بررسی و شناخت عزت نفس

چکیده
این تحقیق به منظور مقایسه عزت نفس دانش آموزان دختر  (دبستانی) کودکستان رفته و نرفته صورت پذیرفت. جامعه آماری، دانش‌آموزان دختر دوره دبستان شهرستان اندیمشک می‌باشد.
۹۶ نفر به عنوان نمونه آماری از بین این دانش‌آموزان به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد. آزمون ارزیابی عزت نفس پرسشنامه ۶۰ سؤالی ۵ مقیاسی عزت نفس پپ می باشد.
هدف از تحقیق حاضر آزمودن این فرضیه است که بین عزت نفس کودکان مهد رفته و غیر مهد رفته در دوران دبستان (گروه سنی ۷ تا ۱۲ سال) اختلاف معنا دار وجود دارد.
نتایج بدست آمده اختلاف معنا داری را در رابطه با عزت نفس این دو گروه تایید و نشان می داد که کودکان کودکستان رفته از نظر عزت نفس در تست موفق تر بوده اند و نمره بهتری کسب نموده اند.

پیشگفتار
کودکان بعنوان قشری تاثیر گذار بر آینده هر اجتماع دارای نقشی اساسی و تایین کننده در پیشرفت و شکوفایی یک کشور تلقی می شوند. از این رو پرورش مناسب و مفید این آینده سازان از اهداف مهم هر کشور در حال توسعه می باشد. یکی از مهمترین شاخص های مسبب خلاقیت، نبوغ، و انجام صحیح فعالیت ها در زندگی، وجود اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان است. از طرفی بدون شک محیط های آموزشی بر روی عزت نفس و عملکرد های آتی فرزندان ما تاثیر فراوان دارند، با این وجود یکی از تاثیر گذارترین محیط ها بر روی رشد و شکوفایی کودکانمان محیط های اجتماعی اولیه مواجه روی آنها،  مانند محیط های کودکستان و پیش دبستانی می باشد. لذا بررسی تاثیر آن بر فعالیت های کودکان بعنوان آینده سازان هر کشور امری لازم به نظر می رسد. لذا در این تحقیق به مقایسه این محیط اجتماعی آموزشی مقدماتی بر عزت نفس کودکان پرداخته شده است. باشد گامی هر چند کوچک در ارتقای دانش این مرز و بوم برداشته شود.

فصل اول: طرح تحقیق
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت مسئله
اهداف
سؤالات و فرضیه‌ها
متغیرها و تعاریف عملیاتی

مقدمه:
یکی از مهم‌ترین صفات بشری برای رسیدن به هدف‌هایی که انسان در پیش دارد عزت نفس است برخورداری از اراده و اعتماد به نفس قوی، قدرت تصمیم‌گیری و ابتکار، خلاقیت، سلامت فکر و بهداشت روانی ارتباط مستقیمی با میزان عزت نفس و احساس خود ارزشمندی دارد.
منظور از عزت نفس، احساس و تصوری است که فرد به مرور زمان نسبت به خویشتن در ذهن می‌پروراند. به عبارت ساده‌تر، عزت نفس یعنی، ارزیابی فرد از خودش، حال این برداشت و ارزیابی می‌تواند مثبت و خوشایند باشد، یا منفی و ناخوشایند.
کودکانی که از عزت نفس بالایی برخوردارند، معمولاً احساس خوبی نسبت به خود دارند و بهتر می‌توانند اختلافات خود را با سایر کودکان حل کنند و در مقابله با مشکلات، ناملایمات و ناکامی‌ها مقاوم‌ترند این کودکان اغلب خنده‌رو و خوش‌بین، منطقی و دارای خودپنداری مثبت هستند و از زندگیشان لذت می‌برند. برعکس، کودکانی که دارای عزت نفس پائینی هستند، اغلب در مواجهه با مشکلات و سختی‌ها دچار اضطراب فراوان و ناکامی می‌شوند. این گروه از کودکان معمولاً در حل تعارضات و اختلافات موجود با سایر هم سن و سالانشان مشکل دارند آن‌ها دائم با افکار انتقادی از خویشتن، موجب اذیت و آزار خود می‌شوند(سلحشور، ۱۳۷۹).
برای اینکه کودکان بتوانند از حداکثر ظرفیت ذهنی و توانمندی‌های بالقوه‌ی فرد برخوردار شوند می‌بایست از نگرش مثبت نسبت به فرد و محیط اطراف و انگیزه‌ای غنی برای تلاش و کوشش بهره‌مند شوند بی‌شک کودکانی که دارای عزت نفس قابل توجهی هستند، نسبت به همسالان خود در شرایط مشابه،  کارآیی بیشتری از خود نشان می‌دهند و نیز از بارزترین ویژگی‌های صاحبان تفکر واگرا و افراد خلاق، داشتن اعتماد به نفس و عزت نفس بالاست.
لذا پرورش عزت نفس در کودکان و نوجوانان از مهم‌ترین وظایف اولیاء و مربیان می‌باشد که در این ارتباط بیشترین نقش برعهده‌ی الگوهای رفتاری است(افروز، ۱۳۷۳). 
موفقیت‌های تحصیلی و شکست‌های تحصیلی فرد در مدرسه و مسائل مربوط به تحصیل متقابلاً بر عزت نفس و عزت نفس بر تحصیل تأثیر می‌گذارند که میزان تأثیر آن از جامعه‌ای به جامعه دیگر فرق می‌کندو از عوامل متعددی تاثیر می پذیرد. در تحقیق حاضر به مقایسه عزت نفس کودکان کودکستانی و کودکان غیر کودکستانی که به مهد نرفته اند خواهیم پرداخت.

منابع:
۱.    بخشی،خداداد، روان‌شناسی رفتار انسانی، انتشارات پرشکوه، ۱۳۸۳.
۲.    بیابانگرد، اسماعیل، روشهای افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان جمهوری اسلامی ایران، تهران، ۱۳۷۲.
۳.    سیف، علی‌اکبر، روان‌شناسی پرورشی، انتشارات آگاه، ۱۳۷۳.
۴.    سلحشور، ماندانا، پرورش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان، انتشارات واژه‌آرا، ۱۳۷۹.
۵.    شاملو، سعید، بهداشت روانی، انتشارات رشد، ۱۳۷۲.
۶.    قرنی، ابوالحسن، (۸۲-۱۳۸۱)، بررسی رابطه بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره پیش‌دانشگاهی شهرستان تکاب، (پایان نامه) جهت اخذ درجه کارشناسی.
۷.    پارسا، محمد، روان‌شناسی انگیزش و هیجان، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۶.