مقاله بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای دارای ۱۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای :

بیماریهای گیاهی ناشی از قارچهای oomycetes

اوومیستها قارچهائی هستند که دارای مسیلیوم بدون دیواه عرضی‌اند، بر خلاف قارچهای حقیقی دیواره سلولی ریسه‌های قارچهای این رده از جنس گلوکان و سلولز است. اسپور مقاوم قارچهای اوومیست را اووسپور oospore می‌گویند.

نتیجه تولیدمثل غیر جنسی در این قارچها تولید زئوسپور (zoospore) است که در این ساختار کنیه فانیدی به نام زئوسپورانژیوم (zoosporangium) به وجود می‌آید. اصلی‌ترین اوومیستهای عوامل بیماریهای گیاهی متعلق به دو راسته Saprolegniales و Peronosporales هستند.
از میان راسته Saprolegniales فقط جنس Aphanomyces به عنوان یک عامل بیماری گیاهی حایز اهمیت بوده و سبب پوسیدگی ریشه در گیاهان یکساله از قبیل نخود و چغندر قند می‌شود.

قارچهای راسته Peronosporales شامــل چندین پاتوژن بسیار مهم (شکل ۷ – ۱۱) می‌باشد. از جمله قارچهای pythium و Phytophthora و چندین قارچ دیگر که عوامل کپکهای خاکستری در گیاهان هستند. همچنین جنس Albugo عامل زنگ سفید خاجیان نیز از این راسته است.
Pythium عامل پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه از انواع گیاهان و همچنین پوسیدگیهای نرم میوه‌های آبداری که در تماس با خاک می‌باشند است. Phytophthora عامل بادزگی سیب‌زمینی و گوجه فرنگی و پوسیدگیهای ریشه و بلایت در بسیاری از گیاهان است.
Bremia ، Peronospora ، plasmopora و pseudoperonospora وامل ایجاد بیماریهای مخربی به نام کپکهای دروغی (سفیدکهای دروغی) در گیاهان دو لپه از جمله کاهو، توتون، انگور و کدوئیان هستند.

Peronosclerospora ، sclerophthpora ، sclerospora عوامل کپکهای خاکستری در گیاهان تک لپه از قبیل ذرت، سورگوم و نیشکر هستند.
Albugo سبب بیماری زنگ سفید خاجیان (rucifers) می‌شود که گسترش زیادی داشتند ولی از اهمیت چندانی برخوردار نمی‌باشد.
بیماریهائی که به وسیله قارچهای اوومیست به وجود می‌آید را اساساً به دو گروه می‌توان تقسیم کرد (شکل ۸ – ۱۱)

۱ بیماریهایی که در بخشهائی از گیاه که در خاک و یا در تماس با خاک هستند به وجود می‌آیند مثل ریشه‌ها، بخشهای قاعده‌ای ساقه، غده‌ها، بذرها و میوه‌های آبدار که در تماس با خاک هستند. این بیماریها به وسیله همه گونه‌های Aphanomyces ، pythium و بعضی از گونه‌های phytophthora به وجود می‌آیند.
۲ بیمارهایی که فقط و یا در درجه اول در بخشهای بالای سطح خاک گیاه به خصوص برگها، ساقه‌های جوان و میوه‌ها به وجود می‌آید. این بیماریها به وسیله بعضی از گونه‌های phytophthora و به وسیله همه قارچهای عوامل کپکهای خاکستری و به وسیله جنس Albugo به وجود می‌آیند.

