مقاله حسابداری محیط زیست

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله حسابداری محیط زیست دارای ۱۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله حسابداری محیط زیست  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله حسابداری محیط زیست،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله حسابداری محیط زیست :

حسابداری محیط زیست

چکیده:
در این مقاله حسابداری محیط زیست، جایگاه آن، هزینه یابی، کاربردها و ضرورت وجود آن مورد بررسی قرار گرفته است. حسابداری محیط زیست اطلاعاتی را فراهم می کند که در امر ارزیابی، عملکرد، کنترل، تصمیم گیری و گزارشگری به مدیران کمک می کنند در ابتدای به وجود آمدن مباحث مربوط به حسابداری محیط زیست شرکتها تمایلی به افشای زیانهای

وارده به محیط زیست در صورتهای مالی خود نداشتند اما بر اثر مرور زمان و افزایش میزان خسارتها، شرکتها ناگزیر به رعایت این مسائل شدند. شناخت هزینه های زیست محیطی مرتبط با تولیدات یک شرکت یا سازمان، برای تصمیم گیری درست مدیریت بسیار حائز اهمیت می باشد. استفاده از حسابداری محیط زیست در موضوعاتی مثل هزینه یابی، تحلیل های

سرمایه گذاری، تمصیمات راهبردی مدیریت، نمود بیشتری پیدا کرده است. امروزه بسیاری از شرکتها با مسائل زیست محیطی روبرو هستند و در جستجوی شیوه ای مناسب جهت گزارش و افشای اطلاعات برای عموم مردم می باشند. در نتیجه لزوم به کارگیری حسابداری محیط زیست به عنوان تلاشی در جهت حفاظت از محیط زیست می باشد.
واژگان کلیدی: محیط زیست – حسابداری – هزینه یابی – آلودگی محیط زیست – حفاظت از محیط زیست- افشاء

مقدمه:
با توجه به رشد روز افزون جمعیت و محدود بودن منابع طبیعی در دسترس، امروزه مسأله حفاظت از محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین مسائل جامعه بشری مطرح شده است. با نگرش سیستمی مسأله حفظ محیط زیست نیازمند یک سیستم مدیریت زیست محیطی است که بصورت یکپارچه با سایر سیستم های مدیریتی به اجرا در آید.

سیستم اطلاعاتی حسابداری به عنوان جزء مهمی از سیستم اطلاعاتی مدیریت می تواند نقش بسزایی در کمک به حفاظت از محیط زیست از سوی شرکتهای تولیدی آلاینده بر عهده بگیرد. اینکه مخارج مصرف شده برای محیط زیست از سوی شرکت چگونه در حسابها منعکس شود یا نحوه افشای آنها چگونه باشد مسائلی است که حسابداری می تواند با پرداختن به آنها رویه و اطلاعات مناسبی برای مدیریت ارائه کند از طرفی روابط نزدیک اقتصادی، سیاسی، بازرگانی، صنعتی، فرهنگی و آموزشی ایران با برخی از کشورهای پیشرفت

ه جهان، سبب شده است که دامنه پیشرفت و توسعه تکنولوژی، کشورها را نیز در برگیرد.
در عصر حاضر با توجه به وجود برخی از محدویت های زیست محیطی به ویژه در تجارت جهانی و تنگ شدن عرصه رقابت، همگان بر این موضوع توافق دارند که مدیران واحدهای تجاری تحت فشار فزاینده ای هستند که نه تنها باید هزینه های عملیاتی را کاهش دهند، بلکه باید تاثیرات زیست محیطی حاصل از فعالیت های عملیاتی خود را نیز به حداقل برسانند. این اعمال فشار از طرف گروه هایی نظیر سهامداران، دولت، رسانه های گروهی، مصرف کنندگان، سرمایه گذاران و دیگر سازمان ها اعمال می شود حسابداری زیست محیطی، سازمان را به ابزاری مجهز می کند که در سیستم حسابداری سنتی تجدید نظر کرده و آنرا به گونه ای اصلاح نماید که بتواند اطلاعات مربوط به هزینه های زیست محیطی را پردازش و به گونه ای مناسب گزارش و در اختیار مدیران قرار دهد. سیستم حسابداری زیست محیطی، مبتنی بر اندیشه تحول حسابداری کلاسیک و تکمیل آن است در این راستا، باید هزینه های ناشی از آلودگی و رفع آن به عنوان تابعی از تولید یا خدمات نیز در کنار سود و هزینه حاصل از خود کالاها و خدمات محاسبه شود. حسابداری زیست محیطی می تواند حلقه ارتباطی بین مدیران زیست محیطی و حسابداران ایجاد و هر دو گروه را تشویق کند که با کار در کنار یکدیگر به سویی حرکت کنند که در آینده، هم عملکرد مالی و هم عملکرد زیست محیطی شرکت بهتر شود.

