ایجاد نیروی ثابت
۲- تنظیم نیروی وارده به مقدار مورد نیاز
۳- اندازه گیری و کنترل نیروی وارده طی فاصله کورس

تناژ پرس:
تناژ یک پرس هیدرولیکی عبارت است از حداکثر نیرویی که سیلندر اصلی آن می تواند به قطعه کار اعمال نماید. معمولا برای تعیین تناژ مورد نیاز پرس باید روی رفتار قطعه کار و فرآیند اعمالی روی آن مطالعه نمود. برای مثال در برش کاری ورق، جنس آن و سطح برش نقش مهمی را در حداکثر نیروی لازم برش کاری بازی می کنند. در پرس کمپاکت پودر، نوع پودر، چگالی و استحکام نهایی قطعه فاکتورهای مهم تعیین کننده حداکثر نیروی مورد نیاز می باشند.