مقاله بررسی حسابداری موسسات خدماتی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی حسابداری موسسات خدماتی دارای ۸۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی حسابداری موسسات خدماتی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی حسابداری موسسات خدماتی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بررسی حسابداری موسسات خدماتی :

بررسی حسابداری موسسات خدماتی

مقدمه :
نوعی سیستم باز است که دراین سیستم رویدادهای مالی به عنوان ورودی ها وارد سیستم شده وپردازش می‌شوند و پس از کنترل خروجی های آن درغالب گزارشهای مالی ارائه میگردند.
پردازش درسیستم مالی یا حسابداری یعنی تشخیص،تجزیه تحلیل ، ثبت و طبقه بندی و تلخیص رویدادهای مالی است و بازخورد آن اثری است که بر استفاده کنندگان از صورتهای مالی می‌گذارد.
و کنترل آنرا حسابرسی گویند.

اجزای سیستم مالی:
۱) نیروی انسانی
۲) ابزارآلات و تجهیزات لازم
۳) مجموعه فرمها و دفاتر
۴) مجموعه دستورالعملها، روشها، قوانین و مقررات و ا

ستاندارهای حسابداری و حسابرسی.
۵) بودجه و اعتبار لازم
۶) مکان (محل استقرار)
۷) کنترل و نظارت
نیروی انسانی:
مدیرمالی
سرپرست بلافصل: معاون اداری مالی
شرایط احراز: حداقل لیسانس مالی یا مرتبط با لیسانس مالی.
وظایف:
۱) نظارت بر پرسنل زیرمجموعه
۲) تعیین بهترین روشهای تامین مالی
۳) تامین مالی بهینه
۴) تجزیه تحلیل صورتهای مالی وارائه گزارشهای مالی موردی و سالیانه
۵) تعیین بهترین ترکیب دارایی
۶) تعیین بهترین اندازه شرکت
۷) تعیین بهترین ساختار سرمایه
۸) به حداکثر رساندن نرخ رشد سودآوری

۹) به حداکثر رساندن سود شرکت
۱۰) تعیین نرخ استهلاک داراییهای مشهود و نامشهود بادوام
۱۱) بودجه بندی و ارائه بودجه سالیانه و اخذ تصمیم آن از مجمع عمومی
۱۲) تهیه پیش نویس پیشنهاد تقسیم سود برای مجمع عمومی
۱۳) تصمیم سازی برای مدیران داخلی
۱۴) تعیین روش مناسب افزایش سرمایه

۱۵) مقایسه شرکت با سایر شرکتهای مشابه و تهیه گزارشهای لازم درمورد محیط اقتصادی
۱۶) انجام سایر امور مربوط به مدیریت مالی از مقامات مافوق
رئیس حسابداری:
سرپرست بلافصل: مدیر مالی
شرایط احراز: لیسانس حسابداری
وظایف:
۱) تهیه گزارشهای لازم برای مقام مافوق
۲) نظارت بر وجوه نقد صندوق به طور مستمر و روزانه
۳) نظارت بر تهیه و تنظیم لیست حقوق و مزایای کارکنان
۴) نظارت بر فرمهای حسابداری انبار
۵) نظارت بر تهیه و تنظیم تراز آزمایشی
۶) نظارت بر تحریر دفاتر
۷) نظارت بر اموال و گزارشهای اموال
۸) همکاری در تهیه مغایرتهای بانکی و صورتحساب مشتریان و فرو

شندگان
۹) تعیین میزان اعتبار تامین کنندگان کالا و مشتریان
۱۰) تهیه گزارشات موجودی وجوه نقد به طور روزانه و مستمر و ارائه به مقامات مافوق
۱۱) همکاری در تهیه صورتهای مالی میان دوره ای و پایان دوره ای
۱۲) تهیه مکاتبات مالی با سازمانهای تامین اجتماعی و دارایی
۱۳) تهیه اظهار نامه مالیاتی
۱۴) ایجاد ارتباط باسازمانهای دولتی از نظر حل و فصل مسائل کار بیمه و مالیات
۱۵) سایر امور مروط به شغل طبق دستور مقام مافوق
حسابدار:
سرپرست بلافصل: رئیس حسابداری
شرایط احراز: فوق دیپلم حسابداری
وظایف:
۱) انجام امور مربوط به صندوق
۲) انجام امور مربوط به لیست حقوق و دستمزد
۳) انجام امور مربوط به حسابداری انبار
۴) انجام امور مربوط به دریافت و پرداخت
۵) صدور اسناد و ثبت دفاتر
۶) انجام امور مربوط به امور بانکی
۷) تهیه تراز آزمایشی
۸) تهیه صورتهای مالی سالیانه
۹) سایر امور مربوط
کمک حسابدار:
سرپرست بلافصل: حسابدار
شرایط احراز: دیپلم حسابداری

