مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی دارای ۴۳ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی

چکیده  
رفتارهاى حمایتى (حمایت اجتماعى)  
۱ تعریف رفتار حمایتى  
۲ مراحل بروز رفتار حمایتى  
۳ تبیین‏هاى نظرى درباره خوددارى از رفتار حمایتى  
۴ ویژگى‏ هاى حمایت کنندگان  
۵ مؤلفه‏هاى پنج‏گانه شخصیت نوع‏دوست  
۶ نقش الگوهاى اجتماعى در رفتار حمایتى  
۷ رفتار حمایتى در قرآن  
۸ تعریف خشونت[۱۸۴] و پرخاشگرى  
۹ دیدگاه‏هاى نظرى درباره پرخاشگرى  
۱۰ برانگیزاننده‏هاى پرخاشگرى  
۱۱ شیوه‏هاى پیشگیرى و مهار پرخاشگرى  
۱۲ پرخاشگرى در قرآن  
۱۳ پرخاشگرى‏هاى کلامى در قرآن  
۱۴ پرخاشگرى‏هاى عملى در قرآن  
۱۵ دستورهاى صریح براى پرخاشگرى  
۱۶ نتیجه‏گیرى نهایى  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی

منابع فارسى

* قرآن مجید (با ترجمه محمدمهدى فولادوند)

۱ ارونسون، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: حسین شکرکن، تهران، رشد، ۱۳۶۶

۲ برکویتس، لئونارد، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: محمدحسین فرجاد، تهران، اساطیر، ۱۳۷۲

۳ رحمتى، محمدصادق، روان‏شناسى اجتماعى معاصر، قم، سینا، ۱۳۷۱

۴ کریمى، یوسف، روان‏شناسى اجتماعى، تهران، ۱۳۷۳

۵ کلاین برگ، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: على‏محمد کاردان، تهران، اندیشه، ۱۳۴۶

۶ گاردنر، لیندزى و دیگران، مبانى روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: جواد طهوریان و محمدتقى منشى طوسى، مشهد، آستان قدس، ۱۳۷۶

۷ مکارم شیرازى، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، ج ۱، ۱۳۷۰

منابع لاتین

۸ Aronson, Elliot, The Social Animal 6th, Newyork, (1991)

۹. Arthur& Reber, Dictionary of Psychology, (1985)

۱۰. Baron, R.P & Byrne, Social Psychology, Boston, (1997)

۱۱. Donelson R. Forsyth, Our Social Workd, 4th, (1994)

۱۲. Forsyth. Donelson R, Our Social World, Albany, (1994)

۱۳. Hewstone, Miles etal, Blackwell Reader in Social Psychology. oxford, (1997)

۱۴. Sabini.John, Social Psychology, 2th, Newyork, (1994)

۱۵. Malim, Tony, Socal Psychology, 2th, Houndmills, Macmillan perss, (1997)

۱۶. Semin, Gun r.etal, Applide Social Psychology, London, (1996)

۱۷. Smith R. etal, Social Psychology, Newyork, (1995)

چکیده

در این پژوهش، دو مفهوم از روان‏شناسى اجتماعى، یعنى رفتار حمایتى و پرخاشگرى را به اختصار معرفى کرده و سپس به ارزش‏یابى آنها از دیدگاه قرآن پرداخته‏ایم. نتایج این پژوهشِ موضوع محور عبارت است از

الف) اصل اولیه بر رفتار حمایتى است و پرخاشگرى به هنگام ضرورت، انجام مى‏شود؛

ب) رفتار حمایتى به سه شکل مالى، عاطفى و رفتارى صورت مى‏گیرد؛ ج) تنها هنگامى از رفتار حمایتى نهى مى‏شود که اولاً، سبب تقویت دشمنان و دشمنى آنها با اسلام بشود؛ ثانیا، به تقویت صفات منفى مانند تنبلى و احساس ذلت بینجامد؛

د) پرخاشگرى، نه قابل نفى مطلق و نه قابل دفاع مطلق است؛ ه) همواره در طول زندگى بشر، پرخاشگرى وجود داشته است؛ و) هدف از پرخاشگرى، باید معقول و در جهت اصلاح فرد و جامعه باشد؛

ز) نوع پرخاشگرى باید با هدف مورد نظر سازگار باشد؛

ح) قرآن، به شیوه‏هاى گوناگون پرخاشگرى (عملى و کلامى) پرداخته است

کلید واژه: روان‏شناسى اجتماعى، پرخاشگرى، رفتار حمایتى، قرآن کریم

 

رفتارهاى حمایتى (حمایت اجتماعى)

