مقاله در مورد مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله در مورد مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران دارای ۱۴۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران :

مطالعات جمعیت منطقه ۱۲ تهران

این مقاله دارای تصویر و نمودار است که در سایت قابل نمایش نیست
۱۱ تحولات جمعیت

الف) کل منطقه
منطقه ۱۲ با حدود ۱۳۵۷ هکتار وسعت ، در مرکز تاریخی شهر تهران ، در سال ۱۳۵۷ دارای جمعیتی معادل ۱۸۹۶۲۵ نفر بوده است . علی رغم برخورداری از ویژگی هایی چون قدمت و ارزش تاریخی ، واقع شدن در مرکزثقل ارتباطات درون شهری و در برگرفتن قلب تجارت شهر یعنی بازار قدیم تهران ، تحولات جمعیتی آن هماهنگ با تحولات شهر تهران و کشور نبوده است.

این منطقه تاریخی طی ۲۰ سال اخیر روند جمعیت گریزی مداوم ، خروج ساکنان قدیمی و خانوارهای متعارف و ورود مهاجران تهیدست در جستجوی کار را شاهد بوده است ، تا حدی که جمعیت منطقه از ۳۰۱۷۰۱ نفر در سال ۱۳۵۹ تا آخرین سرشماری در سال ۱۳۵۷ ، با نرخ رشد ۸۶/۲- درصد درسال کاهش یافته است ( جدول۱ و نمودار ۱).

جدول ۱: جمعیت و تغییرات آن طی سال های ۷۵- ۱۳۵۹ در منطقه ۱۲
جمعیت سال ۱۳۵۹ جمعیت سال ۱۳۶۵ جمعیت سال۱۳۷۵ رشد

۶۵-۱۳۵۹ رشد
۷۵-۱۳۶۵ رشد
۷۵-۱۳۵۹
۳۰۱۷۰۱ ۲۳۰۶۵۷ ۱۸۹۶۲۵ ۳۸/۴- ۹۴/۱- ۸۶/۲-

نمودار ۱: مقایسه جمعیت منطقه ۱۲ تهران در ۳ مقطع زمانی:
۱۳۵۹ ، ۱۳۶۵، ۱۳۷۵

این گریز پر شتاب جمعیت در حالی رخ داده که شهر تهران با نرخ رشد سالانه ۳۶/۱ در صد دائماً بر جمعیت خود افزوده است . در جدول شماره (۲) و نمودارهای (۲) و (۳) تغییرات جمعیت منطقه ۱۲ و شهر تهران ، طی دوره زمانی ۷۵- ۱۳۵۹ ، و سهم جمعیت منطقه از کل شهر مقایسه شده .

جدول ۲: مقایسه جمعیت و تغییرات آن طی سال های ۷۵-۱۳۵۹ در شهر تهران و منطقه ۱۲
محدوده مکانی جمعیت سال ۱۳۵۹ جمعیت سال ۱۳۶۵ جمعیت سال ۱۳۷۵ رشد
۶۵-۱۳۵۹ رشد
۷۵-۱۳۶۵ رشد
۷۵-۱۳۵۹ نسبت غییر
۷۵-۱۳۵۹
شهر تهران ۵۴۴۴۱۲۳ ۶۰۴۲۵۸۴ ۶۷۵۸۸۴۵ ۷۵/۱ ۱۳/۱ ۳۶/۱ ۲/۱
منطقه ۱۲ ۳۰۱۷۰۱ ۲۳۰۶۵۷ ۱۸۹۶۲۵ ۳۸/۴- ۹۴/۱- ۸۶/۲- ۶۱/۰
سهم منطقه ۱۲ از کل شهر ۵/۵ ۸/۳ ۸/۲ ۹۸/۵- ۳- ۱۳/۴- –

نمودار ۲: مقایسه تغییرات جمعیت تهران و منطقه ۱۲ طی سال های ۷۵-۱۳۵۹

همانگونه که در جدول (۲) ملاحظه می شود، سهم جمعیت منطقه از شهر تهران از ۵/۵ درصد در سال ۱۳۵۹ به ۸/۳ و ۸/۲ درصد در سالهای ۱۳۶۵ و ۱۳۷۵ کاهش یافته است. البته شتاب این کاهش در دوره ۶۵-۱۳۵۹ به مراتب بیشتر از دهه بعدی است. در واقع ، علی رغم بالا بودن نرخ رشد طبیعی شهر تهران در فاصله ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۵ ، منطقه ۱۲، ۵/۲۳ درصد از جمعیت خود را در فاصله ۶ ساله ۶۵- ۱۳۵۹ بیرون رانده است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که به بویژه در

فاصله زمانی مورد بحث کل کشور با رشد شتابان جمعیت و نرخهای بالای موالید و باروری روبرو بوده است و جمعیت منطقه ۱۲ تهران به دلیل داشتن برخی شاخص های فرهنگی نظیر پایین بودن سطح سواد زنان ، نرخ پایین اشتغال و فعالیت زنان و نظایر آن که در همین گزارش مورد بحث قرار خواهند گرفت ، در حد بالای رشد طبیعی شهر تهران قرار داشته است و به همین دلیل کاهش

۲۳ درصد از جمعیت منطقه در سال ۱۳۵۹ دال بر خروج شمار بسیار بیشتری از جمعیت طی این دوره بوده است.

نمودار ۳: سهم جمعیت منطقه ۱۲ از شهر تهران
در مقاطع زمانی ۱۳۵۹و ۱۳۶۵ و ۱۳۷۵

چنانچه نرخ رشد سالانه جمعیت شهر تهران طی دوره ۱۶ ساله ۷۵- ۱۳۵۹ یعنی ۳۶/۱ درصد را بر جمعیت پایه منطقه ۱۲ در سال ۱۳۵۹ اعمال کنیم ، یعنی فرض کنیم که این منطقه نیز از رشدی هماهنگ با میانگین رشد شهر تهران برخوردار بوده است به عدد ۳۷۴۴۹۲ نفر دست خواهیم یافت که تقریباً دو برابر جمعیت سال ۱۳۷۵ منطقه ۱۲ است . به همین دلیل کاهش ۲۳ درصد از جمعیت منطقه نسبت به سال ۱۳۵۹ معرف گریز شمار بسیار بیشتری از جمعیت طی این دوره بوده است.

نمودار ۴: مقایسه تغییرات رشد جمعیت
طی سال های ۷۵- ۱۳۵۹ در شهر تهران و منطقه ۱۲

در واقع ، در حالی که نرخ رشد جمعیت شهر تهران در دوره ۶۵- ۱۳۵۹ برابر با ۷۵/۱ و نرخ رشد جمعیت کل کشور برابر با ۹/۳ درصد در سال بوده است که از آن به عنوان نرخ رشد بی سابقه در تاریخ تحولات جمعیتی کشور یاد می شود ، اما منطقه ۱۲ با رشد منفی ۳۸/۴- درصد در سال شاهد گریز شتابان جمعیت از خود بوده است.

۱۱ تحولات بعد خانواده و ساختار سنی – جنسی
الف) بعد خانوار
در منطقه ۱۲ تهران ، در سال ۱۳۵۹ ، ۷۹۹۵۳ خانوار زندگی می کرده اند و میانگین بعد خانوار در این مقطع برابر با ۷۷/۳ بوده است . علی رغم کاهش جمعیت منطقه و کاهش شمار خانوار در مقطع ۱۳۶۵ به ۵۷۹۳۱ خانوار بعد خانوار در این سال به ۹۸/۳ افزایش یافته است . این در حالی است که میانگین بعد خانوار در کل کشور در فاصله ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ از ۵ به ۱/۵ و در نقاط روستایی از ۲/۵ به ۴/۵ افزایش یافته ، اما در منطقه شهری این شاخص تغییری نکرده و برابر با ۸/۴ بوده

است . به این ترتیب افزایش بعد خانوار منطقه ۱۲ بیانگر مشابه بودن تغییرات رشد طبیعی منطقه با مناطق روستایی کشور و در واقع متأثر از بالا بودن شمار موالید طی سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۴ است . اما این مسئله که بعد خانوار منطقه همواره از میانگین نقاط شهری کشور پایین تر بوده است ، عمدتاً به دلیل وجود خانوارهای مهاجر یک یا دو نفره است که به طور موقت و به منظور کار و فعالیت وارد منطقه شده اند . همین عامل و خروج خانوارهای معمولی از منطقه موجب کاهش شاخص

به ۹/۳ در سال ۱۳۷۵ شده است. جدول (۷) بعد خانوار منطقه و نقاط شهری کشور را در سه مقطع زمانی ارائه می دهد:

جدول ۷: تعداد جمعیت و خانوار طی سال های ۷۵- ۱۳۵۹ در منطقه ۱۲ شهر تهران

سال جمعیت خانوار بعد خانوار بعد خانوار نقاط شهری کل کشور
۱۳۵۹ ۳۰۱۷۰۱ ۷۹۹۵۳ ۷۷/۳ ۸/۴
۱۳۶۵ ۲۳۰۶۵۷ ۵۷۹۳۱ ۹۸/۳ ۸/۴
۱۳۷۵ ۱۸۹۶۲۵ ۴۸۶۰۰ ۹/۳ ۶/۴

همچنین بررسی توزیع خانوارهای معمولی منطقه بر حسب تعداد افراد بیانگر آن است که سهم خانوارهای یک و دو نفره در منطقه ۱۲ از سهم این نوع خانوارها در کل شهر تهران بیشتر است . نمودار (۱۳) این مقایسه را نشان می دهد.

