مقاله لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران دارای ۱۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران :

لزوم کاربرد حسابداری محیط زیست در شرکتهای فعال صنعتی ایران

چکیده
امروزه جهان مصادف با رشد ، پیشرفت و پویایی روزافزون جامعه ی بشری و محدودیت منابع طبیعی و زیست محیطی می باشد، همگام با این تحول، صنایع، کارخانه جات و موجدین تولید نیز متاثی از سایر اعضا در حال توسعه و تکامل خواهند بود.این تغییر و تحولات و رشد اقتصادی مسبب ورود ابعاد جدیدی در عرصه ی جهانی و سیستم منابع طبیعی می گردد.
با عنایت به این موضوع که منابع طبیعی و زیست محیطی با رشد و پویایی

اقتصادی توسعه نمی یابند، می بایست همگام با این توسعه ی پویا و پایدار،در راستای حفاظت،صیانت و بهسازی محیط زیست نیز بسترسازی های مناسبی صور

ت پذیرد، در غیر این صورت ضامنی برای افزایش رفاه نسل حاضر و نسلهای آتی وجود نخواهد داشت.
صنعتی شدن در سراسر جهان سبب ایجاد مسئولیت های زیست محیطی مهمی گردیده که خواه ناخواه اثرات مالی خاص خود را به جای می گذارد.
اینک با ملحوظ نظر داشتن اینکه منابع طبیعی به عنوان یکی از آسیب پذیرترین عوامل تولید در فعالیتهای صنعتی مطرح می باشد و همچنین درطی سالهای اخیر توجه به مسایل زیست محیطی افزایش یافته است، می بایست صنایع نسبت به مسئولیت های اجتماعی و محیطی مرتبط با عملیات و محصولات خود آگاه شوند.
اداره هر واحد اقتصادی مستلزم به کارگیری سه عامل مهم منابع انسانی،منابع مالی و منابع طبیعی است و توجه به عوامل فوق الذکر در تولید سبب به کارگیری نقش نوین علوم با فعالیت های تولیدی می گردد.
از جمله این موارد کاربرد حسابداری محیط زیست می باشد که صنایع و شرکتها را به ابزاری مجهز می نماید تا سیستم کنترل سنتی خود را تجدیدنظر و اصلاح نموده و هزینه های زیست محیطی را پردازش و به گونه ای مناسب در اختیار مدیران قرار دهد.
حسابداری محیط زیست یکی از با اهمیت ترین ابزارهای اندازه گیری، را

هنمایی و کنترل توسعه پایدار در تمام سطوح صنعتی می باشد و می ت

واند پشتوانه حسابداری منابع طبیعی در سطح گسترده،حسابداری بوم شناسی در سطح ادارات محلی و حسابداری مالی،صنعتی و یا مدیریت در سطوح کوچک گردد.
می توان چنین بیان نمود که صنایع برای کاهش تاثیرات زیست محیطی فع

الیتهایشان چاره ای جز ورود اطلاعات مربوط به هزینه های آلاینده محیط زیست در حسابها و تصمیمات خود ندارد. در این میان حسابداری زیست محیطی با ایجاد ارتباط بین مدیران زیست محیطی و حسابداران و تشویق آنان به انجام کار در کنار یکدیگر، عملکردهای مالی و زیست محیطی شرکتها را به سوی روند بهتری سوق داده و وضعیت رقابتی مناس

بی را برای صنایع فراهم خواهد نمود.

علیهذا با توجه به اینکه در طی سالهای اخیر بالاخص سال جاری آلودگی در کشورمان روند رو به رشدی داشته و صنایع سهم بسزایی را در آلاینده های مضر دارا می باشند و با عنایت به اینکه همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، برآن شدیم تا با نشان دادن نقش حسابداری در جهت کمک به کاهش آلودگی از طریق تاثیر مخارج، افشای مالی و ارائه ی اطلاعات به مدیریت ، گامی در این زمینه برداشته شود.
واژگان کلیدی
حسابداری محیط زیست – فعالیت های زیست محیطی – هزینه های زیست محیطی – حسابداری مدیریت محیط زیست- گزارشگری زیست محیطی- حسابرسی محیط زیست
بیان مساله
در عصر کنونی با توجه به رشد و پیشرفت روزافزون جامعه ی بشری و صنعتی، همچنین محدودیت های منابع طبیعی و زیست محیطی در دسترس، مساله ی حفاظت و صیانت از محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین مسایل جامعه جهانی مطرح گردیده است.
برخی از محدودیت های منابع طبیعی سبب می گردد تا شرکتهای تولیدی از سویی برای ماندن در بازاهای جهانی، عرصه رقابت،دستیابی به درآمد بالا و کسب محبوبیت های تجاری مجبور به تحمل هزینه های زیست محیطی شوند و از سوی دیگر ملزم به کاهش هزینه های مزبورگردند.
گذر تخریب محیط زیست از حد آستانه، بحران جهانی ایجاد کرده که مقابله با آن ، کوشش، مساعدت، تدوین دستورالعمل ها و آیین نامه های زیست محیطی با ابعاد وسیعتری را در سطح تمامی ملل طلب می نماید.
سازمانها و نهادهای ذیربط قوانین و مقرراتی را وضع نموده اند که به

