بررسی سوخت رسانی کاربراتوری

سوخت رسانی کاربراتوری (ونتوری ثابت و متغیر)
 
در موتورهای اشتعال جرقه ای کاربراتورها وظیفه مخلوط کردن سوخت وهوای مورد نیاز موتور را برعهده دارند هوای ورودی از صافی هوا و سوخت  از  پمپ بنزین در کاربراتور با نسبتی که با شرایط خودرو معیین می شود با یکدیگر مخلوط  می شوند  بطور کلی وظایف کاربراتور را می توان مخلوط کردن سوخت وهوا اتمیزه کردن سوخت  و تعیین نسبت سوخت – هوا با توجه به بار موتور دانست 
کاربراتورها از جهت حرکت بنزین (سیستم سوخت رسانی)
۱- کاربراتور صعودی :
در این کاربراتور هوای ورودی از پایین کاربراتور وارد شده و در حین بالا رفتن با سوخت پاشیده شده از ژیگلور مخلوط می شود  از  این نوع  کاربراتور بدلیل کاهش راندمان حجمی موتور در خودروهای موتور در خودروهای سواری  استفاده نمی شود وتنها در ماشینهای کشاورزی وموتورهای دریایی مورد مصرف دارند 
۲- کاربراتور نزولی :
در این نوع کاربراتور هوای  ورودی از بالای کاربراتور وارد شده و با سوخت تحت تاثیر نیروی جاذبه مخلوط شده و حرکت می کند این نوع تاز کاربراتور راندمان حجمی بالایی دارد 
۳- کاربراتور افقی :
در این نوع کاربراتور سوخت و هوا به صورت افقی حرکت کرده و راندمان حجمی کمتری از کاربراتور نوع نزولی دارد
کاربراتور ها از نظر ونتوری (سیستم سوخت رسانی)
۱- کاربراتور ونتوری ثابت :
در این نوع کاربراتور جریان هوای عبوری از ونتوری خلا نسبی یا مکشی ایجاد می کند که سبب تخلیه سوخت از نازل می شود تنوع این کاربراتور زیاد است و همگی برا اساس روش مشترکی کار میکنند
۲- کاربراتور ونتوری  متغیر :
در این نوع کاربراتور با تغییر شرایط وارد بر موتور سطح موثر ونتوری نیز تغییر می کند
کاربراتور ونتوری ثابت از نظر  تعداد دهانه (سیستم سوخت رسانی)
بیشتر موتورهای کوچک کاربراتور یک دهانه دارند اما استفاده از کاربراتور دو و چهار دهانه ای سبب افزایش راندمان حجمی موتور می شود که این افزایش راندمان حجمی در دورهای بالا از اهمیت زیادیبرخوردار است اگر این سوال پیش اید که میتوان از یک کاربراتور تک دهانه با قطر زیاد استفاده کرد باید گفت که در این صورت مکش ونتوری به اندازه ای ضعیف خواهد شد که نمی توان نسبت سوخت-هوا را بوسیله ان تنظیم کرد
۱- کاربراتور یک دهانه :
این کاربراتورها دارای یک ونتوری یک پیاله بنزین و یک سوخت پاش است
۲- کاربراتور دو دهانه :
این کاربراتور دارای دو ونتوری یک پیاله بنزین مشترک و دو سوخت پاش است این نوع از کاربراتور اساسا دو کاربراتور تک دهانه ای است که در یک مجموعه جمع شده اند از دهانه دوم به دو روش می توان استفاده کرد در روش اول از  هر دهانه کاربراتور  برای  ارسال سوخت – هوا به نیمی از سیلندرها استفاده می شود در روش دوم دهانه اول به همه سیلندرها سوخت – هوا می رساند تا اینکه دریچه گاز مثلا بیشتر از ۴۵ درجه باز شود از این زمان به بعد دریچه گاز دوم نیز به تدریج بازمی شود در این طرح عملکرد موتور در دورهای متوسط به بالا بهتر می شود
۳- کاربراتور چهار دهانه :
