مقاله در مورد سویا- (Soya Bean)

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله در مورد سویا- (Soya Bean) دارای ۲۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد سویا- (Soya Bean)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد سویا- (Soya Bean)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد سویا- (Soya Bean) :

سویا- (Soya Bean)

سویا یکی از گیاهان قدیمی بومی آسیا و منچوری چین و ژاپن است . این گیاه همیشه به صورت اهلی دیده شده است این گیاه به عنوان گیاه دانه روغنی از سال ۱۹۰۰ مورد استفاده قرار گرفته است و کشور آمریکا با تولید سالیانه صدها میلیون تن بزرگترین تولید کننده این گیاه می باشد . کشورهای برزیل ، چین ، آرژانتین از بزرگترین کشورهای تولید کننده این دانه می باشند .

آمریکا ۶۳% تولید جهانی را به خود اختصاص داده است و این ۴ کشور مجموعا ۹۰ تا ۹۵ % تولید را به عهده دارند . سهم جهانی تولید ایران ۰۰۱/۰ در صد است . ( ۹۴ تا ۹۵ درصد روغن کشور از طریق واردات تامین می شود ) .
سابقه کشت و کار سویا در ایران مشخص نیست . فقط در ناحیه گیلان نوعی سویا به نام پشم باقلا یا خرس باقلا کشت می شده است.
در دهه ۵۰ کشت سویا در استان گلستان توسعه چشم گیری یافت و تا امروز ۹۰ تا ۹۵% دانه های روغنی کشور در این استان تولید می شود و میزان تولید سویا در این استان در سال ۱۳۸۰ چیزی نزدیک به ۰۰۰/۲۰۰ تن بوده است .
امروزه سویا بیش از ۳۰ تا ۳۵ % تجارت روغن و ۷۰تا ۷۵ % تجارت کنجاله دنیا را به خود اختصاص داده است . دانه سویا ۱۵تا۳۰% روغن و ۳۰تا۵۰% پروتئین دارد و به عنوان مهمترین پروتئین نباتی شناخته شده است .

مورفولوژی سویا :
سویا در نوشته های چین آمده است که از حدود ۲۸۰۰سال قبل از میلاد مسیح در چین جزء ۵ گیاه عمده بوده است . ( برنج ، گندم ، ارزن ، جو ، سویا )
سویا از خانواده لگومینوز است ۴۲=x2=n2 کرومزوم دارد ، یکساله است و به صورت اهلی یافت شده است . اهلی شدن آن را به امپراتور شین هوا در سال ۱۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نسبت داده اند و جد مشترک آنها Glycin Soya بوده است . که نام سویا یا سوژا از آن مشتق شده است . تابع آب و هوای گرم است به نور و آب فراوان نیاز دارد . طول ساقه به ۱۸۰ سانتی متر می رسد و دو بخش رویشی و زایشی آن بدین شرح است :
مورفولوژی رویشی :

گیاهی است با ارتفاع متوسط تا بلند ۷۵تا۱۸۰ سانتی متر شاخه بندی به صورت انشعابات زیاد و پراکنده و یا احتمالا به صورت تکشاخه در برخی ارقام مشاهده می شود انشعابات از ساقه اصلی منشاء می گیرد میزان انشعاب بستگی به عوامل محیطی و ژنتیکی از قبیل : طول روز ، فاصله بوته ها از هم ، حاصلخیزی و تراکم دارد .
برگهای سویا به سه نوع دیده می شوند : Cotyle done
۱) اولین جفت بر لپه ای یا کوتیل دونی است
۲) برگهای بعدی ساده می باشند
۳) برگهای بعدی سه برچه ای یا شبدری ظاهر می شوند که تا انتها برگها بدین صورت مشاهده می شوند .
روی برگها کرک و موی زیادی مشاهده می شود . طول کرکها ۱ میلی متر فاصله آنها از هم ۱ میلی متر و تقریبا ۱۰درصد سطح برگ را شامل می شوند . سطح زیرین برگ دارای روزنه بیشتری از سطح برگ است .
ریشه :
یک ریشه اصلی قوی و تعداد زیادی ریشه های جانبی دارد که عمدتا در لایه های رویی خاک متمرکزند .
ریشه چه که روی ریشه های فرعی بوجود می آید عملیات جذب آب و مواد غذایی را انجام می دهد . همچنین یکسری ریشه نابجا از پائین هیپو کوتیل ظاهر می شود بر روی ریشه سویا مانند سایر گیاهان خانواده نخود ( لگومینوز ) برجستگیهای کروی شکل مشاهده می شود .
که این برجستگیها محل زندگی باکتریهای ریبوزوم ژاپنیکم می باشد . که عملیات تثبیت ازت را در خاک انجام می دهد و در صورت فعال بودن تمامی ریشه را گره دار می کند . اولین غده ۱۰تا۱۵روز پس از کاشت روی ریسه ظاهر می شود و در هنگام بلوغ ریشه کاملا ریشه گره دار می شود