لحاظ ضعف و نقص تئوری و عملی قوانین مزبور، الزام به آنها نتوانست سبب رفع مشکلات گردد. لذا افراد و سازمانها در جستجوی رویکردی نوین برای رفع این مسائل پرداختند. یکی از این رویکردها حسابداری محیط زیست است که به عنوان یک سیستم اطلاعاتی در کنار علوم اقتصاد و مدیریت موجبات اثر بخشی منابع را فراهم می نماید.
با عنایت به اینکه صنایع یکی از آلاینده های اصلی محیط زیست م

ی باشند، درک صحیح از هزینه های محیط زیست در این صنایع سبب ارزشیابی و قیمت گذاری صحیح محصولات و در مواردی با تصمیمات تجاری بهتر و سرمایه گذاری در فناوری های سازگار با محیط زیست سبب کاهش یا حذف هزینه هایی که هیچ ارزش افزوده ای برای سیستم با محصول ایجاد نمی کنند، می گردد.
اینک با ملحوظ نظر داشتن موارد عنوان شده یادآور می شود که صنایع برای کاهش تاثیرات زیست محیطی فعالیتهایشان چاره ای جز ورود اطلاعات مربوط به هزینه های آلاینده محیط زیست در حسابها و تصمیمات خود ندارد، که به تبع پذیرش این نوع حسابداری با توجه به فرآیندها و تولید محصول، فعالان صنایع را وضعیت رقابتی مناسبی نیز قرار خواهند داد.
حسابداری محیط زیست
تعاریف متعددی در زمینه حسابداری محیط زیست ارائه گردیده است که به اختصار میتوان چنین بیان نمود که حسابداری زیست محیطی شامل مجموعه فعالیت هایی است که موجب افزایش توان سیستم های حسابداری در جهت شناسایی، ثبت و گزارشگری آثار ناشی از تخریب و آلودگی زیست محیطی می شود . این نوع حسابداری مبتنی بر تلفیق زیست محیطی به عنوان یک منبع سرمایه و لحاظ کردن هزینه های زیست محیطی به عنوان یکی از هزینه های قابل قبول در فرآیندهای اقتصادی و محاسباتی است.
هدف آن فراهم آوردن اطلاعاتی است که برای ارزیابی عملکرد ، تصمیم گیری ، کنترل و گزارشگری به مدیران یاری رساند. حسابداری زیست محیطی بر مفاهیم اقتصادی و زیست محیطی بنا شده و به دلیل عدم استفاده از ارزش های مبتنی بر بازار کاربرد آن مستلزم ایجاد تغییر در فرهنگ است . حسابداری زیست محیطی بخشی از این تغییرات را در سازمان و وسیع تر از آن در جامعه ارائه می کند و با ارائه شناخت اساسی بیشتر و مشارکت در فعالیتهای کاری روزانه به تعیین هدف توسعه مستمر به عنوان رویکردی خاص کمک می کند.
فعالیت های زیست محیطی نیز مجموعه فعالیت هایی است که در راستای حفظ و صیانت از محیط زیست، شرکتها ملزم به انجام آن می باشند و هزینه هایی که به خاطر رعایت قوانین و مقررات زیست محیطی بر شرکت تحمیل می شوند به طور مشخص هزینه های زیست محیطی محسوب می شوند .

بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا

اصطلاح وسیع حسابداری محیط زیست به سه بخش مجزای حسابداری مالی، حسابداری مدیریت و حسابداری درآمد ملی تقسیم می گردد.
همچنین به موجب رهنمود اطلاعات کسب شده توسط حسابداری محیط زیست به دو شکل ارزش پولی وارزش فیزیکی ارائه خواهند شد. اثرات زیست محیطی شرکت ها بر روی سیستم اقتصادیشان مانند جرایم و قوانین زیست محیطی به وسیله ی اطلاعات پولی و اثرات شرکت بر روی محیط زیست با اطلاعات فیزیکی منعکس می گردند.

حسابداری مدیریت محیط زیست
عبارت است ازجمع آوری، تجزیه و تحلیل و استفاده از اطلاعات مالی و غیر مالی به منظور بهینه کردن عملکرد اقتصادی و زیست محیطی واحد های تجاری و به منظور دستیابی به مصرف معقول منابع طبیعی در واحدهای تجاری. هدف اصلی حسابداری مدیریت محیط زیست فراهم آوردن اطلاعات مربوط و مفید برای مدیران سازمان با تاکید برتفکیک آنها از استفاده کنندگان خارجی ، جهت حمایت از مسئولیت های گوناگون می باشد.
نگرش های موجود در حسابداری محیط زیست
نگرش عملکردی : هدف این رویکرد کاهش هزینه‌های زیست محیطی و پنهان‌سازی آنها در بخشهای هزینه‌ای خاص مانند هزینه سربار می باشد.
برتری دادن منابع انسانی بر طبیعت، برتری دادن سود به ثروت عمومی، ترجیح شرکتها بر اکوسیستمها و دلار بر احساسات، از جمله ویژگیهای نگرش عملکردی می‌باشد . از نظر عملکردگراها ، حسابداری زیست محیطی نوعی فعالیت حاشیه‌ای و کم اهمیت است. در این رویکرد گزارشهای مرتبط با ، فقط به سمع و نظر مدیران عالی رتبه سازمان می‌رسد.
نگرش حسابداری سبز : هدف این رویکرد شفاف سازی فعالیتهای حسابداری در تمام ابعاد است . بر این اساس حسابداری زیست محیطی یعنی پیگیری و شناسایی هزینه‌ها و درآمدهای سبزِ محصولات و خدمات ارائه شده در حسابداری مدیریت، چه

در داخل سازمان و چه در قالب پاسخگویی در قبال جامعه و محیط ‌زیست (پاسخگویی اجتماعی و اکولوژیکی ).
هدف حسابداری زیست محیطی سبز همانا توضیح آن چیزی است که برای جهان طبیعت اتفاق می‌افتد و به دنبال فراهم آوردن بستری مناسب برای گفتگو می

ان همه سهامداران است.
هزینه یابی زیست محیطی
هزینه‌های زیست‌محیطی جهت اینکه هنگام تصمیم گیری های مدیریتی بهتر مدنظر قرار گیرند به دو دسته تقسیم بندی
می شوند :
۱- هزینه‌های زیست‌محیطی که بطور کلی و عمومی مورد توجه مدیریت قرار می‌گیرند و اصطلاحاً به آنها هزینه‌های مستقیم یا عادی گفته می‌شود.
۲- هزینه‌های زیست‌محیطی که ممکن است به دلیل تلقی آنها به عنوان هزینه‌های سربار و یا تحقیق و توسعه، مبهم باشند ،و یا به دلیل تسهیم نادرست آنها به مراکز هزینه نادرست ارائه شوند و یا به سادگی از آنها چشم‌پوشی شود. به این هزینه‌ها اصطلاحاً هزینه‌های مخفی، احتمالی، و یا کمتر مشهود گفته می‌شود.
هزینه های زیست محیطی در یک دوره معین، ممکن است در نتیجه مخارج جاری یا مورد انتظار آینده یک دارایی یا خدمت ایجاد شده باشد، که در این صورت هزینه اقدامات زیست محیطی نامیده می شود و یا امکان دارد در نتیجه دارایی یا خدمت نباشد که زیان محسوب می گردد.
هزینه های زیست محیطی که در نتیجه مخارج جاری ایجاد می شوند به وضوح در صورت های مالی شناسایی خواهند شد، لیکن هزینه محیط زیست که در نتیجه مخارج آینده مورد انتظار محتمل می شود زمانی در صورت های مالی شناسایی خواهد شد که دارای معیارهای شناسایی بدهی احتمالی باشد.
در صورتی که هزینه زیست محیطی ناشی از تغییر در برآورد باشد، مطابق استانداردهای مربوط به تغییر در برآورد با آن برخورد می شود. اگر هزینه ای که به تازگی شناسایی شده تغییر در برآورد نباشد، بررسی منافع اقتصادی مخارج با توجه به اینکه در چه دوره ای منفعت داشته یا منافعش شناسایی خواهد شد، ضروری است.
هزینه زیست محیطی شناسایی شده در دوره جاری که برای پاکسازی یا پرداخت جریمه تحمل شده است ممکن است به خاطر خسارت به محیط زیست در دوره یا دوره های قبل باشد. پس این هزینه باید برای دوره یا دوره های قبل در نظر گرفته شود.