وظایف:
۱) کمک در تهیه کارتهای کارگری و پرسنلی
۲) بایگانی اسناد
۳) همکاری در تهیه گزارشات مالی
۴) سایر امور به شغل و دستورات مافوق

مدیر انبار:
سرپرست بلافصل: معاون اداری مالی
شرایط احراز: لیسانس یا فوق دیپلم

وظایف:
۱) برنامه ریزی نیروی انسانی انبار
۲) هماهنگی با امور مالی دررابطه با موجودی کالا
۳) برنامه ریزی و ارائه بودجه سرمایه ای انبار
۴) نظارت بر ورود و خروج کالا
۵) نظارت بر کدینگ و چیدمان کالا
۶) نظارت در تهیه گزارشات ادواری و مستمر

۷) سرپرستی در انبار گردانی سالیانه
۸) سایر امور مربوط به شغل و دستور مقام مافوق
فرم :
درسیستم حسابداری برای انجام کنترلهای داخلی ومستندسازی رویدادهای مالی تعدادی فرم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگیهای انواع فرمهای مورد استفاده:
باید توجه داشت که در طراحی سیستم حسابداری برای استفاده ا

ز فرمها موارد زیر باید رعایت شود.
۱) فرمها براساس سوابق و مدارک و فعالیت شرکت طراحی شود.
۲) در طراحی فرمها اصول کلی طراحی بایستی رعایت شوند، مثلا با توجه به ابعاد استاندارد کاغذ چاپ فرمها به نحوی طراحی شوند که حاشیه بایگانی برای آن در نظر گرفته

شود.
۳) در طراحی نسخ اضافی فرمها (نسخه۱ ، نسخه۲ 😉 استفاده از رنگ خاص نباید ملاک عمل قرار گیرد. البته استفاده از رنگها برای تفکیک مدارک درصورتیکه همگن باشند کارایی خواهد داشت.
۴) در تعداد سفارش چاپ حجم فعالیت سالانه باید درنظر گرفته شود.
۵) هیچ فرمی قبل از تست آزمایشی نباید سفارش چاپ دائمی داده شود.

۶) برای هرفرم شماره و رمز خاصی در نظر گرفته شود تا از موارد احتمالی سوء استفاده جلوگیری شود.
۷) درمحاسبه هزینه های چاپ وتکثیر صرفه جوییلازم بعمل آید.
۸) شماره سریال چاپی درنظر گرفته شود و به ترتیب شماره در اختیار مصرف کنندگان قرار بگیرد.
انواع فرمها:
۱) فرم رسید صندوق (دریافت وجه نقد)
۲) فرم پرداخت وجه صندوق
۳) فرم اسناد واگذاری به بانک

۴) فرم اسناد پرداختنی
۵) فرم دریافت اسناد دریافتنی
۶) فرم صدور چک
۷) فرم دستور پرداخت
۸) فرم حواله وجه

۹) فرم رسید انبار
۱۰) فرم حواله انبار
۱۱) گزارش عملیات صندوق
۱۲) لیست حقوق و مزایا
فرم رسید صندوق:

این فرم هنگام دریافت وجه نقد در دونسخه صادر می‌شود. نسخه اول به پرداخت کننده وجه تحویل می‌گردد و نسخه دوم مربوط به صندوق است که در هنگام ارائه گزارش صندوق: روزانه،هفتگی و; ضمیمه شده و به حسابداری تحویل می‌گردد.
شرح اجزاء این فرم:

شماره سریال: شماره ای که درهنگام چاپ روی برگها چاپ می‌شود.
شماره دفتر صندوق: شماره ای که پس از ثبت دفتر صندوق توسط صندوقدار روی آن درج می‌شود.
تاریخ: تاریخ صدور رسید است.
مبلغ: مبلغی که توسط صندوق دریافت می‌شود.
بابت: وجه دریافتی از چه موردی است.
از: شخصی که وجه از او دریافت می‌شود.

دریافت کننده وجه: شخصی که وجه را دریافت می کند (صندوقدار)
تائید کننده: کسی که اجازه میدهد این وجه دریافت شود.
فرم ورود کالا به انبار:
این فرم هنگامی که کالا به انبار وارد می‌شود توسط انباردار در سه نسخه تهیه می‌شود.
نسخه اول حسابداری

نسخه دوم انبارداری
نسخه سوم بصورت جداگانه بایگانی می‌شود
روش کاربرد:
این فرم حتما باید دارای شماره سریال چاپی با سربرگ و تاریخ باشد.
پس از تائید مجوز خرید کالا از انبار صادر می‌شود.
در صورتیکه کالا از سفارش خاصی در چند مرحله وارد انبار می‌شود شماره سفارش در این محل نوشته می‌شود.