بیماریهای ناشی از قارچ phytophthora
گونه‌های قارچ phytophthora باعث ایجاد انواع مختلفی از بیماریها بر روی گیاهان می‌گردد این قارچ به انواع گیاهان در مراحل سنی متفاوت از جمله گیاهچه‌های سبزیجات و گیاهان زینتی یکساله تا انواع درختان کاملاً رشد کرده میوه و جنگلی حمله می‌کند.
اکثر گونه‌های این قارچ سبب پوسیدگی ریشه ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی طوقه (بخشهای پایینی ساقه)، پوسیدگی غده و پیاز می‌گردد و علائمی مشابه با قارچ pythium به وجود می‌آورد.
بعضی دیگر از گونه‌های این قارچ سبب پوسیدگی جوانه‌ها و بعضی سبب بلایت برگها ، سرشاخه‌های جوان و میوه‌ها می‌گردد. بعضی از گونه‌ها فقط به یک یا دو گونه از گیاهان مختلف حمله کرده و بعضی دارای دامنه میزبانی وسیعی بوده و به گیاهان مختلفی حمله‌ور می‌شوند.
شناخته‌شده‌ترین گونه این قارچ phytophthora infestans است. که سبب بیماری بادزدگی سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی (late blight) می گردد. P.cactorum، P.syringae , P.palmivora , P.foagariae , P.citrophthora , P.cinnamonc , P.cambirora از جمله گونه‌هایی هستند که در درجه اول سبب پوسیدگی ریشه می‌گردند ولی بعضی از آنها بلاست سرشاخه و پوسیدگی میوه را در گونه‌های مختلف گیاهان از میزبانهای یکساله تا گیاهان زینتی و جنگلی به وجود می‌آورند.
چندین گونه دیگر از قبیل P.capsici ، P.cryptogea ، P.megasperma و P.parasitica سبب پوسیدگی میوه ، ساقه و ریشه بسیاری از سبزیجات و گیاهان زینتی و زراعی و گیاهان چوبی می‌گردند.

پوسیدگی ریشه و ساقه ناشی از قارچ Phytophthora
اکثر گونه‌های Phytophthora باعث پوسیدگیهای طوقه و ریشه در گونه‌های مختلف گیاهان می‌گردند(شکل ۱۷ – ۱۱) ، خسارتهای حاصل از این نوع پوسیدگیها غیر قابل جبران می‌باشد اما پاتوژن معمولاً به صورت کثیف نشده یا غیر قابل شناسائی باقی می‌ماند.
در گیاهان آلوده در ابتدا علائم خشکی و ضعف تغذیه‌ای دیده می‌شود این گیاهان سپس ضعیف شده و شرایط برای حمله سایر عوامل بیماریزا فراهم می‌گردد که بعداً ممکن است با عامل اصلی بیماری اشتباه گرفته شوند.

پوسیدگیهای طوقه و ریشه ناشی از این قارچ در تمام مناطق دنیا که رطوبت خاک زیاد و درجه حرارت محیط تقریباً پاییــن و بین ۱۵ تا ۲۳ درجه سانتی‌گراد است و میزبانهای حساس به این قارچ وجود داشته باشد خسارتهای هنگفتی را به بار می‌آورد.

گیاهان یکساله و گیاهچه‌های درختان ممکن است ظرف چنــد روز تا چند هفته یا چند ماه به وسیله این قارچ از بین بروند این در حالیست که در درختان بزرگ مرگ ریشه‌ها ممکن است تدریجی و یا سریع باشد که بستگی به میزان مـوجودیت قارچ در خاک و شرایط محیط دارد. در اثر این حمله در درختان بزرگ برگــها زرد شده ، ریزش برگها شدت می‌یابد ، مرگ سرشــاخه‌ها و شاخه‌های درخت اتفاق می‌افتد.

در بعضی از بیماریها از قبیل پوسیدگی یقه درختان سیب، پوسیدگی پایه مرکبات (شکل ۱۸ – ۱۱) ، پوسیدگی طوقه درختان گیلاس (شکل ۱۹ – ۱۱) و ساقه سیاه توتون (شکل E17 – ۱۱) قارچ پوست بخشهای پایینی ساقه را مورد حمله قرار می‌دهد. (شکل‌های ۱۸ – ۱۱ و ۱۹ – ۱۱) .
در درختان آلوده رشد طولی و قطری گیاه کاهش یافته و ظرف ۱۰ – ۳ سال از بین می‌روند. هر سال از میزا محصول چنین درختانی کاسته می‌گردد. در بعضی موارد نیز قارچ باعث پوسیدگی کامل یا بخشی از میوه می‌گردد چنین حالتی در میوه‌های گوجــه‌فرنــگی، فــلفل ، کدوئـیان ، تـوت‌فرنگی، مرکبات و کاکائو دیده می‌شود (شکل ۲۰ – ۱۱) .
در همه میزبانهائی که توسط گونه‌های مسبب پوسیدگی ریشه این قارچ مورد حمله قرار می‌گیرند، ریشه‌های کوچک از بین می‌روند و زخمهای بزرگ نکروتیکی بر روی ریشه های بزرگ به وجود می‌آید.