هزینه های محیط زیست که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با منافع دوره جاری مرتبط هستند باید در دوره جاری هزینه شوند. به علاوه هزینه های محیط زیست که به عنوان هزینه های دوره یا زیان تلقی می شوند باید در دوره جاری حذف گردند.
هزینه های محیط زیست که دارای منافع اقتصادی آینده مورد انتظار هستند به عنوان هزینه های انتقالی یا سرمایه ای تلقی می گردند. البته بیشتر هزینه های محیطسسه ای که متحمل آن می شود این منافع را ندارند.

حسابرسی زیست محیطی
صورت های مالی شرکت ها همواره در معرض بررسی حسابرس مستقل هستند . تعدادی از شرکت ها در گزارش ها و حساب های خود اطلاعاتی را ارائه می دهند که به آسیب های وارده در محیط زیست بر اثر فعالیت های آنها مربوط می شود . این اطلاعات غالباً جزئیاتی درباره انتشار آلودگی در آب ، هوا یا جزئیاتی از سوخت و مواد مورد استفاده توسط آنها می باشد .
برخی از گزارش ها تفصیلی تر بوده و ممکن است شامل داده های کمی ایجاد شده توسط شاخص های عملکرد زیست محیطی واحد تجاری نیز باشند . علایق عمومی در حمایت از محیط زیست موجب شده که فشار وارده برموسسات جهت بازرسی و آزمودن دقیق آسیب هایی افزایش یابد که فعالیت های تجاری آنها بر محیط زیست وارد می سازد و این امر موجب اجرای حسابرسی فعالیت های زیست محیطی گردیده است .
برای بیشتر شرکت های باهوش از نظر زیست محیطی یک حسابرسی زیست محیطی بسیار مهم است و این مفهوم ابتدا در ایالات متحده اعمال گردید و سپس در اروپا و هندوستان توسعه پیدا کرد.
گزارشگری زیست محیطی
حسابداری زیست محیطی، گزارشگری زیست محیطی را نیز دربردارد و عملکرد زیست محیطی از دید استفاده کنندگان گزارشهای مالی حائزاهمیت می باشد، لذا افشای هزینه های زیست محیطی در راستای حفظ ثروت سهامداران موجبات افزایش ارزش بنگاه انتفاعی را فراهم می سازد.
اگرچه منافع اینگونه هزینه ها قابل تقویم به ریال نیست، ولی درعین حال ایجاد تمایز در بنگاه انتفاعی به عنوان یک صنعت سبز را موجب می گردد و از طـــریق ایجاد محبوبیت اجتماعی، آثار مفید و مـــوثری بر قیمت سهام اینگونه بنگاهها در بازار بــورس اوراق بهادا

ر خواهد داشت، لذا گزارشگری زیست محیطی با نگــاه دقیق تری باید موردتوجه مدیران واحدهای اقتصادی قرار گیرد، به ویـــژه واحدهایی که در زمینه زیست محیطی متحمــل مخارج زیادی می گردند.
سیر تحول حسابداری محیط زیست
بحث حسابداری محیط زیست با افزایش بدهی های زیست محیطی در

