بررسی شهر و شهرسازی در ایران


در حال بارگذاری
12 سپتامبر 2024
فایل ورد و پاورپوینت
2120
8 بازدید
۶۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 بررسی شهر و شهرسازی در ایران دارای ۱۱۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد بررسی شهر و شهرسازی در ایران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

    
بخشی از فهرست مطالب پروژه بررسی شهر و شهرسازی در ایران

۱-    پیشگفتار 
۱-۱-    شهرهای جدید در ایران
۲-۱- اهداف عمده جدید ایران
۳-۱- نکته ای در حاشیه نوسازیها
۴-۱- روشهای طارحی محیط (نظریه های اثباتی و هنجاری)
۵-۱- نظریه اثباتی
۲-    دانش محتوایی
۱-۲- کاهش هزینه ساخت و ساز در سطوح مختلف توانییهای کارفرما
۲-۲- تامین قرارگاه رفتاری
۱-۲-۲- فضاهای چندگانه عملکردی
۲-۲-۲- تعامل اجتماعی و محیط ساخته شده
۳-۲-۲- مرکزیت کارکردی و محیط ساخته شده
۳-۲- انسانی ساختن فضاها
۱-۳-۲- روشنایی
۲-۳-۲- فضاهای بدون مانع
۳-۳-۲- فضاهای متناسب با ابعاد بدن انسان و نحوه انجام فعالیت او
۴-۳-۲- طراحی اقلیمی
۵-۳-۲- راحتی نگهداری از مجموعه
۶-۳-۲- جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی
۷-۳-۲- باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی و جمعیتی
۸-۳-۲- استفاده بهینه از فضا
۱-۸-۳-۲- استتفاده بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی
۹-۳-۲- خلوت (فضای شخصی ـ قلمروپایی)
۱-۹-۳-۲- خلوت
۲-۹-۳-۲- فضای شخصی
۳-۹-۳-۲- قلم و پایی
۱۰-۳-۲- پیش گیری از خطرات (آتش سوزی – باران شدید یا سیل – زلزله و ریزش بنا)
۱۱-۳-۲- نقشه شناختی
۱-۱۱-۳-۲- عناصر شهر از نظر لینچ
۲-۱۱-۳-۲- عناصر شهر از نظر الکساندر
۳-۱۱-۳-۲- بافت شهر (عامل بوجود آورنده شهر)
۱-۳-۱۱-۳-۲ چگونگی ترکیب فضاهای پر و خالی
۲-۳-۱۱-۳-۲- تراکم
۴-۱۱-۳-۲- فضای محیطی و فضای پس مانده شهری معاصر
۵-۱۱-۳-۲- ارزشهای زیبایی شناختی محیط
۱-۵-۱۱-۳-۲- زیبایی شناس فرمی
۱-۱-۵-۱۱-۳-۲- نظم و بی نظمی
۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- قوانین گشتالت
۱-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- اصل تشابه
۲-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- رابط دراکی بین اجزاء مشابه و کل
۳-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- تنوع و رابط آن با ادراک فاصله در مسیرهای شهری
۴-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- جهت یابی
۵-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- یک مرتبگی یا غیر مترقبه بودن
۳-۱-۵-۱۱-۳-۲- تحقیقات تجربی اخیر
۲-۵-۱۱-۳-۲- زیبایی شناسی نمادین
۱-۲-۵-۱۱-۳-۲- رویکرد یونگی نمادگرایی
۲-۲-۵-۱۱-۳-۲- نور محیط
۳-۲-۵-۱۱-۳-۲- رنگ
۶-۱۱-۳-۲- مقیاس انسانی
۳-    شناخت 
۱-۳- شناخت وضع موجود
۱-۱-۳- شناخت پرند
۲-۱-۳- شناخت عوامل
۱-۲-۱-۳- شناخت کارفرما
۱-۱-۲-۱-۳- امکانات کارفرما برای ساخت و ساز
۲-۱-۲-۱-۳- خواسته های کارفرما
۲-۲-۱-۳- شناخت استفاده کنندگان
۱-۲-۲-۱-۳- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس بعد خانوار و میانگین بعد خانوار
۲-۲-۲-۱-۳- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس سن
۳-۲-۲-۱-۳- وضعیت تحصیلات
۴-۲-۲-۱-۳- وضعیت درآمدی و شغلی استفاده کنندگان و توانایی مالی یک خانواده ۴ نفره برای خرید مسکن
۵-۲-۲-۱-۳- خواسته های استفاده کنندگان و تعیین حدود متراژ واحدهای ۱ تا ۶ خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان
۱-۵-۲-۲-۱-۳- شناخت غیر مداخله گرا
۲-۵-۲-۲-۱-۳- شناخت مداخله گرا
۱-۲-۵-۲-۲-۱-۳- بررسی مدارک تصویری
۲-۲-۵-۲-۲-۱-۳- پرسش‌نامه
۳-۲-۵-۲-۲-۱-۳- بدست آوردن حدود متراژ واحدهای ۱ تا ۶  خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان
۱-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- نشیمن و پذیرایی
۲-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- ناهارخوری
۳-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- آشپزخانه
۴-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- اتاقهای شخصی (اتاق خواب)
۵-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- سرویس
۶-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- جمع بندی
۳-۱-۳- شناخت ویژگیهای بستر طرح
۱-۳-۱-۳- موقعیت سایت و کاربردی آن
۲-۳-۱-۳- کاربردی های مجاور
۳-۳-۱-۳- دسترسی ها
۴-۳-۱-۳- امکانات زیربنایی
۵-۳-۱-۳- چشم اندازها
۶-۳-۱-۳- ویژگیهای اقلیمی بستر طرح
۱-۶-۳-۱-۳- دما
۲-۶-۳-۱-۳- رطوبت
۳-۶-۳-۱-۳- بارش
۴-۶-۳-۱-۳- وضعیت تابش
۵-۶-۳-۱-۳- باد
۷-۳-۱-۳- ویژگیهای فیزیکی بستر طرح
۱-۷-۳-۱-۳- مساحت
۲-۷-۳-۱-۳- توپوگرافی
۳-۷-۳-۱-۳- نحوه هدایت آبهای سطحی منطقه در بستر طبیعی زمین
۴-۷-۳-۱-۳- وضعیت گسلهای منطقه
۵-۷-۳-۱-۳- مکانیک خاک
۶-۷-۳-۱-۳- پوشش گیاهی
۴-۱-۳- آیین نامه و ضوابط طراحی در سایت مزبور (ناحیه تراکم متوسط)
۵-۱-۳- برسی تظابق خواسته کافرما مبنی برساخت ۳۰۰ واحد مسکونی در سایت مزبور با ضوابط معماری و شهرسازی منطقه
۶-۱-۳- محاسبه حداقل قیمتی که کارفرما باید پروژه را بفروشد تا برای او
مقرون به صرفه باشد .
۷-۱-۳- توجیه اقتصادی طرح
۸-۱-۳- بدست آوردن سرانه مفید مسکونی برای استفاده در برنامه تعیین حدودی متراژهای بنمایی واحدهای مجموعه