نمودار ۱۳: مقایسه توزیع درصد خانوارها در منطقه ۱۲ و شهر تهران بر حسب
تعداد افراد خانوار در سال ۱۳۵۷

ملاحظه می شود که به جز خانوارهای یک و دو نفره ، خانوارهای با جمعیت ۸ نفر و بیشتر منطقه نیز اندکی از نسبت مشابه در کل تهران بیشتر است . این دسته از خانوارها عمدتاً جمع کارگران مهاجری هستند که در یک جا و به صورت گروهی زندگی می کنند . در مجموع ۹/۲ درصد از کل خانوارهای تهران در منطقه ۱۲ سکونت دارند اما سهم خانوارهای تک نفره و دو نفره منطقه به ترتیب ۸/۴درصد و ۳/۳ درصد از کل خانوارهای مشابه در شهر تهران است( جدول ۸ و نمودار ۱۴)

جدول ۸ : تعداد و توزیع درصد خانوارهای معمولی بر حسب تعداد افراد در منطقه ۱۲

جمع ۱ نفر ۲نفر ۳نفر ۴نفر ۵نفر ۶نفر ۷نفر ۸نفر ۹نفر ۱۰ نفر و بیشتر
تعداد ۴۸۵۷۹ ۴۷۲۵ ۷۴۷۱ ۹۵۹۹ ۱۰۷۴۸ ۷۴۸۱ ۴۴۷۹ ۲۳۶۳ ۹۶۳ ۴۳۲ ۳۱۷
درصد ۱۰۰ ۷۳/۹ ۴/۱۵ ۸/۱۹ ۱۲/۲۲ ۴/۱۵ ۲۲/۹ ۸۶/۴ ۹۸/۱ ۸۹/۰ ۶۵/۰
سهم از کل خانوارهای مشابه در تهران ۹۳/۲ ۷۸/۴ ۲۵/۳ ۸۶/۲ ۶۱۲/۲ ۶/۲ ۷۶/۲ ۹۴/۲ ۰۳/۳ ۲۲/۳ ۵۶/۳

نمودار ۱۴: سهم خانوارهای منطقه ۱۲ از کل خانوارهای مشابه در شهر تهران
بر حسب تعداد افراد خانوار

ب) ساخت جنسی جمعیت
نسبت جنسی جمعیت منطقه ۱۲ در سه مقطع مورد مطالعه به ترتیب ۳/۱۰۶، ۲/۱۰۹ و ۸/۱۰۶ بوده است که طبق جدول زیر در هر سه مقطع از همین نسبت در کل کشور بیشتر بوده است. این امر نیز مؤید سکونت شماری از مهاجران مرد در این منطقه است.

جدول ۱۱: نسبت جنسی در جمعیت منطقه ۱۲ تهران و کل کشور
در ۳ مقطع ۱۳۵۹، ۱۳۶۵ و ۱۳۷۵
۱۳۵۹ ۱۳۶۵ ۱۳۷۵
کل کشور ۱/۱۰۶ ۱۰۵ ۱۰۳
منطقه ۱۲ ۳/۱۰۶ ۲/۱۰۹ ۸/۱۰۶

همچنین توزیع نسبت جنسی بر حسب سن در مقاطع ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵• نیز نشان می دهد ( جدول ۱۲ و نمودار ۱۷ ) که در هر د مقطع نسبت جنسی در گروههای سنی فعال به لحاظ اقتصادی یعنی به ویژه سنین ۴۴-۲۰ سال در سرشماری ۱۳۷۵ و ۳۹- ۱۵ سال در سرشماری ۱۳۵۹ بسیار بالاست و حتی در گروه سنی ۲۹- ۲۵ سال در این منقطع به ۱۵۲ نیز می رسد.

نمودار ۱۷: مقایسه تغییرات نسبتهای جنسی بر حسب سن در منطقه ۱۲ تهران
در دو مقطع ۱۳۵۹و ۱۳۷۵

جدول ۱۲: نسبتهای جنسی بر حسب سن در منطقه ۱۲ در دو مقطع ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵
۱۳۵۹ ۱۳۷۵
کل ۳/۱۰۶ ۸/۱۰۶
۴-۰ ۴/۱۰۵ ۱۰۴
۹-۵ ۳/۱۰۶

۳/۱۰۴
۱۴-۱۰ ۶/۱۰۹ ۴/۱۰۳
۱۹-۱۵ ۴/۱۲۷ ۴/۱۰۶
۲۴-۲۰ ۹/۱۳۰ ۳/۱۲۱
۲۹-۲۵ ۷/۱۵۲ ۹/۱۱۴
۳۴-۳۰ ۷/۱۳۵ ۲/۱۰۷

۳۹-۳۵ ۳/۱۲۶ ۲/۱۱۰
۴۴-۴۰ ۹/۱۰۰ ۱/۱۱۱
۴۹-۴۵ ۱۰۶ ۹۷
۵۴-۵۰ ۱۰۰ ۴/۹۹
۵۹-۵۵ ۸/۱۰۶ ۹/۱۰۳
۶۴-۶۰ ۲/۹۲ ۶/۱۱۰
۶۵+ ۸/۹۰ ۸/۹۴

در مجموع نسبتهای سال ۱۳۷۵ موزون تر از سال ۱۳۵۹ هستند که البته تا حدی نیز به دلیل بهبود کیفیت سرشماری ۱۳۷۵ در قیاس با سرشماری های قبلی و به ویژه بهبود گزارش سن زنان است.

ج) ساخت سنی جمعیت
ساخت سنی جمعیت منطقه ۱۲ در سال ۱۳۷۵، ساخت تقریباً میانسال بوده است که مشابه ساخت سنی شهر تهران است ( جدول ۱۵) . این در حالی است که در سال ۱۳۷۵ بیش از ۳۹ درصد جمعیت کل کشور در گروه سنی زیر ۱۵ سال جای داشتند و ترکیب کل جمعیت، ترکیبی جوان بوده است. اما در این منطقه ۶/۳۱ درصد زیر ۱۵ سال هستند و ۲۸۶۲ درصد در گروه سنی میانسال (۶۴- ۱۵) قرار دارند. همچنین نسبت جمعیت ۶۵ ساله و بیشتر نیز در ایران ۷/۶ درصد

است در حالی که از آن شهر تهران برابر با ۷/۴ در صد محاسبه شده است . به این ترتیب جمعیت منطقه در قیاس با شهر تهران دارای شمار بیشتری از افراد سالخورده است و نسبت وابستگی سنی در منطقه ۱۲ که وزن جمعیت در دو گروه سنی غیر فعال را بر گروه سنی فعال نشان می دهد، به همین دلیل از شهر تهران بیشتر است . این نسبت در منطقه و شهر تهران بسیار کمتر از مقدار نسبت در کل کشور ( ۲/۷۸) است که گویای سکونت جمعیت مهاجر در سنین فعالیت و آموزش در این مناطق است.

جدول ۱۵ : مقایسه توزیع جمعیت در گروههای بزرگ سنی در منطقه ۱۲
و شهر تهران سال ۱۳۷۵
۱۴ -۰ ۴۶ – ۱۵ ۶۵+ نسبت وابستگی سنی
منطقه ۱۲ ۶/۳۰ ۶/۶۲ ۷/۶ ۶/۵۹
تهران ۷۴/۳ ۱۸/۶۴ ۷۴/۴ ۳/۵۵
کل کشور ۵/۳۹ ۱۲/۵۶ ۳۷/۴ ۲/۷۸

نمودار ۲۰ : مقایسه ساخت سنی در منطقه ۱۲ ، کل کشور و
شهر تهران در سال ۱۳۷۵

همچنین مقایسه توزیع سن دو جنس در گروههای سنی بزرگ و در دو مطقع ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵ بیانگر آن است که اولاً در هر دو مقطع سهم جمعیت گروه سنی فعال برای مردان بیش از زنان است و ثانیاً طی ۱۶ سال از سهم جمعیت فعال منطقه کاسته شده و عمدتاً بر جمعیت گروه سنی ۶۵ سال و بیشتر افزوده شده است.

