نیمکت و طراحی نیمکت پارک ها

فهرست :
– مقدمه۶
– تفسیر مشکل ۷
– گرد آوری اطلاعات گوناگون پیرامون موضوع۸
– ثبت درخواستها و نظرات متخصصین و استفاده کنندگان موضوعات پروژه ۹
– دسته بندی اطلاعات براساس نوع و اهمیت آنان ۱۰
– تدوین اطلاعات براساس اولویت ها ، با توجه به اهداف پروژه و جمع بندی
 تعریف و شرح کلی مشکلات طرح های موجود ۱۱
– جدول مشکل حالت اولیه – ثانویه ۱۴
– آنالیز مقدار ونیاز۱۶
– رابطه اجتماعی ۱۷
– گروه جنسی استفاده کنندگان ۲۰
– گروه سنی استفاده کنندگان ۲۰
– آنالیز اجتماعی ۲۴
– آنالیز محیطی (تولید – تولید ) ۲۵
– اهم مطالب بخش آنالیز محیطی ۲۶
– آنالیز تاریخی ۲۹
– اهم مطالب بخش آنالیز توسعه تاریخی ۳۱
– آنالیز بازار ۳۳
– آنالیز کارکرد های عملی ۳۶
– استانداردها ۳۶
 – آنالیز ساختارو آنالیز جنس و روشهای ساخت و مونتاژ ۴۱
– اهم آنالیز ساختار و آنالیز جنس و روشهای ساخت و مونتاژ ۴۴
– آنالیز استتیک ۴۵
– اهم مطالب آنالیز کارکرد استتیکی ۴۵
– آنالیز توزیع و فروش و خدمات و نگهداری ۴۶
– آنالیز سیستماتیک (تولید – تولید ) ۴۷
– منابع ۵۴    

مقدمه :
     اکیپ طراحی صنعتی با رشد روز افزون و بالا رفتن تکنیک و علم این رشته درمملکتمان شروع به کار نموده و دست به روی صنایع ایرانی گذاشته با کوشش و تلاش راهی نو در صنعت باز کرده و مصنوعات را مطابق با شرایط اقلیمی و فرهنگیان و رعایت کفایت علمی و مهندسی طراحی و به مرحله ساخت برساند از این رو یکی از محصولات که رابطه مستقیمی با اقشار مختلف دارد و مورد استفاده بسیار یعنی مبلمان پارک را به عنوان پروژه ۱انتخاب کردم و امیدوارم پارک هایمان را با طرحهای نو مزین کرده و راحتی بیشتری را برای مردم و اقشار مختلف فراهم گردانیم
تفسیر مشکل :
         در سطح شهر تهران بیش از ۱۰۰پارک و فضای سبز وجود داردو با تلاش شهرداری سعی در افزایش روز افزون فضای سبز می باشد .
طبق آمار بدست آمده مساحتی بالغ بر (حدودا ً) ۷۶۳.۸ هکتار فضای سبز و حداقل ۱۰۰۰۰ نیمکت وجود دارد که از تاسیس اولین پارک (پارک شهر ساخته و در پارکها توزیع گردیده و نیاز به آوردن آمار و اعداد و ارقام نیست ).
وجود پارکها و فضای سبز موجود که همه شاهدند و ناظر و استفاده کننده و تعداد بیشمار نیمکتها ، چراغها ، سطل زباله ها و آبخوریها … .
خود شناسی از آمار زیاد این محصولات بوده و حاکی از اهمیت این طراحی میباشد و مشکل در کل به این صورت می باشد که سالیان درازی است که متاسفانه یک سری طرحها به صورت متداول چه بهره گرفته از طراحی خارجی و چه ابداع داخلی توسط غیر متخصص ساخته و به استفاده رسیده است و هدف رفع این مشکل بوده و طراحی این محصولات توسط متخصصان و سعی در این می باشد که در طراحی اصول ارگونومی و استتیک و مسائل مهندسی و فاکتورهای فرهنگی رعایت گردد و از همه مهمتر اینکه قابل ساخت بوده و بتوان بهره ای از این محصول برد .