۲-۳- هدف
۳-۳- برنامه
۱-۳-۳- برنامه کم کردن هزینه ساخت و ساز
۲-۳-۳- برنامه تامین قرارگاه رفتاری
۱-۲-۳-۳- برنامه تأمین قرارگاه در محدوده فضای خصوصی
۲-۲-۳-۳- برنامه تأمین قرارگاه رفتاری در محدوده فضای همسایگی (نیمه خصوصی یا نیمه عمومی)
۳-۲-۳-۳- برنامه تأمین قرارگاه رفتاری در محدوده فضاهای رده بالاتر از فضای همسایگی تا کل مجموعه
۳-۳-۳- برنامه  انسانی ساختن فضاها
۱-۳-۳-۳- برنامه تامین روشنایی
۲-۳-۳-۳- برنامه تأمین فضاهای بدون مانع
۳-۳-۳-۳- برنامه تأمین فضای متناسب با ابعاد انسان و نحوه انجام فعالیت او
۱-۳-۳-۳-۳- تعیین حدود واحد همسایگی و زیر محله تا ناحیه
۳-۳-۳-۳-۳- ابعاد تراس
۴-۳-۳-۳- برنامه تأمین طراحی اقلیمی
۱-۴-۳-۳-۳- میزان بهم فشردگی مجموعه
۲-۴-۳-۳-۳- شکل سقف و ایجاد سایه روی پشت بام و کوچه
۳-۴-۳-۳-۳- استفاده از گیاهان
۴-۴-۳-۳-۳- جهت گیری معابر
۵-۴-۳-۳-۳- جهت گیری ساختمانها
۶-۴-۳-۳-۳- فاصله ساختمانها
۷-۴-۳-۳-۳- درصد سطح پنجره به نمای ساختمان
۸-۴-۳-۳-۳- کوران در فضای داخلی
۹-۴-۳-۳-۳- ظرفیت حرارتی و رنگ مصالح
۱۰-۴-۳-۳-۳- ایجاد سایه بان برای بهره گیری به موقع و بهتر از نور خورشید
۱۱-۴-۳-۳-۳-استفاده از فضای واسطه
۵-۳-۳-۳- برنامه تأمین راحتی نگهداری از مجموعه
۱-۵-۳-۳-۳- انرژی ارزان و در دسترس
۲-۵-۳-۳-۳- کاهش میزان اتلاف انرژی
۱-۲-۵-۳-۳-۳-رعایت اصول طراحی اقلیمی
۲-۲-۵-۳-۳-۳- جلوگیری از پرت انرژی در داخل واحد مسکونی
۳-۵-۳-۳-۳- دوام مصالح
۴-۵-۳-۳-۳- راحتی نظافت و تمیز کردن بنا
۵-۵-۳-۳-۳- تعداد مناسب واحدهای موجود در یک همسایگی
۶-۵-۳-۳-۳- تعداد مناسب واحدهایی که از تاسیسات مشتری استفاه می‌کنند.
۶-۳-۳-۳- برنامه جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی
۱-۶-۳-۳-۳- سیستم دفع فاضلاب
۲-۶-۳-۳-۳-سیستم جمع آوری و دفع زباله
۳-۶-۳-۳-۳-استفاده از انرژی پاک
۴-۶-۳-۳-۳-راحتی نظافت و تمیز کردن بنا
۵-۶-۳-۳-۳-مکان دستشویی در نظام فضایی واحد مسکونی
۶-۶-۳-۳-۳- قرار دادن حریم بین در ورودی واحد مسکونی و بقیه فضاها
۷-۶-۳-۳-۳- برنامه یافتن تدابیری برای باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی وجمعیتی
۸-۶-۳-۳-۳- برنامه ریزی برای استفاده  بهینه از فضا
۱-۸-۶-۳-۳-۳- برنامه استفاده بهینه از فضا در سطح واحد مسکونی
۱-۱-۸-۶-۳-۳-۳- استفاده چندگانه از فضا
۲-۱-۸-۶-۳-۳-۳- به حداقل رساندن فضاهای ارتباطی و ذون بندی در طراحی
۳-۱-۸-۶-۳-۳-۳- متصدی طراحی کردن فضاها
۴-۱-۸-۶-۳-۳-۳- استفاده از ظرفیت خالی وسایل
۲-۸-۳-۳-۳-برنامه استفاده بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی
۹-۳-۳-۳- برنامه تأمین خلوت (فضای مشخص – قلم و پایی) یا فضای قابل دفاع
۱-۹-۳-۳-۳- قلم وپایی
۲-۹-۳-۳-۳- نقش جداره و بدنه
۱-۲-۹-۳-۳-۳- بدنه سیان صافی ورودی
۲-۲-۹-۳-۳-۳- امکان مراقبت از فضای همسایگی بدون دیده شدن توسط دیگران (با رعایت عدم اشرافیت)
۳-۲-۹-۳-۳-۳- جداره حافظ امنیت صوتی و شنیداری
۴-۲-۹-۳-۳-۳- جداره های متحرک در داخل فضا
۳-۹-۳-۳-۳- تامین فضای شخصی (شخصی سازی)
۴-۹-۳-۳-۳- تعیین مکان مناسب برای پروژه
۱۰-۳-۳-۳- برنامه پیش گیری از خطرات
۱-۱۰-۳-۳-۳- آتش سوزی
۲-۱۰-۳-۳-۳- باران شدید یا سیل
۳-۱۰-۳-۳-۳- زلزله و ریزش بنا
۱۱-۳-۳-۳- برنامه تامین نقشه شناختی (زیبایی شناختی – مقیاس انسانی) یا قواعد شکل گیری فضای مثبت الکساندر
۱-۱۱-۳-۳-۳- ارتباط توده با فضای پیرامون
۱-۱-۱۱-۳-۳-۳- محصور کردن فضا
۲-۱-۱۱-۳-۳-۳- آگاهی از فضا
۲-۱۱-۳-۳-۳- ویژگی توده
۱-۲-۱۱-۳-۳-۳- هم پیوندی عناصر شهری و واحدهای مسکونی
۲-۲-۱۱-۳-۳-۳- ترکیب (کمپوزیسیون)
۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- نقش جداره در تعریف فضای شهری
۱-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- کارکرد تجسمی بدنه
۲-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- بازنمایی انتقال بارها در جداره
۳-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- خوانایی جداره
۴-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- طراحی جداره ها
۴-۲-۱۱-۳-۳-۳- ساخت و ساز مرکب ساز و کار ایجاد تنوع در احجام ساختمانی
۳-۱۱-۳-۳-۳- ویژگیهای فضا
۱-۳-۱۱-۳-۳-۳- ایجاد فضاهای متباین
۲-۳-۱۱-۳-۳-۳- رعایت مقیاس و تناسب
۴-۱۱-۳-۳-۳- ویژگی دسترسی و خیابان
۱-۴-۱۱-۳-۳-۳- خیابان طراحی شده به مثابه فضا
۲-۴-۱۱-۳-۳-۳- جداسازی سواره و پیاده
۳-۴-۱۱-۳-۳-۳- الگوی خیابانهای محله
۵-۱۱-۳-۳-۳- ویژگیهای پارکینگ
۴-۳- گونه شناسی و بررسی نمونه ها
۱-۴-۳- ساخت و ساز پیرامونی
۱-۱-۴-۳- نمونه ۱: مجموعه Hollainhof
۲-۱-۴-۳- نمونه ۲: مجموعه‌مسکونی و اوان
۳-۱-۴-۳- نمونه ۳: مجموعه‌Titan تیتان
۴-۱-۴-۳- نمونه‌4: دهکده آسیایی دهلی نو
۲-۴-۳- ساخت وساز خطی (خطی در امتداد خیابان و خطی در ردیفهای موازی)
۱-۲-۴-۳- نمونه‌ 1: مجموعه‌Ochsenanger Bomberg
۲-۲-۴-۳- نمونه‌ 2: مجموعه‌ Selfbuit Housing in palenciana
۳-۴-۳- ساخت و ساز مجموعه ای
۱-۳-۴-۳- نمونه: مجموعه‌ Housing in Rue Leblanc
۴-۴-۳- ساخت وساز ترکیبی (ترکیب گونه های مختلف ساختمانی)
۱-۴-۴-۳- مجموعه‌مسکونی همدان
۵-۴-۳- ساخت و ساز مسکونی با ارتفاع متوسط
۴-    طراحی و ارائه آلترناتیوها
۵-    گزینش
۶-    منابع و مأخذ
۱-۶- منابع داخلی
۲-۶- منابع خارجی