جدول ۱۶ : مقایسه توزیع جمعیت منطقه ۱۲ تهران بر حسب گروههای سنی بزرگ و جنس
در دو مقطع زمانی ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵
سن کل مرد زن
۱۳۵۹ ۱۳۷۵ ۱۳۵۹ ۱۳۷۵ ۱۳۵۹ ۱۳۷۵
۱۴ – ۰ ۹/۳۰ ۶/۳۰ ۷/۲۹ ۲/۳۰ ۴/۳۲ ۱/۳۱
۴۶- ۱۵ ۹/۶۳ ۳/۶۲ ۴/۶۵ ۵/۶۳ ۲/۶۲ ۱/۶۱
۶۵+ ۱/۵ ۷/۶ ۹/۴ ۳/۶ ۴/۵ ۱/۷

نمودار ۲۱ : توزیع درصد جمعیت گروههای بزرگ سنی در منطقه
۱۲ تهران سال ۱۳۵۹

نمودارهای ( ۲۲) و (۲۳) هرمهای سنی – جنسی منطقه در دو مقطع ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵ ارائه می دهد. بجز تغییراتی که منطبق بر تحولات دموگرافیک به طور عام در کل کشور است و طبعاً در تفاوت هرم منطقه در دو مقطع زمانی خود را نشان می دهند ( مانند افزایش موالید به ویژه در سالهای اولیه پس از انقلاب ) ، کاملاً مشهود است که در سرشماری ۱۳۵۹ شمار مردان در سنین ۴۴ – ۱۵ سال بر زنان برتری دارد و چهره منطقه کاملا مهاجر پذیر است، این مساله در سال ۱۳۷۵ تا حد زیادی تعدیل شده است . در واقع می توان نتیجه گرفت که جاذبه مهاجرت منطقه در دهه های قبل بیشتر بوده است.

نمودار ۲۲: هرم سنی – جنسی جمعیت منطقه ۱۲ تهران در سال ۱۳۵۹
$

نمودار ۲۳ : هرم سنی – جنسی جمعیت منطقه ۱۲ شهر تهران در سال ۱۳۷۵
$

بررسی ساخت سنی در نواحی پنجگانه بیانگر آن است که نواحی همگون نیستند. ناحیه یک در شمال منطقه با ۵/۲۶ درصد کمترین نسبت جمعیت زیر ۱۵ سال و ناحیه ۴ در جنوب منطقه بالاترین نسبت از این گروه سنی را دارا هستند و تأکیدی بر تفاوت در نوع خانوارها به لحاظ ترکیب جمعیتی و به تبع آن ترکیب اقتصادی ، سنی و رفتاری است. ناحیه یک همچنین از بیشترین نسبت افراد در سنین فعالیت یعنی ۶۳۳ و همچنین بیشترین نسبت افراد سالخورده برخوردار است.

جدول ۱۷: ساخت سنی جمعیت نواحی پنجگانه منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵
ناحیه ۱۴ – ۰ ۶۴ – ۱۵ +۶۵
ناحیه ۱ ۵/۲۶ ۳/۶۶ ۱/۷
ناحیه ۲ ۴/۳۲ ۴/۶۱ ۶
ناحیه ۳ ۹/۲۹ ۶۳ ۷
ناحیه ۴ ۲/۳۳ ۴/۶۰ ۳/۶
ناحیه ۵ ۴/۳۰ ۳/۶۲ ۱/۷

نمودار ۲۴: مقایسه ساخت سنی نواحی پنجگانه منطقه ۱۲ تهران در سال ۱۳۷۵

۱۳ تحولات تراکم های جمعیتی
الف) کل منطقه

با توجه به کاهش شمار جمعیت در منطقه ۱۲، بدیهی است که روند تغییرات تراکم جمعیت نیز طی دوره ۷۵ – ۱۳۵۹ روندی کاهشی داشته است( جدول ۱۸ و نمودار ۲۵) .
مقدار شاخص تراکم جمعیت از ۲۲۲ در سال ۱۳۵۹ به ۱۷۰ در سال ۱۳۶۵ و پس از آن با شتاب کمتر به ۱۴۰ در سال ۱۳۷۵ کاهش می یابد و در مجموع ۱۶ سال، منطقه ۴۷ درصد از تراکم جمعیت خود را از دست می دهد.

جدول ۱۸: تراکم جمعیت طی سال های ۷۵ – ۱۳۵۹ در منطقه ۱۲ شهر تهران
شاخص ۱۳۵۹ ۱۳۶۵ ۱۳۷۵
تراکم جمعیت ۲۲۲ ۱۷۰ ۱۴۰

نمودار ۲۵ : تغییرات تراکم جمعیت منطقه ۱۲ شهر تهران طی سال های ۷۵ – ۱۳۵۹

اگر چه تراکم ۱۴۰ نفر در هکتار از میانگین تراکم ناخالص جمعیت شهر تهران در همین مقطع ( یعنی ۱۱۰ نفر ) بیشتر است و در واقع در رده دوازدهم بین ۲۲ منطقه شهر تهران قرار می گیرد، اما در میان مناطق همجوار خود یعنی مناطق مرکزی شهر ، به جز منطقه ۶ که دارای تراکم ۱۱۰ است، از سایر مناطق همجوار تراکممم کمتری دارد( جدول ۱۹) .

جدول ۱۹ : مقایسه تراکم ناخالص جمعیت در منطقه ۱۲ شهر تهران و سایر مناطق همجوار ( سال ۱۳۷۵)
شاخص تهران منطقه ۱۲ مناطق همجوار
منطقه ۶ منطقه ۷ منطقه ۱۱ منطقه ۱۳ منطقه ۱۴ منطقه ۱۵ منطقه ۱۶
تراکم ناخالص جمعیت ۱۱۰ ۱۴۰ ۱۰۳ ۱۹۵ ۱۹۰ ۱۷۶ ۲۶۹ ۲۱۹ ۱۸۱
رتبه تراکم در شهر تهران – ۱۲ ۱۳ ۷ ۸ ۱۰ ۳ ۵ ۹

د) مقایسه تراکم مسکونی و تراکم ناخالص جمعیت
مقایسه دو تراکم مسکونی و ناخالص در سطح منطقه ۱۲ و شهر تهران نشان می دهد که علی رغم بالاتر بودن تراکم ناخالص جمعیت در منطقه ۱۲ نسبت به شهر تهران ( ۱۴۰ در مقابل ۱۱۰ ) ، اما تراکم مسکونی آن یعنی ۳۹۸ نفر ، از کل شهر که تراکم آن ۴۲۳ نفر در سطح کاربری های مسکونی است، پایین تر است( جدول ۲۶ ، نمودار ۳۰).
جدول ۲۶: تراکم جمعیت و تراکم مسکونی شهر تهران و منطقه ۱۲
سال ۱۳۷۵
محدوده تراکم جمعیت تراکم مسکونی
شهر تهران ۱۰۹ ۴۲۳
منطقه ۱۲ ۱۴۰ ۳۹۸

نمودار ۳۰ : مقایسه تراکم جمعیت و تراکم مسکونی شهر تهران و منطقه ۱۲ سال ۱۳۷۵

۱ ۴ .بررسی رشد طبیعی و مهاجرت
الف) رشد طبیعی
باروری:
جامعه ایران در حال حاضر در مرحله سوم انتقال جمعیتی یعین « کاهش بسط و توسعه جمعیتی» قرار دارد و طی دهه های اخیر رشد شتابان جمعیت و سپس کاهش پر شتاب باروری را شاهد بوده است. به همین دلیل نرخهای باروری در مناطق مختلف کشور طی این دهه ها تغییرات سریعی داشته اند و شدت این تغییرات در نوع خود کم نظیر بوده است. از این رو علی رغم تعدد

برآوردها و پیش بینی هایی که برای سطح باروری در مناطق مختلف کشور انجام شده است، اما چون بیشتر این مطالعات شدت تغییرات آتی را متصور نبوده اند ( که تا حدود زیادی اجتناب ناپذیر بوده است) ، با واقعیت فعلی مغایرت دارند. در زیر به نتایج برخی از طرحهای سالهای اخیر که در زمینه اندازه گیری سطح باروری در استان تهران مطالعه کرده اند ، اشاره می شود:

۱) طرح بررسی ویژگیهای بهداشتی و جمعیتی خانوار ( DHS )
این طرح که در سال ۱۳۷۹ و با حمایت صندوق جمعیت سازمان ملل ( UNFPA ) و نهادهای دولتی مرتبط با مسائل جمعیتی کشور انجام شد، نقاط شهری و روستایی کل کشور را با نمونه گیری خوشه ای زیر پوشش قرار داد . نتایج این بررسی میزان باروری کل شهر تهران ( TFR) را برابر با ۳/۱ برآورد نمود. مقدار این شاخص برای نقاط شهری استان ( بدون شهر تهران) برابر با ۷/۱ و برای نقاط روستایی استان معادل ۴/۲ محاسبه شده است.

۲) محاسبه نرخهای باروری با روش « فرزندان خود» ( Own Childern Method )
دکتر عباسی در سال ۱۳۷۸ با استفاده از روش فرزندان خود میزان باروری کل شهر تهران در سال ۱۳۷۵ را برابر ۸/۱ برآورد نموده است.
۳) دکتر زنجانی در طرح مجموعه شهری تهران برای دوره ۸۰- ۱۳۷۵ مقدار TFR را برای شهرستان تهران برابر با ۸۱/۲ برآورد نموده است.
۴) علیزاده ، در طرح حوزه آبریز دریاچه نمک، میانگین باروری کل ( TFR ) را برای این منطقه که شهر تهران نیز در محدوده آن واقع است برابر با ۳/۲ برآورد نموده است . وی همچنین مقدار شاخصهای میزان عمومی موالید (CBR ) و نرخ خالص تجدید نسل ( NRR) را برای مقاطع ۱۳۷۵ و ۱۴۰۰ به شرح زیر در نظر گرفته است :

جدول ۳۱ : شاخصهای برآورد شده باروری در طرح حوزه آبریز دریاچه نمک
سال CBR TFR NRR
۱۳۷۵ ۸/۱۸ ۳/۲ ۰۵/۱
۱۴۰۰-۱۳۵۹ ۱/۱۵ ۲ ۹۵/۰

۵) طرح اندازه گیری رشد جمعیت ایران ( ارج)
نتایج این طرح که پس از نمونه گیری وسیع در کل کشور توسط مرکز آمار ایران ، در سال ۱۳۷۵ انجام شد کلیه استانهای کشور را به لحاظ سطح باروری به ۴ گروه مجزا تقسیم کرده است. در این تقسیم بندی استان تهران در گروه اول قرار گرفته که از میانگین باروری کل ۶۸/۱ بر خوردار بوده است. مقدار این شاخص در مناطق روستایی برابر با ۹۷/۱ و در نقاط شهری برابر با ۶۱/۱ بوده است.