حسابداری محیط زیست چیست؟
حسابداری محیط زیست اطلاعاتی را فراهم می کند که در ا

مر ارزیابی عملکرد، کنترل، تصمیم گیری و گزارشگری به مدیران کمک می کنند و همچنین بر مفاهیم اقتصادی و زیست محیطی بنا شده و از آنجایی که از ارزش هایی استفاده می کند که از بازار ناشی نمی شود، استفاده از آن مستلزم ایجاد تغییر در فرهنگ است. حسابداری زیست محیطی، بخشی از این تغییرات را در سازمان و وسیعتر از آن در جامعه ارائه می کند و با ارائه شناخت اساسی بیشتر و مشارکت در فعالیت های کاری روزانه، به تعیین هدف توسعه مستمر به عنوان رویکردی خاص کمک می کند.
حسابداری محیط زیست، شاخه ای از حسابداری است که به جمع آوری اطلاعات هزینه های زیست محیطی و به کارگیری اطلاعات در انجام محاسبات مر

بوط به قیمت تمام شده کالاها و خدمات می پردازد.
از سوی دیگر حسابداری محیط زیست را می توان شامل مجموعه فعالیت هایی دان

ست که موجب افزایش توان سیستم های حسابداری در جهت شناسایی، ثبت و گزارشگری آثار ناشی از تخریب و آلودگی زیست محیطی می شود و مبتنی بر تلفیق زیست محیطی به عنوان یک منبع سرمایه و لحاظ کردن هزینه های زیست محیطی به عنوان یکی از هزینه های قابل قبول در فرآیندی اقتصادی و محاسباتی است.

تاریخچه و جایگاه حسابداری محیط زیست:
دهه هفتاد میلادی زمان شروع اولیه طرح مباحث حسابداری محیط زیست می باشد در آن زمان شرکتهای صنعتی با مفهوم گزارشگری بدهیهای زیست محیطی روبرو شدند. شرکتهای مزبور در ابتدا تمایلی به افشای زیانهای وارده به محیط زیست در صورتهای مالی خود نداشتند، اما بر اثر مروز زمان و افزایش میزان خسارتها، شرکتها ناگزیر به رعایت این مسائل شدند. در سال ۱۹۷۵ هیئت تدوین استاندارهای حسابداری نشریه شماره ۵ را تحت عنوان حسابداری رویدادهای احتمالی، جهت کمک به شناسایی این وضعیت منتشر کرد که بر اساس آن می بایست خسارتهای احتمالی به محیط زیست در صورتهای مالی گزارش شود. بدهیهای جبران خسارتهای وارده به محیط زیست به عنوان زیان احتمالی شناخته می شد، اما به دلیل مشکلات آینده که در برآورد میزان این زیانها وجود داشت هیچ شرکتی به درستی از رهنمود مزبور پیرو

ی نمی کرد. بنابراین نیاز به تدوین رهنمود جدیدی احساس می شد. در سال ۱۹۷۶ ، تفسیر شماره ( ۱۴) توسط هیئت تدوین استانداردهای حسابداری تحت عنوان برآورد مب

لغ زیان منتشر شد ولی هیچ اظهار نظری در مورد به تاخیر انداختن ثبت هزینه های زیست محیطی نکرد. در نهایت قانون حفاظت و بازیافت منابع محیط زیست در سال ۱۹۷۶ و قانون جامع مسئولیت، غرامت و بدهی محیط زیست در سال ۱۹۸۰ میلادی تصویب شد. همچنین در سال ۱۹۹۰ میلادی، هئیت تدوین استاندارهای حسابداری نشریه شماره( ۸ – ۹۰) تحت عنوان سرمایه ای کردن هزینه های آلودگی محیط زیست را منتشر کرد در این راستا می شد به این نتیجه رسید که مخارج بدهیهای محیط زیست باید بر اساس طرحی مشخص جهت کاهش آلودگی تعیین شود.
استقرار حسابداری زیست محیطی با توجه به وجود یک تغییر فرهنگی عمده مشابه در جامعه می تواند بازتاب متفاوتی داشته باشد. از مدت ها قبل چنین نگرشی در خصوص توجه به اثرات اجتماعی و زیست محیطی فعالیتهای تجاری وجود داشته است اما در عین حال اقتصاد پولی، عامل توسعه جوامع در طی ۳۰۰ سال گذشته بوده است.
دلیل استفاده از اصطلاح حسابداری زیست محیطی، بیان این است که اکو سیستمی وجود دارد که محدویت های عملی ما در زمینه وابستگی را در مقایسه با محدویت های عمده امروزی مثل منافع یک شرکت خاص، افراد حرفه ای، تجارت، اقتصاد یا بازار بیان می کند.