۱ تعریف رفتار حمایتى

رفتار حمایتى، رفتارى است که به قصد سود رساندن به دیگران انجام مى‏شود، ولى براى عامل، سود آشکارى دربرندارد. روان‏شناسان اجتماعى، عوامل ایجاد یا منع رفتار امدادگرانه را بررسى کرده و از آن، با عنوان‏هایى مانند رفتار حمایت اجتماعى،[۱۳۲] امداد،[۱۳۳]نوع‏دوستى،[۱۳۴] یا رفتار خیرخواهانه[۱۳۵] یاد کرده‏اند. بیشتر پژوهش‏ها در این زمینه، بهموقعیت‏هاى اضطرارى مربوط است. (دونلسون و دیگران، ۱۹۹۴)

این پژوهش‏ها در دهه ۱۹۶۰م. شروع شد. نقطه شروع، حادثه تأسف‏بارى بود که براى خانم کاترین کِنُووس[۱۳۶] در خیابان رخ داد. او مورد حمله مردى کارد به دست قرارگرفت و زخمى شد. او پیوسته کمک مى‏خواست و فریاد مى‏کشید. با روشن شدن چراغ‏هاى آپارتمان‏هاى اطراف، مهاجم اندکى عقب‏نشینى کرد، ولى دوباره برگشت. این کشمکش ۴۵ دقیقه ادامه یافت و با اینکه بعدها معلوم شد ۳۸ نفر نظاره‏گر این ماجرا بوده‏اند، ولى نه‏تنها هیچ کس به کمک آن زن نیامد، بلکه هیچ کس حتى زحمت زنگ زدن به پلیس را نیز به خود نداد و سرانجام، زن با ضربات کارد آن مرد کشته شد

از این رو، این پرسش مطرح شد که چرا هیچ کس به کمک آن زن نیامد. آیا به خاطر بى‏عاطفگى یا بى‏تفاوتى نسبت به مشکلات دیگران بوده است یا به دلیل بیمارى اجتماع و نظام اجتماعى؟ دو پژوهشگر به نام‏هاى دارلى[۱۳۷] و لاتانه[۱۳۸] (۱۹۷۲م.)به این موضوع پرداختند

۲ مراحل بروز رفتار حمایتى

براى اینکه بیننده یک صحنه اضطرارى بتواند تصمیم بگیرد، باید مراحل زیر را طى کند (دونلسون و دیگران، ۱۹۹۴)

مرحله اول ـ توجه به موقعیت اضطرارى؛ در بسیارى از موارد، ما به دلیل توجه به امور شخصى، گویا اساسا چشم و گوش خود را بر روى امور مربوط به دیگران، هرچند در موقعیت‏هاى اضطرارى مى‏بندیم. لاتانه و دارلى (۱۹۷۲م) در این زمینه، آزمایشى انجام دادند. آنان تعدادى دانشجو را براى سخنرانى درباره نیکوکارى دعوت کردند. سپس آنها را به سه صورت از برنامه آگاه کردند؛ به برخى گفتند مقدارى وقت دارید. برخى دیگر گفتند: اگر هم‏اکنون حرکت کنید، سروقت مى‏رسید. به گروه سوم نیز گفتند اندکى دیر شده است و کمى با تأخیر مى‏رسید. آن‏گاه در مسیر آنها یک موقعیت اضطرارى ساختگى را قرار دادند؛ کسى خود را به زمین انداخته بود و آه و ناله مى‏کرد. نتیجه این شد که از گروه اول ۶۳ %، از گروه دوم ۴۵% و از گروه سوم، تنها ۱۵% به کمک آن فرد شتافتند. نمودار شماره (۶) نتایج را به خوبى نشان مى‏دهد

مرحله دوم ـ اطمینان به اضطرارى بودن موقعیت؛ ما معمولاً دوست داریم رفتار دیگران را به آسان‏ترین و محتمل‏ترین وجه برداشت کنیم. درباره کسى که به سرعت مى‏دود، مى‏گوییم شاید عجله دارد تا به اتوبوس برسد، یا ورزش مى‏کند، ولى احتمال تعقیب دزدى که کیف او را ربوده است، آخرین احتمالى است که به ذهن مى‏آید. شاید افراد به اطلاعاتى، بیشتر اهمیت مى‏دهند که بر اساس آن، لازم نباشد کارى انجام دهند

مرحله سوم ـ احساس مسئولیت در مورد امدادگرى؛ در بسیارى از موارد، همانند آتش‏سوزى یا تصادف، مسئولیت‏ها تقسیم کار شده است، ولى گاهى چنین نیست. در اینجا معمولاً کسى را مسئول مى‏دانیم که رهبرى کار را به عهده گرفته است. براى مثال، اگر در کلاس درس باشد، معلم و اگر در اتوبوس باشد، راننده و اگر در مهدکودک باشد، مربیان را مسئول مى‏دانیم