۶) محاسبه سطح باروری منطقه تهران به روش رله ( RELE ) توسط بخش مطالعات جمعیت مشاور
با توجه به اطلاعات مربوط به توزیع جمعیت منطقه ۱۲، بر حسب سن و جنس ، میزان باروری کل ( TFR) و نرخ خالص تجدید نسل ( NRR ) در منطقه با استفاده از نرم افزار FERT ) و انتخاب گزینه روش رله و نسبت کودکان ۹-۵ سال به زنان ۲۴-۲۰ سال محاسبه شد و نتایج زیر به دست آمده :

جدول ۳۲ : شاخصهای باروری منطقه ۱۲ تهران در سال ۱۳۷۵ ( محاسبه شده به روش رله )
TFR
میزان باروری کل NRR
میزان خالص تجدید نسل نسبت تعدیل شده کودک به زن
۲۸/۲ ۱۱/۱ ۳۳۱/۰

اما با توجه به آنکه منطقه ۱۲ تهران به لحاظ ویژگیهای بهداشتی و برخورداری از امکانات شهری در سطحی پایین تر از میانگین شهر تهران قرار دارد و نیز ورود مداوم خانواده های مهاجری که دارای رفتارهای باروری متفاوت هستند و همچنین با در نظر گرفتن نتایج بررسیهای مختلف در سطح شهر تهران و کل کشور برای برآورد TFR و عدد به دست آمده توسط مشاور ، نهایتاً میزان باروری کل برای سال ۱۳۷۵ در این منطقه ۶/۲ در نظر گرفته شد که با توجه به روند کاهش در کل کشور این میزان تا سال ۱۳۸۱ به ۲/۲ کاهش می یابد.

مرگ و میر :
میزان خام مرگ و میر ( CDR ) در نقاط شهری کل کشور برای سال ۱۳۷۷ برابر با ۷/۵ در هزار محاسبه گردیده است ( زنجانی ۱۳۷۹ : ۶۴ ) . مقدار این شاخص و مقدار امید زندگی در بدو تولد در نقاط شهری و روستایی استان تهران برای سال ۱۳۷۵ به شرح جدول ۳۷ محاسبه شده است ( همان : ۶۵) .

جدول ۳۳ : شاخصهای مرگ و میر محاسبه شده برای استان تهران ( زنجانی ۱۳۷۵)
شاخص شهری روستایی
مرد زن مرد زن
CDR 6/5 1/5 1/6 5/8
e. 68 71 65 8/67

علیزاده نیز در سال ۱۳۷۷ مقدار شاخص CDR را برای حوزه آبریز دریاچه نمک که شهر تهران نیز در محدوده آن واقع است برابر با ۸/۵ در هزار برآورد نموده است که تا سال ۱۴۰۰ به ۲/۵ خواهد رسید ( علیزاده ، ۱۳۷۷ : ۴۳ ) . وی همچنین مقدار امید زندگی در بدو تولد سال ۱۳۷۵ را برای مردان برابر با ۷۰ و برای زنان برابر با ۷۲ سال محاسبه کرده و افزایش این شاخصها تا سال ۱۴۰۰ را به ترتیب ۷۷ سال برای مردان و ۷۹ سال برای زنان پیش بینی نموده است که به تفکیک جنس ونقاط شهری و روستایی در سال ۱۳۷۵ را طبق جدول ( ۳۴) به دست آورده است ( علیزاده ، همان ).

جدول ۳۴ : شاخصهای برآورد شده مرگ و میر در طرح حوزه آبریز دریاچه نمک
سال CDR e. (مردان) e. ( زنان )
۱۳۷۵ ۸/۵ ۷۰ ۷۲
۱۴۰۰- ۱۳۷۵ ۲/۵ ۷۷ ۷۹

همچنین در طرح مجموعه شهری تهران این شاخص برای شهرستان تهران در دوره ۸۰- ۱۳۷۵ به شرح زیر محاسبه شده است :

جدول ۳۵ : امید زندگی بدو تولد ۸۰- ۱۳۷۵ برای نقاط شهری و روستایی شهرستان تهران ( زنجانی ۱۳۷۹)
شهری روستایی شهری روستایی
مرد زن مرد زن
۶۸ ۷۱ ۶۵ ۸/۶۷

با توجه به بررسیهای انجام شده در سطح شهر و استان تهران و همچنین با تاکید بر این امر که منطقه ۱۲ تهران در زمره مناطق محروم شهری قرار دارد و به لحاظ سطح بهداشت و توانایی محدود ساکنین آن در استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی و ویژگیهای فرهنگی و رفتاری مشاهده شده در منطقه نهایتاً مقدار امید زندگی بدو تولد برای این منطقه معادل میانگین نقاط شهری و روستایی استان تهران در نظر گرفته شد.

جدول ۳۶ : برآورد سطح مرگ و میر و امید زندگی بدو تولد منطقه ۱۲ تهران در سال ۱۳۸۱
CDR e.
مرد زن مرد زن
۹/۵ ۸/۶ ۵/۶۶ ۴/۶۹

رشد طبیعی :
با توجه به میزانهای باروری و مرگ و میر برآورده شده در منطقه ۱۲ ، میزان رشد طبیعی که از تفاضل میزان عمومی موالید و مرگ و میر حاصل می شود برای این منطقه ۲۸/۱ درصد در سال ۱۳۷۵ محاسبه شده است که با توجه به روند کاهش باروری تا سال ۱۳۸۱ به ۱۱/۱ درصد کاهش می یابد.

ج) مهاجرت
بررسی مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ تهران طی دوره زمانی ۷۵-۱۳۶۵ نشان می دهد که در مجموع ۱۲۷۳۴ نفر طی ۱۰ سال وارد منطقه شده اند. بر خلاف روند جاری در سطح کشور که مهاجرتهای درون استانی به دلیل فاصله کمتری که نسبت به مبدأ دارند ، سهمی معادل یک سوم از کل مهاجرتها را شامل می شوند، در این منطقه سهم مهاجرتهای درون استانی تنها ۶/۱۰ درصد است و در مقابل مهاجران متعلق به استانهای دیگر حدود ۷۷ درصد کل مهاجران به منطقه ۱۲ را تشکیل می دهند . کمترین بعد مسافت طی شده در مهاجرت ، متعلق به مهاجران روستایی اطراف شهر تهران و برابر با ۴۸ درصد کل مهاجران است . جدول و نمودار ( ۳۷ ) توزیع درصد مهاجران وارد شده بر حسب جنس و محل اقامت قبلی را ارائه می دهند .

جدول ۳۷ : توزیع درصد مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ به تفکیک جنس و محل اقامت قبلی در سال ۱۳۷۵
مبدأ مهاجرت کل مرد زن
تعداد درصد تعداد درصد تعداد درصد
کل مهاجرین ۱۲۷۳۴ ۱۰۰ ۷۹۵۰ ۴/۶۲ ۴۷۸۴ ۶/۳۷
شهرستان محل سرشماری شهر ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰

آبادی ۶۰۸ ۸/۴ ۳۶۲ ۸/۲ ۲۴۶ ۹/۱
سایر شهرستانهای محل سرشماری شهر ۷۲۶ ۸/۵ ۴۳۷ ۴/۳ ۲۹۹ ۳/۲
آبادی ۳۴۳ ۷/۲ ۱۸۶ ۵/۱ ۱۵۷ ۲/۱
شهرستانهای سایر استانها شهر ۷۶۱۸ ۸/۵۹ ۴۸۳۷ ۳۸ ۲۷۸۱ ۸/۲۱
آبادی ۲۱۸۸ ۲/۱۷ ۱۳۴۲ ۵/۱۰ ۸۴۶ ۶/۶
خارج از کشور ۱۰۸۵ ۵/۸ ۶۹۵ ۵/۵ ۳۹۰ ۱/۳
اظهار نشده ۱۵۶ ۲/۱ ۹۱ ۷/۰ ۶۵ ۵/۰

نمودار ۳۷ : توزیع درصد مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ بر حسب جنس و مبدأ مهاجرت در سال ۱۳۷۵

نسبت جنسی مهاجران برابر با ۱۶۳ و بیانگر برتری کامل شمار مردان مهاجر بر زنان است . این نسبت جنسی غیر متعارف همچنین گویای این امر است که حدود ۳۰ درصد مهاجران وارد شده به منطقه را مردان تنها و در جستجوی شغل تشکیل می دهند که معمولاً ( با توجه به بررسیهای میدانی مشاور) در اتاقهای ارزان قیمت و به صورت گروهی همراه با دیگر مهاجران زندگی می کنند . مطالعات موردی مشاور در محله ۱۴ ( محله سیروس) نشان داد که در بسیاری از خانه های نیمه متروکه آن محل ، گروههای ۳۰-۲۰ نفره به طور جمعی ( اما به صورت خانوارهای تک نفره ) زندگی

می کنند . بالاترین نسبت جنسی مهاجران متعلق به مهاجران خارج از کشور است و برابر با ۱۷۸ است . این دسته از مهاجران ۸/۲ درصد کل مهاجران به منطقه را تشکیل می دهند( جدول ۳۸).