این کاربراتور دو کاربراتور دو دهانه ای است که در یک مجموعه جمع شده اند این کاربراتور به صورت  مرحله ای عمل می کند در مرحله اول مانند یک کاربراتور دو دهانه عمل کرده و در مرحله دوم که با ازدیاد خلا موتور شروع می شود مانند یک کاربراتور چهار دهانه عمل می کند دو دهانه اول به همه سیلندرها سوخت می رسانند با باز شدن بیشتر دریچه گاز دو دهانه بعدی نیز وارد می شود این چهار دهانه سوخت – هوای اضافی مورد منیاز برای شتاب گرفتن را فراهم می کنند
موتورهای چند کاربراتوری(سیستم سوخت رسانی)
با توجه به مورد مصرف خودرو  می توان از  بیش از یک  کاربراتور  بهره برد برای مثال در خودروهای مسابقه ای و خودروهای پرقدرتی که برای مصارف خاصی طراحی شده اند می توان از دو سه یا بهازای هر سیلندر از یک کاربراتور استفاده نمود
کاربراتورهای ونتوری ثابت (سیستم سوخت رسانی)
در مسیر جریان ورودی هوا در کاربراتور مقطع باریکی وجود دارد که ونتوری کاربراتور نامیده می شود در اثر این تغییر سطح مقطع در ونتوری خلا یا مکشی ایجاد می شود که شدت این مکش با سرعت هوای عبوری از ونتوری متناسب است به عبارتی با افزایش سرعت هوای عبوری از ونتوری کاهش فشار این منطقه افزایش یافته و  در اثر  اختلاف  فشار این ناحیه و پیاله کاربراتور سوخت از ژیگلور بنزین در هوای ورودی به موتور تخلیه می شود که این مخلوط از دریچه گاز عبور کرده و وارد منیفولد بنزین می شود مقدار باز بودن دریچه گاز کاربراتور  متناسب  با فشرده شدن پدال گاز توسط راننده می باشد بنابراین با فشرده شدن گاز دریچه گاز نیز بیشتر باز شده و هوای عبوری از کاربراتور افزایش می یابد در اثر افزایش هوای عبوری از لوله کاربراتور سوخت بیشتری از ژیگلور خارج شده و مخلوط سوخت – هوای  غنی تری وارد  سیلندرها شده و  نیاز  موتور برای افزایش سرعت خودرو براورده می شود  در کاربراتورهای ونتوری ثابت برای  حالتها و شرایط مختلف حاکم بر موتور یک مدار جداگانه در نظر گرفته شده است در مجموع کاربراتور ونتوری ثابت مدارات زیر می باشد
۱-      مدار شناور
۲-      مدار دور ارام
۳-      مدار دور متوسط
۴-      مدار دور زیاد
۵-      مدار شتاب دهنده
۶-      مدار ساسات
مدار شناور شامل یک مخزن کوچک است که انرا پیاله کاربراتور می نامند و در داخل ان یک شناور و یک سوپاپ سوزنی وجود دارد پمپ بنزین سوخت مکیده شده از باک را به لوله ورودی کاربراتور تحویل می دهد سوخت وارد  شده به  کاربراتور  سوپاپ  سوزنی متصل به  شناور  را  باز کرده و وارد پیاله کاربراتور  می شود با  وارد شدن سوخت  به پیاله کاربراتور شناور و سوپاپ سوزنی متصل به ان تا جایی که سوخت در پیاله به حد تراز خود برسد بالا می اید وقتی سطح سوخت به تراز مناسب خودرسید سوپاپ سوزنی کاملا در تکیه گاه خود نشسته و جریان ورود  سوخت  به پیاله قطع می شود با مصرف شدن سوخت و پایین رفتن سطح سوخت در پیاله شناور نیز پایین رفته و سوپاپ سوزنی از تکیه گاه خود جدا می شود و سوخت پمپ شده اجازه ورود به پیاله را می یابد اگر کاربراتور بخوبی  تنظیم  شده باشد سوپاپ  سوزنی زمانی  راه ورود  بنزین به پیاله کاربراتور را می بندد که سوخت به سطح تراز مناسب خود رسیده باشد هرگاه سوخت بالاتر از سطح تراز خود قرار گیرد سوخت زیادی از پیاله خارج شده ونسبت سوخت – هوا غنی شده و اگر سوخت پایین تر از سطح تراز خود قرار گیرد  سوخت  کافی از  ژیگلور بنزین خارج  نشده  و نسبت  سوخت  وهوا