گرد آوری اطلاعات گوناگون پیرامون موضوع :
       مبلمان های موجود را به تنوع و به وفور می توان در پارکها دید و در کل چون نمونه های موجود نقایص فراوانی دارند از جمله رعایت نکردن مسائل استتیکی استفاده نکردن یا استفاده غلط از عوامل بصری و اصول زیبا شناختی رعایت نکردن مسائل عملکرد فیزیولوژیکی و آنتروپومتری و مشکل ساخت ضایعات گوناگونی که در نمونه ها می توان دید .
 تصویر ۱ – پارک ملت
                                 تصویر ۲ – نمونه ای از نیمکت در پارک                 
ثبت درخواستهاونظرات متخصصین واستفاده کننده گان موضوعات پروژه :
       خواستگاه و حلهای کلی است که طراح برای حل مشکل مطرح می نماید .
یعنی طرح نو که تمام مسائل فنی و ارگونومی و مهندسی ساخت و مونتاژ و مسائل استتیکی را رعایت کرده و سعی در جواب رسیدن و جوابگویی به نمام خواستگاههای استفاده گران می باشد به صورت خلاصه و اجمال اینکه وضعیت ثانویه خود در لیست بایدها مستتر می باشد .
لیست بایدها:
الف ) مسائل استتیکی و زیبا شناختی
ب ) مسائل فنی ساخت و مونتاژ
ج ) مسائل استاندارد ها و آنتروپرومتری
دسته بندی اطلاعات بر اساس نوع و اهمیت آنان :
۱.    مسائل استتیکی و زیبا شناختی
۲.    مسائل فنی ساخت و مونتاژ
۳.    مسائل استانداردها و آنتر وپرومتری و ارگونومی
۴.    متفرقه
تدوین اطلاعات براساس اولویت ها ،باتوجه به اهداف پروژه وجمع بندی تعریف وشرح کلی مشکلات طرح های موجود  :
الف ) مسائل استتیکی و زیبا شناختی
۱.    استفاده صحیح از عناصر بصری به طور خلاصه ایجاد یک طرح زیبا
۲.    رنگ آمیزی ملایم و خارج از خانواده های رنگ های سرد یا استفاده از رنگهای خنثی
۳.    ایجاد هماهنگی و هارمونی بین اجزا طرح در کلیه عناصر بصری
۴.    استفاده کمتر از خطوط و فرمهای نرم به دلیل انبوه فرم و خطوط نرم و ملایم در فضای پارکها
۵.    ایجاد حس ایستائی در طرح
۶.    زیبا بودن حجم طرح در زوایای مختلف دیدی
۷.    چون در راهی برای پارکها ی عمومی است باید در حالت روال داشته و از طرحهای سمبلیک دوری جست .    
ب)مسائل فنی ساخت و مونتاژ : 
۱.    استفاده از ساده ترین روشهای ساخت
۲.    کم کردن مراحل ساخت
۳.    حداقل زمان برای ساخت
۴.    پایین بودن هزینه ساخت
۵.    استفاده از مواد و متریال های موجود و مناسب
۶.    استحکام طرح در برابر فشارها و نیروهای وارده عرضی – طولی – عمودی
۷.    مقاومت مواد در مقابل عوامل جوی و خرابی های ناشی از مزاحمین
۸.    امکان استفاده از طرح به صورت ثابت و یا متحرک (قابل جابه جا شدن )
۹.    وجود دستگیره و یا امکان نصت آن در نظر گرفته شود
۱۰.    امکان سهولت حمل
۱۱.    امکان سهولت نصب مبلمان  به زمین
۱۲.    امکان تغییر طول دلخواه نیمکت با افزودن واحدهای مشابه
۱۳.    استفاده از ساده ترین روش های مونتاژ
۱۴.    کم کردن مراحل مونتاژ
۱۵.    حداقل زمان برای مونتاژ
۱۶.    پایین بودن هزینه مونتاژ
۱۷.    سهولت تعویض وتعمیر قطعات و حذف قسمنهای صدمه دیده
۱۸.    در صورت استفاده از کف یکپارچه وجود بافت جهت جلوگیری از لیز خوردن شخص