جدول ۳۸ : نسبت جنسی مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ تهران بر حسب مبدا در سال ۱۳۷۵
شاخص کل مهاجران شهرستان محل سرشماری سایر شهرستانهای استان
شهرستانهای سایر استانها خارج از کشور
روستا شهر روستا شهر روستا
نسبت جنسی ۱۶۳ ۱۴۷ ۱۴۶ ۱۱۸ ۱۷۴ ۱۵۸ ۱۷۸

مقایسه مهاجران داخلی وارد شده به منطقه و شهر تهران نیز ( جدول ۳۹ و نمودار ۳۸) نشان می دهد که سهم مهاجران روستایی منطقه ۱۲ از میانگین این گروه از مهاجران در شهر تهران بیشتر است ( ۷/۲۴ در مقابل ۲/۱۹ درصد ) . همچنین سهم زنان مهاجر وارد شده به منطقه از میانگین شهر تهران فاصله زیادی دارد ( ۷/۹ در مقابل ۱/۲۴ ) . این امر مؤید آن است که مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ با هدف یافتن کار و کسب درآمد برای دوره معین مهاجرت کرده اند و به لحاظ سطح اقتصادی دارای چنان امکاناتی نیستند که خانواده خود را نیز همراه بیاورند.

جدول ۳۹ : مقایسه سهم و توزیع درصد مهاجران داخلی وارد شده به شهر تهران و منطقه ۱۲ برحسب جنس و مبدا شهری و روستایی
جنس شهری روستایی
تهران منطقه ۱۲ تهران منطقه ۱۲
کل ۸/۸۰ ۶/۶۵ ۲/۱۹ ۷/۲۴
مرد ۳/۴۵ ۴/۴۱ ۵/۱۰ ۸/۱۴
زن ۵/۳۵ ۱/۲۴ ۷/۸ ۷/۹

نمودار ۳۸ : مقایسه سهم و توزیع درصد مهاجران داخلی وارد شده به
شهر تهران و منطقه ۱۲ بر حسب جنس و مبدا شهری و روستایی

بررسی مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ تهران بر حسب محل اقامت قبلی آنها بیانگر این امر است که پس از استان تهران ( ۲/۱۳ درصد) به ترتیب استانهای خراسان، اصفهان و مازندران بیشترین تعداد مهاجر و استانهای کهگیلویه و چهار محال و بوشهر نیز کمترین تعداد مهاجر را به منطقه ۱۲ فرستاده اند ( جدول ۴۰ و نمودار ۳۹ ) . سهم مهاجران وارد شده از خارج از کشور ۵/۸ درصد است که نسبت به سهم این دسته از مهاجران در کل کشور ( کمتر از ۷ درصد) بیشتر است .

بررسیهای میدانی مشاور مؤید آن است که این مهاجران عمدتا افغانی ، عرب و متعلق به کشورهای محروم همسایه هستند و مناطق مرفه شهر با درآمد و امکانات آنها تناسبی ندارد . مسکن ارزان و سطح پایین زندگی و تنوع فرهنگی در محله های مختلف منطقه از عواملی است که این گروه از مهاجران را به خود جذب می کند.

جدول ۴۰ : مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ تهران بر حسب استان محل اقامت قبلی
استان درصد استان درصد استان درصد
تهران ۲/۱۳ لرستان ۵/۳ یزد ۹/۰
خراسان ۱۰ ایلام ۳/۳ هرمزگان ۸/۰
اصفهان ۳/۸ خوزستان ۲/۳ سیستان و بلوچستان ۶/۰
مازندران ۳/۷ فارس ۱/۲ بوشهر ۵/۰
آذربایجان شرقی ۳/۶ آذربایجان غربی ۹/۱ چهارمحال و بختیاری ۵/۰
گیلان ۵ کرمانشاه ۸/۱ کهگیلویه و بویر احمد ۲/۰
اردبیل ۷/۴ زنجان ۷/۱ خارج از کشور ۵/۸
همدان ۴ سمنان ۶/۱ اظهار نشده ۲/۱
قم ۸/۳ کردستان ۴/۱
مرکزی ۶/۳ کرمان ۹/۰

نمودار ۳۹ : توزیع درصد مهاجران وارد شده به منطقه ۱۲ تهران طی سال های ۷۵- ۱۳۶۵ بر حسب محل اقامت قبلی

سهم مهاجران منطقه ۱۲ از کل مهاجران وارد شده به شهر تهران برابر با ۲/۲ درصد است . اما توزیع این سهم میان استانها یکسان نیست. به عبارت دیگر اولویت مهاجران در انتخاب مناطق مختلف تهران برای سکونت متفاوت است. براین نمونه ۱۰ درصد مهاجران ایلامی وارد شده به شهر تهران ، منطقه ۱۲ را برای سکونت خود مناسب دیده اند ، در حالیکه بیشترین سهم پس از استان ایلام ۸/۳ درصد و متعلق به استان چهار محال است ( جدول ۴۱ و نمودار ۴۰) .

جدول ۴۱ : مقایسه سهم منطقه ۱۲ از مهاجران وارد شده به شهر تهران بر حسب مبدا مهاجرت
استان درصد استان درصد استان درصد
ایلام ۶/۱۰ زنجان ۲/۲ کرمان ۶/۱
چهار محال و بختیاری ۸/۳ سمنان ۱/۲ مرکزی ۶/۱
قم ۵/۳ کردستان ۲ کرمانشاه ۴/۱

خراسان ۱/۳ یزد ۹/۱ خوزستان ۲/۱
اردبیل ۳ آذربایجان شرقی ۸/۱ هرمزگان ۲/۱
اصفهان ۸/۲ آذربایجان غربی ۸/۱ بوشهر ۱
لرستان ۶/۲ گیلان ۸/۱ خارج از کشور ۸/۲
کهگیلویه و بویر احمد ۳/۲ همدان ۸/۱ اظهار نشده ۲/۳
مازندران ۳/۲ سیستان وبلوچستان ۶/۱ سهم کل ۲/۲
تهران ۲/۲ فارس ۶/۱

نمودار ۴۰ : مقایسه سهم منطقه ۱۲ از مهاجران وارد شده به شهر تهران بر حسب مبدأ مهاجرت

۲ . سیمای اقتصادی و اجتماعی جمعیت
۱ ۲ ساختار و روند تحول اشتغال
تعداد جمعیت شاغل منطقه ۱۲ در طول یک دوره ۱۶ ساله ، همراه با ک در این دوره از ۵/۸۶ درصد در سال ۱۳۵۹ به ۵/۸۷ در سال ۱۳۶۵ و ۳/۹۴ درصد در سال ۱۳۷۵ افزایش یافته است .

جدول ۴۲ : ترکیب جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر فعال در منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵
شاغل بیکار قبلاً شاغل بیکار قبلاً غیر شاغل
کل ۳/۹۴ ۶/۳ ۱/۲
مرد ۵/۹۴ ۸/۳ ۸/۱
زن ۹/۹۲ ۲/۲ ۹/۴

نمودار ۴۱ : ترکیب جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر فعال در منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵

در سال ۱۳۷۵ از ۱۵۵۱۹۳ نفر جمعیت بالای ۱۰ سال منطقه ۶/۳۵ درصد را جمعیت فعال ( شاغلین و بیکاران) و ۴/۶۴ درصد را افراد غیر فعال اقتصادی ( دانش آموزان و خانه دارها و افراد دارای درآمد بدون کار) تشکیل می داده اند . یعنی در مقابل هر فرد فعال دو نفر غیر فعال وجود داشته است . ۵/۲۴ درصد جمعیت منطقه به شاغلین اختصاص یافته است که در مقایسه با متوسط تهران ( ۷/۲۶ درصد) ۸/۰ درصد بالاتر است . بالاترین نسبت اشتغال در بین مناطق تهران ۳/۲۹ درصد و به منطقه ۱۱ و کمترین آن ۸/۲۳ درصد و به مناطق ۱۸ و ۱۹ تعلق دارد .

جدول ۴۳ : ترکیب ۱۰ ساله و بیشتر غیر فعال در منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵
محصل خانه دار دارای درآمد بدون کار سایر
کل ۴۰/۵ ۴۸/۳ ۵/۸ ۵/۳
مرد ۷۱/۲ ۱/۹ ۱۵/۵ ۱۱/۴

زن ۲۸ ۶۷/۳ ۱/۹ ۲/۸

نمودار ۴۲ : ترکیب ۱۰ ساله و بیشتر غیر فعال در منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵

توجه : اعداد ارائه شده در جدول بالا این نمودار را ارائه می دهد.