سند حسابداری:
فرمی است که رویدادهای مالی درزمان وقوع درآن ثبت می‌شود.
این فرم از روی مدارک رویداد مالیاز قبیل صورتحساب، فاکتور، صورت وضعیت، قبض انبار و ; توسط حسابدار صادر می‌شود و پس از امضا جهت تایید به مدیر مالی ارائه می‌شود و پس از تصویب نهایی جهت ثبت در دفتر روزنامه، در زونکنی به ترتیب تاریخ و ش

ماره سند بایگانی می‌شود.
کدگذاری حسابها:
به این صورت است که حسابهای کل دارای کدی ۳رقمی هستند به عنوان مثال: ۱۱۱ نشانگر حساب صندوق است.
اول: دارائیها
دوم: دارائیهای جاری
سوم: اولین دارایی جاری
گروه دارائیها
۱- دارائیهای جاری
۲- دارائیهای ثابت
۳- دارائیهای نامشهود

۴- سایر دارائیها
دارائیهای جاری:
۱۱۱ صندوق
۱۱۲ بانک
۱۱۳ تنخواه گردانها

۱۱۴ بدهکاران تجاری
۱۱۵ بدهکاران غیرتجاری
۱۱۶ اسناد دریافتنی
۱۱۷ موجودی کالا
۱۱۸ سرمایه گذلری کوتاه مدت
۱۱۹ سایر دارائیهای جاری

دارائیهای نامشهود:
۱۳۱ امتیازات
۱۳۲ سرقفلی
۱۳۳ هزینه های قل از بهره برداری
۱۳۴ هزینه های تاسیس

۱۳۹ سایر دارائیهای نامشهود

سایر دارائیها:
۱۴۱ طرحهای درجریان ساخت یا ایجاد
۱۴۲ وام های دریافتنی بلند مدت

۱۴۳ سرمایه گذاریهای بلند مدت
۱۴۹ سایر دارائیها
گروه بدهی ها
۱- بدهی ها جاری

۲- بدهی های بلند مدت
۳- سایر بدهی ها
بدهی های جاری:
۲۱۱ بستانکاران تجاری
۲۱۲ بستانکاران غیر تجاری
۲۱۳ اسناد پرداختنی تجاری
۲۱۴ اسناد پرداختنی غیر تجاری

۲۱۵ پیش دریافتها
۲۱۶ وامهای کوتاه مدت پرداختنی
۲۱۹ سایر حسابهای پرداختنی
بدهی های بلندمدت:
۲۲۱ وامهای پرداختنی بلندمدت
۲۲۲ اسناد پرداختنی بلندمدت

۲۲۳ بستانکاران تجاری بلندمدت
۲۲۹ سایر بدهیهای بلندمدت
سایربدهی ها:
۲۳۱ ذخیره بازخرید سنوات کارکنان
گروه حقوق صاحبان سرمایه (سهام)
۱- سرمایه رسمی
۲- سرمایه غیر رسمی
سرمایه رسمی:
۳۱۱ سرمایه رسمی‌پرداخت شده
۳۱۲ سرمایه رسمی تعهد شده
سرمایه غیر رسمی:
۳۲۱ سرمایه مازاد پرداخت شده
۳۲۲ صرف / کسر سهام
۳۲۳ سود انباشته
۳۲۴ سود و زیان سال جاری
۳۲۵ اندوخته قانونی

۳۲۶ اندوخته عمومی
گروه حسابهای موقت درآمد
۱- درآمدهای عملیاتی ۲- درآمدهای غیرعملیاتی
درآمدهای عملیاتی:
۴۱۱ درآمد حاصل از خدمات
۴۱۹ سایر درآمدهای عملیاتی

درآمدهای غیرعملیاتی:
۴۲۱ سود سپرده های بانکی
۴۲۲ کارمزدهای دریافتی غیرعملیاتی
۴۲۹ سایر درآمدهای غیرعملیاتی
گروه حسابهای موقت هزینه
۱- هزینه های عملیاتی ۲- هزینه های غیرعملیاتی
هزینه های عملیاتی:
۵۱۱ هزینه های پرسنلی
۵۱۲ هزینه های اداری تشکیلاتی
۵۱۹ سایرهزینه های عملیاتی
هزینه های غیرعملیاتیک