.
این باکتریها قادرند علاوه بر نیاز گیاه تا ۴ تن محصول در هکتار ۱۸۰تا۲۰۰کیلوگرم ازت خالص را به

خاک اضافه کنند . نشانه فعال بودن این گره ها آن است که اگر یکی از برجستگیها را برش دهیم باید به رنگ صورتی یا قرمز باشد . سفید بی رنگ و قهوه ای تیره نشان دهنده عدم فعالیت است .
گسترش افقی و عمودی ریشه بر حسب شرایط کشت متغیر است . در خاک هایی که نفوذ خوبی داشته باشند قدرت نفوذ ریشه به ۲۰۰سانتی متر می رسد ولی اکثرا در عمق ۶۰سانتی متر خاک متمرکزند در حالت زراعی و مزرعه تمرکز ریشه ها بیشتر در لایه های ۱۵سانتی متر خاک است . ساقه در سویا از ساقه مستقیم تشکیل شده که از آن شاخه های جانبی منشعب می شود . هر چه واریته دیر رس تر باشد ساقه ها بلند تر خواهد بود .

مورفولوژی زایشی سویا :
گلدهی و شروع آن در سویا به دو صورت مشاهده می شود که شروع مرحله زایش بر حسب رقم و شرایط محیطی مانند طول روز و دما فرق می کند ولی به طور کلی دو نوع طبیعت رشد در سویا وجود دارد .
۱) طبیعت محدود الرشد یا Determminat که گلدهی از بالا به پائین صورت ادامه می یابد .
با شروع گلدهی رشد رویشی متوقف می شود . سویا رقم گرگان ۳یانخ رقمی دیر رس و دترمینیت است و رنگ گل آن صورتی است .
۲) طبیعت نامحدود الرشد :indeterminat
در این وضعیت گلدهی از گره های پائین شروع شده به گره های بالا ادامه می یابد بعضی همزمان با رشد رویشی گلدهی ادامه می یابد . رقمی مثل ویلیامز با گل های سفید که زود رس است جزء این مورد است هر چه به طرف بالاتر رویم از تعداد گلها کاسته می شود .
بطور کلی گلها در سویا کوچک به رنگهای سفید یا صورتی و به صورت خوشه ای ظاهر می شود محل ظهور گلها محل اتصال برگ به ساقه است ودر خوشه ممکن است گلها به تعداد ۸تا۳۵ عدد وجود داشته باشد . دوره گلدهی تحت تاثیر عوامل محیطی مثل دما و طول روز بین ۳تا۵ هفته طول می کشد و گلها به صورت خود گشتی بوده، دگر گشتی در سویا بسیار کم است بطور معمول در طول دوره گلدهی تعدا برگهایی که تشکیل می شوند ۳تا۴برابر گلهایی است که به غلاف تبدیل می شوند یعنی ۲۰تا۸۰% گلها ریزش می کنند . معمولا زودترین گل و دیرترین گل تشکیل شده تمایل به ریزش دارد تعداد غلافهایی که تشکیل می شود بستگی به توان و قدرت گیاه در زمان گلدهی دارد تعدا غلافها متغیر است و ممکن است به ۴۰۰ عدد برسد غلافها کرکدار مستقیم و کمی خمیده اند به رنگ سیاه ، خاکستری و روشن می باشند .
معمولا در هر غلاف ۲تا۳بذر و به ندرت ۴ بذر دارد . میوه به صورت نیام یا دو شکاف باز می شوند و در یک گل آذین ممکن است ۲تا۲۰غلاف تشکیل شود وزن هزار دانه آن ۲۰-۵۰گرم و متوسط آن ۱۵۰گرم است بطور متوسط دانه های سویا ۱۴تا۲۰% روغن و ۳۰تا۴۰% پروتئین دارد .
از نظر دوره رشد ۹۰تا۱۶۰روز بسته به نوع رقم طول دوره رشد دارد طریقه هایی که برای تولید روغن کشت می شوند دارای دانه هایی به رنگ زرد روشن ، واریته مصرف علوفه دانه های سیاه تا قرمز و دانه هایی که مصرف خوراکی دارند سبز زیتونی هستند .
مراحل رشد سویا :