الف ) اشتغال زنان
بر اساس اطلاعات سرشماری سال ۱۳۷۵ ، بیشترین میزان اشتغال زنان در منطقه ۶ تهران وجود داشته در این منطقه ۸/۱۴ درصد زنان در سن فعالیت شاغلند و در منطقه ۱۹ این نسبت به حداقل خود یعنی ۵/۲ درصد می رسد. در منطقه ۱۲ در این سال زنان شاغل ۶ درصد زنان در سن فعالیت را تشکیل می داده اند. نسبت اشتغال زنان در شهر تهران ۰۶/۸ درصد است.
نسبت شاغلین زن در سن فعالیت زنان در طول سه مقطع سرشماری از ۳/۶ درصد در سال ۱۳۵۹ به ۵۹/۵ درصد در سال ۱۳۶۵ کاهش یافته و سپس در سال ۱۳۷۵ به ۹۹/۵ درصد رسیده است. در حال حاضر ، زنان شاغل ۶/۸ درصد شاغلین منطقه را تشکیل می دهند که نسبت به سال ۱۳۵۹ ( ۹/۷) روندی رو به رشد داشته است. اشتغال زنان و نسبت شاغلین زن یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه یافتگی محسوب می شود.

ب) بار تکفل
بار تکفل یا متوسط افرادی که هر فرد شاغل مسئول تأمین مایحتاج زندگی آنهاست در شهر تهران از حداقل ۴/۳ نفر در منطقه ۱۱ تا ۲/۴ نفر در منطقه ۱۸ و ۱۹ متغیر است. در منطقه ۱۲ هر شاغل به طور متوسط نان آور ۶۳/۳ نفر است ( با احتساب فرد شاغل ) که نسبت به متوسط شهر تهران ۱۲/۰ نفر کمتر است. قابل ذکر است که بار تکفل در منطقه نسبت به سال ۱۳۵۹ ، ۱۷/۰ نفر اضافه و نسبت به سال ۱۳۶۵ ، ۱۲/۰ نفر کاهش یافته است ( بار تکفل به ترتیب در سالهای

۱۳۵۹، ۱۳۶۵ و ۱۳۷۵ برابر ۴۶/۳، ۷۵/۳ و ۶۳/۳ نفر بوده است) . به عبارت دیگر ، با افزایش نسبت شاغلین منطقه بین سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ و کاهش نرخ بیکاری ، بار تکفل کاهش یافته است .

ج) جمعیت بیکار

در سال ۱۳۷۵ در منطقه ۱۲ ، ۳۱۴۰ نفر به عنوان بیکار و جویای کار محسوب شده اند. از نظر وضعیت سواد و تحصیلات بیش از ۲۱ درصد بیکاران منطقه بیسوادند و ۶/۸۳ درصد این گروه از نظر سنی به گروه ۴۰ سال و بالا تعلق دارند. در بین بیکارانی که باسوادند، ۲۲ درصد دارای تحصیلات ابتدایی ۲/۲۱ درصد در سطح راهنمایی و ۷/۲۶ درصد دارای تحصیلات دوران متوسطه بوده اند و ۴/۱ درصد تحصیلاتی در حد بالاتر از دیپلم و عالی داشته اند . بیکاران در مجموع ۲ درصد نیروی بالقوه فعال و ۷/۵ درصد جمعیت فعال منطقه را تشکیل می دهند که با متوسط تهران تقریباً برابر است.
در جدول (۴۴) روند تحول نرخ بیکاری و اشتغال و فعالیت در سه مقطع ۱۳۵۹، ۱۳۶۵و ۱۳۷۵ مشخص شده است.

جدول ۴۴ : روند تحول شاخصهای اشتغال
مقاطع سرشماری سال ۱۳۵۹ سال ۱۳۶۵ سال ۱۳۷۵
کل مرد زن کل مرد زن کل مرد زن
نرخ بیکاری• ۵/۱۳ ۸/۱۲ ۹/۲۰ ۵/۱۲ ۸/۱۱ ۴/۲۰ ۷/۵ ۵/۵ ۱/۷
نرخ اشتغال•• ۵/۸۶ ۲/۷۸ ۱/۷۹ ۵/۸۷ ۲/۸۸ ۶/۷۹ ۳/۹۴ ۵/۹۴ ۹/۹۲
نرخ فعالیت ••• ۷/۳۰ ۳/۷۰ ۹۸/۷ ۳/۴۰ ۳/۷۰ ۰۲/۷ ۹/۳۵ ۸/۶۲ ۵۳/۶

همانطور که در جدول فوق مشخص شده است نرخ بیکاری روندی نزولی و اشتغال و فعالیت سیری صعودی داشته اند. که به خودی خود بهبود شاخص ها را در طول ۱۶ سال نشان می دهد. البته این نکته را نباید فراموش کرد که منطقه ۱۲ از مناطقی است که مشاغل کاذب وغیر رسمی بخش قابل ملاحظه ای از شاغلان را جذب کرده و در عین حال تراکم و تمرکز شاغلین مجرد ( اغلب مهاجر) که آمار شاغلین منطقه را بالا می برد خود باعث بروز مشکلات اجتماعی در منطقه است. منطقه ۱۲ از نظر نرخ بیکاری در بین مناطق تهران مقام دوازدهم را داراست . کمترین نرخ بیکاری ۳/۴ درصد در منطقه ۴ و بالاترین آن ۷/۸ درصد در منطقه ۱۷ دیده شده است.

جدول ۴۵ : میزان فعالیت و بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در منطقه ۱۲ تهران سال ۱۳۷۵
میزان فعالیت نسبت بیکاری
تهران منطقه ۱۲ تهران منطقه ۱۲
کل ۳۴/۳ ۳۵/۷ ۵/۸ ۵/۷
مرد ۵۸/۹ ۶۲/۹ ۵/۸ ۵/۵
زن ۸/۶ ۶/۵ ۶/۴ ۷/۱

نمودار ۴۳ : میزان فعالیت و بیکاری در جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر منطقه ۱۲
تهران سال ۱۳۷۵

طرح جامع حفظ و ساماندهی شهر تهران در بررسی وضع موجود خود بیشترین سطح کاربری صنعتی را در رده های منطقه و حوزه ای و کمترین سطح این کاربری را ( پس از منطقه ۷ ) در رده های محله و ناحیه ای در منطقه ۱۲ ذکر کرده است . بر اساس همین گزارش منطقه ۱۲ بیشترین واحدهای کارگاهی – صنعتی ( ۶۰۷۸۷) واحد و بالاترین تراکم این کاربری را دارا بوده است.

جدول ۴۶: جمعیت بیکار منطقه ۱۲ بر حسب سطح سواد
بی سواد با سواد
ابتدایی راهنمایی متوسطه عالی غیره
۱۴/۲۱ ۰۳/۲۲ ۱۸/۲۱ ۷۵/۲۶ ۱۱/۴ ۷۸/۴

نمودار شماره ۴۴ : توزیع درصد جمعیت بیکار منطقه ۱۲ بر حسب وضع سواد
در سال ۱۳۷۵

منطقه ۱۲ که در تقسیمات طرح ، بخشی از حوزه مرکزی با بیشترین خدمات اداری، تجاری ، فرهنگی، آموزشی و درمانی محسوب می شود، بیشترین سطح کاربری اداری در رده ناحیه را نیز داشته است. ۲۰/۶۲ هکتار سطوح اداری در این رده بوده و طبق برداشتهای میدانی وضع موجود ( سال ۱۳۸۱ ) ۹ درصد سطح منطقه را سطوح صنعتی و اداری تشکیل داده است. مسلم است که

با وجود تمرکز زیاد مراکز کار و فعالیت در منطقه ، میزان فعالیت و اشتغال نیز در منطقه بالا باشد. این شاخصها زمانی می تواند گویای توسعه اقتصادی باشند. بررسی وضع شاغلین منطقه از نظر سطح تحصیلات و سواد و نوع فعالیت و گروه شغلی ساکنان می تواند به روشنتر شدن وضع اشتغال در منطقه کمک کند.

د) وضع سواد و تحصیلات شاغلین
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران در سال ۱۳۷۵ ، در منطقه ۱۲ ، ۵۲۱۹۸ نفر شاغل بوده اند .