هزینه های زیست محیطی و چگونگی برخورد با آن:
شناخت هزینه های زیست محیطی مرتبط با تولیدات یک شرکت یا سازمان، برای تصمیم گیری درست مدیریت بسیار حائز اهمیت می باشد. رسیدن به اهدافی مثل کاهش هزین

ه های زیست محیطی، افزایش درآمد و بهبود عملکرد زیست محیطی، مستلزم توجه به هزینه های زیست محیطی جاری، آتی و بالقوه می باشد. علاوه بر این، تشخیص هزینه های زیست محیطی از دیگر هزینه ها آشکار و واضح نیست. وقتی برای مؤسسه ای هزینه های زیست محیطی معینی در دوره جاری، محتمل
می شود باید برای کدام دوره حسابدرای هزینه شود؟ آیا باید سرمایه ای تلقی گردد و یا هزینه و یا تعدیل دوره قبل؟

هزینه های زیست محیطی که در نتیجه مخارج جاری ایجاد می شود به وضوح در صورتهای مالی شناسایی خواهد شد و آندسته که در نتیجه مخارج آینده مورد انتظار متحمل می شود زمانی در صورتهای مالی شناسایی خواهد شد که دارای معیارهای شناسایی بدهی باشد. در صورتیکه هزینه زیست محیطی ناشی از تغییر در برآورد باشد، مطابق با استانداردهای مربوط به تغییر در برآورد با آن برخورد می شود اگر هزینه ای که به تازگی شناسایی شده تغییر در برآورد نباشد، بررسی منافع اقتصادی مخارج با توجه به اینکه در چه دوره ای منفعت داشته یا منافعش شناسایی خواهد شد ضروری است . استاندادهای فعلی حسابداری و اصول اساسی چارچوب گزارشگری مالی تعیین می کنند که کدام هزینه ها باید برای دوره های قبل، دوره جاری و دوره های آینده در نظر گرفته شوند. هزینه زیست محیطی شناسایی شده در دوره جاری که برای پاکسازی یا پرداخت جریمه تحمل شده است در صورتیکه بخاطر خسارت به محیط زیست در دوره های قبل باشد بعنوان هزینه دوره های قبل در نظر گرفته می شود و آندسته از هزینه های محیط زیست که بطور مستقیم یا غیر مستقیم با منافع دوره جاری مرتبط هستند باید در دوره جاری هزینه شوند همچنین هزینه های محیط زیست که دارای منافع اقتصادی آتی مورد انتظار هستند باید به عنوان هزینه های انتقالی یا سرمایه ای تلقی گردند.
شناسایی و تفسیر هزینه های زیست محیطی و ارتباط آنها با فرآیند تولید محصولات و یا دارایی های شرکت برای تصمیم های بهینه مدیریت مهم است. رسیدن به اهدافی مانند کاهش مخارج زیست محیطی، افزایش درآمدو بهبود عملکرد زیست محیطی شرکت مستلزم توجه خاص مدیریت به هزینه های زیست محیطی جاری و آینده است.
چگونگی تعریف شرکت از هزینه های زیست محیطی به این موضوع بستگی دارد که می خواهد از این اطلاعات در چه زمینه ای استفاده کند. اگرچه بنگاههای انتفاعی هزینه هایی را تحت موضوع زیست محیطی متحمل می شوند اما ارائه تصویری از عملکرد زیست محیطی حاوی منافع حاصل از تحمل هزینه های مزبور، با توجه به ساختار موجود حسابداری، دشوار است. به همین دلیل بسیاری از بنگاههای انتفاعی هزینه فعالیت زیست محیطی را بدون مقابله با منافع آن به عنوان اقلام هزینه منظور کرده و در گزارشگری مالی به گونه ای مؤثر آنها را افشاء نمی کنند. اف

شای هزینه های زیست محیطی در راستای حفظ ثروت سهامداران باعث افزایش ارزش بنگاه اقتصادی می شود. اگر چه منافع این هزینه ها قابل ارزیابی به ریال نیست، اما در عین حال ایجاد تمایز در بنگاه اقتصادی به عنوان یک صنعت سبز را موجب می شود و از طریق ایجاد محبوبیت اجتماعی، آثار مفید و مؤثری بر قیمت سهام این بنگاه ها خواهد داشت.