در گیاهان جوان و یا گیاهان بالغ آبدار کل سیستم ریشه ممکن است از بین برود و متعاقب آن مرگ گیاه اتفاق می‌افتد. در توت فرنگی مثل سایر گیاهان ریشه‌چه‌های کوچک از بین می‌رود. و لکه‌های نکروتیکی بزرگی بر روی ریشه‌های بزرگتر دیده می‌شود که از سمت نوک ریشه ها به صورت پیش رونده در طول ریشه‌ تشکیل می‌گردد.
علاوه بر این در اواخر بهار و یا قبل از آن و یا در طی برداشت بر روی ریشه‌های توت‌فرنگی حفره‌های قرمز رنگی دیده می‌شود. که مشخصه بیماری پوسیدگی قرمز ریشه توت‌فرنگی است که توسط قارچ P.fingariae (شکل A17 – ۱۱) به وجود می‌آید.

در بسیاری از گیاهان قارچ تنه درخت را در نزدیکی سطح خاک مورد حمله قرار می‌دهد سبب بروز حالت آب‌سوختگی و سیاه شدن پوست تنه می‌شود. بخش آلوده گسترش یافته و اگر گیاه دارای ساقه کوچک و آبداری باشد. دور آن حلقه زده پس از آن برگها ریزش کرده و حتی کل گیاه پژمرده می‌شود.

در درختان بزرگتر بخشهای آلوده شده به یک سطح تنه محدود شده و در ساقه گیاه شانکرایجاد می‌شود. در مراحل اولیه بیماری پوست تنه آلوده نیست و سالم به نظر می‌آید اما پس از مدتی حالت چروکیده و ترک خورده پیدا می‌کند (شکل ۱۹ – ۱۱) و در بعضی موارد این آلودگی بر تنه و شاخه‌های درخت هم امتداد پیدا می‌کند.
انواع مختلف گونه‌های phytophthora که سبب پوسیدگیهای ریشه و ساقه می‌شود زمستان‌گذرانی و یا تابستان‌گذرانی خود را به صورت اووسپور، کلامیدوسپور و یا میسلیوم در ریشه‌ها و یا ساقه‌های آلوده می‌گذرانند.

این ساختارها می‌توانند در خاک نیز دوام بیاورند. در بهار اووسپورها و کلامیدوسپورها تندش نموده و تولید زئوسپور می‌کنند. ولی از میسلیوم‌ها زئوسپورانژیومها تشکیل می‌گردد که زئوسپورها را به وجود می‌آورند.

زئوسپورها در آب موجود در خاک شنا کرده و ریشه‌های گیاهان حساسی را که در تماس با آنها قرار می‌گیرند را آلوده می‌کنند. پس از آن در صورتی که شرایط محیطی سرد و مرطوب در طول فصل رویشی ادامه یابد میسلیوم و زئوسپورهای بیشتری تولید می‌گردد که به نوبه خود منجر به گسترش آلودگی و بیماری گیاهان بیشتری می‌گردد.
کنترل پوسیدگیهای ناشی از قارچ phytophthora وابسته به کشت گیاهان حساس در خاکهای عاری از پاتوژن و یا در خاکهایی است که از زهکشی مناسبی برخوردار بوده و یا خاک آنها سبک باشد. تمام پایه‌های گیاهی باید عاری از آلودگی باشد و در صورت امکان از واریته‌های مقاوم استفاده نمود.

برای گیاهان گلدانی ، گلخانه‌ای و بستر بذر خاک خزانه‌ها باید با حرارت ضدعفونی گردد. طی ده سال گذشته قارچ‌کشهای سیستمیک خوبی برای کنترل عوامل پوسیدگی ریشه و ساقه به وجود آمده است که از جمله آنها می‌توان به قارچکشهایی همچون : ethazol , fosetyl – AL , metalaxyl و Propamocarb استفاده نمود که برای ضدعفونی بذر، خاک ، فرو کردن ریشه نهالها در آنها و نیز اسپری و یا استفاده از هجوم به همراه آب آبیاری به کار گرفته می‌شود.

fosetyl – AL را می‌توان در تنه درختان تزریق نمود، همچنین در خاک اطراف ریشه‌ها کاربرد محلول اکسی کلریدمس با مخلوط بردو به نحو مؤثری از رشد و فعالیت قارچ جلوگیری می‌کند. در بعضی موارد گونه‌های مولد پوسیدگی ریشه قارچ phytopthora را با کشت گیاهچه‌ها در خاکهای بازدارنده (suppressive soil) که حاوی میکروارگانیزمهای بازدارنده قارچ فیتوفترا و یا مواد غیر آلی سمی برای قارچ است جلوگیری نمود.