مراحل رشد در سویا به دو مرحله تقسیم می شود :
۱) مرحله رویشی
۲) مرحله زایشی
جدول رشد رویشی :
در این جدول E(Emergent) جوانه زدن ، V(Vegetative) رویشی ، C(Cotyle done) لپه ای ، زایشی R(Reproductive)
الف ) جدول Vegetative :
مرحله عنوان شرح
V.E سبز شدن لپه ها بر روی سطح خاک ظاهر شده اند
V.C لپه ای برگهای لپه ای به اندازه کافی بزرگ شده اند بطوری که لپه ها در تماس با یکدیگر نیستند
V.1 برگهای ساده (گروه اول) برگهای ساده اولیه کاملا رشد کرده اند
V.2 گروه دوم اولین جهت برگ مرکب در بالای برگ ساده کاملا رشد کرده است
V.3 گروه سوم دومین جفت برگ مرکب در بالای گره برگهای ساده برگ ساده اولیه کاملا رشد کرده است
V.n Nگره Nبرگ مرکب بالای گره برگهای ساده اولیه رشد کرده است

ب) جدول R(Reproductiv) زایشی :
مرحله عنوان شرح
R.1 شروع گلدهی یکی از گرههای ساقه اصلی قابل شمارش حامل یک گل باز شده است
R.2 کامل شدن گلدهی یکی از دو گره انتهایی قابل شمارش (در محدوده رشد گره پائین ) دارای یک گل باز شده است
R.3 شروع تشکیل غلاف یکی از گرههای اصلی قابل شمارش حامل غلافی به طول ۵ میلی متر است
R.4 غلاف دهی کامل یکی از گرههای انتهایی قابل شمارش در ساقه اصلی حامل غلافی است به طول ۲سانتی متر

R.5 شروع تشکیل دانه یکی از ۴گره انتهایی قابل شمارش حامل غلافی است که دانه هایی به طول ۳میلیمتر دارد
R.6 کامل شدن دانه یکی از ۴گره انتهایی قابل شمارش حامل غلافی است که حفره های آن توسط دانه کاملا پر شده است
R.7 شروع رسیدن یکی از غلافها در ساقه اصلی رنگ رسیدن را به خود گرفته است
R.8 رسدن نهایی ۹۵% غلافها رنگ کامل را به خود گرفته اند