 

۱-پیشگفتار:
۱-۱-شهرهای‌ جدید در ایران‌:
احداث‌ شهرهای‌ جدید در ایران‌ نیز بعد از انقلاب‌ اسلامی‌ مورد توجه‌مسؤولان‌ قرار گرفت‌ و از اوایل‌ سال‌ 1360 مطالعه‌ و برنامه‌ریزی‌ آن‌ آغاز گردید. به‌همین‌ مناسبت‌، شرکت‌ عمران‌ شهرهای‌ جدید زیر نظر وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌شروع‌ به‌ فعالیت‌ نمود و احداث‌ 17 شهر جدید را برای‌ اسکان‌ سرریز جمعیتی‌ 12شهر را در برنامه‌ کاری‌ خود قرار داد. بدین‌ منظور وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌ درراستای‌ نیل‌ به‌ اهداف‌ تعریف‌ شده‌، لایحه‌ ایجاد شهرهای‌ جدید را به‌ هیأت‌ دولت‌تقدیم‌ نمود که‌ در تاریخی‌ 20/9/64 به‌ تصویب‌ رسید.
۲-۱- اهداف‌ عمده‌ شهرهای‌ جدید ایران‌:
۱- اجرای‌ طرح‌ کالبندی‌ ملی‌ و توزیع‌ مناسب‌ جمعیت‌ و اشتغال‌ در سطح‌کشور در ارتباط‌ با هدفهای‌ استراتژیک‌
۲- ایجاد مناطق‌ مسکونی‌ برای‌ فعالیتهای‌ جدید اقتصادی‌
۳- کمک‌ به‌ اجرای‌ کمی‌ وکیفی‌ برنامه‌های‌ توسعه‌ مسکن‌ و ایجاد تعادل‌ دربازار مسکن‌
۳-۱- نکته‌ای‌ در حاشیه‌ نوسازیها:
تجربه‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ پیش‌بینی‌ طرحهای‌ جامع‌ و ای‌ بسا طرحهای‌تجدیدنظر به‌ علت‌ شرایط‌ ویژه‌ ساخت‌ اجتماعی‌، فرهنگی‌ و اقتصادی‌ جامعه‌ با آنچه‌که‌ در عمل‌ در شهرها اتفاق می‌افتد، همخوانی‌ ندارد. وفاق با هویت‌ معماری‌ وپیوند با حلقه‌های‌ پرارزش‌ گذشته‌، در ساخت‌ و سازهای‌ جدید از طریق‌ تفکیکهای‌متداول‌ به‌ صورت‌ خیابانهای‌ موازی‌ و یکنواخت‌ با مقررات‌ وضوابط‌ طرحهای‌جامع‌ میسر نیست‌.
مجموعه‌های‌ مسکونی‌ بسیار یکنواخت‌ و فاقد فضاهای‌ عمومی‌ و ارزشهای‌بصری‌ می‌باشند.
۴-۱- روشهای‌ طرح‌ محیط‌: (نظریه‌های‌ اثباتی‌ و هنجاری‌)
در حال‌ حاضر طراحان‌ قادر به‌ استفاده‌ صحیح‌ از نظریه‌ها نیستند. به‌ این‌دلیل‌ که‌ افراد حرفه‌ای‌ بیشتر با استفاده‌ از نظریه‌های‌ هنجاری‌ و با تکیه‌ بر ادراک‌شخصی‌ طراحی‌ کرده‌اند. و در استفاده‌ از نظریه‌های‌ اثباتی‌ که‌ بعضی‌ آن‌ را نظریه‌تبیینی‌ می‌نامند و توصیف‌ و تبیین‌ روشن‌ پدیده‌ها و فرآیند شکل‌گیری‌ آنها، ضعیف‌بوده‌اند. در نتیجه‌ هرگاه‌ طراحان‌ برای‌ مردمی‌ با الگوهای‌ رفتاری‌ و دیدگاههای‌ارزشی‌ متفاوت‌ طراحی‌ کرده‌اند در ادراک‌ اثر طراحی‌ بر زندگی‌ مردم‌ به‌ نتایج‌اشتباهی‌ رسیده‌اند.
با توجه‌ به‌ آنکه‌ رشته‌های‌ تحقیقی‌ و علمی‌ در حال‌ چالش‌ و تغییر مداوم‌هستند، بشدت‌ از جهت‌ بنیانهای‌ نظری‌ مورد توجه‌ و نقد قرار گرفته‌اند. این‌ توجه‌ ونقد، بویژه‌ در معماری‌ و شهرسازی‌ امروزه‌ وجود داشته‌ است‌.
یکی از محدودیتهای‌ اساسی‌ نهضت‌ معماری‌ تجدد، تدوین‌ نشدن‌ مبانی‌نظری‌ آن‌ عنوان‌ شده‌ است‌. باید این‌ نکته‌ را ذکر کرد که‌ بسیاری‌ از طراحان‌ بویژه‌،معماران‌ از وضع‌ موجود راضی‌اند، آنها معتقدند که‌ دانش‌ موردنیاز طراحی‌ خوب‌بیش‌ از آنچه‌ با کشف‌ و شهود بدست‌ می‌آید، نیست‌. آنها معتقدند که‌ معرفت‌ حاصل‌از درک‌ عمومی‌ جامعه‌ برای‌ طراحی‌ کفایت‌ می‌کند و اعتقاد دارند هدف‌ معماری‌بیان‌ شخصیت‌ مستقل‌ آن‌ می‌باشد. (Norberg – Schulz 1965)
اگرچه‌ بسیاری‌ از طرح‌های‌ خوب‌ از این‌ طریق‌ بوجود آمده‌اند، اما مخارج‌روزافزون‌ ساختمان‌ و گوناگونی‌ استفاده‌ کنندگان‌ از محیطهای‌ طراحی‌ شده‌،طراحی‌ براساس‌ نظم‌ شخصی‌ را با ابهام‌ مواجه‌ ساخته‌ است‌.
