رابطه بین مکان کنترل در دانش آموزان و شیوه های فرزندپروری

فهرست مطالب
فصل اول (طرح تحقیق)   
مقدمه    2
بیان مساله    5
اهداف تحقیق    7
فرضیه های تحقیق    7
تعریف اصطلاحات    8
شیوه های فرزندپروری    8
مکان کنترل    9
فصل دوم (پیشینه تحقیق)
گفتار اول: خانواده    11
مقدمه
ابعاد شیوه های فرزندپروری    13
بعد «گرم» بودن والدین    13
بعد «کنترل» والدین    14
جنبه های مثبت کنترل والدین    15
جنبه های منفی کنترل والدین    17
بعد «تعهد» (دخیل شدن) والدین    18
الگوهای با وم ریند در مورد شیوه های فرزندپروری    19
والدین دارای اقتدار منطقی    20
والدین استبدادی    21
والدین آزاد گذار    22
والدین افراطی (زیاده رو) و والدین و مسالحه کار (سهل انگار)    23
الگوهای جدید فرزندپروری باوم ریند    25
تأثیر متقابل کودک و والد بر یکدیگر    26
نگرش های فرزندپروری – عمل فرزندپروری    28
گفتار دوم: مکان کنترل
مقدمه    30
مفاهیم و اصول در نظریه یادگیری اجتاعی راتر    30
درک سازه مکان کنترل    33       
تحول شخصیت از دیدگاه راتر    35
جنبه های منفی احاطه و کنترل    37
پیامدهای شخصی منفی    38
پیامدهای منفی بین فردی و اجتماعی    39
بررسی مقیاس های مکان کنترل    39
گفتار سوم: سوابق پژوهشی
الف – تحقیقات انجام شده درباره شیوه های فرزندپروری درداخل و خارج از کشور    42
ب – تحقیقات انجام شده درباره مکان کنترل در داخل و خارج کشور    46
ج – بررسی ارتباط شیوه های فرزندپروری و مکان کنترل در گستره تحقیقات    49
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه    57
جامعه آماری    57
نمونه آماری    57
روش نمونه گیری    57
ابزارهای گردآوری اطلاعات و شاخص های روان سنجی    57
پرسشنامه شیوه های فرزندپروری بانتون    57
روایی    58
پایایی    58
نمره گذاری    58
مقیاس مکان کنترل نوویکی – استریکلند
روایی    59
پایایی    60       
نمره گذاری    61
روش تحقیق    62
شیوه اجرای تحقیق    62
روشهای آماری تحلیل داده ها    63
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
الف – تحلیل توصیفی    65
ب – تحلیل استنباطی    71
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
خلاصه تحقیق    75
بحث و نتیجه گیری    75
محدودیت های تحقیق
الف – محدودیتهای خارج از کنترل پژوهشگر    77
ب – محدودیتهای در کنترل پژوهشگر    78
ارائه پیشنهادها (پیشنهادات)    79
کاربردها     79
منابع     81

چکیده
پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری با مکان کنترل در دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی می پردازد . به این منظور ۱۸۰ نفر از دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی منطقه انگوت در استان اردبیل مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه نمونه به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده و در ابتدا پرسشنامه مکان کنترل نوویکی – استریکلند را پر کردند و سپس پرسشنامه شیوه ها فرزندپروری بانتون که ۱۵ سوال داشت اجرا شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی و مدل تحلیل داده ها رگرسیون گام به گام بود. نتایج پژوهش نشان داد خرده مقیاسهای دیکتاتوری و دموکراتیک به طور معنی داری مکان کنترل را پیش بینی می کنند. اما خرده مقیاس هرج و مرج مکان کنترل را پیش بینی می کنند. اما خرده مقیاس هرج و مرج مکان کنترل را نمی تواند پیش بینی کند . این یافته ها بین معنی است که هر چه شیوه ی فرزندپروری ادراک شده توسط دانش آموزان دیکتاتوری تر باشد مکان کنترل بیرونی در آنان افزایش می یابد و هر چه شیوه ی فرزندپروری ادراک شده دموکراتیک تر باشد مکان کنترل بیرونی کاهش یافته و بر میزان مکان کنترل درونی اشخاص افزوه می شود.
کلید واژه ها: شیوه های فرزندپروری – مکان کنترل – دیکتاتوری – دموکراتیک هرج ومرج