۵۲۱ هزینه های مالی مربوط به سپرده ها
۵۲۲ کارمزدهای پرداختی
۵۲۳ حق العمل های پرداختی غیرعملیاتی
۵۲۹ سایر هزینه های غیر عملیاتی
گروه حسابهای موقت رابط
۱- تراز اختتامیه و افتتاحیه ۲ -حسابهای موقت رابط عملکرد مشتریان
۶۱۱ تراز افتتاحیه
۶۱۲ تراز اختتامیه
گروه حسابهای انتظامی و طرف حساب آنها
۷۱۱ اسناد وکالای امانی دیگران نزدما
۷۱۲ تضمینات
۷۱۳ ظروف

۷۱۴ اسناد و کالای امانی ما نزددیگران
۷۲۱ طرف اسناد و کالای امانی دیگران نزد ما
۷۲۲ طرف حساب تضمینات
۷۲۳ طرف حساب ظروف
۷۲۴ طرف حساب اسناد و کالای امانی ما نزددیگران
دستورالعمل آماده سازی اطلاعات مالی برای استقرار سیستم

حسابداری:
۱) جمع آوری اطلاعات کلی اساسنامه تاسیس شرکت ، سهامداران یا شرکاء، تاریخ تاسیس، نوع فعالیت و;.
۲) جمع آوری اطلاعات مالی خریدها و فروشها و اموال و تجهیزات و مدارک بانکها و ;
۳) دسته بندی و طقه بندی اطلاعات بر حسب نوع، گروه، ماهیت و کاربرد.
۴) صورت رداری از اموال و تهیه لیست فیزیکی اموال و دارائیهای شرکت.
۵) طبقه بندی و دسته بندی برای صورتهای تهیه شده در ردیف ۴
۶) تطبیق صورتهای تهیه شده ا اطلاعات موجود ردیف۳
۷) استخراج مغایرتها و تکمیل و مستندسازی دارائیها و بدهیها و سرمایه.
۸) بایگانی فنی مدارک مالی به ترتیب تاریخ وقوع.
۹) تهیه تراز افتتاحیه ( موقت – دائمی )
۱۰) استقرار سیستم حسابداری ( نرم افزار)

۱۱) آزمایش سیستم ( طی دوره آزمایش)
۱۲) انجام فعالیت جاری شرکت.
گروه تحصیلی اداری مالی
بنگاه اقتصادی:
درعلم اقتصاد، عوامل اقتصادی مختلفی در اختیار افراد یا گروه هایی قرار دارد که با ترکیب این عوامل به تولید کالا یا انجام خدمات می‌پردازند. این افراد یا گروهها را بنگاه اقتصادی می نامند.
رویدادهای اقتصادی یا مالی:
وقایعی هستند که با خرید، تولید، توزیع و فروش و ارائه خدمات با فعالیت هایی مانند وام گرفتن و وام دادن سر و کار دارند.
تعریف حسابداری:

عبارت است از: شناسائی، اندازه گیری، ثبت و گزارش اطلاعات اقتصادی برای استفاده کنندگان به گونه ای که امکان قضاوت و تصمیم گیری آگاهانه برای آنها فراهم شود.
اطلاعات حسابداری:
خلاصه اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی مؤثر بر یک واحد اقتصادی خاص می‌باشد.
شخصیت حسابداری:
واحد اقتصادی مشخص و جداگانه ای است که اطلاعات و گزارشهای حسابداری فقط در مورد آن تهیه می‌شود.

رابطه اطلاعات حسابداری و تصمیم گیری
انواع واحدهای اقتصادی:
مؤسسات جدا و مستقلی هستند که با ترکیب عوامل مختلف اقتصادی منافع مالکین خود را دنبال می‌کنند. از لحاظ مالکیت، شکل حقوقی و نوع فعالیت به شکل زیر طبقه بندی می‌شوند.
واحدهای اقتصادی از نظر مالکیت به سه نوع تقسیم می‌شوند:

۱- واحدهای عمومی: به طور مستقیم یا غیر مستقیم در مالکیت دولت یا سایر نهادهای عمومی قرار دارند. سازمان تأمین اجتماعی نمونه ای از این واحدها می‌باشد.
۲- واحدهای تعاونی: به منظور رفع نیازمندی های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضای آن از طریق خریداری، کمک و همکاری متقابل تشکیل شده و در مالکیت اعضا قرار دارند. مانند شرکتهای تعاونی.
۳- واحدهای خصوصی: این واحدها به یک یا چند نفر تعلق دارند و متعلق به بخش عمومی نیستند. مانند فروشگاهها.