چندین قارچ و باکتری نیز وجود دارد که در مبارزه بیولوژیک علیه قارچ فیتوفترا در شرایط آزمایشگاه مؤثر بوده و هیچیک از آنها تا کنون به نحو مؤثری قادر به کنترل این قارچ نبوده است.
در طی ۵ تا ۱۰ سال گذشته استفاده از کمپوست پوست ساقه به همراه خاک و یا بدون خاک در گلخانه‌ها و آزمایشات مزرعه‌ای به نحو مؤثری در کاهش آلودگی به قارچ phytophthora مؤثر بوده است.

بیماریهای ناشی از قارچهای زیگومیست
Disease Caused by Zygomycetes
در زیگومیستها میسلیومها به خوبی رشد و توسعه یافته ولی ریسه‌های این قارچ‌ها فاقد دیواره عرضی هستند. اسپورهای این قارچ‌ها (اسپورانژیوسپورها) غیر متحرک و درون کیسه اسپورانژیوم تشکیل می‌گردد.

اسپور مقاوم در این قارچها زیگوسپور (Zygospore) نامیده می‌شود. و در اثر تلفیق دو گامت که از نظر ظاهری هم‌شکل هستند این اسپور دیواره ضخیم و مقاوم تشکیل می‌گردد.
زیگومیستها قارچهای کاملاً خاکزی هستند و اسپور آنها اغلب در هوا شناور می‌گـردد. بعـضـی از قارچهــای این رده ساپــروفیت و یا پارازیــتهای ضعیف گیــاهان و محصولات گیاهی بوده و باعث ایجاد پوسیدگی نرم یا کپک‌زدائی در آنها می‌گردند.

در این رده سه جنس شناخته شده است که سبب ایجاد بیماری در گیاهان و یا محصولات گیاهی می‌گردد. (شکلهای ۷ – ۱۱ و ۸ – ۱۱ )
۱) choane phora که بر گلهای بسیاری از کیاهان را پس از باروری مورد حمله قرار داده از این طریق به میوه‌ها راه یافته و سبب ایجاد پوسیدگی نرم در گیاهانی همچون کدوی تابستانه (شکل c27 – ۱۱) و همچنین در کدو تنبل، فلفل و بامیه می‌گردد.

۲)Rhizopns
۳) Mucor که هر دو قارچ کپکهای متداول در نان هستند و علاوه بر آن باعث پوسیدگی نرم و در بسیاری از سبزیجات ، میوه‌ها، گلها، پیازها، سوخ‌ها (corm) و بذور گیاهان می‌گردند. (شکل A,B 27 – ۱۱).

سایر جنسهای این رده قارچهائی هسـتـنـد که با ریـشه گیاهـان مختلـف دارای رابطه همزیستی میکوریزی (Mycorrhizae) هستنـد که برای گیاهان سودمند است.
زیگومیتهای پاتوژن در گیاهان پارازیتهای ضعیفی هستند و اغلب بر روی بخشهای گیاهی مرده و یا عمل آورده شده به صورت ساپروفیت به سر می‌برند. حتی زمانی که این قارچ‌ها بافتهای زنده را مورد حمله قرار می‌دهند. این حمله از محل بخشهای آسیب دیده و یا مرده گیاه آغاز می‌گردد و در این حمله‌هاست که توده‌ای از میسلیوم‌های قارچ تشکیل می‌گردد.
این میسلیوم‌ها از خود آنزیمهائی ترشح می‌کنند که به درون بافتهای زنده منتشر شده و سبب مرگ این میسلیونها می‌گردد. سپس میسلیوم قارچ این بافتها را نیز مورد حمله قرار داده و به همین ترتیب به پیش‌روی خود ادامه می‌دهد.