اگر‌ طراحان‌ به‌ زبان‌ خصوصی‌ تکلم‌ کنند از هم‌ آهنگ‌ کردن‌ رشته‌های‌ دیگرعاجز خواهند ماند. در رشته‌های‌ دیگر ارباب‌ تخصص‌ مورد احترامند برای‌ آنکه‌ نه‌فوراً ولی‌ سرانجام‌ می‌توانند کارهای‌ خود را توضیح‌ دهند. معمار متخصص‌معمولاً با توسل‌ به‌ معجزات‌ و نبوغ‌ هنرمندانه‌ خویش‌ که‌ مدعی‌ آن‌ است‌، جلب‌احترام‌ می‌کند.
در دهه‌های‌ 70 و ۸۰ میلادی‌ با رشد مکتب‌ فراتجدد، تغییر جهتی‌ در توجه‌طراحان‌ به‌ زیبایی‌شناسی‌ نمادین‌ و تاحدودی‌ نیز به‌ جنبه‌های‌ اجتماعی‌ طراحی‌ایجاد شد. نتیجه‌ این‌ حرکت‌ بجای‌ تغییر بنیادین‌ فکری‌، ارائه‌ شیوه‌های‌ جدیدزیبایی‌شناختی‌ بود. پایه‌ معرفتی‌ و مبانی‌ نظری‌ هر حرفه‌ای‌ نیاز به‌ یک‌ ساختاراولیه‌ قوی‌ دارد.
در حال‌ حاضر اساس‌ مبانی‌ نظر معماری‌ بر دیدگاههای‌ افراد معمار یا مکاتب‌فکری‌ معماری‌ استوار است‌. این‌ مبانی‌ بر هنرمند بودن‌ معمار و بر باورهای‌ فردی‌معماران‌ در مورد معماری‌ خوب‌ تأکید دارد. توجیه‌ این‌ باورها و جهان‌بینی‌معماران‌ کمتر به‌ روشنی‌ بیان‌ شده‌ است‌. طراحان‌ حرفه‌ای‌ اطلاعات‌ زیادی‌ از جهان‌هستی‌ را در ذهن‌ خود محفوظ‌ نگاه‌ داشته‌اند. معرفت‌ شخصی‌ یک‌ معمار دردسترس‌ دیگران‌ نیست‌ و امکان‌ آزمودن‌ و کاربرد آن‌ وجود ندارد.
مبانی‌ نظری‌ اثباتی‌، درک‌ ما را از محیطهای‌ طبیعی‌ و ساخته‌ شده‌ و نقشی‌ که‌در زندگی‌ مردم‌ دارند بالا می‌برد. همان‌ گونه‌ که‌ گفته‌ شد، مبانی‌ نظریه‌ اثباتی‌،پژوهش‌ و حرفه‌ معماری‌، در تداوم‌ و پیوستگی‌ کامل‌ هستند. این‌ تداوم‌ با آزمون‌فرضیه‌ها بدست‌ می‌آید. بدین‌ ترتیب‌ که‌ هر طرح‌ شهری‌، طرح‌ منظر یا طرح‌ یک‌ساختمان‌، فرضیه‌ یا مجموعه‌ای‌ از فرضیه‌هاست‌ که‌ در چارچوب‌ نظریه‌های‌معماری‌ آزموده‌ می‌شود. این‌ آزمون‌ می‌تواند از طریق‌ ارزیابی‌ نظام‌ یافته‌ بنای‌ساخته‌ شده‌ با نظرخواهی از طراح‌، تأمین‌ کننده‌ مالی‌ و استفاده‌ کنندگان‌، پس‌ ازبهره‌برداری‌ از آن‌ انجام‌ پذیرد.
عکس‌
الف‌ – مدل‌ مفهومی‌ نظریه‌ هنجاری‌ برای‌ رشته‌های‌ طراحی‌
ب‌ – مدل‌ مفهومی‌ نظریه‌ اثباتی‌ برای‌ رشته‌های‌ طراحی‌
۵-۱- نظریه‌ اثباتی‌:
نظریه‌ اثباتی‌ در رشته‌های‌ طراحی‌ مانند دیگر رشته‌های‌ کاربردی‌ شامل‌نظریه‌های‌ محتوایی‌ و رویه‌ای‌ است‌. نظریه‌ محتوایی‌ به‌ ماهیت‌ پدیده‌هایی‌ که‌معماران‌ و دیگر طراحان‌ با آن‌ سر و کار دارند، می‌پردازد. موضوع‌ نظریه‌ محتوایی‌،کیفیت‌ محیط‌ و چگونگی‌ عملکرد آن‌ و قابلیتهای‌ آن‌ برای‌ تأمین‌ نیازهای‌ جسمانی‌ وروانی‌ انسان‌ است‌. بنابراین‌ برای‌ تعریف‌ مسائل‌ نظری‌ رشته‌های‌ طراحی‌ مدلی‌ ازنیازهای‌ انسانی‌ موردنیاز است‌. یکی‌ از مهمترین‌ مدل‌های‌ مبنا متعلق‌ به‌روان شناسی‌ بنام‌ آبراهام‌ مازلو (۱۹۵۴) است‌. در ارضای‌ نیازهایی‌ که‌ آبراهام‌مازلو تشخیص‌ داده‌ است‌. تأمین‌ امنیت‌، احساس‌ تعلق‌، عزت‌ نفس‌، خودشکوفایی‌ ورضایت‌ شناختی‌ و زیبایی‌ شناختی‌ نقش‌ مهمی‌ دارند.
نظریه‌ رویه‌ای‌ با ماهیت‌ رویه‌ عملی‌ طراحی‌ در رشته‌های‌ طراحی‌ محیط‌، سرو کار دارد. فرآیندهای‌ طراحی‌ می‌توانند جزییات‌ بیشتری‌ داشته‌ باشند. این‌فرآیندها اگر علمی‌ نباشند، حداقل‌ می‌توانند با موشکافی‌ بیشتری‌ تدوین‌ شوند.فرآیند طراحی‌ به‌ هر حال‌ نمی‌تواند کاملاً علمی‌ باشد ولی‌ با استفاده‌ از روش‌های‌ علمی‌و شبه‌ علمی‌ می‌تواند توصیف‌ و تبیین‌ شود.
بنابراین‌ به‌ طور کلی‌ نظریه‌ رویه‌ای‌ به‌ دانش‌ فرآیند تحلیل‌، ابداع‌ و ارزیابی‌ ونظریه‌ محتوای‌ به‌ معرفت‌ محیط‌، استفاده‌ مردم‌ از آن‌، چگونگی‌ ارتباط‌ مردم‌ درمحیط‌ و نگرش‌ مردم‌ به‌ محیط‌ مربوط‌ می‌شود.