۴/۱۱ درصد این افراد بی سواد، ۹/۲۲ درصد دارای تحصیلات ابتدایی، ۷/۲۲ درصد دارای تحصیلات دوره راهنمایی ، ۶/۲۹ درصد دارای تحصیلات دوره متوسطه و ۹/۹ درصد دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم و عالی بوده اند. بالاترین سطح تحصیلات شاغلین به مناطق ۱، ۲، ۳و ۶ اختصاص داشته و پایین ترین سطح در مناطق ۱۸ و ۱۹ ملاحظه شده است . در شکل (۱) شهر تهران بر اساس سطح تحصیلات شاغلان به ۶ قسمت تقسیم شده است.
۱) مناطقی که بیشترین میزان تحصیلات عالی را داشته اند و این میزان به بیش از ۴۰ درصد جمعیت شاغلان می رسد.
۲) گروه دوم مناطقی که بیشترین درصد شاغلین با تحصیلاتی بالاتر از سطح راهنمایی یعنی در حد متوسطه در درجه اول و بعد عالی دارند.
۳) گروه بعد مناطقی را شامل می شود که در درجه اول شاغلین با تحصیلات راهنمایی و پس از آن متوسطه و عالی قرار گرفته است.
۴) در این دسته از مناطق نیز بیشترین شاغلین تحصیلات دوره راهنمایی دارند ولی نسبت تحصیلات بالاتر کمتر و ابتدایی بیشتر است.
۵) مناطقی را شامل می گردد که نسبت تحصیلات عالی بسیار کم است و بیشترین میزان تحصیلات شاغلان در حد راهنمایی و ابتدایی است و سپس متوسطه ( شاغلین بی سواد بین ۷/۹ تا ۹/۱۰ درصدند ).
۶) بیشترین درصد شاغلان این مناطق تحصیلات ابتدایی دارند شاغلین بیسواد در این مناطق بیش از ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می دهند

.
منطقه ۱۲ در این تقسیم بندی در رده چهارم قرار گرفته ، یعنی سطح تحصیلات شاغلین آن از اکثر مناطق شمالی شهر با تفاوت زیاد پایین تر و از مناطق جنوبی با تفاوت کمتر بالاتر است و در بین مناطق همجوار نیز سطح پایین تری دارد. به عنوان نمونه شاغلینی که سطح تحصیلات آنها راهنمایی و بالاتر است در منطقه ۳، ۷/۸۷ درصد ، در منطقه ۶، ۳/۸۸ درصد ( از مناطق شمالی) ، منطقه ۱۱ ، ۲/۷۷ درصد ، منطقه ۱۴ ، ۹/۷۱ درصد ( از مناطق میانی )، منطقه ۱۵ ، ۵/۵۸ درصد ، منطقه ۲۰ ، ۲/۵۸ درصد و منطقه ۱۹ ، ۶/۴۹ درصد ( از مناطق جنوبی ) بوده اند.
در جدول ( ۴۷) برخی از شاخص های توسعه اقت

صادی در مناطق ۱۲ با متوسط تهران و چند منطقه دیگر مقایسه شده است :

جدول ۴۷ : مقایسه برخی از شاخص های توسعه اقتصادی در منطقه ۱۲ با کل شهر و مناطق دیگر در سال ۱۳۷۵
شماره منطقه میزان فعالیت میزان اشتغال میزان فعالیت زنان میزان اشتغال زنان نرخ باسوادی شاغلین نرخ باسوادی زنان نسبت شاغلین با تحصیلات عالی نسبت شاغلین بی سواد درصد بیکاری جمعیت فعال
۳ ۸/۳۳ ۵/۹۵ ۴/۱۲ ۹۴ ۵/۹۶ ۶/۹۴ ۷/۴۴ ۵/۳ ۵/۴
۶ ۰/۳۴ ۸/۹۳ ۰/۱۶ ۶/۹۲ ۶/۹۷ ۴/۹۴ ۶/۴۶ ۴/۲ ۲/۶
۱۰ ۰/۳۵ ۷/۹۲ ۵/۱۰ ۹/۹۲ ۱/۹۵ ۸/۸۵ ۹/۱۶ ۹/۴ ۳/۷

۱۱ ۳۷ ۸/۹۳ ۲/۸۱۱ ۶/۹۴ ۹/۹۴ ۱/۸۷ ۲/۲۱ ۱/۵ ۲/۶
۱۲ ۶/۳۵ ۳/۹۴ ۵/۶ ۹/۹۲ ۶/۸۸ ۱/۸۲ ۹/۹ ۴/۱۱ ۷/۵
۱۳ ۸/۳۵ ۲/۹۵ ۷/۹ ۶/۹۴ ۱/۹۶ ۹۰ ۷/۲۰ ۹/۳ ۸/۴
۱۵ ۴/۳۴ ۶/۹۴ ۳/۴ ۷/۹۳ ۳/۹۰ ۸۵ ۱/۷ ۷/۹ ۴/۵
۱۷ ۳۳ ۳/۹۱ ۰/۴ ۴/۹۰ ۹/۸۹ ۳/۸۰ ۰/۶ ۱/۱۰ ۷/۸
۱۹ ۳/۳۳ ۲/۹۲ ۸/۲ ۵/۸۷ ۳/۸۷ ۵/۸۰ ۱/۴ ۷/۱۲ ۸/۷

کل شهر تهران ۴/۳۴ ۲/۹۴ ۶/۸ ۶/۹۳ ۵/۹۳ ۸۸ ۳/۲۰ ۵/۶ ۸/۵

شاغلان منطقه ۱۲ در سال ۱۳۵۹ ، ۷/۲۹ درصد بی سواد بوده اند . بی سوادی در شاغلین مرد ۶/۳۰ و در بین زنان شاغل به ۶/۱۸ درصد می رسیده است و فقط ۶/۵ درصد شاغلین مدرکی بالاتر از دیپلم داشته اند که ۷/۴ درصد مردان و ۹/۱۵ درصد زنان شاغل منطقه را در بر می گرفته است. در جدول (۴۸) توزیع شاغلان منطقه در دو مقطع سرشماری ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵ بر حسب سطح تحصیلات و سواد نشان داده شده است .

جدول ۴۸ : توزیع شاغلان منطقه ۱۲ بر حسب وضع سواد و تحصیلات
سطح سواد
و تحصیات سال ۱۳۵۹ سال ۱۳۵۷
تعداد کل شاغلان درصد تعداد کل شاغلان درصد
بیسواد ۲۹۴۶۰ ۷/۲۹ ۵۹۳۲ ۴/۱۱
آموزش غیر رسمی و سواد آموزی ۴۸۳۰ ۹/۴ ۱۳۳۸ ۶/۲
ابتدایی ۲۸۴۷۲ ۷/۲۸ ۱۱۹۵۹ ۹/۲۲

راهنمایی ۳۱۶۵ ۲/۳ ۱۱۸۶۳ ۷/۲۲
دبیرستان ۲۵۵۱۵ ۷/۲۵ ۱۵۴۳۹ ۶/۲۹
فنی و حرفه ای ۲۱۹۱ ۲/۲ – –

بالاتر از دیپلم ۵۵۳۸ ۶/۵ ۵۱۵۵ ۹/۹
اظهار نشده و سایر ۸۰ ۰۸/۰ ۵۱۲ ۹/۰
جمع ۹۹۲۵۱ ۱۰۰ ۵۲۱۹۸ ۱۰۰

در مقایسه اطلاعات سرشماری های ۱۳۵۹ و ۱۳۷۵ کاهش قابل ملاحظه شاغلان بی سواد و با سواد غیر رسمی و افزایش نسبت شاغلین با تحصیلات بالای دیپلم در خور توجه است.

۲۲ گروه بندی اجتماعی جمعیت
منطقه ۱۲ در بین مناطق شهر تهران دارای بیشترین نسبت شاغلین بخش خصوصی بوده است. هر چند این نسبت از ۴/۳۵ درصد در سال ۱۳۵۹ به ۷/۳۳ درصد در سال ۱۳۷۵ رسیده ، باز هم بالاترین میزان شاغلان این بخش را دارد. این نسبت در منطقه ۱۳ تهران به ۵/۲۱ درصد یعنی حداقل می رسد. شهر تهران به طور متوسط ۳/۲۶ درصد مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی دارد. ۹/۲۱ درصد شاغلین در سال ۱۳۷۵ در بخش عمومی مشغول به کار بوده
اند که نسبت به سال ۱۳۵۹ ، ۳/۲ درصد کاهش داشته است. منطقه ۱۲ از نظر نسبت شاغلین بخش عمومی پایین ترین مرتبه را در بین مناطق تهران داراست . بالاترین نسبت بیش از ۵۱ درصد به مناطق ۲۱، ۲۲ و ۹ تعلق دارد.