واحدهای اقتصادی از نظر هدف فعالیت به دو دسته تقسیم می‌شوند:
۱ -واحدهای انتفاعی: هر واحد اقتصادی که با هدف سود و منفعت مادی تشکیل شود واحد انتفاعی نام دارد.
۲- واحدهای غیر انتفاعی: هر واحدی را که هدف از تشکیل آن کسب منفعت مادی برای مالکان آن نباشد واحد غیر انتفاعی گویند.
واحدهای اقتصادی از نظر نوع فعالیت به سه دسته تقسیم می‌شوند:
۱- واحدهای خدماتی: واحدهایی هستند که خدماتی به مشتریان ارائه می‌کنند و معمولاً در قبال ارائه خدمات منفعت کسب می‌کنند. مانند بانکها و هتلها.
۲- واحدهای بازرگانی: به خرید و فروش مواد خام، فرآورده ها و کالاها اشتغال دارند. مانند فروشگاهها.
۳- واحدهای تولیدی: با استفاده از عوامل تولید به ساخت کالاهای اقتصادی می‌پردازند.
واحدهای اقتصادی از نظر تعداد مالک به دو دسته تقسیم می‌شوند:

۱- واحدهای انفرادی: مالکیت آنها به یک نفر تعلق دارد؛ مانند فروشگاهها، مغازه ها.
۲- واحدهای غیر انفرادی: افراد، سرمایه های کوچک خود را با یکدیگر جمع می‌کنند و واحدهای بزرگتری را تشکیل می دهند. مانند شرکتها.
دارائی ها:
منابع اقتصادی متعلق به یک واحد اقتصادی که انتظار می‌رود در آینده منفعتی را برای

دارائی های واحد اقتصادی = حقوق مالی اشخاص نسبت به دارائی های واحد اقتصادی

حقوق مالی اشخاص:
حقوق مالی اشخاص نسبت به دارائی های واحد اقتصادی شامل حقوق مالی مالک و حقوق مالی طلبکاران است.
بدهی:
حقوق مالی اشخاص غیر از مالک نسبت به دارائی های یک واحد اقتصادی را بدهی گویند.
سرمایه:
حق یا ادعای مالک یا مالکین نسبت به دارائی های یک واحد اقتصادی را، سرمایه گویند.
معادله حسابداری دارائی = بدهی + سرمایه
انواع دارائی ها:
۱- نقد و بانک: از مهم ترین دارائی های واحد اقتصادی که برای خرید کالاها و پرداخت بدهی ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- حساب های دریافتنی: واحدهای اقتصادی در قبال ارائه یا فروش دارائی به طور

نسیه، از دیگران طلبکار می‌شوند. این قبیل دارائی ها را حساب های دریافتنی گویند.
۳- ملزومات: شامل کالاها و اجناسی است که در جریان فعالیت های واحد اقتصادی خریداری و به مصرف می‌رسد.
انواع بدهی ها:
۱- حساب های پرداختی: این نوع بدهی در ازای خرید نسیه دارائی یا خدمات از دیگران ایجاد می‌شود.
۲- وام پرداختی: این نوع بدهی در ازای دریافت وام از مؤسسات اعتباری نظیر بانکها ایجاد می‌شود.
اهمیت معادله حسابداری
حسابداران برای اینکه رویدادهای مالی مربوط به یک واحد اقتصادی را ثبت و سپس اطلاعات حسابداری را به طور مناسب گزارش کنند؛ باید:
۱- رویدادهای مالی مؤثر بر واحد اقتصادی را شناسائی کنند.
۲- میزان تأثیر هر رویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری ارزیابی و اندازه گیری نمایند.
مثال ۱: رویداد مالی زیر در تعمیرگاه تلویزیون ماهر طی دو ماهه ابتدای سال ۱۳۷۱ انجام شده است .آقای ماهر در فروردین ماه سال ۱۳۷۱ تصمیم به تأسیس تعمیرگاه تلویزیون گرفت. ابتدا اقدام به دریافت پروانه کسب کرده، سپس در ۱۵ فروردین در بانک، حساب جاری را به نام تعمیرگاه ماهر افتتاح می‌کند و مبلغ
۳۰۰۰۰۰۰۰ ریالبه عنوان سرمایه تعمیرگاه به آن حساب واریز می نماد.

تجزیه و تحلیل:
با تأسیس تعمیرگاه تلویزیون ماهر، یک واحد اقتصادی که به آقای ماهر، تعلق دارد با شخصیت حسابداری مستقل از آقای ماهر ایجاد می‌شود و با افتتاح حساب جاری و واریز ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال به این حساب، تعمیرگاه ماهر صاحب یک قلم دارائی به نام نقد و بانک می‌باشد.