مرحله چهارم ـ داشتن مهارت و توانایى کافى در انجام دادن امداد؛ بعضى موقعیت‏ها، کارى ساده است و هر کس مى‏تواند به انجام رساند؛ مانند عبور دادن یک پیرمرد از خیابان و; ولى اگر کسى را در حال غرق شدن ببینیم، تنها زمانى اقدام مى‏کنیم که شنا بلد باشیم و توان نجات او را نیز داشته باشیم

مرحله پنجم ـ تصمیم‏گیرى نهایى براى امداد؛ مراحل گذشته کافى نیست؛ زیرا چه بسا موانعى در کار باشد؛ براى مثال، فرد بترسد اگر شخص آسیب‏دیده‏اى از تصادف را به بیمارستان برساند، خودش را مسئول تصادف بدانند. (دونلسون و دیگران، ۱۹۹۴)

۳ تبیین‏هاى نظرى درباره خوددارى از رفتار حمایتى

الف) نظریه ماهیت شهرنشینى: چرا در ماجراى خانم کاترین کنوویس، هیچ کس کمک نکرد؟ برخى این بى‏تفاوتى را به زندگى شهرنشینى نسبت مى‏دهند و به پژوهش‏هایى نیز استناد مى‏کنند؛ براى مثال، میلگرام[۱۳۹] (۱۹۷۰م.) معتقد است رفتار امدادگرى براىدیگران، در روستاها بیشتر از شهرهاست. آماتو[۱۴۰](۱۹۸۳م.) نیز با ۱۸۰ دانشجو از پنجکشور مختلف درباره تفاوت رفتار حمایتى در شهرهاى کوچک و بزرگ مصاحبه کرد و معلوم شد که همه آنان، احتمال رفتار حمایتى در شهرهاى کوچک را بیشتر از شهرهاى بزرگ مى‏دانند، ولى پژوهش‏هاى لاتانه و دارلى (۱۹۷۰م.) این مطلب را تأیید نکرد، بلکه آنان علت‏هاى دیگرى را مطرح کردند؛ براى مثال، نخست فرد، دقت مى‏کند ببیند شخص زمین خورده، مست است یا معتاد، یا ناتوانى و معلولیت جسمانى دارد و سپس به کمک کردن یا نکردن تصمیم مى‏گیرد

ب) نظریه پخش مسئولیت: افزون بر این، لاتانه و دارلى (۱۹۷۰م.) نظریه «پخش مسئولیت»[۱۴۱] را نیز مطرح مى‏کنند. اگر براى مثال، n نفر ناظر یک موقعیت اضطرارىباشند، هر کدام از آنها مسئولیت خود را تنها در حد n1 مى‏داند. از این رو، هرچه تعداد ناظران افزایش یابد، رفتار حمایتى کاهش مى‏یابد

البته در جامعه اسلامى اگر فرهنگ اصیل اسلامى جارى باشد، نظریه پخش مسئولیت مصداق پیدا نمى‏کند؛ چون در اسلام، هر کار ضرورى مادامى که انجام نشده است بر دوش همه سنگینى مى‏کند، همه مسئولیت دارند و به عبارت فقهى «واجب کفایى» است، یعنى هرگاه یک نفر انجام داد از عهده بقیه هم ساقط مى‏شود، اما تا انجام نشده است همه مؤظف به انجام آن هستند

سنیکر[۱۴۲] و هندریک[۱۴۳] (۱۹۸۳) در آزمونى، از آزمودنى‏ها خواستند که از طریق شبکهمداربسته صوتى با دانشجویان دیگر گفت‏وگو کنند. بعضى خیال مى‏کردند مخاطبانشان چند نفرند و بعضى گمان مى‏کردند یک نفر است. ناگهان، آزمودنى در هنگام صحبت، آه و ناله‏اى مى‏شنید و کلام از آن طرف قطع مى‏شد. آزمودنى‏هایى که مخاطب خود را تنها مى‏پنداشتند، به زودى خود را به مخاطب مى‏رساندند تا به او کمک کنند، ولى آنها که مخاطبان را چند نفر مى‏پنداشتند، لازم نمى‏دیدند که به کمک بشتابند. (به نقل از: برکوتیز، ۱۳۷۲ه . ش)