هدف‌ تدوین‌ نظریه‌ محتوایی‌ کاهش‌ عدم‌ قطعیت‌ تصمیم‌گیریهای‌ طراحی‌است‌. در دوره‌ای‌ طولانی‌ پرداختن‌ به‌ فرآیند طراحی‌ منع‌ شده‌ بود و بیم‌ آن‌ می‌رفت‌که‌ درک‌ فرآیند طراحی‌، تفکر خلاقانه‌ و نقش‌ خلاقانه طراحان‌ را مختل‌ سازد. بسیاری‌از طراحان‌ معتقدند که‌ فرآیند طراحی‌ پیچیده‌تر از آن‌ است‌ که‌ قابل‌ توضیح‌ باشد.این‌ موضع‌گیری‌ قابل‌ قبول‌ نیست‌ زیرا پذیرفتن‌ آن‌ سؤالهای‌ جدی‌ از رشته‌ معماری‌را بدون‌ پاسخ‌ می‌گذارد و در نتیجه‌ مانع‌ پیشرفت‌ آن‌ می‌شود.
فرآیند طراحی‌ تحت‌ تأثیر زمینه‌ وقوع‌ آن‌ و نگرش‌ طراح‌ به‌ جهان‌ هستی‌ است‌.این‌ فرآیند به‌ میزان‌ زیادی‌ تحت‌ تأثیر نظریه‌ محتوایی‌ طراح‌ است‌. دانش‌ حاصل‌ ازارزیابی‌ نتایح‌ عملی‌ طراحی‌ موجب‌ تقویت‌ یا تغییر نظریه‌ محتوایی‌ می‌شود. مراحل‌اصلی‌ فرآیند طراحی‌ محیط‌ به‌ دلیل‌ آنکه‌ فرآیندی‌ از تصمیم‌گیری‌ است‌ می‌تواند یک‌مدل‌ عمومی‌ تصمیم‌گیری‌ به‌ حساب‌ آید.
شناخت‌، طراحی‌، گزینش‌ و اجرا و ارزیابی‌ پس‌ از بهره‌برداری‌ و اجرا مراحل‌اصلی‌ فرآیند طراحی‌ محیط‌ هستند که‌ در ارتباط‌ تنگاتنگ‌ با دانش‌ محتوایی‌ طراح‌قرار می‌گیرند. مرحله‌ شناخت‌ خود شامل‌ مراحلی‌ تحت‌ عنوان‌ شناخت‌ اولیه‌ و تعیین هدف‌و برنامه‌ریزی‌ می‌باشد.
افرادی‌ که‌ بیشتر در حرفه‌ طراحی‌ فعال‌ هستند، ترجیح‌ می‌دهند این‌ مراحل‌ رابرنامه‌ریزی‌، طراحی‌، ارزیابی‌ و تصمیم‌گیری‌، اجرا، ارزیابی‌ پس‌ از بهره‌برداری‌بنامند. فرآیند طراحی‌ محیط‌ به‌ طورکلی‌ فرآیندی‌ خطی‌ است‌ ولی‌ لزوماً هر مرحله‌پس‌ از اتمام‌ مرحله‌ قبل‌ آغاز نمی‌شود.
روش‌ فنی‌ که‌ انجام‌ عقلایی‌ و عینی‌ یک‌ مرحله‌ فرآیند را به‌ طور کامل‌ میسرسازد وجود ندارد، فرآیند شامل‌ شمار قابل‌ توجهی‌ رد گمشده‌ است‌. هرگاه‌ که‌ برای‌طراحی‌ اطلاعات‌ بیشتری‌ نیاز باشد یا طراحی‌ نتواند به‌ مجموعه‌ای‌ از نیازها پاسخ‌گوید، در فرآیند رَدهای‌ گمشده‌ و کمبود اطلاعات‌ وجود دارد. (Zeisel 1981)
فرآیند طراحی‌، جدلی‌ است‌ و شامل‌ پیش‌بینی‌ و ارزیابی‌ پیش‌بینی‌هاست‌.پیش‌بینی‌های‌ مطلوب‌ به‌ نظریه‌های‌ خوب‌ در مورد پدیده‌ موردنظر وابسته‌اند.
عکس‌
– مدل‌ عمومی‌ استفاده‌ از نظریه‌اثباتی‌ (نظریه‌های‌ رویه‌ای‌ و محتوایی‌) درطراحی‌ محیط‌
۲-دانش‌ محتوایی‌
کیو آیزومی‌ معتقد است‌ که‌ بعضی‌ از ساختمان‌ها برای‌ کارکرد درست‌ماشین‌ و تجهیزات‌ طراحی‌ شده‌اند تا افرادی‌ که‌ با این‌ تجهیزات‌ کار می‌کنند و درساختمانهای‌ دیگری‌ به‌ نیازهای‌ مردم‌ بیشتر اهمیت‌ داده‌ می‌شود. آیزومی‌ گونه‌ اول‌را آنتروپوزمیک‌ و گونه‌ دوم‌ را آنتروپوفیلیک‌ (انسانی‌) نامیده‌ است‌. درساختمانهای‌ آنتروپوفیلیک‌ باید محیط‌ قابلیتهایی‌ برای‌ تأمین‌ نیازهای‌ انسان‌ داشته‌باشد و با او وفق‌ پیدا کند. طراحی‌ یک‌ مجموعه‌ مسکونی‌ از زمره‌ همین‌ فضاهای‌آنتروپوفیلیک‌ است‌. قابلیتهای‌ موردنظر ما همان‌ مدل‌ سنتی‌ ویتروویوس‌ یعنی‌سودمندی‌ – استحکام‌ – زیبایی‌ است‌، که‌ برای‌ تأمین‌ نیازهای‌ انسانی‌ تشخیص‌ داده‌شده‌ توسط‌ آبراهام‌ مازلو (۱۹۵۴) شامل‌ امنیت‌ – احساس‌ تعلق‌ – عزت‌ نفس‌ -خودشکوفایی‌ – رضایت‌ شناختی‌ و زیبایی‌ شناختی‌ بکار گرفته‌ می‌شود.
در مورد قابلیتهای‌ محیط‌ برای‌ رفع‌ نیازهای‌ انسان‌ ابتدا نظرات‌ سر.ج‌. چرمایف‌ وکریستوفر الکساندر و همچنین‌ کوین‌ لینچ‌ را بررسی‌ می‌نماییم‌ و سپس به تعاریفی از خانه ای نگریم هک در همه آنها به نوعی به قابلیتهای محیط مطلوب برای پاسخگویی به نیازهای انسانی اشاره شده است:

الف‌ – نظریات‌ سر. ج‌. چرمایف‌ و کریستوفر الکساندر:
در کتاب‌ عرصه‌های‌ زندگی‌ جمعی‌ و زندگی‌ خصوصی‌ بر بعضی‌ از معیارهابدین‌ گونه‌ تأکید شده‌ است‌:
۱- مقیاس‌ انسانی‌   2- حفظ‌ ایمنی‌ و امنیت‌ فرد   3- آلودگی‌ هوا و اختلال‌آرامش‌ درونی‌   4- تمایز عوامل‌ و عرصه‌های‌ مختلف‌ شهر (جدابودن‌ عرصه‌ها)
ب‌ – کوین‌ لینچ‌ در کتاب‌ Good city form به‌ ارائه‌ معیارهای‌ 7 گانه‌ برای‌محیط‌ زیست‌ خوب‌ شهری‌ می‌پردازد:
۱- قابلیت‌ زیست‌   2- قابلیت‌ درک‌   3- انطباق خوب‌ فرم‌ بر عملکرد  4-دسترسی‌ مناسب‌   5- قابلیت‌ کنترل‌، مراقبت‌، نظارت‌   6- کارآیی‌   7- عدالت‌
ج – تعاریف خانه
۱- خانه‌ جایی‌ است‌ که‌ ساکنان‌ آن‌ احساس‌ ناراحتی‌ نکنند و اندرون‌ خانه‌ یاجایی‌ که‌ زن‌ و بچه‌ زندگی‌ می‌کنند می‌بایست‌ تنوع‌ زیادی‌ داشته‌ باشد، تا احساس‌خستگی‌ پیدا نشود. (استاد پیرنیا)
۲- خانه‌ پوششی‌ است‌ که‌ در تطابق‌ با برخی‌ از شرایط‌ رابطه‌ صحیحی‌ مابین‌محیط‌ خارج‌ و پدیده‌های‌ زیستی‌ انسان‌ برقرار می‌سازد. در خانه‌، باید یک‌ فرد یا یک‌خانواده‌ زندگی‌ کند، یعنی‌ اینکه‌ راه‌ برود، بخوابد، دراز بکشد، ببیند، فکر کند.(لوکوربوزیه‌)
۳- خانه‌ مرکز جهان‌ است‌ برای‌ ساکنانش‌ و برای‌ محله‌اش‌، شاخص‌ترین‌ بنادر تحکیم‌ مکان‌. (مور)
۴- خانه‌ در درجه‌ اول‌ یک‌ نهاد است‌ و نه‌ یک‌ سازه‌، و این‌ نهاد برای‌ مقاصدپیچیده‌ای‌ بوجود آمده‌ است‌. از آنجا که‌ احداث‌ یک‌ خانه‌ پدیده‌ای‌ فرهنگی‌ است‌، شکل‌و سازمان‌ فضایی‌ آن‌ بشدت‌ تحت‌ تأثیر فرهنگی‌ است‌ که‌ بدان‌ تعلق‌ دارد. حتی‌ در آن‌زمان‌ نیز که‌ خانه‌ برای‌ بشر اولیه‌ به‌ عنوان‌ سرپناه‌ مطرح‌ بود، عملکرد فضا تنها درفایده‌، صرف‌ فضای‌ عملکردی‌، خلاصه‌ نمی‌شد. وجه‌ سرپناهی‌ به‌ عنوان‌ وظیفه‌ضمنی‌ ضروری‌ و انفعالی‌ مطرح‌ بود و جنبه‌ مثبت‌ مفهوم‌ خانه‌، ایجاد محیطی‌ برای‌زندگی‌ خانواده‌ به‌ مثابه‌ واحد اجتماعی‌ بود. (راپاپورت‌ – خلاصه‌ شده‌ از کتاب‌ شکل‌خانه‌ و فرهنگ‌). . .