۱۹.    استحکام اتصالات با در نظر گرفتن زمان طولانی استفاده و حرکات مزاحمین
۲۰.    وجود تکیه گاه
ج) مسائل استانداردها و آنتروپرومتری و ارگونومی
۱.    رعایت دقیق مسائل ارگونومی
۲.    زاویه بین نشیمن و پشتی بین ۹ تا ۱۰۵ درجه
۳.    رعایت اندازهای صحیح نشیمن و پشتی
۴.    رعایت ارتفاع نشیمن از زمین
۵.    رعایت ارتفاع دستگیره از زمین
۶.    رعایت ارتفاع پشتی از زمین
۷.    بطور خلاصه رعایت و خط و ابعاد و اندازههای آنتروپومتری در طول
۸.    عدم وجود لبه های تیز برای رعایت مسائل ارگونومیک
د) متفرقه :
۱.    عدم وجود شیارها و منافذ غیر قابل دسترسی در رابطه با فاکتور بهداشت و نظافت
۲.    امکان دسترسی نظافتچی به تمام و سطح زیرین نیمکت و اطراف آن
۳.    سهولت نظافت محصول
۴.    عدم وجود نقاط و سطوح آبگیر یعنی سطوح گود نباشد که آب در آن جمع شود
۵.    عدم وجود لبه های تیز بدلیل مسائل ایمنی مخصوصا ً در کودکان
جدول مشکل حالت اولیه – ثانویه 
حالت اولیه    حالت ثانویه    مشکل    راه حل
 1. جنس بد چوب صندلی
    استفاده از جنس بهتر روکش در صندلی     جنس چوب     تغییر جنس و پوسته چوب
۲. حجم نامناسب صندلی     تغییر در طراحی و حجم صندلی به گونه ای که راحت بتوان آنرا جابه جا کرد     حجم صندلی     تغییر حجم صندلی
۳. استفاده نکردن از موادی که در زنگ زدن لایه آهن کمک کند     استفاده از زنگ آهن در لایه فلزی که هنگام بارندگی زنگ نزند     زنگ زدن     استفاده از زنگ آهن
۴. صندلی تکیه گاه مناسب ندارد     تکیه گاه مناسب برای صندلی در نظر نگرفته اند (باید به گونه ای باشد که پشت بدن زاویه ۹۰ درجه تشکیل دهد ).    نداشتن تکیه گاه مناسب     قرار دادن تکیه گاه مناسب تر
۵. عدم سهولت و به کار نبردن هنر استاتیک     ایجاد طرح جدید تر با توجه به هنر گشتالت     زیبا نبودن صندلی     تغییر در فرم کلی صندلی
۶.تکیه گاه دست صندلی مناسب نبوده    به گونه ای طراحی شود دسته صندلی که فرد در هنگام قرار دادن آن احساس راحتی نماید     دسته صندلی     ایجاد فرم صحیح تر برای دسته صندلی
آنالیز مقدار و نیاز :
           با آمار هایی که از جمعیت رشد روز افزون داریم تعداد زیاد پارکها ی موجود و پارکهای در دست اقدام پی به مقدار نیاز بسیاری که به این محصولات داریم می بریم و آشکار است که این تعداد پارک و مساحت فضای سبز موجود نسبت به استاندارد     بین المللی که برای فضای سبز شهرهای بزرگ وضع گردیده بسیار کم بوده و باز با این حد تقاضا به دهه هزار می رسد و با توجه به آمار ۶۰ میلیونی جمعیت و آمار ۳۵ میلیونی جمعیت در شهرها و با رشد جمعیت  و گسترش شهرها این مقدار نیاز به صورت روز افزون سیر صعودی خویش را طی می کند .
حتی اگر مقدار نیاز به مبلمان صفر باشد ما نیاز به طرح های جدید برای جایگزین طرحهای پیشین داریم .
رابطه اجتماعی :
       استفاده تمام اقشار و تمام سنین با هر فرهنگی باعث می گردد رابطه اجتماعی این محصولات پیچیده و گسترده گردد و باید کیت را نگریست (زن و مرد و کودک و جوان و مسن و…) جنوب شهر یک فرم زندگی و فرهنگ و شمال شهر با یک فرهنگ دیگر .