اواسط دهه هفتاد میلادی و ناگزیری شرکت ها به افشای زیان های وارد به محیط زیست آغار گردید. اولین اقدام از سوی سازمان های تدوین کننده استاندارد در سال ۱۹۷۵ از طرف هیأت تدوین استانداردهای حسابداری صورت پذیرفت که این سازمان نشریه شماره پنج خود را تحت عنوان افشا و تعلق پذیری بدهی های احتمالی جهت کمک به شناسایی بدهیهای¬ مربوط به محیط زیست منتشر نمود.
در جهت تکمیل استاندارد فوق در سال ۱۹۷۶ ، تفسیر شماره ۱۴ از طرف هیأت تدوین استانداردهای حسابداری تحت عنوان « برآورد معقول از مبلغ یک زیان» منتشر شد.
در سال ۱۹۷۶ افزایش خسارت های زیست محیطی، کنگره آمریکا را برآن داشت در پاسخ به تقاضای جامعه، قانون حفاظت و بازیافت منابع محیط زیست را به تصویب برساند و به دنبال آن نیز در سال۱۹۸۰قانون فدرال تحت عنوان قانون جامع مسؤولیت، غرامت و بدهی محیط زیست به تصویب رسید.
در سال ۱۹۹۰ میلادی، هیأت تدوین استانداردهای حسابداری نشریه شماره ۸ را تحت عنوان سرمایه ای کردن هزینه های آلودگی محیط زیست را منتشر نمود.
در سال ۱۹۹۳سازمان بین‌المللی استاندارد یک کمیته فنی تحت عنوان مدیریت زیست محیطی برای تدوین استانداردهای مدیریت زیست محیطی تشکیل داد و در نهایت در اگوست سال ۱۹۹۶ مجموعه‌ای مشتمل بر شش استاندارد از سری ایزو ۱۴۰۰۰ انتشار یافت.
در ایران نیز اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با مسائل زیست محیطی، حفاظت از محیط زیست را که نسل امروز و نسل‌های بعدی باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می نماید. از این رو فعالیتهای اقتصادی و غیر اقتصادی که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند را ممنوع نموده است.
در ادامه به نتایج برخی از تحقیقاتی که پیرامون حسابداری محیط زیست صورت پذیرفته اند، اشاره می گردد:
یکی از مهمترین مطالعات کاربردی در این زمینه توسط استیل و پاونل در سال ۲۰۰۲ صورت پذیرفته است و آنان توانستند مزایای حسابداری محیط زیست را در شرکتهای جنرال موتورز، شرکت کامن وات ادیسون و شرکت اندرسون به اثبات برسانند. همچنین کریستین جاش در سال ۲۰۰۲ در استرالیا بیان نمود که سودمندی سیستم های اطلاعاتی در موفقیت عملیاتی نمودن مدل هزینه یابی زیست موثر می باشد.

در سال ۲۰۰۵ سارومپت به این نتیجه رسید که عملکرد زیست محیطی ارتباط با اهمیت و معناداری با عملکرد شرکت ها دارد. روژر ال بریت وچیکا ساکا نیز در همان سال در ژاپن ارتباط بین حسابداری مدیریت محیط زیست و مقیاس های اثر بخشی زیست محیطی را مورد مطالعه قرار داده و اذعان داشتند که اثر بخشی مقیاس ها با حسابداری مدیریت محیط زیست متفاوت می باشد.
پاتریک¬ دیبر و فرانسیس فرند در سال ۲۰۰۶ هزینه های محیط زیس

ت را به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم نمودند و نشان دادند که هزینه های داخلی و خارجی دارای اثرات متفاوتی هستند که در مجموع می توانند بالغ بر ۱۲% از هزینه های یک واحد عملیاتی را به خود جذب نمایند.
ژانک و استرم در سال ۲۰۰۷ در آمریکا بیان نمودند که دلایل عدم سازگاری و تنوع نتایج تحقیقات گذشته در مورد عملکرد زیست محیطی و عملکرد مالی شرکت ها، در واقع ناشی از تفاوت در انتخاب مقیاس ها بوده است. الکساندر مارلی و پاولا میولو در سال ۲۰۰۸ در ایتالیا اذعان داشته اند که افشاء و گزارشگری اطلاعات زیست محیطی تاثیرات مثبتی بر نحوه تصمیم گیری مدیران دارد.
دینا واهیونی و همکاران در سال ۲۰۱۰ چنین بیان نموده اند که استفاده از حسابداری زیست محیطی منجر به صرفه جویی هزینه ها، استفاده بهینه از منابع، کیفیت قیمت گذاری محصولات، افزایش خوشنامی و ارزش سهام می گردد.
در ایران مطالعات کاربردی اندکی در مورد حسابدای محیط زیست صورت پذیرفت