منابع فارسی:
۱ـ احدی، حسن و محسن، نیک چهره (۱۳۸۱) روانشناسی رشد با مفاهیم بنیادی در روانشناسی نوجوانی و جوانی، چاپ دهم تهران، انتشارات پردیس
۲ـ اکبری، طیبه (۱۳۷۹)، بررسی تاثیر سبک¬های تربیتی مادران بر بزهکاری نوجوانان و نیز تاثیر شرایط خانوادگی پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
۳ـ استانفورد و به یر (۱۹۹۳) تعامل والدین و کودکان ترجمه محمد دهگانپور و مهرداد خسرازچی (۱۳۷۷) چاپ اول تهران: انتشارات رشد
۴ت اسمعیل زاده، زهره (۱۳۸۰)، ارتباط بین شیوه¬های فرزند پروری)، چاپ سوم تهران: انتشارات ورای دانش
۷ـ برومند نسب، مسعود (۱۳۷۳)، بررسی رابطه نگرشها و شیوه¬های فرزند پروری با جایگاه مهار و رابطه جایگاه مهار با عملکرد تحصیلی دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهرستان دزفول پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
۸ـ پارسا، محمد (۱۳۷۲) روانشناسی رشد کودک و نوجوان تهران، انتشارات بعثت
۹ـ پروین (۱۸۹۵) روانشناسی شخصیت (نظریه تحقیق ) ترجمه جعفر جوادی و پروین کدیور (۱۳۷۷) جلد اول، چاپ چهارم، انتشارات فرهنگی رسا
۱۰ـ خدا پناهی، محمد کریم (۱۳۷۶) انگیزش و هیجان، تهران: انتشارات سمت
۱۱ـ دلاور، علی (۱۳۷۸)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران انتشارات رشد
۱۲ـ دلاور، علی (۱۳۷۸)، روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی، تهران، انتشارات رشد
۱۳ـ دولت زاده، فریبا (۱۳۸۱)، بررسی ارتباط بین شیوه¬های تربیتی والدین با خلاقیت و کنجکاوی دانش آموزان دختر دبیرستان¬های شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
۱۴ـ راکعی، لیلا (۱۳۸۰)، بررسی تاثیر شیوه¬های فرزند پروری برروی انگیزش پیشرفت، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
۱۵ـ زندن (۱۹۸۸) روانشناسی رشد، ترجمه حمزه گنجی (۱۳۷۶) چاپ اول، تهران انتشارات بعثت
۱۶ـ سردروه ، محمد (۱۳۸۱) بررسی ارتباط بین نگرش به شیوه های فرزند پروری مادر (اقتدار منطقی، استبدادی، آزاد گذاری و ادراک فرزندان از آن شیوه¬ها با مکان کنترل و خود پنداره دانش آموزان، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران
۱۷ـ سیف، علی اکبر (۱۳۷۹) ، روان شناسی پرورشی  (یادگیری و آموزش) تهران، انتشارات آگاه
۱۸ـ سیف، علی اکبر (۱۳۸۴)، روش تهیه پژوهشنامه، تهران انتشارات دوران
۱۹ـ شاکر واقفی، آزاده (۱۳۷۹)، ارتباط منبع کنترل و ویژگی¬های رفتاری دانش آموزان سال سوم راهنمایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
۲۰ـ شاملو، سعید (۱۳۷۴)، بهداشت روانی، تهران انتشارات رشد.
۲۱ـ شریعتمداری، علی (۱۳۸۰)، روانشناسی تربیتی، تهران، انتشارات امیرکبیر
۲۲ـ شلویری، گلرخ (۱۳۷۷)، بررسی رابطه ویژگی¬ها و مکان کنترل مادر و فرزند با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر پایه چهارم ابتدائی شهر تهران در سال تحصیلی ۷۶ ـ ۷۵ پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده علوم تربیتی
۲۳ـ شولتز (۱۹۹۸) نظریه شخصت، ترجمه یحیی سید محمدی (۱۳۷۷)، چاپ اول، تهران انتشارات نشر نما
۲۴ـ فراهانی، محمد نقی (۱۳۷۷)، نظریه یادگیری اجتماعی راتر
۲۵ـ فراهانی، محمد نقی (۱۳۷۸)، روانشناسی شخصیت، نظریه، تحقیق، کاربرد، دانشگاه تربیت معلم
۲۶ـ فرگوسن، جرج تاکانه، یوشیتو (۱۳۸۳)، تحلیل آماری در روان شناسی و علوم تربیتی، ترجمه علمی دلاور و سیامک نقشبندی، تهران نشر ارسباران
۲۷ـ  کریمی، یوسف (۱۳۷۴)، روانشناسی شخصیت، چاپ چهارم، انتشارات پیام نور
۲۸ـ کیخائی، علیرضا (۱۳۷۴)، بررسی رابطه منبع کنترل، عزت نفس و معدل سال اول دانشجویان دختر پایه دوم مراکز تربیت معلم استان سیستان و بلوچستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
۲۹ـ لطف آبادی، حسینی (۱۳۷۸) روانشناسی رشد ۲ نوجوانی و بزرگسالی، چاپ اول، تهران انتشارات سمت
۳۰ـ لطیفی، نرجس (۱۳۸۴) بررسی رابطه شیوه¬های فرزند پروری با خود تنظیمی در دانش اموزان دختر دوره متوسطه: پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
۳۱ـ ماسن و همکاران (۱۹۸۶)، رشد شخصیت کودک، ترجمه مهشید یاسایی، ۱۳۸۳، چاپ چهارم، تهران مرکز
۳۲ـ مدنی، مریم (۱۳۸۴) بررسی رابطه سبک تربیت خانوادگی و سبک مدیریت مدیران منطقه ۱۶ آموزش و پرورش شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
۳۳ـ معنوی پور، داوود و پیر خائفی، علیرضا (۱۳۸۴)، روش¬های پژوهش در علوم رفتاری، تهران انتشارات دواوین
۳۴ـ مهرافروز، حجت الله (۱۳۷۸) بررسی رابطه بین نگرش نسبت به شیوه¬های فرزند پروری مادر (اقتدار منطقی، استبدادی، آزادگذاری) با مکان کنترل و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پسر پایه چهارم ابتدائی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده علوم تربیتی.
۳۵ـ میرزائی، شکوفه (۱۳۸۲) بررسی رابطه شیوه¬های فرزند پروری با انگیزه پیشرفت تحصیلی دختران دوره راهنمایی منطقه ۶ شهرستان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
۳۶ـ میرزائی تهرانی، شکوفه (۱۳۷۹) رابطه موضع کنترل (درونی ـ بیرونی) با عزت نفس دختران سال سوم دبیرستان¬های شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه ازاد واحد تهران مرکز
۳۷ـ نادری، عزت اله و سیف نراقی، مریم (۱۳۷۳)، روش تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی با تاکید بر علوم تربیتی، انتشارات بدر
۳۸ـ وزیری، شهرام و همکاران (۱۳۸۳)، روش تنظیم و گزارش پژوهش در روان شناسی و علوم تربیتی تهران، نشر روان
 