ج) نظریه غفلت جمعى: نظریه پخش مسئولیت به موقعیت بدون ابهام مربوط بود، ولى پژوهشگران براى موقعیت مبهم، نظریه «غفلت جمعى»[۱۴۴] را مطرح کرده‏اند. این نظریه به ارزیابىفرد از موقعیت و فرد نیازمند و استحقاق او براى دریافت کمک مربوط مى‏شود. سال‏خوردگان، زنان، بیماران، بیش از دیگران کمک دریافت مى‏کنند، ولى کسانى مانند معتادان و مست‏ها که به خاطر کوتاهى خود نیازمند کمک شده‏اند، کمتر مورد توجه واقع مى‏شوند

۴ ویژگى‏هاى حمایت کنندگان

تفاوت‏هاى فردى کمک‏کنندگان نیز تأثیرگذار است. میزان «همدلى»[۱۴۵] افراد متفاوتاست. برخى، از ناراحتى دیگران به شدت ناراحت مى‏شوند و آن را ناراحتى خود مى‏دانند و برخى هرگز اندوهگین نمى‏شوند. نگران شدن از ناراحتى دیگران، حالتى عاطفى است که در کودکان ۱۲ ماهه (بارون و بایرن به نقل از: برادرز،[۱۴۶] ۱۹۹۰م.) و حتىدر میمون‏ها و بوزینه‏ها (آنگرر[۱۴۷] و همکاران) نیز یافت مى‏شود

افراد همدلى کننده، سه ویژگى دارند: ۱ نگران نیاز دیگران هستند؛ ۲ با دیگران اشتراک نظر دارند و مى‏توانند خود را به جاى دیگران بگذارند؛ ۳ احساسات همدلانه خود را از طریق رفتارهایى مانند گریه درموقعیت‏هاى غم‏انگیز بروز مى‏دهند. (مالیم، به نقل از: آیزنبرگ و همکاران، ۱۹۹۱م.) زنان، همدلى بیشترى با دیگران دارند. (فلدمن و دیگران، ۱۹۸۵م.)

۵ مؤلفه‏هاى پنج‏گانه شخصیت نوع‏دوست

یک ـ همدلى بخش مهمى از خودپنداره این نوع افراد است. آنان خود را مسئول مى‏دانند و خودکنترلى[۱۴۸] نیرومندى دارند؛

دو ـ بیشترشان معتقدند پاداش کار خوب در دنیا داده مى‏شود و از دید آنها نظام جهان، عادلانه و قابل پیش‏بینى است؛

سه ـ خود را داراى مسئولیت اجتماعى معرفى مى‏کنند؛

چهار ـ خود را داراى «منبع مهار درونى»[۱۴۹] و متفاوت با بعضى افراد دیگر مى‏دانند؛

پنج ـ کمتر خودمحور و کمتر رقابت‏جو هستند

این پنج متغیر، همان‏هایى است که در دهه ۴۰ در اروپاییان یافت مى‏شد و سبب مى‏گردید تا افرادى را از آزار نازى‏ها نجات دهند. (اولینز[۱۵۰] و اولینر[۱۵۱] ۱۹۸۸، به نقل از: دونلسون)

۶ نقش الگوهاى اجتماعى در رفتار حمایتى

رفتار افراد در موقعیت‏هاى امدادى، داراى یک سرى هنجارهاى اجتماعى است. بِریَن[۱۵۲]و تست[۱۵۳] (۱۹۶۷م.) در این باره یک آزمایش میدانى انجام دادند. در یک جاده، مردىایستاده و در حال کمک کردن به زنى است که خودرواش پنچر شده است با فاصله نه‏چندان زیاد، زنى با خودرو پنچر شده‏اش ایستاده و کمک مى‏خواهد، کسانى که صحنه قبل را دیده‏اند، این هنجار اجتماعى در آنها تقویت شده و براى کمک به زن دوم، بیشتر از کسانى که این صحنه را ندیده‏اند اقدام مى‏کنند

گاهى با نمایش‏هاى تلویزیونى این هنجارها را تقویت کرده و در نتیجه، باعث بیشتر شدن رفتارهاى حمایتى شده‏اند. فورگ[۱۵۴] و فمیستر[۱۵۵] (۱۹۸۷م.) به دو دسته کودک ۶ساله، دو فیلم نمایش دادند. در یکى، الگوى رفتار حمایتى و در دیگرى الگوى عدم رفتار حمایتى به نمایش گذاشته شد. سپس هر دو گروه مشغول بازى و نوعى مسابقه شدند. در بین بازى، توله‏سگ‏هایى را به میان آنها فرستادند که احتیاج به کمک داشتند. کودکان دسته اول کمک کردند و کودکان دسته دوم کمک نکردند. (نقل از: بارون و بایرن)

۷ رفتار حمایتى در قرآن