ترازنامه:
صورتحسابی است که دارائی ها و بدهی ها و سرمایه ی مالک یک واحد اقتصادی را، در یک تاریخ معین نشان می دهد. معمولاً در تهیه تراز نامه باید به نکات زیر توجه کرد:
۱- نوشتن عنوان: عنوان ترازنامه شامل موارد زیر است:
الف) نام واحد اقتصادی ب) نام گزارش یا صورتحساب مالی ج) تاریخ گزارش
۲- واحد اندازه گیری: واحد اندازه گیری رویدادهای مالی، پولی رایج هر کشور است.
۳- طرفین ترازنامه: در سمت راست ترازنامه دارائی ها و در سمت چپ بدهی ها و سرمایه مالک نوشته می‌شود.
۴-ترتیب نوشتن دارائی ها: در ترازنامه دارائی ها به ترتیب قابلیت تبدیل به نقد نوشته می‌شوند.
۵-ترتیب نوشتن بدهی ها: بدهی های مختلف واحد اقتصادی به ترتیب تاریخ سررسید پرداخت در ترازنامه نوشته می‌شوند.
۶- موازنه: ترازنامه منطبق بر معادله حسابداری است. بنابراین همیشه بین جمع دارائی‌ها و جمع بدهی ها و سرمایه مالک توازن وجود دارد.
نمونه ای از یک ترازنامه در شکل زیر توضیح داده شده است:
تعمیرگاه تلویزیون ماهر
بدهی ها
دارئی ها
حساب های پرداختنی ۰۰۰/۵۰۰/۱ نقد و بانک ۰۰۰/۷۵۰ /۵
وام پرداختنی ۰۰۰/۰۰۰/۱۰ حساب های دریافتنی ۰۰۰/۲۵۰
جمع بدهی ها ۰۰۰/۵۰۰/۱۱ ملزومات ۰۰۰/۵۰۰
سرمایه اثاثه ۰۰۰/۰۰۰/۳
سرمایه آقای ماهر ۰۰۰/۰۰۰/۳۰ آپارتمان ۰۰۰/۰۰۰/۳۲
جمع بدهی ها و سرمایه ۰۰۰/۵۰۰/۴۱ جمع دارائی ها ۰۰۰/۵۰۰/۴۱
ترازنامه به تاریخ ۳۱/۲/۱۳۷۱
تجزیه و تحلیل و ثبت رویدادهای مالی
حساب:
به منزله پرونده ای مفصل از تغییراتی است، که در یک دارائی خاص، یک بدهی خاص یا سرمایه صاحب مؤسسه، طی یک دوره زمانی رخ می دهد و ابزار اصلی ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مالی است.
برای اینکه امکان دسترسی به اطلاعات موجود در حساب ها آسانتر شود، همه حساب های مربوط به یک واحد اقتصادی در یک دفتر خاص به نام «دفتر کل» نگهداری می‌شود.
ثبت رویدادهای مالی در حسابها:
برای اینکه اثر هر رویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری نشان دهیم از شکل حساب T استفاده می‌کنیم، که دارای سه قسمت است:
۱- عنوان حساب
۲- سمت راست یا بدهکار
۳- سمت چپ یا بستانکار
قاعده ثبت افزایش و کاهش در حسابها:
عنوان حساب
بدهکار بستانکار
افزایش هر دارائی در سمت راست (بدهکار) حساب آن دارائی، ثبت می‌شود.

کاهش هر دارائی در سمت چپ (بستانکار) حساب آن دارائی، ثبت می‌شود.
افزایش هر بدهی و سرمایه مالک در بستانکار حساب مربوط، ثبت می‌شود.
کاهش هر بدهی مالک در بدهکار حساب مربوط، ثبت می‌شود.
ارائی ها = بدهی ها + سرمایه مالک

افزایش
دارائیها
بدهکار
می‌شود کاهش
دارائی ها

بستانکار
می‌شود کاهش
بدهی ها

بدهکار
می‌شود افزایش
بدهی ها
بستانکار
می‌شود کاهش
سرمایه
بدهکار
می‌شود افزایش
سرمایه
بستانکار
می‌شود
مثال) در مثال قبل (تعمیرگاه تلویزیون ماهر)، رویداد مالی ثبت گردید و تجزیه و تحلیل شد. اکنون از روش دیگری استفاده می‌کنیم.
رویداد مالی ۱: سرمایه گذاری نقدی آقای ماهر به مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/ ۳۰ ریال
تجزیه و تحلیل
قاعده تشخیص
دارائی (نقد و بانک) افزایش یافته است افزایش دارایی، بدهکار می‌شود بدهکار: نقد و بانک
۰۰۰/۰۰۰/۳۰ ریال
سرمایه مالک افزایش یافته است افزایش سرمایه، بستانکار می‌شود بستانکار: سرمایه
آقای ماهر