فقیر می شود نیروی رانش شناور و گشتاور موثر بر سوزن طوری طراحی می شود  که  نیروی  فشاری سوزن بر بنزین بیشتر از نیروی فنر دیافراگم پمپ بنزین باشد تا در موقع رسیدن سوخت به سطح ترازخود سوزن در تکیه گاه خود قرار گرفته و پمپ بنزین را در حالت ایستاده نگه دارد  بعضی از شناور ها تو خالی و بعضی دیگر توپرند اما در هر دو حالت سبکتر از بنزین ساخته می شوند مدار دور ارام مخلوط سوخت  وهوا را در  هنگام بسته  بودن دریچه گاز (در جا کار کردن موتور) برای موتور فراهم می کند در هنگام در جا کار کردن موتور ( زمانی  که  خودرو روشن ولی پدال گاز فشار داده نمی شود)  بدلیل  بسته بودن  دریچه گاز هوای  کمی از لوله  کاربراتور عبور می کند در نتیجه مکش ونتوری به اندازه ای کم می شود که سوختی از ژیگلور اصلی بیرون نمی اید برای جلوگیری ازخاموش شدن موتور در این  وضعیت  مداری از  مدار اصلی  منشعب  شده و  تا زیر دریچه گاز امتداد می یابد مدار دیگری د ر بین  راه به این مدار ملحق شده که هوای دور ارام را تامین می کند بنابراین سوخت مصرفی دور ارام توسط پیچ تنظیم ژیگلور دور ارام و هوای مصرفی ان توسط ژیگلور دور ارام تنظیم و تامین می شود در هنگام بسته شدن دریچه گاز در طرفین ان دو مجرا وجود دارد مجرای زیر دریچه گاز مربوط به مدار دور ارام و مجرای بالای دریچه گاز مربوط به مدار تغییر دور می باشد وقتی دریچه گاز کمی باز می شود لبه دریچه گاز از مقابل مجرای دور ارام بالاتر رفته و به مجرای مدار  تغییر دور می رسد در این حالت مکش منیفولد ورودی بر مجرای مدار تغییر دور اثر کرده و باعث می شود سوخت بیشتری از مجرای تغییر دور خارج شود دلیل استفاده از مدار تغییر دور ان است که با باز شدن دریچه گاز فاصله هوایی موجود بین  مجرای دور ارام و لبه دریچه گاز زیاد می شود و لذا خلا مقابل مجرای دور ارام کاهش می یابد که نتیجه ان کم شدن جریان سوخت مدار دور ارام است از طرف دیگر مدار دور اصلی فعالیت  نمی کند  بنابراین موتور در دورهای کم با کمبود سوخت مواجه می شود که برای جلوگیری  از این عیب مدار تغییر دور طراحی شده است با افزایش فشار بر روی پدال گاز دریچه  گاز بیشتر  باز شده و هوای بیشتری از لوله کاربراتور عبور می کند زمانی که دریچه به اندازه ای باز شود که لبه ان از مقابل مجرای  مدارهای دور ارام و تغییر دور بگذرد دیگر از این مجاری سوخت بیرون  نمی اید  زیرا در این حالت سرعت عبور هوا از مقابل این مجاری کاهش می یابد اما با افزایش  هوای عبوری از ونتوری مکش ونتوری افزایش یافته . ژیگلور اصلی سوخت را وارد هوای عبوری می کند وقتی دریچه گاز در حالت دور متوسط کمی باز شود سوخت پاش هم  متناسب  با هوای عبوری سوخت را وارد هوای عبوری میکند لازم به ذکر است مدار متوسط جز مدار دور اصلی می باشد برای اینکه خودرو هنگام بار زیاد وارد بر موتور تواناییپاسخگویی داشته باشد نیاز به ارسال سوخت بیشتری از طرف کاربراتور دارد که این ارسال سوختبیشتر متناسب  با باز بودن کامل دریچه گاز می باشد مدار قدرت شامل یک پیستون خلائی می باشد که در حالت عادی با تاثیر خلا موتور به طرف بالا کشیدهمی شود وقتی خلا قسمت ونتوری موقع باز شدن کامل دریچه گاز کاهش می یابد نیروی خلا موثر بر پیستون کاهش