 

بخشی از منابع و مراجع پروژه بررسی شهر و شهرسازی در ایران
۱-۶- منابع داخلی

۱- طرح‌ جامع‌ شهر جدید پرند، مهندسین‌ مشاور امکو ایران‌، شهریور

۲- هابداکن‌ و بوکت‌ هولت‌، گونه‌ گونی‌ در خانه‌ سازی‌، ترجمه‌ فریدیان‌، گل‌آرا، مرکز نشر دانشگاهی‌

۳- شوئنوئر نوربرت‌، مسکن‌، حومه‌ و نشر، ترجمه‌ پوردیهیمی‌، شهرام‌، نشرروزنه‌، چاپ‌ اول‌، تهران‌

۴- مسابقات‌ طراحی‌ مجموعه‌های‌ مسکونی‌، وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌تهران‌، شهریور

۵- جورابچی‌ کیوان‌، زبان‌ شهری‌، پایان‌ نامه‌، کتابخانه‌ دانشکده‌ معماری‌شهید بهشتی‌

۶- چرمایف‌، سرج‌ و کریستوفر الکساندر، عرصه‌های‌ زندگی‌ جمعی‌ و زندگی‌خصوصی‌، بسان‌ یک‌ معماری‌ انسان‌ گرا، ترجمه‌ منوچهر مزینی‌، دانشگاه‌ تهران‌،تهران‌،

۷- لنگ‌، جان‌، آفرینش‌ نظریه‌ معماری‌، نقش‌ علوم‌ رفتاری‌ در طراحی‌ محیط‌،ترجمه‌: علیرضا عینی‌ فر، دانشگاه‌ تهران‌، تهران‌،

۸- رازجویان‌، محمود، آسایش‌ به‌ وسیله‌ معماری‌ همساز با اقلیم‌، انتشارات‌دانشگاه‌ شهید بهشتی‌،

۹- پوردیهیمی‌، شهرام‌، تجارب‌ روند شکل‌گیری‌ مسکن‌ در کشورهای‌ غربی‌،فصلنامه‌ فرهنگ‌ و معماری‌، سال‌ سوم‌، شماره‌ 9، تابستان‌

۱۰- کسمایی‌، مرتضی‌، راهنمای‌ طراحی‌ اقلیمی‌، مرکز تحقیقات‌ ساختمان‌ ومسکن‌ ایران‌

۱۱- معماری‌ همسایگی‌ و صمیمیت‌ روابط‌ همسایگی‌، پایان‌ نامه‌، دانشگاه‌شهید بهشتی‌، شماره‌

۱۲- اصول‌ طراحی‌ مسکن‌ بهینه‌، کتابخانه‌ دانشگاه‌ شهید بهشتی‌، شماره‌

۱۳- نویفرت‌، ارنست‌، اطلاعات‌ معماری‌ ،مترجم‌ موتابی‌، هدایت‌، تهران‌:انتشارات‌ آزاده‌،

۱۴- راپاپورت‌، امس‌، منشأ فرهنگی‌ مجتمع‌های‌ زیستی‌، ترجمه‌ راضیه‌رضازاده‌، جهاد دانشگاهی‌ دانشگاه‌ علم‌ و صنعت‌ ایران‌،تهران‌،