۰۰۰/۰۰۰/۳۰ ریال

مانده گیری حساب ها:
نخست، ارقام بدهکار و ارقام بستانکار را جداگانه جمع زده، زیر هر ستون یادداشت و سپس جمع طرف کوچکتر را از جمع طرف بزرگتر کسر می‌کنیم؛ به حاصل این تفریق «مانده حساب» گویند.
ثبت رویدادهای مالی در مدارک و دفاتر حسابداری
اسناد و مدارک مثبته:
به اسناد و مدارکی که دلالت بر وقوع یک معامله یا رویداد مالی مشخص دارد، «اسناد مثبته» گفته می‌شود. مانند فاکتور فروش، رسید بانکی، قبض آب و برق و ;;

سند حسابداری:
برگه ای است که اطلاعات مربوط به یک یا چند رویداد مالی قبل از ثبت در دفاتر حسابداری، در آن نوشته می‌شود و سپس بر اساس اطلاعات مندرج در سند حسابداری دفاتر حسابداری تنظیم می‌گردد.

دفاتر حسابداری:
کلیه رویدادها در دفاتر حسابداری ثبت می‌شوند. دفاتر حسابداری را می توان به دو گروه تقسیم کرد:
گروه اول، دفاتر رسمی یا قانونی، شامل دفتر روزنامه عمومی و دفتر کل می‌باشد و گروه دوم، دفاتر غیر رسمی یا کمکی، که شامل دفاتر تأمین و سایر دفاتر مورد نیاز حسابداران می‌گردد.
۱- دفتر روزنامه عمومی: دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی یک واحد اقتصادی روزانه به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می‌شوند.

مثال) خانم فضیلت اخیراً پس از کسب مجوزهای لازم اقدام به تأسیس مؤسسه آموزش زبان دانا کرده است و طی آبان ماه ۱۳۷۶فعالیت های زیر در مؤسسه انجام شده است.
۱۳ آبان ماه – افتتاح حساب جاری شماره ۳۵۲۰ بانک رفاه کارگران شعبه وحدت و واریز ۳۲۰۰۰۰۰۰ ریال به این حساب بابت سرمایه مؤسسه دانا، در قبال واریز این مبلغ به حساب جاری مؤسسه دانا، بانک یک برگ رسید بانکی به خانم فضیلت تحویل داد.
۶ آبان ماه – خرید نقدی یک دستگاه آپارتمان به بهای ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال در قبال تحویل چک شماره ۲۱۵۰۱ مورخ ۶ آبان ماه ۱۳۷۶ به مبلغ ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال از حساب جاری مؤسسه دانا، یک برگ رسید امضا شده از آقای معتمدی فروشنده آپارتمان دریافت گردید. همچنین تصویری از سند انتقال آپارتمان به عنوان سند مثبته این رویداد مالی تهیه شد.
۷ آبان ماه – خرید نسیه مقداری اثاثه از فروشگاه مجیدی به بهای ۳۵۰۰۰۰۰ ریال. آقای مجیدی فاکتور فروش شماره ۱۷۰۳ مورخ ۷۶/۷/۸ را به مؤسسه دانا تحویل داد.
۸ آبان ماه – آقای فرشاد، مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰۰ریال به عنوان وام به حساب مؤسسه دانا واریز کرد. بانک یک برگ رسید بانکی مبنی بر واریز ۱۰۰۰۰۰۰۰ به حساب ۳۵۲۰ مؤسسه دانا به آقای فرشاد تسلیم نمود که ایشان به مؤسسه تحویل داد.
۱۱ آبان ماه – خرید نسیه ۷۵۰۰۰۰۰ ریال اثاثه از فروشگاه حسن پور. آقای حسن پور فاکتور فروش شماره ۲۲۱۱ مورخ ۷۶/۸/۱۱ برای مؤسسه دانا ارسال کرد.
۱۴ آبان ماه – صدور تحویل چک شماره ۲۱۵۰۲ مورخ ۷۶/۸/۱۴ به مبلغ ۳۰۰۰۰۰۰ ریال به آقای مجیدی بابت طلب ایشان از مؤسسه دانا. در قبال تحویل این چک در همان روز یک برگ رسید چک دریافت گردید.
۱۸ آبان ماه – خریدی نقدی۵۵۰/۰۰۰ ریال صادر کرد و پس از اخذ رسید چک آن را به