یافته و فنر ان را به پایین هدایت می کند در این حرکت دسته پیستون سوپاپ قدرت را که بوسیله فنر کوچکی بسته و راه ژیگلور قدرت را تنگ کرده بود بازتر می کند و به این ترتیب سوختاضافی به موتور ارسال می شود موقعی که راننده تصمیم می گیرد با شتاب حرکت کند بطور ناگهانی پدال گاز را فشار داده و دریچه گاز دفعتا باز می شود در این هنگام مقدار هوای ورودی به کاربراتور بطور ناگهانی افزایش می یابد و اگر سریعا سوخت کافی متناسب با هوای مکیده شده تامین نشود مخلوط سوخت – هوا به اندازه ای فقیر می شود که موتور مکث می کند در این حالت ممکن است شعله پس بزند یا خاموش شود برای برطرف کردن این مشکل در کاربراتور  ونتوری  ثابت مدار شتاب دهنده طراحی شده است این مدار یک پمپ ارسال سوخت که با اهرم بندی خاصی به دریچه گاز متصل می شود دو سوپاپ کنترل یک ژیگلور هوا و یک ژیگلور کمکی برای تخلیه سوخت اضافی دارد زمانی که دریچه گاز بسته است پیستون پمپ شتاب دهنده به طرف بالا حرکت کرده و سوخت از طریق سوپاپ ورودی وارد فضای زیرپیستون می شود و وقتی دریچه گاز دفعتا باز می شود پیستون پکپ هم بطور ناگهانی به طرف پایین حرکت کرده و سوخت زیر پیستون را با بازشدن سوپاپ خروجی از ژیگلور کمکی وارد هوای عبوری ازلوله کاربراتور می کند در روزهای سرد برای روشن کردن خودروهای کاربراتوری نیاز به مخلوط غنی تری از سوخت – هواداریم زیرا سوختی که  برای احتراق  مناسب می بایست  به  صورت اتمیزه وارد سیلندرها شود در برخورد با دیوارهای سرد کاربراتور و منیفولد ورودی تقطیر شده و از رسیدن به سیلندر باز می ماند به همین  منظور در  ابتدای کار  موتور در روزهای  سرد  باید برای مدت کوتاهی از مدار ساسات که سوخت غنی تری را فراهم می کند استفاده نماییم تا موتور به دمای کارکرد مناسب خود رسیده و کاربراتور بتواند  مخلوط  سوخت – هوا را  تقریبا بصورت  بخار  خشک که حالت ایده ال می باشد به سیلندرها برساند در بالای لوله کاربراتوری ونتوری ثابت دریچه ای بنام ساسات وجود دارد باز و بسته شدن این دریچه بصورت مکانیکی  یا خودکار  کنترل می شود با بستن این دریچه جریان عبوری هوا کاهش یافته و مکش کاربراتور در هنگام استارت زدن افزایش می یابد در نتیجه سوخت بیشتری از ژیگلور برای روشن شدن موتور در هوای سرد فراهم می شود در روش مکانیکی بستن دریچه ساسات دکمه ای بر روی داشبورد خودرو تعبیه شده که بایستی به دریچه ساسات متصل می شود با کشیدن این  دکمه  دریچه  ساسات  بسته  می شود بسیاری از کاربراتورها ساسات خودکاری دارند که با گرمای منیفولد خروجی ومکش منیفولد ورودی کار میکند در این نوع از ساساتها یک فنر ترموستاتی و یک پیستون در داخل پوسته ساسات قرار دارند که هر دوی انها به دریچه ساسات متصل اند در موتور سرد فنر ترموستاتی کوک می شود و دریچه ساسات را می بندد وقتی موتور گرم می شود گرمای منیفولد دود از ساسات گذر کرده و فنر را باز می کند (کشش ان را می کاهد) لذا مکش منیفولد ورودی پیستون را جذب نموده دسته پیستون دریچه ساسات را باز می کند
بیست توصیه مهم در مورد کاهش مصرف سوخت
توصیه ۱
مرتب چیدن بار
بار روی باربند را از کوچک به بزرگ چیده و روی آنرا بپوشانید تا کمترین مقاومت را در مقابل فشار باد ایجاد کند