اکولوژی سویا:
سویا یک گیاه گرما دوست است که به گرما و نور فراوان نیاز دارد و باید در یک فصل گرم کاشته شود . سویا را می توان در مناطقی با حداقل ۲۰۰۰GDD کشت نمود درجه حرارت پایه سویا ۱۰ درجه سانتیگراد می باشد و بهترین درجه حرارت برای گلدهی و دانه بندی آن ۳۲-۲۶درجه سانتی گراد است و در شرایطی که درجه سانتی گراد بیش از ۳۵درجه سانتی گراد شود رشد آن رضایتبخش می باشد
نور:
حساس ترین گیاه زراعی به طول روز برای گلدهی می باشد و سویا یک گیاه روز کوتاه می باشد که ارقام دیررس آن به این مسئله عکس العمل شدیدتری دارند و تا طول روز به ۱۲ساعت و کمتر از آن نرسد به گل نمی روند ولی ارقام زودرس آن در طول روز ۱۵ ساعت نیز به گل می روند .
آب :
حساس ترین مرحله رشد گیاه نسبت به کمبود آب اوایل گلدهی تا اوایل دانه بستن است . عکس العمل گیاه سویا نسبت به آبیاری کمتر از ذرت و پنبه است . بذر سویا هم به کمبود آب و هم به زیادی آن حساس است و جوانه نمی زند رطوبت زیاد خاک باعث افزایش بیماری قارچی در خاک ، کمبود تهویه ، ورس و کاهش مقاومت به بیماری در گیاه می گردد . در صورتیکه بخواهیم ۲۰۰۰کیلو محصول در هکتار داشته باشیم باید ۸۰۰-۶۰۰ میلیمتر بارندگی باشد و کشت دیم مستلزم ۶۰۰-۴۵۰میلی متر بارندگی است .
خاک :
خاکهای نیمه سنگین قابل نفوذ و بارور با PH=7/8 و شوری کمتر از ۴ میلی موس مناسب است و شوری موجب عقیم شدن گیاه و خاک سفت موجب کوتاه ماندن گیاه و چوبی شدن ساقه می گردد .
آماده کردن زمین :

سویا را معمولا در گرگان به عنوان کشت دوم بهد از گندم می کارند لذا باید ابتدا بقایای گیاهی را از ببین برد که برای این کار ، آنها را آتش زده و سپس مزرعه را به آب می بندند و بعد از گاو رو شدن زمین را شخم و دیسک زده و بستر را برای کاشت آماده می کنند.
روش کاشت :
کشت موقت سویا در روش خطی است و فاصله ردیف برای ارقام زود رس ۴۵-۳۵سانتی متر و برای ارقام متوسط رس ۴۵-۴۰سانتی متر و برای ارقام دیر رس ۶۵-۵۰سانتی متر در نظر می گیرند .
میزان مصرف بذر ۶۰-۴۰کیلوگرم در کشت ردیفی و در کشت دستپاش تا ۸۰کیلوگرم می رسد .
ارقام سویا:
به سه گروه علوفه ای – خوراکی و روغنی تقسیم می گردد .
ارقام علوفه ای دارای شاخ و برگ ظریف و پر پشت و خوش خوراک می باشند و رنگ بذر قرمز تا سیاه می باشد . ارقام خوراکی که به مصرف مستقیم می رسند و دارای دانه های سبز رنگ هستند و ارقام روغنی دارای رنگ زرد روشن هستند و از جنس Glycin می باشند . در ایران رقم ویلیامز به عنوان زود رس و ارقام هیل پر چین و L.W.K به عنوان میانرس و ر

قم گرگان ۳یا نخ به عنوان دیر رس می باشند .
رقم های موجود در ایران :
۱) ویلیامز : که میانرس است و رنگ آن مشکی است .
۲) هیل Hill : که متوسط رس است ارتفاع بلند ، رنگ دانه قهوه ای کمرنگ ، شاخه ظریف ، دانه بشقابی بیضوی کوچک است .
۳) پرشینگ یا Pershing یا سحر : که متوسط رس است شاخه دهی متوسط ، دانه درشت تر و بند ناف قهوه ای کمرنگ است

۴) رقم نخ ، گرگان ۳ : که دیر رس بوده در منطقه گرگان در کشت های بهاره استفاده می شود . دانه درشت ، بند ناف بی رنگ ، طول دوره رشد ۱۲۰ روز و قابلیت برداشت مکانیزه را دارد .
۵) L.W.k : مابین هیل و پرشینگ و گرگان ۳است میان رس ، تک شاخه ، قابلیت برداشت مکانیزه ، ارتفاع بلند .