آقای کریمی تحویل داد.
مرحله ۱- این رویداد به شرح زیر تجزیه و تحلیل می‌شود.
تجزیه و تحلیل
قاعده تشخیص
دارائی (نقد و بانک) افزایش می یابد افزایش دارائی بدهکار می‌شود بدهکار: نقد و بانک ۳۲۰۰۰۰۰۰ ریال
سرمایه خانم فضیلت در موسسه دانا افزایش می یابد افزایش سرمایه بستانکار
می‌شود بستانکار: سرمایه خانم فضیلت۳۲۰۰۰۰۰۰ ریال

مرحله ۲- تنظیم سند حسابداری
شماره ۱ موسسه آموزش زبان دانا شماره صفحه روزنامه ۱
تاریخ ۳/۸/۷۶ سند حسابداری تعداد ضمائم ۱
شرح بدهکار بستانکار
نقد و بانک
سرمایه خانم فضیلت
سرمایه گذاری اولیه خانم فضیلت در مؤسسه آموزش زبان ۳۲۰۰۰۰۰۰ ۳۲۰۰۰۰۰۰
جمع ۳۲۰۰۰۰۰۰ ۳۲۰۰۰۰۰۰
تنظیم کننده مسئول حسابداری مدیر مالی
موسسه آموزش زبان دانا
دفتر روزنامه شماره صفحه ۱
شماره سند تاریخ شرح عطف بدهکار بستانکار
۱ ۱۳۷۶
۳ ابان ماه نقد و بانک
سرمایه خانم فضیلت
سرمایه گذاری اولیه خانم فضیلت در موسسه
آپارتمان
نقد و بانک
خرید یک دستگاه آپارتمان از آقای معتمدی به صورت نقد
اثاثه
حسابهای پرداختنی

خرید مقداری اثاثه از فروشگاه مجیدی به طور نسیه
نقد و بانک
وام پرداختنی
دریافت وام از آقای فرشاد
اثاثه
حسابهای پرداختنی
خرید اثاثه به طور نسیه از فروشگاه حسن پور
حسابهای پرداختنی
نقد و بانک
پرداخت قسمتی از طلب آقای مجیدی
ملزومات
نقد و بانک
خرید ملزومات اداری به طور نقد ۱
۳۵ ۳۲۰۰۰۰۰۰ ۳۲۰۰۰۰۰۰
۲ ۶ابان ماه ۲۰
۱ ۳۰۰۰۰۰۰۰ ۳۰۰۰۰۰۰۰
۳ ۷ ابان ماه ۱۵
۲۵ ۳۵۰۰۰۰۰ ۳۵۰۰۰۰۰
۴ ۸ ابان ماه ۱
۳۰ ۱۰۰۰۰۰۰۰ ۱۰۰۰۰۰۰۰
۵ ۱۱ ابان ماه ۱۵

۲۵ ۷۵۰۰۰۰۰ ۷۵۰۰۰۰۰
۶ ۱۴ ابان ماه ۲۵
۱ ۳۰۰۰۰۰۰ ۳۰۰۰۰۰۰
۷ ۱۸ ابان ماه ۱۰
۱ ۵۵۰۰۰۰ ۵۵۰۰۰۰
نقل به صفحه ۲ ۸۶۵۵۰۰۰۰ ۸۶۵۵۰۰۰۰

دفتر کل:
عبارت است از مجموعه حساب هایی که برای ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی یک واحد اقتصادی استفاده می‌شود. نوشتن دفتر کل بعد از رویدادهای مالی در دفتر روزنامه انجام می‌گیرد.
برای ثبت رویدادهای مالی در دفتر کل ابتدا رویداد مالی ثبت شده در دفتر روزنامه مشخص و سپس مراحل انتقال به ترتیب زیر انجام می‌شود:
۱- پیدا کردن صفحه حسابی که در دفتر روزنامه بدهکار شده است.
۲- نوشتن شماره رویداد مالی (شماره روزنامه) در ستون مربوطه در حساب دفتر کل
۳- ثبت تاریخ رویداد مالی در ستون تاریخ
۴- درج مبلغ بدهکار در ستون بدهکار
۵- نوشتن شرح مختصری از رویداد مالی در ستون شرح
۶- نوشتن شماره صفحه دفتر روزنامه در ستون عطف حساب
۷- درج شماره صفحه ای از دفتر کل که ردیف بدهکار رویداد مالی در آن نوشته شده، در ستون عطف دفتر روزنامه

۸- محاسبه و نوشتن مانده حساب در ستون مربوط
۹- تعیین نوع مانده حساب در ستون تشخیص با نوشتن کلمه «بد» به جای بدهکار یا «بس» به جای بستانکار نمونه ای از انتقال رویداد مالی مؤسسه دانا به حسابهای دفتر کل شرح داده شده.
حساب: نقد و بانک دفتر کل صفحه ۱