منابع انگلیسی:
۱- Baron, R.D 8 Byrne, D. (1991). SOCial Psychology: understand ding human interaction. Fifthedition, U.S.A. Simon and Schuster.
۲- Baumrind , D. (1971). Current Patters of Parental authority DeveloPmental Psychology MonograPh , 4,1-130.
۳- Baumrind , D. (1991). The ifluence of Parenting style on Adolescent Competence Use. Journal of EarlyAdolescence , 11,56-95.
۴- Berndt, T.s-(1992)child DeveloPment. London: Brown and Benchmark Publishers.
۵- Cook , J.L. (1995).Family characteristics and locus of control in reletion to adolescent employment and Job satisfaction. Humanisties and social sciences, 56 , (3-A): 08.25
۶- DunloP,R.,Burns , A.8 Bermigham , S.(2001).Parent- childrelations and adolescent self – image following divorce: A loyear study. Journal of you thand adolescence , 30 , (2) , 117-134.
۷- Glasgow , k.L. , Darnbusch , S.M., Troyer,L., Steinberg , L. , and Ritter , P.L.(1997). Parental styles , adolescent”s attributions , and educational out comes in nine heterogeous high schools. Child DeveloPment, 68, (3). 507- 529
۸- Hetherington , M.8 Porke , R.D. (1993).Child Psychology. Fourth Edition Mcgrow Hill Book company.
۹- Janssens , J.M.A.M.(1994).Authoritarain childrearing, Parental locus of control , and the childs behaviorstyle. International Journal of Behavioral Derelopment of locus of control in early adolescence. International Journal of Behavioral Development 17 , (3) , 488-501
۱۰- krampment , G.(1989) Perceived Child rearing practices and the development of locus of control in early adolescence. International Journal of Behavioral Development 12,(2) , 177-193
۱۱- Lamborn , S.D. Mounts , N.S., steinberge , L. 8Dornbusch , S.M. (1991). Authoritative , authoritarian , indulgent , and neglectful families. Child Development , 62, 1049-1065
۱۲- Maccoby. E.E. (2000). Parental and its effects on children: onreading and misreading behavior genetics. Annual Review of Pyschology
۱۳- Shaffer , D.R. (1996). Development Psychology childhood and adolescence. Fourth Edition Univesity of Georgia: A Brooks/ cole Pub lishing company
۱۴- Shaffer (2000). Social and Personality Development. Wads worth , Thomas learning. University of Georgia.
۱۵- Shapiro , D.H.8schwarz , C.E. (1996). Controlling ourselves controlling our word. American Psychologist , 51 , (12), 1213- 1230.
۱۶- sprintball , N.A.8collins , A.W.(1999)Adolescent Psychology aDevelopmental view. Third Edition Flill , Inc. Mcgraw.
 
مقاله:
۱-    احقر، قدسی، (۱۳۸۵)، بررسی نقش عوامل خانوادگی در میزان سازش یافتگی عاطفی و اجتماعی و آموزشی دانش آموزان مقطع راهنمایی سراسر کشور، مجله علوم روانشناختی و ۸۵، ۱۹، ۵، ۲۵۶-۲۲۶
۲-    بشارت، محمدعلی؛ بشاش، لعیا و قاسمی پور، یداله ، (۱۳۸۴)، رابطه شیوه های فرزندپروری با شخصیت نوجوانان، مجله علوم روانشناختی، ۸۴، ۴، ۱۳ ، ۶۵-۵۶.
۳-    پاکدامن، شهلا (۱۳۸۳)، بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانی ، مجله علوم روانشناختی، ۳، ۹، ۴۹-۲۵.
صادقی، منصورالسادات و حیدری ، محمود (۱۳۸۴)، بررسی سلسله مراتب نظام ارزشی نوجوانان دانش آموز در شیوه های فرزندپروری مختلف، مجله خانواده پژوهی، ۳، ۱، ۲۵۴-۲۳۹.