ه و غالبا به صورت تئوری به این موضوع پرداخته شده است که در ذیل چند نمونه اشاره می گردد :
نادر کاظم زاده ارسی در سال ۱۳۸۰ به این نتیجه رسید که هزینه یابی واحدهای تولیدی در حد متوسط و گزارشگری و افشا در حد ضعیف اهداف زیست محیطی را پوش

ش می دهد.
دکتر محسن خوش طینت در سال ۱۳۸۱ به نحوه ی برخورد با هزینه های جاری و آتی محیط زیست در صور تهای مالی پرداخته و بیان داشته است که بدهی های زیست محیطی باید در صورتهای مالی منعکس شود و در غیر این صورت افشا لازم است.
در سال ۱۳۸۲ دکتر مهناز ملانظری در تحقیق خود بین جنبه های فیزیکی و پولی حسابداری محیط زیست تمایز روشنی برقرار نموده است و جنبه های آینده مدار یا گذشته مدار بودن اطلاعات حسابداری محیط زیست را نیز به این چار چوب اضافه نموده است.
اهمیت پژوهش
هزینه های زیست محیطی یکی از مهمترین مخارجی است که شرکت ها برای تولید کالا و خدمات خود متحمل می شوند، بسیاری از این هزینه ها را می توان با استفاده از تصمیم گیری های تجاری بهتر، سرمایه گذاری در فناوری های سازگارتر با محیط زیست و طراحی دوباره فرآیندها و محصولات تولیدی به طور قابل ملاحظه ای کاهش داد و یا آنها را حذف نمود ، زیرا برخی از این هزینه ها ممکن است هیچ ارزش افزوده ای برای سیستم یا محصول ایجاد ننماید.
مدیریت بهتر هزینه های زیست محیطی میتواند عملکرد زیست محیطی شرکت را نیز بهبود بخشیده و از طریق کاهش آلودگی و حفظ سلامت عمومی مزایای قابل ملاحظه ای را برای جامعه به همراه داشته باشد .
درک صحیح هزینه های زیست محیطی و اطلاع از عملکرد زیست محیطی فرآیندها و محصولات تولیدی می تواند بهایابی درست و صحیح و همچنین قیمت گذاری محصولا

ت را بهبود بخشیده و به شرکت ها در طراحی فرآیندها و محصولات سازگارتر با محیط زیست مدد نماید.
توجه به فرآیندها و محصولات تولیدی منطبق با شرایط زیست محیطی بهتر، مزایای بیشتری برای محصولات در میان مشتریان ایجاد خواهد گشت.
بسیاری از مخارج عمده زیست محیطی در نتیجه تصمیمات تجاری کاهش یافته و یا می تواند به وسیله کسب درآمد از فروش حذف شود.
مدیریت بهتر مخارج زیست محیطی می تواند مسبب توسعه عملکردمحیط زیست و مزایای عمده ای جهت سلامت بشر و از سوی دیگر موفقیت واحد تجاری گردد، ه

مچنین می تواند از توسعه یک شرکت و عملیات آن از جنبه سیستم مدیریت محیط زیست حمایت نماید.
درک مخارج زیست محیطی و عملکرد فرآیند تولید محصول می تواند موجب هزینه یابی دقیق و قیمت گذاری صحیح محصولات گردیده و به طراحی فرآیند تو لید کالاها و خدمات با تأکید هرچه بیشتر بر روی مسائل زیست محیطی کمک نماید.
هدف
صنعتی شدن در سراسر جهان سبب ایجاد مسئولیت های زیست محیطی مهمی گردیده که خواه ناخواه اثرات مالی خاص خود را به جای می گذارد. حسابداری محیط زیست یکی از با اهمیت ترین ابزارها برای اندازه گیری، راهنمایی و کنترل توسعه پایدار در تمام سطوح صنعتی می باشد، به اصلاح شاخص های اقتصادی می انجامد و استفاده کنندگان مختلف را قادر می سازد تا تصمیماتی بگیرند که پشتوانه آن توسعه باشد.
همچنین این نوع حسابداری می تواند پشتوانه حسابداری منابع طبیعی در سطح گسترده،حسابداری بوم شناسی در سطح ادارات محلی و حسابداری مالی،صنعتی و یا مدیریت در سطوح کوچک باشد.
علیهذا با عنایت به اینکه منابع طبیعی به عنوان یکی از آسیب پذیرترین عوامل تولید در فعالیتهای صنعتی مطرح می باشند و در طی سالهای اخیر آلودگی در کشورمان روند افزایشی داشته و صنایع سهم بسزایی در آلاینده های مضر دارا می باشندبنابراین می