جدول۴۹ : مقایسه نسبت وضعیت شغلی در منطقه ۱۲ در دو مقطع ۵۹ و ۷۵
وضع شغلی

سال جمع کارفرما کارکن مستقل کارکن فامیلی بدون مزد مزد حقوق بگیر بخش خصوصی مزد حقوق بگیر بخش عمومی مزد حقوق بگیر بخش تعاونی اظه

ار نشده
۱۳۵۹ ۱۰۰ ۰۵/۶ ۲۷/۳۳ ۹۷/۰ ۴۴/۳۰ ۲۲/۲۴ – ۰۵/۰
۱۳۷۵ ۱۰۰ ۸۱/۶ ۱۵/۳۱ ۰۷/۱ ۶۵/۳۳ ۸۹/۲۱ ۴۴/۰ ۹۸/۴

جدول ۵۰ : توزیع نسبی جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب وضع شغلی
در شهر تهران و منطقه ۱۲ در سال ۱۳۷
کارفرما کارکنان مستقل مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی کارکن فامیلی بدون مزد مزد و حقوق بگیر بخش عمومی مزد و حقوق بگیر بخش تعاونی اظهار نشده
تهران ۲۲/۶ ۵۸/۲۲ ۲۷/۲۶ ۴۵/۰ ۳/۴۰ ۴۳/۰ ۷۵/۳
منطقه ۱۲ ۸۱/۶ ۱۵/۳۱ ۶۵/۳۳ ۰۷/۱ ۸۹/۲۱ ۴۴/۰ ۹۸/۴

نمودار ۴۵ : توزیع نسبی جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر برحسب وضع شغلی
در شهر تهران و منطقه ۱۲ در سال ۱۳۷۵

جدول ۵۱ : مقایسه توزیع نسبی جمعیت شاغل ۱۰ ساله و بیشتر منطقه ۱۲ تهران با کل شهر و سایر مناطق
کارکن مستقل مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی کارکن فامیلی بدون مزد مزد بگیر بخش عمومی بخش تعاونی
تهران ۵۸/۲۲ ۲۷/۲۶ ۴۵/۰ ۳/۴۰ ۴۳/۰
منطقه ۱۲ ۱۵/۳۱• ۶۵/۳۳• ۰۷/۱• ۸۹/۲۱•• ۴۴/۰
منطقه ۶ ۹۳/۱۷ ۱۷/۲۵ ۳۹/۰ ۰۷/۴۴ ۴۴/۰
منطقه ۱۱ ۳۲/۲۱ ۷/۲۵ ۵/۰ ۶۱/۴۲ ۷۷/۰

منطقه ۱۳ ۵۹/۲۲ ۵۳/۲۱ ۴۴/۰ ۵۳/۴۵ ۳۵/۰
منطقه ۱۰ ۲۷/۲۰ ۹۳/۲۴ ۳۷/۰ ۸۷/۴۵ ۵/۰
منطقه ۳ ۴۸/۱۷ ۰۵/۲۵ ۴۷/۰ ۲۶/۳۹ ۴/۰
• در این سه بخش منطقه ۱۲ بیشترین نسبت را در کل مناطق داراست .
•• در این بخش منطقه ۱۲ کمترین نسبت را داراست و منطقه ۱۹ با ۳۶ ، ۳۱ درصد بعد از آن قرار دارد.

مشاغل در ده گروه عمده تقسیم بندی شده اند و ۶/۷۷ درصد شاغلین منطقه ۱۲ در گروههای شغلی کسبه و کارکنان خدماتی ، کارگران ساده و ماهر فعالیت داشته اند . بیشترین گروه شاغلین ( ۳/۲۶ درصد شاغلین) را کسبه تشکیل داده اند. در بین بیست و دو منطقه تهران مناطق ۱۵، ۴ و ۱۴ از نظر تعداد بیشترین شاغلین ، در این گروه شغلی جای می گیرند و بیشترین تعداد کارگران ساده در مناطق ۱۵ ( ۹/۱۱ درصد) و سپس مناطق ۲۰ و ۴ ، ساکن بوده اند. ولی باید توجه داشت که هر چند مناطق فوق الذکر از نظر تعداد بالاترین رقم شاغلین گروه های یاد شده را دارا بوده اند ولی به علت وسعت و جمعیت زیاد این مناطق گروه های شغلی کسبه و کارگران ساده در ترکیب اجتماعی جمعیت حائز اکثریت نیستند. این ترکیب ، ویژگی خاص منطقه ۱۲ است که با دیگر مناطق تفاوت دارد . در ترکیب اجتماعی جمعیت این منطقه کارگران ماهر و نیمه ماهر

شامل صنعتگران متصدیان ماشین آلات رانندگان وسایل نقلیه و ; ۴/۳۲ درصد شاغلین، کسبه ۳/۲۶ درصد و کارگران ساده و سایر مشاغل این رده شغلی ۹/۱۸ و بقیه گروههای شغلی که شامل مدیران ، متخصصان ، کارمندان و تکنسین ها و ; می گردد، ۴/۲۲ درصد جمعیت را تشکیل می دهند.
مناطق ۱۴ تا ۲۱ ترکیب جمعیتی مشابهی دارند با این تفاوت که در این مناطق نسبت گروههای

کارگری بالاتر و کسبه و کارگران خدماتی کمتر بوده است و از طرف دیگر مناطق ۱۰، ۱۱ و ۱۳ که نسبت کسبه در آنها بالاتر است سهم اقشار کارگری آنها از منطقه ۱۲ پایین تر و سهم گروههای کارمندی و متخصص بالاتر است . به این ترتیب منطقه ۱۲ ، منطقه ای است که بیشترین کسبه و فروشندگان را در کنار اقشار کارگری دارد و در عین حال شاغلین و مشاغلی که نیاز به تخصص و تحصیلات بالاتری دارند سهم اندکی از جمعیت را تشکیل می دهند.
در جدول (۵۳) شاغلین گروه های اصلی شغلی منطقه ۱۲ با متوسط شهر تهران و مناطق ۳ و ۶ که در ترکیب شاغلین بیشترین اختلاف با این منطقه دارند و بعضی از مناطقی که شباهتهای بیشتری با آن دارند ، مقایسه شده اند و در جدول ( ۵۴ ) تغییرات نسبت شاغلین مختلف در فاصله ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۵ مشخص شده است.

جدول ۵۲ : مقایسه گروههای اصلی شغلی در منطقه ۱۲ با متوسط تهران
و چند منطقه دیگر شهر ( ۱۳۷۵)
شماره منطقه
گروههای اصلی شغلی منطقه ۳ منطقه ۶ منطقه ۱۰ منطقه ۱۱ منطقه ۱۲ منطقه ۱۳ منطقه ۱۷ منطقه
۱۹ شهر تهران

مدیران و قانونگذاران; ۹/۱۵ ۷/۱۰ ۶/۲ ۷/۳ ۱/۲ ۸/۳ ۱ ۸/۰ ۸/۴
متخصصان ۶/۲۶ ۹/۳۱ ۴/۱۴ ۵/۱۴ ۶/۸ ۹/۱۳ ۶/۵ ۸/۳ ۱/۱۴
تکنسین ها و دستیاران ۸/۶ ۲/۹ ۶/۸ ۴/۷ ۹/۴ ۳/۶ ۸/۳ ۱/۳ ۲/۶
کارمندان امور اداری و دفتری ۲/۶ ۸/۸ ۶/۱۳ ۳/۱۰ ۵/۶ ۵/۸ ۸/۸ ۹/۵ ۷/۸
کارکنان خدماتی و فروشندگان ۹/۱۶ ۶/۱۵ ۷/۱۶ ۴/۲۱ ۳/۲۶ ۲/۲۰ ۱/۱۸ ۱۸ ۸/

۱۶
کارکنان ماهر کشاورزی و; ۹/۰ ۶/۰ ۳/۰ ۳/۰ ۲/۰ ۳/۰ ۵/۰ ۰/۱ ۷/۰
صنعتگران و کارکنان; ۸/۷ ۴/۸ ۱/۲۱ ۱۷ ۶/۲۴ ۶/۱۷ ۱/۳۲ ۳/۳۶ ۵/۲۲
متصدیان ماشین آلات ، رانندگان; ۹/۲ ۳/۳ ۴/۱۰ ۵/۷ ۸/۷ ۷ ۱/۱۲ ۵/۱۳

۴/۹
کارگران ساده ۸/۴ ۳/۴ ۷/۴ ۵/۴ ۶/۱۱ ۳ ۱/۱۰ ۷/۱۱ ۱/۶
سایر و اظهارنشده ۲/۱۱ ۲/۷ ۶/۷ ۴/۱۳ ۴/۷ ۴/۱۹ ۹/۷ ۹/۵ ۷/۱۰
جمع ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰

جدول ۵۳ : تحول گروه بندی شغلی در فاصله سالهای ۷۵-۵۹
گروه های شغلی سال۱۳۵۹ سال ۱۳۷۵
تعداد درصد تعداد درصد
مدیران و قانونگذاران و کارمندان عالیرتبه ۷۳۳ ۷۴/۰ ۱۰۸۲ ۱/۲
متخصصان و تکنسین ها ۱۰۳۰۰ ۳۸/۱۰ ۴۴۸۶ ۵/۱۳
تکنسین ها ; ۲۵۴۷
کارمندان امور اداری و دفتری ۹۲۲۳ ۲۹/۹ ۳۳۹۱ ۵/۶
کارکنان خدماتی و فروشندگان ۲۵۷۵۵ ۲۴/۳۷ ۱۳۷۳۲ ۳/۲۶
کارکنان امور خدماتی ۱۱۲۰۸ –
صنعتگران و کارکنان مشاغل تولیدی ۴۰۲۷۰ ۵۸/۴۰ ۱۲۸۶۰ ۴۴
متصدیان ماشین آلات ، رانندگان و ; – ۴۰۶۸
کارگران ساده – ۶۰۷۰
کارکنان ماهر کشاورزی و; ۳۱۸ ۳۲/۰ ۱۲۳ ۲/۰
سایر و اظهار نشده و گروه بندی نشده ۱۴۳۷ ۴۵/۱ ۳۸۳۹ ۴/۷

جمع ۹۹۲۴۶ ۱۰۰ ۵۲۱۹۸ ۱۰۰

روند تحولات گروه های شغلی نیز به سمت کاهش اقشار متوسط بالا و وسط و تقویت رده های پایین قشر متوسط و اقشار پایین بوده است .