۱۵- سلطان‌ زاده‌،حسین‌، فضاهای‌ شهری‌ در بافت‌های‌ تاریخی‌ ایران‌، دفترپژوهش‌های‌ فرهنگی‌، تهران‌،

۱۶- بنه‌ ولو، لئوناردو، تاریخ‌ معماری‌ مدرن‌، ترجمه‌ حسن‌ نیراحمدی‌،مهندسان‌ مشاور نیرسان‌، تهران‌،

۱۷- لینچ‌، کوین‌، تئوری‌ شکل‌ شهر خوب‌، ترجمه‌ سید حسینی‌ بحرینی‌،دانشگاه‌ تهران‌، تهران‌،

۱۸- لینچ‌، کوین‌، سیمای‌ شهر، ترجمه‌ منوچهر مزینی‌، دانشگاه‌ ملی‌ ایران‌،

۱۹- مجموعه‌ خلاصه‌ مقالات‌ دومین‌ جشنواره‌ مهندسی‌ ساختمان‌، مسکن‌بهینه‌، معاونت‌ نظام‌ مهندسی‌ و اجرایی‌ ساختمان‌ وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌،تهران‌،

۲۰- مدنی‌ پور، علی‌، طراحی‌ فضای‌ شهری‌، نگرشی‌ بر فرآیند اجتماعی‌ ومکانی‌، ترجمه‌ فرهاد مرتضایی‌، شرکت‌پردازش‌ و برنامه‌ریزی‌ شهری‌، تهران‌،

۲۱- مرتضوی‌، شهناز، روان‌شناسی‌ محیط‌ و کاربرد آن‌، دانشگاه‌ شهیدبهشتی‌ تهران‌،

۲۲- ونتوری‌، رابرت‌، پیچیدگی‌ و تضاد در معماری‌، ترجمه‌ محمود بشارتی‌راد واهان‌ پزشکیان‌، شرکت‌ چاپ‌ 128، تهران‌

۲۳- آلتمن‌، ایروین‌، محیط‌ و رفتارهای‌ اجتماعی‌ ؛ خلوت‌، فضای‌ شخصی‌،قلمرو و ازدحام‌، ترجمه‌ علی‌ نمازیان‌، دانشگاه‌ شهید بهشتی‌، تهران‌،

۲۴- الکساندر، کریستوفر و دیگران‌، یک‌ تئوری‌ جدید در طراحی‌ شهری‌،ترجمه‌ محمدتقی‌ زاده‌ مطلق‌، شرکت‌ مسکن‌ سازان‌ خراسان‌، تهران‌،

۲۵- بحرینی‌، سید حسین‌، تحلیل‌ فضاهای‌ شهری‌ در رابطه‌ با الگوهای‌رفتاری‌ استفاده‌ کنندگان‌ و ضوابطی‌ برای‌ طراحی‌، دانشگاه‌ تهران‌، تهران‌،

۲۶- بنتلی‌، ای‌ ین‌ و دیگران‌، محیط‌های‌ پاسخده‌: کتاب‌ راهنمای‌ طراحان‌،ترجمه‌ مصطفی‌ بهزاد فرد، دانشگاه‌ علم‌ و صنعت‌ ایران‌، تهران‌،

۲۷- قاسم‌ زاده‌، مسعود، استانداردهای‌ ابعادی‌ مسکن‌،مطالعه‌ ادبیات‌ ویافته‌های‌ مکتوب‌ در ایران‌ و سایر کشورها، طرح‌ پژوهشی‌ منتشر شده‌ سازمان‌ملی‌ زمین‌ و مسکن‌، تهران‌،

۲۸- قریب‌، فریدون‌، شبکه‌ ارتباطی‌ در طراحی‌ شهری‌، دانشگاه‌ تهران‌، تهران‌،

۲۹- کالن‌، گوردون‌، گزیده‌ منظر شهری‌، ترجمه‌ منوچهر طبیبیان‌، دانشگاه‌تهران‌، تهران‌،

۳۰- کالوین‌،اس‌. هال‌، وجی‌ نوردبای‌ ورنون‌،مبانی‌ روانشناسی‌ تحلیلی‌ یونگ‌،ترجمه‌ محمد حسین‌ مقبل‌، جهاد دانشگاهی‌ واحد تربیت‌ معلم‌، تهران‌،

۳۱- کامبی‌، انریکو و دیگران‌، تیپولوژی‌ ساختمان‌های‌ مسکونی‌ حیاط‌دار،ترجمه‌ حسین‌ ماهوتی‌ پور، امین‌ دژ، تهران‌،

۳۲- کرایر، راب‌، فضای‌ شهری، ترجمه‌ خسرو هاشمی‌ نژاد، جهاد دانشگاهی‌،تهران‌،

۳۳- گروتر، یورگ‌، زیباشناختی‌ در معماری‌، ترجمه‌ جهانشاه‌ پاکزاد وعبدالرضا همایون‌، دانشگاه‌ شهید بهشتی‌، تهران‌،

۳۴- چیذری کیوان و فردوسی فرشاد، تحقیق و مطالعه پیرامون طراحی اقلیمی، پایان نامه، کتابخانه دانشکده معماری شهید بهشتی

 

 
۲-۶- منابع خارجی
۱- ۱- …………………, The Dwelling, karl Kramer Verlg, Stautgart, .
۲- Forty, Adrian, Words and Buildings, Avocabulary of ModernArchitecture, Thames and Hudson, London, .
۳- Chirardo, Diance, Architecture After Modernism, thames &Hudson, London, .
۴- Groat, Linda & David Wang, Architecutal Research Methods,John Wiley & Sons, New York, .
۵- Jacobs, Jane, the Death and Life of Grreat American Cities,Penguen, London, New York, .
۶- Schoenauer, Norbert, 6000 Years of housing, W.W. Norton,New York, London, .
۷- David Chiperfild – Residential Destrict.
۸- Oscar New man – The defensible space.
۹- Author: Carles Broto – Innovative Public housing Publisher:Arian Mostaedi – Barchelona

  راهنمای خرید:
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.