بایست صنایع نسبت به مسئولیت های اجتماعی و محیطی مرتبط با عملیات و محصولات خود آگاه شوند، زیرا حفاظت از محیط زیست یکی از مهمترین مسائل ج

هانی است که خط مشی جوامع در زمینه ی انرژی و نیز توسعه اقتصادی و بهره وری صحیح از منابع انرژی را شکل خواهد داد.
لذا با توجه به اینکه همیشه پیشگیری بهتر از درمان است بر آن شدیم تا با نشان دادن نقش حسابداری در جهت کمک به کاهش آلودگی از طریق تاثیر مخارج،افشای مالی و ارائه ی اطلاعات به مدیریت، گامی در این زمینه برداشته شود.
نتیجه گیری
به‌طور مشخص می‌توان نتایج را به‌شرح ذیل بیان نمود:
گامی اساسی وموثر در جهت مقابله با آلودگی محیط زیست و تعقیب و مجازات مرتکبین جرایم علیه محیط زیست، تدوین و تنظیم قوانین و مقررات در حوزه‌های مختلف محیط زیست می باشد. در ایران نیز با توجه به تحولات و رشد صنایع و دگرگونی و بروز آلودگیهای مختلف، ضروری است قوانین و مقررات زیست‌محیطی مختلفی در زمینه‌های گوناگون تدوین و تصویب گردد.
همچنین برخی از قوانین و مقررات صنایع آلاینده محیط زیست نیازمند بازبینی و اصلاح است. وضع و اصلاح قوانین، منجر به پیگیری و توجه بیشتر شرکتها نسبت به جلوگیری از ایجاد آلاینده‌ها یا کاهش آنها و ارائه گزارش درباره وضعیت عملکردشان درمورد نحوه برخورد با آلاینده‌ها و روشهای به‌کار گرفته شده برای جلوگیری یا کاهش آلودگی خواهد بود.
آنچه امروزه موجب توسعه نیافتن این نوع حسابداری گردیده است، عدم التزام و اجبار صنایع و شرکتها در زمینه برخورد با مخارج زیست محیطی می باشد.
مراجع تدوین‌کننده رهنمود در زمینه حسابداری لازم است نسبت به ارائه ی رویه ها و دستورالعمل های مناسب جهت به ‌کارگیری سیستم حسابداری محیط زیس

ت و همچنین نحوه ی برخورد سازمانها با مخارج زیست‌محیطی اقدام لازم را معمول نمایند.
اساس استانداردهای سری ایزو ۱۴۰۰۰ تعهد و اعتقاد قلبی مدیریت ارشد به لزوم حفاظت از محیط زیست و مسئولیت در قبال نسل بعدی است و این امر

محقق نخواهد شد مگر از طریق آموزش مدیران در جهت آشنایی با آلودگیهای ناشی از صنایع، اثرات مخرب آنها بر محیط زیست، طرق کاهش آلودگی و قوانین و مقررات و استانداردها انجام می‌گیرد .
چنانچه مدیران به نظامهای جلوگیرنده آلودگی و حفاظت محیط زیست توجه نمایند خواهان انجام مخارجی برای جبران خسارات زیست‌محیطی می‌شوند و می‌کوشند نحوه برخورد خود را در حفاظت از محیط زیست برای جامعه افشا نمایند و این امر از طریق سیستم اطلاعات حسابداری به‌عنوان ابزاری مناسب برای کمک به مدیریت انجام می‌گیرد.
در نهایت می توان چنین بیان نمود که در طی سالهای اخیر، مساله آلودگی محیط زیست به عنوان یکی از معضلات جامعه بشری بالاخص سال جاری در ایران روند روبه رشدی داشته است. یکی از دلایل عمده این امر استفاده نادرست از منابع طبیعی که به عنوان آسیب پذیرترین منابع قلمداد می شود، می باشد. این موضوع سبب ایجاد ملاحظاتی در محیط زیس

ت گردیده و مفهوم توسعه ی ناپایدار را پدید آورده است، لذا توجه به حسابداری محیط زیست را بیش از پیش لازم و ضروری نموده است.
در دیگر کشورهای جهان مفاهیم حسابداری محیط زیست، هزینه یابی محیط زیست و گزارشگری مخارج زیست‌محیطی شرکتها از چند دهه قبل آغاز شده و تحقیقات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است.
مع الاسف در ایران علاوه بر خسارات زیانبار وافری که برخ