چون این محصول حالت عمومی دارد باید فرهنگ عموم را در نظر گرفت برای بررسی دقیق رابطه اجتماعی پرسش نامه ای تدوین گردید که ا ز ۵۰ شهروند نظر خواهی شده است . 
تاریخ :۲/۹/۱۳۸۳                     مکان : پارک ملت تهران
۱.    جنسیت :    مذکر:    57%                         مونث  : 43%
۲.    سن : کودک :  12%        جوان :  39%        میان سال :  32%        مسن:  17%
۳.    پایه تحصیلات : بی سواد  :14%              زیر دیپلم :۱۸%          دیپلم :۴۳%  فوق دیپلم: ۴%            لیسانس :۱۶%                  فوق لیسانس : ۵%
۴.    شغل :      دولتی :۱۴%             خصوصی :۸%            دانشجو و محصل:۵۳%          بیکار :۶%                    خانه دار :۱۹%    
۵.    زمان تقریبی استفاده روزانه از پارک :        کمتر از یک ساعت :۱۴ نفر     یک ساعت :۷ نفر                   دو ساعت : ۹ نفر                    سه ساعت :۸ نفر   بیش از سه ساعت :۱۲ نفر
۶.    زمان تقریبی استفاده ماهانه از پارک :         کمتر از یک ساعت : ۵ نفر  یک ساعت : ۱۴ نفر                  دو ساعت : ۶ نفر                     سه ساعت :۷ نفر بیش از سه ساعت : ۱۸ نفر
۷.    چه هنگام از ایام شبانه روز بیشتر از پارک استفاده می شود :      صبح تا ظهر : ۱۴%     ظهر تا عصر : ۲۶%      عصر تا شب: ۵۵%      شب تاصبح :۵%
۸.    چه فصولی از سال بیشتر از پارک استفاده می شود :
      بهار : ۳۰%                 تابستان :۴۵%                 پاییز : ۱۵ %                  زمستان :۱۰%
۹.    کدام یک از لوازم پارک بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد :  نیمکت :۳۶ نفر         چراغ:۴ نفر             آبخوری : ۷ نفر       سطل زباله : ۳ نفر
۱۰. کیفیت راحتی استفاده :                                  خوب             بد               متوسط              بی تفاوت              
۱.    نیمکت           26 نفر            13 نفر              8 نفر                3نفر
۲.    چراغ              7 نفر              15 نفر            22 نفر               6 نفر
۳.    آبخوری         2 نفر             26 نفر            15 نفر                7 نفر
۴.    سطل زباله       7 نفر              3 نفر               9 نفر              31 نفر
۱۱.کیفیت زیبایی :
                                خوب             بد               متوسط              بی تفاوت              
۱.    نیمکت           28 نفر            7 نفر              14 نفر               1نفر
۲.    چراغ             12 نفر              13 نفر            16 نفر               9 نفر
۳.    آبخوری         6 نفر             24 نفر            8 نفر                12 نفر
             4 .      سطل زباله     18 نفر           6 نفر             17 نفر              9 نفر
گروه جنسی استفاده کنندگان :
گروه سنی استفاده کنندگان:
۳.    افراد مسن                                            2. محصلین و دانشجو ها          

۴.مسافرین                             مبلمان پارکها                           1. خانواده ها

              5. تعمیر کاران و نظافتچیان                      6. مزاحمین
                                                         تصویر  –  خانواده ها
                                                                 تصویر    – مزاحمین                                        
                                              تصویر  – محصلین و دانشجوها                                       
                                              تصویر – نظافتچیان   
                                                تصویر – افراد مسن
آنالیز اجتماعی:
      بدلیل استفاده قشر مسن از محصولات با یستی طرح به صورتی طراحی گردد که استفاده این قشرازمحصول راحت باشد مانند نیروی کم برای نشستن و برخاستن از روی نیمکتها .