کاربردهای حسابداری محیط زیست:
تولید کنندگان هنگام تصمیم گیری جهت تعیین نوع، مقدار و قیمت محصولات خود به عواملی از قبیل شرایط بازار، حفظ مشتری و رشد بلند مدت صنعت توجه می کنند مهمترین عامل قابل بررسی در ارتباط با محصول، هزینه یابی صحیح آن است. در بیشتر موارد محصولات مختلف به شکل فرآیندهای تولیدی متفاوت تولید می شوند و هر فرآیند تولیدی هزینه زیست محیطی مربوط به خود را دارد و این موضوع اهمیت استفاده از حسابداری محیط زیست را در هزینه یابی می رساند. حسابداری محیط زیست جهت تحلیل های سرمایه گذاری نیز استفاده می شود این روش ارزیابی، به وسیله سرمایه گذاری، به ویژه سرمایه گذاران محیط زیست جهت ارزیابی دقیق تر سودآوری بالقوه سرمایه گذارهای انجام شده مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین حسابداری محیط زیست از نظر شناخت هزینه های عملیاتی بلند مدت هر واحد تجاری اهمیت زیادی دارد. به همان اندازه که مؤسسات، خود را جهت تقویت ساختار سیستمهای خود سازماندهی می کنند، حسابداری محیط زیست بخش جدایی ناپذیر توسعه و موفقیت آنها خواهد شد. این سیستم ها داده های مبتنی بر حسابداری محیط زیست را جهت تدارک اطلاعات برای مدیران به منظور درک بهتر اثرات تصمیمات خود هماهنگ می کند و به صورت استراتژیک جهت تحریک عملکرد زیست محیطی پیشرفته مورد استفاده قرار می گیرد.

حسابداری محیط زیست با یک محدوده خاص:
حسابداری محیط زیست ابزار انعطاف پذیری است که می تو

اند چارچوب های مختلفی را پوشش دهد و در مقیاس های مختلف هم مورد استفاده قرار گیرد. مقیاس و درجه حسابداری زیست محیطی به منابع، نیازها و اهداف شرکت بستگی دارد مقیاس حسابداری محیط زیست، از چارچوب و دامنه کاربرد آن منتج می شود. اولین سوال در این مورد این است که آیا حسابداری محیط زیست هزینه های ستنی را به

اندازه ای گسترش می دهد تا شامل هزینه های مخفی نیز بشوند؟ سوال دیگر این است که آیا شرکتها تنها هزینه های زیست محیطی را مورد توجه قرار می دهند که بطور مستقیم بر سود یا زیان آنها تأثیر می گذارد یا این که می خواهند هزینه های زیست محیطی قابل محاسبه وناشی از فعالیت های خود را نیز شناسایی کنند؟ بنابراین چارچوب حسابداری محیط زیست به انواع هزینه های زیست محیطی اشاره می کند.

نتیجه گیری و ضرورت تدوین و اجرای حسابداری محیط زیست در ایران:
امروزه بسیاری از شرکتها با مسائل زیست محیطی روبرو هستند و در جستجوی شیوه ای مناسب جهت گزارش و افشای اطلاعات برای عموم مردم می باشند. مسئله آلودگی محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین معضلات جامعه بشری امروز، در ایران به قدری شدت یافته که پایتخت آن به عنوان یکی از آلوده ترین شهرهای جهان شناخته شده است. این موضوع، لزوم به کارگیری حسابداری محیط زیست را به عنوان تلاشی در جهت حفاظت از محیط زیست توجیه می کند.
در صورت استقرار نظام مطلوب حسابداری محیط زیست در کشور، حسابداران می توانند بازوی قدرتمندی برای دولت در ارتباط با کنترل های اقتصادی و مالی باشند. در این راستا مجامع حرفه ای ذیصلاح باید کار تدوین و تنظیم ضوابط حرفه ای به ویژه استاندا

رهای حسابداری محیط زیست را به عهده گیرند تا از این طریق شرکتها ملزم به رعایت رویه های مصوب باشند. دولت نیز از طریق اصلاح قوانین موجود، تصویت قوانین جدید و وضع مجازات های قانونی برای شرکتهای آلوده کننده محیط زیست می تواند موجبات کاهش آلودگی را فراهم سازد و در نهایت متولیان مسائل زیست محیطی نیز باید به فکر نهادینه

کردن فرهنگ رعایت مقررات زیست محیطی در جامعه باشند.

فهرست منابع و ماخذ:
۱- نصیر زاده، فرزانه، حسابداری زیست محیطی، حسابدار، شماره ۱۸۳، صفحه ۲۴
۲- شاه ویسی، فرهاد، حسابداری محیط زیست: هزینه ها و کاربردها در تصمیم گیری، حسابدار، شماره ۱۸۵، صفحه ۳۱
۳- سجادی، سید حسین، حسابداری زیست محیطی، حسابدار، شماره ۱۸۶، صفحه ۱۹