توصیه ۲
از سفرهای غیر ضروری پرهیز کنیم
سفرهای غیر ضروری خودروها موجب آلودگی هوا و افزایش مصزف سوخت میشود.بسیاری از امور را میتوان از طریق پست ،تلفن،دورنگار ،اینترنت وسایر وسایل ارتباطی انجام داد.

توصیه ۳
برای مسیرهای کوتاه از خودرو استفاده نکنیم
مسیرهای کوتاه را میتوانیم با دوچرخه طی کنیم. این کار باعث سلامت جسم کاهش الودگی هوا و صرفه جوی در مصرف سوخت خواهد شد.

توصیه ۴
در سفرها از حمل بار اضافی خودداری کنیم
در سفرها از همراه بردن وسایل غیر ضروری خودداری کنیم .حمل بار اضافی باعث استهلاک خودرو و افزایش مصرف سوخت میشود.

توصیه۵
بنزین سرمایه ملی
آیا لازم است باک بنزین را تا این حد پر کنیم؟
سرریز بنزین،افزون بر آنکه اتلاف سرمایه  های ملی است،موجب آلودگی هوا نیز خواهد شد.

توصیه ۶
هوای تمیزتر،مصرف سوخت کمتر،باوسیله نقلیه عمومی
بااستفاده از وسایل نقلیه عمومی علاوه بر کاهش هزینه های شخصی و صرفه جویی در مصرف سوخت به بهبود ترافیک و پاکیزگی هوای شهر کمک خواهیم کرد.

توصیه۷  
تنظیم باد چرخها: کاهش مصرف سوخت افزایش عمر لاستیک
عدم رعایت فشار استاندارد باد لاستیکها موجب افزایش مصرف سوخت و کاهش عمر لاستیک ها میشود.

توصیه ۸
تنظیم بموقع موتور:کاهش مصرف سوخت،پاکیزگی هوا
با تنظیم بموقع موتورمیتوانیمبیش از ۵۰ درصد گازهای آلاینده خروجی از اگزوز را کاهش داده و در حدود۱۵ درصد در مصرف سوخت صرفه جویی کنیم.

توصیه ۹
از ساسات فقط برای روشن کردن خودرو استفاده کنیم.
از ساسات فقط برای روشن کردن خودرودر هوای سرد استفاده کنیم و پس از روشن شدن خودرو آن را به حالت اولیه برگردانیم.رعایت نکردن این امر باعث افزایش آلودگی هوا و مصرف بیهوده سوخت خواهد شد

توصیه ۱۰
سیاه شدن مبنای تعویض روغن نیست
روغن موتور دارای مواد افزودنی پاک کننده ای است که از رسوب گذاری در قسمتهای مختلف جلوگیری کرده و ناخالصی ها را بصورت معلق درون خود نگه می دارد مبنای تعویض روغن موتور تغییرات ظاهری نیست بلکه کیلومتر کارکرد استاندارد آن است.