وجود کودکان ایجاب میکند تا طرح فاقد زوایای تیز بوده و مسائل ایمنی جهت این قشر در طرح رعایت گردد .بدلیل مسائل کاری نظافتچیان و سرویسکاران طرح بایستی جهت امور نظافتی  و سرویس راحت باشد وجود مزاحمین ایجاب می کند تا طرح از لحاظ مواد و ساخت به صورتی باشد که کمتر مورد آسیب و تخریب واقع گردد بدلیل استفاده اقشار مختلف باید طرح جهانشمول بوده و از بابت فرمیک طرح نباید مختص قشر خاصی باشد                     
                                                                        تصویر –  تعمیر کاران
آنالیز محیطی ( تولید – محیط) 
    در بررسی رابطه محیطی نیمکت پارک عوامل محیطی زیادی تاثیر دارند که به تجزیه و تحلیل آنها می پردازیم .
شرایط  جوی  شرایطی از جمله برف  و باران و فرسایش   باد و  گرد و غبار و رطوبت عواملی هستند که هر یک به نحوی به فرسایش و خسارت بر مبلمان دخیل می باشند. باران  با ریزشش ایجاد فرسایش و ایجاد  پیچیدگی  و  باد کردن  چوبها میشود. و باعث بالا رفتن میزان رطوبت هوا و زنگ زدگی و پوسیدگی چوب و فلزات را منجر می گردد . بارش برف هم همانند بارش باران می باشد .
تا بش آفتاب مخصوصا ً در مناطق گرمسیری در نیمکتها که از فلز باشد   تابش باعث گرمای بیش از حد مبلمان گردیده و بر روی رنگ تاثیر و آنرا از بین میبرد و از بین رفتن رنگ باعث پوسیدگی و عدم عایق بندی می گردد.
گرما و سرما کلا ً چون باعث انقباض و انبساط می باشد بتدریج باعث دفرمه شدن محصولات و ایجاد خرابی خواهد گردید و گرد و غبار به روی محصولات هم باعث کثیفی و هم از بین بردن رنگ محصولات می گردد از این جمله است .
فضولات پرندگان که بر روی محصول می ریزد و باعث خوردگی و کثیفی از بین رفتن سطح لوازم می گردد . مسائل دیگری در رابطه محیطی قابل بررسی از جمله استفاده از چوب که هم سریعا ً قابل تخریب میباشد و هم بدلیل کمبود منابع چوبی کشور می توان گفت که متریال مناسبی نمی باشد ،خراشه ها و خرابیهای چوب هم باعث جذب میکروب و کثافت و هم باعث جراحت اعضا و البته استفاده کنندگان می شود .
نکته دیگری که می توان مورد توجه قرار دارد استفاده از بتون می باشد (صندلی بتونی ) می توان بدلایل ارزانی و وجود متریال آن به قدر کفایت در مملکت و ازرانی نسبی که دارد متریال مناسبی است ولی باید این نکته را در بررسی محیط مطرح نمود که از استفاده از گوشه ها و زوایای تیز در محصول بتونی صرف
نظر کرد .و بهتر است تمام گوشه ها و زوایا را مقداری گردد و در نظر گرفته تا در محیط و استفاده دچار تخریب نگردد .
مسائل دیگری که در مبحث رابطه محیطی مطرح می گردد عوامل نصب می باشد مانند محل نصب که احتیاج به بررسی بیشتری دارد مانند در نظر گرفتن فواصل
بین المانهای  مبلمان  پارک مانند  فاصله بین نیمکتها از همدیگر در حال  حاضر بطورمتوسط هر نیمکت از نیمکت دیگر حدود ۳۰ متر فاصله دارد .
اهم مطالب بخش آنالیز محیطی :
۱.  بدلیل تاثیر عوامل جوی چوب سریعتر خراب می گردد .
۲.  زوایای تیز بتون از بین رفته و باید در بتون گوشه های تیز نداشت .
۳.  گرد و غبار و فضولات پرندگان بر روی چوب و رنگ روی چوب بیشتر و      سریعتر از بتون تاثیر گذاشته و باعث تخریب آن می شود .
۴.  چوب یا فلز بعد از مدتی نیاز به رنگ آمیزی مجددا ً دارد ولی بتون نه .
۵.  منابع چوبی مملکت کم و گران می باشد ولی در مقابل منابع سیمان و بتون ارزان و فراوان است …

منابع :
اینترنت
ابعاد انسانی و فضاهای داخلی
فارغ التحصیلان رشته طراحی صنعتی