ی از صنایع و شرکتها به محیط زیست وارد می آورند و آلودگی های گوناگونی را موجب می شوند، هنوز در این زمینه تحقیقات مناسب و مکفی انجام نگردیده و الزام و اجبار قوانین در این حوزه صورت نپذیرفته است.
منابع
خوش طینت ، محسن، ۱۳۷۳،حسابداری مسئولیت های اجتماعی، فصلنامه علمی پژوهشی بررسی های حسابداری، سال سوم،شماره های ۱۰ و ۱۱، زمستان،صفحات ۱۸-۳۴ .
خوش طینت، محسن و میر سمیعی، مسعود،۱۳۸۱،حسابداری محیط زیست، مجله حسابرس،شماره ۱۷، صفحات ۱۶-۲۱ .
سجادی، سید حسین، حسابداری زیست محیطی، مجله حسابدار،شماره ۱۸۶،صفحات ۱۹-۲۵
سید نژاد فهیم، سید رضا، ۱۳۸۳، ضرورت حسابداری محیط زیست،مجله بورس،شماره ۴۲،مرداد،صفحات ۱۵-۲۲ .
شاه ویسی، فرهاد،حسابداری محیط زیست،هزینه ها و کاربرد ها در تصمیم گیری، مجله حسابدار، شماره ۱۸۵، صفحه ۳۱-۴۲ .
قنبری، جواد،۱۳۸۹ حسابداری محیط زیست،قابل دسترسی در وبلاگ حسابداری http://accounting.blogfa.com
کاظم زاده ارسی،نادر،۱۳۸۲، حسابداری محیط زیست، مجله تدبیر،شماره ۱۳۵ .
کامرانی، رضا و اسکافی، فردین،۱۳۸۴،استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ ویرایش ۲۰۰۴،انتشارات کیانقش تهران
ملانظری،مهناز،،حسابداری مدیریت محیط زیست،۱۳۸۲پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی،سال سوم ،شماره هشتم،صفحات ۱۴۱-۱۵۹ .
میرزایی، غلامرضا، حسابداری و حسابرسی محیط زیست،

مجله حسابدار،شماره ۱۳۴، صفحه ۷۶-۸۴ .
نصیر زاده، فرزانه، حسابداری زیست محیطی، مجله حسابدار، شماره ۱۸۳، صفحه ۲۴-۳۲ .
یوما، راجر پرمن، جیمز مک گیل ری، ترجمه حمد ارباب ،کتاب اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی ، فصل چهاردهم

Halberg N, Verschuur G, Goodlass G., 2005, “From level environmental indicators; are they useful An overview of green accounting systems for European farms”. Agriculture Ecosystems& Environment,pp. 195 – ۲۱۲ .
Kevin A.Kitzman,2001, “Environmental Cost for Improved Environmental
Decision Making”, Pollution Engineering, December, PP20-29.
Lin Li,2002, Encouraging Environmental Accounting Worldwide: A Survey
of Government Policies and Instruments, Corporate Environmental
strategy, Vol. 8, Iss. 1, PP. 55-63.
Moors E, Dijkema G., 2005, “Embedded industrial production systems Lessons from wastemanagement in zinc production”. Technol Soc,pp. 1-16 .
Nelson. 1993. Accounting and Capital Budgeting for Pollution Prevention. Presentedat Engineering Foundation Conference, SanDiego, CA, January: 24-29.
Pluye, P., Potvin, L and Denis J.L., 2004, “Making public health programs last:conceptualizing sustainability”, Evaluation and Program Planning, (27),pp.121_133
A.J. Richardson, M.Welker, 2001, “Social Disclosure, Financial Disclosure and Cost of equity capital”

, Accounting Organizations and Society, NO26,PP 597-616.
S.B. Hungnes ET AL, 2001 “Corporate Environmental Disclosure: Are They Usefule in Determining Environmental P

erformance”, Journal of Accounting and Public Policy,NO 20,PP 217-240.
Winsemius, P ., and W. Hahn. 1992.“Environmental option assessment.”
TheColumbia Journal of World Business. Fall and Winter: 249-266.
Environmental Protection Agency, 1995,“An IntroductionTo Environmental Accounting As a Business Management Tool”, Office Of Pollution Prevention And Toxics,JUNE