توصیه ۱۱
تعویض زود هنگام روغن موتور:
اتلاف سرمایه ملی هدر دادن وقت و هزینه شخصی در کشور ما بدلیل تعویض زود هنگام روغن موتور سالانه میلیونها لیتر روغن تولیدی هدر میرود با رعایت کارکرد استاندارد روغن موتور میتوانیم علاوه بر صرفه جویی در وقت و هزینه شخصی از هدر رفتن میلیاردها تومان سرمایه ملی جلوگیری کنیم.

توصیه ۱۲
باز کردن ترموستات خودرو: افزایش آلودگی هوا افزایش مصرف سوخت
باز کردن ترموستات خودرو حتی در تابستان نیز کار اشتباهی است چرا که بدون ترموستات موتور خودرو به درجه حرارت لازم نمی رسد و بدین ترتیب سوختن ناقص انجام یافته ، مصرف بنزین و الودگی هوا افزایش میابد.

توصیه ۱۳
درجا کار کردن روش مناسبی برای گرم کردن موتور نیست
 برای گرم کردن خودرو بجای درجا کار کردن و گاز دادن بیمورد چند کیلومتر اول را به آهستگی و در دنده پایین برانیم . با این کار موتور خودرو سریعتر گرم شده و استهلاک کمتری خواهد داشت همچنین سیستم انتقال دهنده نیرو مانند جعبه دنده و دیفرانسیل نیز هماهنگ با موتور گرم می شود.

توصیه ۱۴
فیلتر هوا را بموقع تعویض نماییم
استفاده از فیلتر هوای استاندارد و تعویض به هنگام آن تاثیر قابل توجهی در افزایش توان موتور کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از نشر گازهای آلاینده خروجی از اگزوز دارد.

توصیه ۱۵
به هنگام توقف، خودرو را خاموش کنیم
با خاموش کردن اتومبیل خویش در توقفگاهها از آلودگی هوا و اتلاف سوخت جلوگیری کنیم.

توصیه ۱۶
تردد غیر ضروری خودروهای تک سر نشین:
ترافیک سنگین ، افزایش آلودگی هوا، افزایش مصرف سوخت برای رسیدن به مقصدهای مشترک با چند همسفر، می توانیم از یک خودرو استفاده کنیم.

توصیه ۱۷
هرچه سرعت بیش ، مصرف بیشتر
سرعت بهینه برای بیشتر خودروها به لحاظ مصرف سوخت در دنده ۴ حداکثر ۸۰ کیلومتر  در ساعت میباشد با افزایش سرعت ، مصرف سوخت بطور تصاعدی بالا مرود.بطوری که در سرعت ۱۲۵ کیلو متر در ساعت مصرف سوخت تقریبا دو برابر می شود.

توصیه ۱۸
تنظیم سرعت خودرو با سرعت خودرو با سرعت ترافیک
کاهش مصرف سوخت ، بهبود ترافیک جلوگیری از استهلاک سرعت زیاد و ترمزهای پیاپی ،مصرف سوخت را تا حدود ۵۰ درصد افزایش میدهد سعی کنیم با پرهیز از حرکت شتابان بطور یکنواخت و در بین خطوط رانندگی کنیم.

توصیه ۱۹
برنامه ریزی برای سفرهای درون شهری :
صرفه جویی در وقت و هزینه شخصی ، کاهش ترافیک و آلودگی هوا قبل از حرکت کارهای خود را مشخص و ردیف کنیم با انتخاب مسیرهای کوتاه و کم ترافیک می توان علاوه بر صرفه جویی در وقت و هزینه شخصی در مصرف سوخت نیز صرفه جویی کرد.

توصیه ۲۰
در هنگام توقف های طولانی خودرو را خاموش نمائیم.
با خاموش کردن خودرو در توقفهای طولانی (بیش از دو دقیقه) از افزایش آلودگی هوا و اتلاف سوخت جلوگیری کنیم.